Kwenda ku nda-nda-nda yo zviri mukati

Kwenda ku bhokiso ro zviri mukati

CIPAUKO 2

“Munozova Zvapupu Zvangu”

“Munozova Zvapupu Zvangu”

Jesu wakanasirira vapostori vake kuti vatungamirire basa ro kucumaera

Zvakacijikira pana Mabasa o Vapostori 1:1-26

1-3. Ngozvapi zvaakaita Jesu acito ahwirira kudenga, izvi zvinomusa muvhunjo japi?

 VAPOSTORI avadi kuti zvese zvipere. Kuna ivona, njiku jo kupejisira jovainga na Jesu jakava jinosisira maningi kwavari. Kumuswa ka Jesu kwakavaita kuti vadakare maningi. Munjiku jinokwana kuita 40, Jesu waibudira vajiji vake ecivapa ndhungamiriro no kuvavangisa. Asi njiku iyi yainga yokupejisira.

2 Pavainga pa Dundhu ro Maorivhe, vapostori vainasa kupurukira ushoni kamare zvese zvavaijijiswa ndi Jesu. Jesu paakapeja hurukuro yake, vajiji vakavona kuti yainga yakasika kupera. Asi Jesu wakavakomborera okatanga kukhwira ecienda kudenga. Vajiji vakaramba vecimusotesesa paainga ecikhwira. Pa kupejisira gore rakamufukija, vajiji avazivi kukwanisazve kumuvona. Iyena wainga apinda, asi vajiji vake vaienderera mberi vecisota kudengeyo.—Ruk. 24:50; Mab. 1:9, 10.

3 Ciitiko ici cakashamaisa maningi vapostori ava. Vaizoitenyi wari zvecivoneka kuti mujijisi wavo Jesu Kristu wainga ahwirira kudenga? Tingava no cokwadi cokuti Jesu, wainga apera kuvanasirira kuti vaenderere mberi no basa raakatangisa. Jesu wakavanasiririsa kudini kuitira basa iri rinosisira, vapostori vakazoitenyi? Izvi zvinopsasavo kudini Makristu a nyamasi? Cipauko cokutanga co bhuku ra Mabasa o Vapostori, cinodavira muvhunjo jese iji.

“Zvitatijo Zvakawanda Zvinokhohwesa” (Mab. 1:1-5)

4. Ruka anotanga bhuku ra Mabasa o Vapostori ecinanga ngo pamusoro penyi?

4 Ruka wakatanga ndhorovondho yake ecitarira Tiyofiro, mundhu ondhowo waakatarirazve pa vhangeri rake. a Pa mavhesi okutanga o bhuku ra Mabasa o Vapostori, Ruka anonangazve zviitiko zvaakatara pakupejisira ko vhangeri rake, asi anoshandisa magama akasiyana, otoengejerazve zviro zvimweni. Ngo kudaro, izvi zvinovonesa kuti bhuku ra Mabasa o Vapostori rinoenderera mberi recibhuya ngo zviitiko zvakatahwa pa vhangeri ra Ruka.

5, 6. (a) Zvicinyi zvaizobesera vateveri va Jesu kuti vavangise rutendo hwavo? (b) Ngenyi tingananga kuti rutendo hwo Makristu nyamasi uno wakacijikiravo pa “zvitatijo zvinokhohwesa”?

5 Zvicinyi zvaizoita kuti rutendo hwo vateveri va Kristu huenderere mberi hwakavanga? Mabasa o Vapostori 1:3 inonanga kudari ngo pamusoro pa Jesu: “Iyena wakajitatija kwavari ari penye ngo zvitatijo zvakawanda zvinokhohwesa.” Mu Bhaibheri, ndi Ruka basi anozivikaya inga “murapi anodiwa” wakashandisa gama ro kuti “zvitatijo zvinokhohwesa.” (Vak. 4:14) Magama aya ainyanya maningi kushandiswa ngo varapi iwona aida kureva zviro zvinothembeka, zviro zvakajeka. Jesu wakatatijavo zvitatijo izvi zvinothembeka. Naapera kumuswa, iyena wakagumiravo ko vhaza jakawanda vajiji vake, wakatanga kugumira mujiji umwe, vaviri, vese inga vapostori, i pa vhaza imweni wakagumira vateveri vake vanopindirija 500. (1 Vak. 15:3-6) Zvitatijo izvi zvinotikhohwesadi kamare.

6 Munjira yakafanana, rutendo wo Makristu ocokwadi nyamasi uno, wakacijikiravo pa “zvitatijo zvinokhohwesa.” Kureva kuti kuno zviro zvinotikhohwesa kuti Jesu wakaviya pasi pano, wofira zvishaishi zvedu perapo omuswa? Hina zviriyo. Zviitiko zviri mu Bhaibheri, zvakatahwa ngo vandhu vakavonadi kamare zviitiko izvi, zvinotithembesa kuti zvese izvi zvakaitikadi kamare. Kujija zviitiko izvi no kuita mukumbiro ngo pamusoro pazvo, zvingavangisa maningi rutendo hwedu. Ceujanyi, kuti kuva no cokwadi cokuti zviitiko izvi zvakaitikadi kamare zvinosisira maningi, ngokuti rutendo hwedu aucijikiri pa zviro zvabiresi. Rutendo hwakavanga hunosisira maningi kuti tiwane upenyu ucikaperi.—Joh. 3:16.

7. Jesu wakasiya muezaniso wapi ku vateveri vake ngo pamusoro kujijisa no kucumaera?

7 Jesu wakavhunjavo vajiji vake “ngo pamusoro po Umambo hwa Mwari.” Inga muezaniso, iyena wakavavhunja ngo zviporofita zvaitatija kuti Mesiya waizotambujwa mbhera kufa. (Ruk. 24:13-32, 46, 47) Kuti ajekese basa rake inga Mesiya, Jesu wakavavhunja zvakawanda ngo pamusoro po Umambo hwa Mwari, ngokuti iyena wainga Mambo Wakagajwa. Shwiro huru yaijijiswa ndi Jesu mu basa ro kucumaera yainga ngo pamusoro po Umambo hwa Mwari, iyi ndiyonavo shwiro huru inojijiswa ngo vateveri vake nyamasi uno.—Mat. 24:14; Ruk. 4:43.

“Mbhera ku Ndau Jiri Ndhambo jo Pasi Pano” (Mab. 1:6-12)

8, 9. (a) Ngojapi murangariro muviri jainga no vapostori va Jesu jainga jakaposeka? (b) Jesu wakanangenyi kuti abesere vapostori vake, Makristu anojijenyivo nyamasi uno?

8 Vapostori vakaenda koungana ku Dundhu ro Maorivhe, kuti vaende kovonana na Jesu pa vhaza yo kupejisira naari pasi pano. Ngo mudakaro wese ivona vakavhunjisa kudari: “Mambo, ndi wari kani pamunomusijira nga papsa umambo hwo Iziraeri?” (Mab. 1:6) Ngo kuita muvhunjo uwu, vapostori vakavonesa kuti vainga no murangariro muviri jakaposeka. Wokutanga, ivona vairangarira kuti Umambo hwa Mwari hwaizovisijihwa ku Iziraeri yo kuunyama. Wocipiri, ivona vaivetera kuti Umambo uwu utange kutonga pa mukuvo ondhowo kamare. Jesu wakavabeseresa kudini kuti vavhise murangariro iji?

9 Pacina kukana-kana, Jesu waizviziva kuti vapostori vaizovona ngo kukasika kuti murangariro wavo wokutanga wakaposeka. Ngokuti vateveri vake vakazovona kubahwa ko jinja ibza, Iziraeri yo kumujimu no papera gumi ro njiku basi. Pa kufamba ko nguva Mwari aazivi kuzoitazve citenderano no Iziraeri yo kuunyama. Ngo pamusoro po murangariro wocipiri, ngo rudo hwese Jesu wakavaceukija kudari: “Amutendehwi kuziva nguva no mukuvo wakagajwa ndi Baba pasi po utongi hwavo.” (Mab. 1:7) Jehovha anonasa kuziva zvinozoitika kumbeji. Jesu acito afa, iyena wakananga ngo pamusoro po “njiku no nguva” yaizoviya mugumo, apana anozviziva nee mwana, basi “Baba vega ndivona vanozviziva.” (Mat. 24:36) Mu njira yakafanana, Makristu nyamasi uno paanoneseka maningi ngo kuda kuziva nguva inozoparajwa nyika ino yakashata, vanonga vecitoneseka ngo zviro zvicikaripi zvavo.

10. Mugariro wapi wo vapostori watinodikana kusakurira, ngenyi?

10 Pikija zvakadaro, tinodikana kungwarira kuti titame kuva no mavonero akashata ngo pamusoro po vapostori va Jesu, ngokuti ivona vainga no rutendo hwakavanga. Ngo kujidodokesa kwese ivona vakatendera kupangihwa kovakaitwa ndi Jesu. Pikija muvhunjo javakaita jaivonesa kuti vainga no murangariro wakaposeka, asi muvhunjo iji jaivonesazve kuti vainga no cido caushoni. Ko vhaza jakawanda Jesu wainga akavhunja vateveri vake kuti: “Garanyi makarinda.” (Mat. 24:42; 25:13; 26:41) Ivona vainga vakarinda ku divi ro kumujimu, vecipsaka kuvona zvitatijo zvinovonesa kuti Jehovha waizoita zviri zvese ngo kukasika. Nyamasi uno tinodikanavo kusakuriravo mugariro uwu. Zvecivoneka kuti tiri kupona “mu njiku jo kupejisira,” zvinosisira maningi kwatiri kuti tigare takarinda.—2 Tim. 3:1-5.

11, 12. (a) Jesu wakapa basa rapi ku vateveri vake? (b) Ngenyi zvaisisira kuti Jesu avape mujimu mucena kuti vakwanise kuita basa iri ro kucumaera?

11 Jesu wakavhunja vapostori vake kuti ngozvapi zvavaidikana kuneseka maningi ndizvona. Iyena wakati: “Mukaashira mujimu mucena, munozopuwa simba kuti muzoite ucapupu ngo pamusoro pangu, mu Jerusarema, mu Judheya mwese no mu Samariya, mbhera ku ndau jiri ndhambo jo pasi pano.” (Mab. 1:8) Kumuswa ka Jesu kwaizotanga kucumaehwa mu Jerusarema kwaingari no vandhu vakaita kuti iyena auraiwe. Perapo masoko aya aizotangavo kucumaehwa ku Judheya, Samariya no ndau jiri ndhambo.

12 Jesu wakavhunja vateveri vake ngo pamusoro po basa ro kucumaera naapera kuvathembesazve kuti waizotumira mujimu mucena kuti avabesere. Gama iri rokuti “mujimu mucena” rinotowanika ko vhaza jinopindirija 40 mu bhuku ra Mabasa o Vapostori. Ko vhaza jakawanda, bhuku iri rinonasa kujekesa kuti atingakwanisi kuita kuda ka Jehovha ticina besero ro mujimu mucena. Ngo kudaro, zvinosisira maningi nguva jese kuita mukumbiro tecikumbira mujimu mucena. (Ruk. 11:13) Wari uno zvinosisira maningi kuwana besero ro mujimu mucena kupinda kare.

13. Basa ro kucumaera rakapuwa vandhu va Mwari rakakurisa kudini, ngenyi tinodikana kutendera ngo mwoyo wese basa iri?

13 Revo yo magama okuti “mbhera ku ndau jiri ndhambo jo pasi pano” iri kuenderera mberi yecicinja mbhera na nyamasi. Pikija zvakadaro, inga zvatavona pa cipauko cakapera, Zvapupu zva Jehovha zvakatendera ngo mwoyo wese basa iri ro kucumaera. Vakaita izvi ngokuti vanoziva kuti Mwari anoda kuti vandhu vo majinja ese vazwe masoko akanaka o Umambo. (1 Tim. 2:3, 4) Imwimwi muri kubatikanavo pa basa iri riri kuponesari upenyu? Apana basa rimweni rinotipa mudakaro mukuru kupinda basa iri. Jehovha anozotipa simba ratinoda kuti tizviite. Bhuku ra Mabasa o Vapostori rinozotitatija njira jatingashandisa no mugariro jatinodikana kuva najo kuti tibudirire pa basa iri.

14, 15. (a) Ngirozi jakanangenyi ngo pamusoro po kuviya ka Kristu, asi ijona jaida kunangenyi? (Vonanyi masoko o pasi.) (b) Kuitisa kudini kuviya ka Kristu kwakafanana no manera aakapinda?

14 Inga zvanangwa pakutanga ko cipauko ici, Jesu wakakhwira kudenga ongara-ngara. Asi vapostori vanokwana kuita 11 vakaenderera mberi vakaima, veciringisa kudenga. Pakupejisira ngirozi mbiri jakaviya i ngo rudo hwese jakapangira vapostori jeciti: “Vanarume vo Garireya, ngenyi makaima mecisotesesa kudenga? Jesu uwu watohwari pakati penyu kuti aende kudenga, anozoviyazve ngo njira yamuri kumuvonari ecienda kudenga.” (Mab. 1:11) Kureva kuti ngirozi iji jaida kunanga kuti Jesu waizoviyazve no muviri wondhowo, inga zvinojijiswa ngo magerejha akawanda? Haiwa. Tinozvizivisa kudini izvi?

15 Ngirozi jakananga kuti Jesu, waizoviyazve ‘munjira’ yondhoyo yaakapindari ndiyona haiwa ngo muviri wondhowo. b Jesu wakahwirira kudenga ngo njira yapi? Ngirozi pajakananga masoko aya vapostori avacaikwanisazve kuvona Jesu. Vapostori ndivona vega vakazwisisa kuti Jesu wainga ecitohwirira kumatenga pamukuvo uwu. Jesu waizohwirira mu njira iyi i izvi ndizvona zvakaitika. Nyamasi uno, ndi vaya basi vano uzivi hunovha kuna Mwari vari kuzwisisa kuti Jesu ari pakati pedu ecitonga inga Mambo. (Ruk. 17:20) Tinodikana kuzwisisa kuti Kristu ari pakati pedu, perapo tovhunjavo vamweni kuti vavone kuti tiri kupona mu njiku jokupejisira.

“Titatijenyi Kuti Ngowapi Womasana” (Mab. 1:13-26)

16-18. (a) Patinoverenga Mabasa o Vapostori 1:13, 14, tinojijenyi ngo pamusoro po musongano jo Cikristu? (b) Tinojijenyi ngo muezaniso watakasiihwa ndi Mariya, mai wa Jesu? (c) Ngenyi musongano jo Cikristu jinosisira maningi nyamasi uno?

16 Patinovona zvese zvakaitika atishamaisiki ngo kuziva kuti vapostori ‘vakahwirira Jerusarema vakadakara maningi.’ (Ruk. 24:52) Asi kureva kuti ivona vakazwira ndhungamiriro no zvavakajijiswa ndi Kristu? Pana Mabasa o Vapostori 1 vhesi ya 13 na 14, tinovona kuti vapostori vainga vakaungana “mu nyumba yo panyezuru.” Apa tinojija zvizinji zvinoshamaisa ngo pamusoro po musongano jaiitwa ngo vateveri vokutanga va Kristu. Pa mukuvo wiya ku Parestina zvainga zvo cirovejeso vandhu kuvaka nyumba jakadari inga iji. Vandhu kuti vagume ku “nyumba yo panyezuru” kwaitovakwa sikada. Waro kureva kuti nyumba iyi ndiyonavo yondhoyo inonangwaya pana Mabasa o Vapostori 12:12, yaingari ya mai wa Marko? Atizvizivi, asi zvatinoziva ngozvokuti nyumba iyi yainga yakanasiririka no inofanera kuti vateveri va Kristu vasonganirepo. Asi ndiyani wainga pa musongano uwu, vakabhuisana ngo pamusoro penyi?

17 Vonanyi kuti musongano uu aucaingepi musongano waiitwa ngo vapostori basi, nee aucaingepi musongano waiitwa ngo vanarume basi. “Vanakaji vamweni” vaengepovo, kubatanijavo Mariya Mai wa Jesu. Apa ndipona panopejisira kunangwa zviro zvakaitika mu upenyu hwa Mariya. Tingatonanga kuti Mariya acaingepi pa musongano uu kuti awane nduma, asi ngo kujidodokesa kwese wakaenda ku musongano uu kuti anamate Jehovha pamwepo no hama jake jo kumujimu. Kangaije Mariya wakavangiswa maningi ngo kuvona vana vake varongomuna, vokuti kareko vakaramba kutevera Jesu asi wari vaingepovo pa musongano uu. (Mat. 13:55; Joh. 7:5) Jesu naapera kumuswa, vana ava va Mariya vakazocinja mugariro javo.—1 Vak. 15:7.

18 Vonanyizve kuti ngenyi vateveri ava vainga vakaenda ku musongano uu: “Vese vainga no cinangwa cimwe, veciita mukumbiro pamwepo.” (Mab. 1:14) Kuvhira kare mbhera wari, kwenda ku musongano kunosisira maningi pakunamata kwedu. Itusu tinoenda ku musongano kuti tivangisane no vamweni, tiashire ndhungamiriro no mazano. Asi cinosisira maningi i kuitira kunamata Baba wedu wo kudenga, Jehovha, pamwepo no hama jedu. Mukumbiro jedu no ndumbo jatinoimba pa musongano iji, jinosisira maningi no kudakajisa Jehovha. Ngo kudaro, ativhiri kurovha kwenda ku musongano iji ngokuti jinotivangisa.—Vah. 10:24, 25.

19-21. (a) Tinojijenyi ngo pamusoro po Mabasa o Vapostori akaitwa ndi Pedhuru mu ungano? (b) Ngenyi zvaisisira maningi kufakeya Judha i tinojijenyi ngo manera akatongwa shwiro iyi?

19 Asi vateveri va Kristu vainga vecitobhuisana ngo shwiro inosisira maningi, i mupostori Pedhru ndiyena waitotungamirira kubhuisana uku. (Vhesi 15-26) Tinovangiswa maningi ngo kuvona manera okuti Pedhru wakavangisa ushamwari hwake na Jehovha pikija kuti pa sumana nganani wainga akaramba Jesu ko vhaza ndhatu. (Mar. 14:72) Tese tinoshaisha kazinji, asi zviitiko zvakadari inga izvi zvinoticeukija kuti Jehovha nguva jese wakanasiririka kuti atiregerere kudari tikakhauya ngo mwoyo wese.—Ndu. 86:5.

20 Pedhru wakazoguma pa mbhejiso yokuti Judha mupostori waingaya wakacengeja Jesu, waidikana kufakeiwa. Asi ndiyani waizogara pa ndau pake? Mupostori waizogarari pa ndau ya Judha, waidikana kuva mundhu wakatevera Jesu paainga eciita basa rake ro kucumaera kana wiya wakavona kumuswa kwake. (Mab. 1:21, 22) Izvi zvaizwirana no zvakananga Jesu zvokuti: ‘Imwimwi makanditeverari munozogara pa zvigaro gumi na zviviri zvo umambo.’ (Mat. 19:28) Zvinotovoneka kuti Jehovha waitodavo kuti gumi na vaviri vo vapostori vaingari vakatevera Jesu paainga eciita basa rake pasi pano, vaimirire “gumi ro mapuwe no mapuwe maviri” o Jerusarema ibza. (Apo. 21:2, 14) Ngokudaro, Mwari wakaita kuti Pedhru azwisise kuti ciporofita ciri pana Nduyo cainangira Judha, cokuti “basa rake ripuwe umweni!”—Ndu. 109:8.

21 Zvicinyi zvavakaita kuti vasane mupostori umweni? Kuringijihwa ko zembe ndizvona zvaiithwa pa mukuvo wo Bhaibheri. (Mazwi 16:33) Ngo kudaro, apa ndi pokupejisira panonangwa ngo Bhaibheri ngo pamusoro po zembe. Zviri pacena kuti kuduruhwa kwakaitwa mujimu mucena kwakaita kuti njira iyi itamezve kushandiswazve. Ngo kudaro, ngativone kuti ngenyi paishandiswa zembe. Vapostori vakakumbira veciti “Jehovha, ndimwi munoziva mwoyo jo vandhu vese, titatijenyi kuti ngowapi womasana pa vanarume vaviri ava.” (Mab. 1:23, 24) Ivona vaida kuti Jehovha asane. Matiya kangaije ndiyena wakasanwa pa 70 o vajiji vakatumwa ndi Jesu kuti vaende kocumaera. Ngokudaro Matiya wakava umwe wo “Gumi na Vaviri.” cMab. 6:2.

22, 23. Ngenyi tinodikana kuzvidira pasi pa vaya vanotungamirira mu ungano no kuvazwira?

22 Ciitiko ici cinoticeukija kuti vandhu va Mwari vanovona zvecisisira maningi kushanda vakarongeka. Na nyamasi unovo, vanarume vakangodeka vanogajwa kuti vaite basa ro kutungamirira mu ungano. Vakuru vanonasa kusotesesa zvinonangwa ngo Bhaibheri zvinodikana kukwaniriswa ndi vaya vanoda kushanda inga vatungamiriri, perapo vanoita mukumbiro kuti vatungamirihwe ngo mujimu mucena. Ngokudaro ungano inovona vanarume ava inga vakagajwa ngo mujimu mucena. Itusu tinoenderera mberi tecizvidira pasi pavo, tecitendera kutungamirihwa ndivona, zvondhozvo zvinoita kuti ungano irambe yakabatana.—Vah. 13:17.

Itusu tinoramba tecizvidira pasi no kutendera kutungamirihwa ngo vaya vakagajwa

23 Vajiji pavakavona Jesu naapera kumuswa no kuvonazve cinjo jakaithwa mu ungano, ivona vakavangiswa maningi, izvi zvakavanasirira ku zviro zviyana zvaizoitika kumbeji. Cijijo cinotevera cinozobhuya ngo pamusoro pazvo.

a Ruka paaitara vhangeri rake wakananga kuti Tiyofiro ‘waireremejwa’ maningi. Izvi zvinovonesa kuti Tiyofiro wainga mundhu anosisira maningi pikija kuti aacainga Mukristu. (Ruk. 1:3) Asi mu bhuku ra Mabasa o Vapostori, Ruka anomudaninja basi kuva “Tiyofiro.” Vajiji vamweni vanonanga kuti Tiyofiro wakava Mukristu naapera kuverenga Vhangeri ra Ruka, ngo ndava yazvo Ruka aacaimundanijazve kuva anoreremejwa maningi, asi waimuvona inga hama yo kumujimu.

b Apa Bhaibheri rakashandisa gama ro Cigiriki rokuti troʹpos rinoreva “njira,” haiwa mor·pheʹ rinoreva “muviri”.

c Pakufamba ko nguva, Pauro wakagajwa kuti ave “mupostori wo majinja,” asi aazivi kubatanijwavo pa 12 vo vapostori. (Var. 11:13; 1 Vak. 15:4-8) Iyena aacainga no zvikwaniriso zvaidiwa ngokuti aazivi kumbova muteveri wa Jesu Kristu paaita basa rake pasi pano.