Kwenda ku nda-nda-nda yo zviri mukati

Kwenda ku bhokiso ro zviri mukati

CIPAUKO 5

“Tinodikana Kuzwira Mwari inga Mutongi Wedu”

“Tinodikana Kuzwira Mwari inga Mutongi Wedu”

Vapostori vakakhombija mugariro ungatevejehwa ngo Makristu ese okadi

Zvakacijikira pana Mabasa o Vapostori 5:12–6:7

1-3. (a) Ngenyi vapostori vakaendeswa pamberi po Sinedhriyo, cisungo cavo caizovonesenyi? (b) Ngenyi tinoda maningi kuziva zvakaithwa ngo vapostori?

 VATONGI vo Sinedhriyo vakanyangajwa. Vapostori va Jesu vari kutongwa mukati mo tiribhunari huru iyi. Ngenyi? Mutungamiriri wo Sinedhriyo anozwi Josefa Khaifasi anovavhunja kudari: “Itusu takamukohomeja kuti mutame kuenderera mberi mecijijisa ngo pamusoro po zina iri.” Mutungamiriri uu aacaitodepi kunanga zina ra Jesu. Perapo wakaenderera mberi eciti, “Asi wari vonanyi! mapera kuzaja Jerusarema rese ngo majijisiro enyu, imwimwi makacunga kutiviisira ngazi yo mundhu uwu.” (Mab. 5:25-28) Ivona vaidikana kusana: Kuima kucumaera kana kutambujwa.

2 Vapostori vakaitenyi? Ivona vainga vakatumwa kuita basa iri ndi Jesu, uwo wainga akapuwa simba ndi Mwari. (Mat. 28:18-20) Kureva kuti vapostori vaizothya voima kucumaera? Kana vaizokhombija cicunge voenderera mberi vecicumaera? Cisungo cavo caizovonesa kuti ivona vanozwira ani. Mwari kana vandhu? Acikasiki-siki mupostori Pedhru wakadavira eciimirira vapostori vese. Mupinguro wake wainga wakajeka asi waida cicunge.

3 Inga Makristu okadi, tinoda maningi kuziva zvakapinguhwa ngo vapostori pavainga vecithisijihwa, ngokuti mupango uu wo kucumaera unoshandavo kwatiri. Patinonga teciita basa iri ratakapuwa ndi Mwari, tingasonganavo no kuteverehwa. (Mat. 10:22) Vavengi vedu vangaeja kuimisa basa redu. Waro tinozoitenyi? Tinozobesereka maningi ngo kuvona zvakaithwa ngo vapostori no zviitiko zvakaita kuti vagume pakutongwa pamberi po Sinedhriyo. a

“Ngirozi ya Jehovha Yakafunungura Musuvo” (Mab. 5:12-21a)

4, 5. Ngenyi Khaifasi no Vasadhusi “vakazara ngo ushanje”?

4 Ceukijanyi kuti pa vhaza yokutanga yo vakavhunjwa kuti vaime kucumaera, Pedhru na Johani vakadavira kudari: “Itusu atikwanisi kuregera kuvereketa zviro zvatakavona no zvatakazwa.” (Mab. 4:20) Pasure po mugariro uu wokunesa, Pedhru na Johani vakaenderera mberi vecicumaera mu themberi. Ivona vakaita mushamaiso jakawanda maningi, inga kurapa vaihwaja no kugogomera madhimoni. Ivona vaiita zvese izvi mu “Berere ra Soromona,” ndau yaiungana Vajudha vakawanda. Zvinovoneka kuti vhute ra Pedhru raikwanisavo kurapa vandhu. Vazinji vairaphwa mu njira yo kunyama vaitendera masoko avaijijiswa. Inga muviyo “vandhu vaitenda Mambo vaindoengejeka, vanarume no vanakaji vakawanda.”—Mab. 5:12-15.

5 Khaifasi no cikwata co Vasadhusi “vakazara ngo ushanje” voita kuti vapostori vadihwe mu kadheya. (Mab. 5:17, 18) Ngenyi Vasadhusi vainga vakanyangajwa? Vapostori vaijijisa kuti Jesu wainga amuswa, asi Vasadhusi vainga vacikatendi rumuko. Vapostori vainanga kuti kutenda Jesu kunokwana kuti mundhu aponeswe, asi Vasadhusi vaithya kuzotongwa ngo Varoma kudari vandhu vakavona Jesu inga Mutungamiriri wavo. (Joh. 11:48) Azvishamaisi kuvona kuti Vasadhusi vainga vakacunga kuti vaite kuti vapostori vaime kucumaera.

6. Kazinji ndivanani vanoita kuti vashandiri va Jehovha va nyamasi uno vateverehwe, ngenyi izvi azvitishamaisi?

6 Nyamasi unovo, kazinji vanoita kuti vashandiri va Jehovha vateverehwe i vatungamiriri vo zviyara. Kazinji ivona vanoeja kushandisa simba ravanaro mu zvo matongehwe o nyika no zvinofambisa masoko kuti vaimise basa redu ro kucumaera. Kureva kuti tingashamaisika nga izvi? Haiwa. Masoko edu anovonesa zviro zvakashata zvinoithwa ngo zviyara izvi zvokunyepa. Ngo kutendera cokwadi co Bhaibheri, vandhu vakanaka mwoyo vari kusujunuka ku jijiso jokunyepa no zvirovejeso zvicikazwirani no Bhaibheri. (Joh. 8:32) Ngo kudaro, azvishamaisi kuvona kuti masoko edu anoita kuti vatungamiriri vo zviyara vazare ngo ushanje.

7, 8. Vapostori vakajizwa kudini ngo zvakanangwa ngo ngirozi, tinodikana kujivhunjisenyi?

7 Pavainga mu kadheya vecivetera kutongwa, kangaije vapostori vaijivhunjisa dangani vaizourawa mu nyara jo vavengi vavo. (Mat. 24:9) Asi pa nguva yo usiku pakaitika ciro cinoshamaisa, “ngirozi ya Jehovha yakafunungura musuvo jo kadheya.” b (Mab. 5:19) Ngirozi yakavapekeja ndhungamiriro yakajeka: “Endanyi kooima mu themberi. Endereranyi mberi mecijijisa vandhu.” (Mab. 5:20) Ndhungamiriro iyi yakabesera vapostori kuti vavone kuti ivona vainga veciita zvakanaka. Masoko o ngirozi akaita kuti varambe vecicungirira pikija no zvaizoitika. Ngo rutendo hwakavanga no cicunge vapostori “vakaenda mu themberi comangwanani votanga kujijisa.”—Mab. 5:21.

8 Zvaizova zvaushoni umwe nga umwe wedu kujivhunjisa kudari: ‘Kureva kuti ndaizova no cicunge cakavanga kuti ndienderere mberi ndecicumaera pa mugariro jinonesa?’ Tinovangiswa maningi ngo kuziva kuti basa iri ro ‘kupa ucapupu hwakaperera ngo pamusoro po Umambo hwa Mwari’ rinobesehwavo ngo ngirozi.—Mab. 28:23; Apo. 14:6, 7.

‘Tinodikana Kuzwira Mwari inga Mutongi Wedu Kuciripi Vandhu’ (Mab. 5:21b-33)

“Ngo kudaro, ivona vakavaviisa vovaimisa pamberi po Sinedhriyo.”—Mab. 5:27

9-11. Vapostori vakaitenyi povakavhunjwa ngo Sinedhriyo kuti vaime kucumaera, Makristu okadi anojijenyi ndizvona?

9 Khaifasi no vatongi vamweni vo Sinedhriyo vainga vakanasiririka kuti vatonge shwiro yo vapostori. Vacikazivi zvainga zvaitika mu kadheya, tiribhunari yakatuma vangwariri kuti vaende kotora vasungwi. Amborangariranyi kushamaisika kwakava no vangwariri povakavona kuti vapostori vainga vacimo mukadheya. Asi iyona yainga “yakanasa kufungwa [no] varindiri vainga vakaima pa musuvo.” (Mab. 5:23) Ngo kukasika, mutungamiriri wo themberi wakazwa kuti vapostori vaingazve mu themberi vecijijisa ngo pamusoro pa Jesu Kristu, pikija kuti iyi ndiyona shwiro yainga yaiita kuti vadihwe mu kadheya. Mutungamiriri uu no vangwariri vakaenda ku themberi kuti vasunge vapostori no kuvaendesa mu Sinedhriyo.

10 Inga zvanangwa pa kutanga ko cipauko ici, vatungamiriri ava vo zviyara, vakananga kamare kuti vapostori vaidikana kuima kucumaera. Waro vapostori vakaitenyi? Eciimirira vapostori vese, Pedhru wakadavira kudari: “Mwari ndiyena mutongi wedu, itusu tinodikana kuzwira iyena, kuciripi kuzwira vandhu.” (Mab. 5:29) Ngo njira iyi, vapostori vakasiya muezaniso ku Makristu ese o cokwadi. Itusu atidikani kuzwira utongi hwo vandhu kudari ihwona ukatirambisa kuita zvatinokumbihwa ndi Mwari kana kutivhunja kuita zvinorambiswa ndi Mwari. Waro mu njiku jedu jino, tinozoitenyi kudari “utongi” ukatirambisa kuita basa redu ro kucumaera? Atizoimi kuita basa iri rinosisira rotakapuwa ndi Mwari. (Var. 13:1) Asi tinozopsaka njira jimweni jakafisika kuti tienderere mberi tecipa ucapupu hwakaperera ngo pamusoro po Umambo hwa Mwari.

11 Pacina kukana-kana, cicunge ici cakakhombijwa ngo vapostori cakaita kuti vatongi ava vanyanyise kunyangajwa. Ivona vakaguma pa kuda “kuvauraya.” (Mab. 5:33) Zvaivoneka inga kuti vapostori avacaizokwanisa kutiza pa rufu uhwu. Asi vakazoashira besero ro vainga vacikaveteri.

“Imwimwi Amuzokwanisi Kurikamisa” (Mab. 5:34-42)

12, 13. (a) Gamariyeri wakapa mbhangiro yapi ku vadoni vake, ivona vakaitenyi? (b) Jehovha angabesera kudini vandhu vake nyamasi uno, kudari ‘tikatambujika’ tingava no cokwadi cenyi?

12 Gamariyeri uwo wainga “mujijisi wo Mutemo anoreremejwa ngo vandhu” wakaita zviri zvese. c Zvinovoneka kuti iyena waireremejwa maningi ngo vadoni vake, ngokuti wakatobesera pa kutonga shwiro iyi no kutokumbira “kuti vapostori vabudiswe kunja pa mukuvo mudoko.” (Mab. 5:34) Iyena wakatanga kunanga ngo zvikwata zvimweni zvakamukira utongi hwavo asi zvorembejeka pasure po kufa ko vatungamiriri vavo. Perapo Gamariyeri wakavhunja tiribhunari kuti vaidikana kusengerera no kusiya vapostori ngokuti painga pacito papera mukuvo wakareba Mutungamiriri wavo Jesu naafa. Zvakanangari Gamariyeri zvakadakajisa vaingepo. Wakati: “Mucanghwinira mu shwiro jo vandhu ava. Varegerenyi vapinde. Ngokuti kudari zano iri kana basa iri riri ro vandhu, arizobudiriri. Asi kudari recivha kuna Mwari, imwimwi amuzokwanisi kurikamisa. Ngokuti mukadaro, zvinozoita inga muri kuhwisana na Mwari.” (Mab. 5:38, 39) Vatongi vakazwira mbhangiro iyi. Asi vakaita kuti vapostori vatakwe no kuvavhunja kuti “vatame kuvereketazve ngo zina ra Jesu.”—Mab. 5:40.

13 Nyamasi uno, Jehovha angaita kuti vandhu vano nduma inga Gamariyeri vabesere vandhu Vake inga zvaakaita kare. (Mazwi 21:1) Jehovha angashandisa mujimu wake kuti aite kuti vatungamiriri vo nyika, vatongi kana vanogaja mutemo, vaite zviro mukuzwirana no kuda kwake. (Nee. 2:4-8) Asi kudari iyena akatendera kuti ‘titambujike ngo kuita zvakarungama’ tingava no cokwadi co zviro zviviri. (1 Ped. 3:14) Cokutanga, Mwari angatipa simba kuti ticungirire. (1 Vak. 10:13) Cocipiri, vavengi vedu ‘avazokwanisi kuimisa’ basa ra Mwari.—Is. 54:17.

14, 15. (a) Vapostori vakaitenyi pavakashaishwa kutajwa, ngenyi vakazviita? (b) Nanganyi muezaniso umwe unovonesa manera okuti vandhu va Jehovha vanocungirira ngo mudakaro.

14 Kureva kuti kutambujwa kwakaitwa vapostori kwakavapejera mudakaro? Haiwa. “Ivona vakabuda mu Sinedhriyo vakadakara.” (Mab. 5:41) Ngenyi ‘vaidakara’? Ivona avazivi kudakara ngo kushuphwa kwavainga vaithwa. Asi vakadakara ngokuti vaiziva kuti vainga veciteverehwa ngokuti vairamba vakagondeka kuna Jehovha no kutevejera zvakaithwa ngo Mujijisi wavo Jesu.—Mat. 5:11, 12.

15 Inga zvakaithwa ngo hama jedu jo mu zana ro kutanga ro makore, itusu tinodikanavo kucungirira no mudakaro patinotambujwa ngo ndava yo masoko akanaka. (1 Ped. 4:12-14) Itusu atidakari patinothisijihwa, kuteverehwa kana kudihwa mu kadheya, asi tinodakara patinova vakagondeka kuna Jehovha. Vonanyi muezaniso wa hama Henryk Dornik, vakacungirira kushaishwa kutajwa ngo utongi hwakawanda. Ivona vanoceukija kuti mu mweji wa agosto wo 1944 utongi hwakasunga kuti ivona no munukuna wavo vaidikana kwenda ku ndau inodihwa vasungwi. Vavengi vavo vakati: “Azvikwanisiki kuvavangirija kuti vaite ciri cese, ivona vanodakarira maningi kutakwa.” Hama Dornik vakati: “Inini andicaidepi kutakwa, asi zvecivoneka kuti ndaitakwa ngo kuva kwangu ndakagondeka kuna Jehovha, zvaindiita kuti ndidakare.”—Jak. 1:2-4.

Inga vapostori, tinocumaera “nyumba ngo nyumba”

16. Vapostori vakatatijisa kudini kuti vaida kupa ucapupu hwakaperera, itusu tiri kuvatevejeresavo kudini?

16 Ngo kukasika, vapostori vakatangazve kucumaera. Vacikathyi, ivona vakaenderera mberi “njiku jese mu themberi no nyumba ngo nyumba” veciita basa ro “kutokotesa masoko akanaka ngo pamusoro pa Kristu, Jesu.” d (Mab. 5:42) Vacumaeri ava vaivangisira maningi kuti vape ucapupu hwakaperera. Ivona vaienda kojijisa vandhu mu mamuzi mavo, inga zvavakavhunjwa ndi Jesu Kristu. (Mat. 10:7, 11-14) Ngo iyo ndava, ivona vakakwanisa kuzaja Jerusarema ngo jijiso javo. Nyamasi uno, Zvapupu zva Jehovha zvinozivikavo ngo kucumaera vandhu mu mamuzi mavo. Ngo kuguma mu mamuzi ese o ndima yedu, tinovonesa kuti tinodavo kupa ucapupu hwakaperera no kupa mukana kuna vese kuti vazwe masoko akanaka. Kureva kuti Jehovha ari kukomborera basa redu ro kucumaera nyumba ngo nyumba? Hina. Vazinji vari kutendera masoko o Umambo mu njiku jino jokupejisira, vamweni vakona vakazwa masoko akanaka pa vhaza yo kutanga yo vakagumihwa ngo Zvapupu zva Jehovha pa muzi pavo.

Vanarume Vano Mugariro Jakanaka Kuti Vaite ‘Basa Rinosisira’ (Mab. 6:1-6)

17-19. Cineso capi cakabuda caizoparaja ungano, asi vapostori vakaitenyi kuti vapeje cineso ici?

17 Mu ungano imbza iyi mainga mecibuda cineso cakakura maningi. Cainga cineso cenyi? Vajiji vazinji vaingari vecibhabhatijwa, avacaigarepi mu Jerusarema asi vaida kujija zvizinji vacito vaenda kanyi kwavo. Vandhu ava vaida zvokuha no zvimweni, ngo iyo ndava vajiji vakapira mare yavo kuti patengwe zvaidiwa. (Mab. 2:44-46; 4:34-37) Apo ndipona pakatanga cineso. ‘Pa zvaikovaniswa zvokuha’ zvo njiku ngo njiku ‘noni jaibhuya Cigiriki ajicainasepi kupuwa zvokuha.’ (Mab. 6:1) Asi izvi azvicaitikepi no noni jaibhuya Cihebheru. Zvaivoneka kuti cineso caibuda ngo ndava yo kunyenyana. Mugariro uu wo kunyenyana uno simba ro kuviisa zvineso zvakakura maningi.

18 Vapostori vaishanda inga mukhumbi unotonga wo ungano iyi imbza. Ivona vakazwisisa kuti azvicaizova zvoungwaru ‘kusiya soko ra Mwari kuti vaende kookovanisa zvokuha pa meza.’ (Mab. 6:2) Kuti vapeje cineso ici, ivona vakakumbira kuti vajiji vasane vanarume vanomwe “vanomugariro wakanaka no uzivi” kuti vavagaje “basa iri.” (Mab. 6:3) Kwaidiwa vandhu vano mugariro jakanaka ngokuti basa iri raibatanija zvizinji, inga kukovanisa zvokuha, kuvonerera mare, kwenda kotenga zviro no kutarira zvese zvaitengwaro. Vanarume vese vakasanwa vainga no mazina o Cigiriki, izvi zvakabesera kuti noni jiya jithembe vakagajwaro. Pasure po kusotesesa vakasanwa no kuita mukumbiro, vapostori vakagaja vanarume vanomwe kuti vaite “basa iri.” e

19 Kureva kuti basa rovakapuwari ro kukovanisa zvokuha raivapa mukana kuti vatame kuvangisira pa basa ro kucumaera masoko akanaka? Haiwa. Estefano wainga umwe wo vakasanwa, asi wakazovonesa kuti wainga mucumaeri wakazara ngo cicunge. (Mab. 6:8-10) Firipi waingavo umwe wo vanomwe, asi anodanwa kuti “muvhangeri.” (Mab. 21:8) Pacina kukana-kana, vanarume vanomwe ava vakaenderera mberi vecivangisira mu basa ro kucumaera masoko akanaka o Umambo.

20. Vashandiri va Mwari nyamasi uno vanotevejeresa kudini zvakaithwa ngo vapostori?

20 Vashandiri va Jehovha nyamasi uno vanotevejeravo zvakaithwa ngo vapostori. Vanarume vanogajwa mabasa mu ungano vanodikana kuva no mugariro jakanaka no kuvonesa kuti vari kutendera kutungamirihwa ngo mujimu mucena. Ngo ndhungamiriro yo Mukhumbi Unotonga, vanarume vanokwanirisa zvinonangwa ngo Bhaibheri vanogajwa kuti vashande inga vakuru kana vabeseri vo ungano. f (1 Tim. 3:1-9, 12, 13) Vaya vano zvikwaniriso izvi, vangavoniwa kuti vakagajwa ngo mujimu mucena. Vanarume ava vanoita mabasa mazinji ‘anosisira.’ Inga muezaniso, hama iji jinopa besero rinodiwa ngo hama no hambzaji jedu jiri vasharuka. (Jak. 1:27) Vakuru vamweni vanobatikana pa kubesera pa basa ro kuvaka Nyumba jo Umambo, kuronga magungano kana kushanda no Komisau Inobesera vari ku Cipitari. Vabeseri vo ungano vanoita mabasa akawanda acikabataniji kujijisa no kuvangisa hama. Asi hama jese iji jakagajwa jinodikana kuva jakaezanana, kuti jikwanise kuita mabasa avo, mabasa o ungano kubatanija no basa rotakapuwa ndi Mwari ro kucumaera masoko akanaka o Umambo.—1 Vak. 9:16.

“Soko ra Mwari Raienderera Mberi Reciparajika” (Mab. 6:7)

21, 22. Zvicinyi zvinovonesa kuti Jehovha waikomborera ungano imbza iyi?

21 Ngo besero ra Jehovha, hama jo ungano iyi jakakwanisa kucungirira kuteverehwa kwavaiithwa ngo vavengi no kutonga cineso caizoparajanisa ungano iyi. Zvaikwanisika kuvona makomborero a Jehovha, ngokuti Bhaibheri rinoti: “Ngo kudaro, soko ra Mwari raienderera mberi reciparajika, vajiji mukuvo wese vaindoengejeka maningi mu Jerusarema; vapiri vakawanda vakava vatendi.” (Mab. 6:7) Asi bhuku ra Mabasa o Vapostori rinonanga zvakawanda ngo kukura kwaiita basa iri. (Mab. 9:31; 12:24; 16:5; 19:20; 28:31) Nyamasi uno, tinovangiswa maningi patinozwa manera ariri kukura basa redu ro kucumaera masoko o Umambo mu nyika jakasiya-siyana.

22 Mu zana ro kutanga, vatungamiriri vo zviyara avazivi kuremba pa kueja kukamisa basa raiithwa ngo vajiji. Vakatanga kuvateverera mu njira yakashata maningi. Ngo kukasika vakauraya Estefano, inga zvatinozovona pa cipauko cinotevera.

a Vonanyi bhokiso rinoti “ Sinedhriyo Yainga Tiribhunari Huru yo Cijudha” pa pheji 43.

b Iyi i vhaza yokutanga pa vhaza jinokwana kuita 20 jinobhuya ngo ngirozi mu bhuku ra Mabasa o Vapostori. Izvi zvicito zvaitika, ngirozi jinonangwa mu njira icizivi kujeka pana Mabasa o Vapostori 1:10, inga vanarume “vaisimira nguvo jakacena.”

c Vonanyi Bhokiso rinoti “ Gamariyeri Waidiwa Maningi ngo Varabhi” pa pheji 45.

d Vonanyi bhokiso rinoti “ Kucumaera ‘nyumba ngo nyumba.’

e Zvingaita kuti vanarume ava vainga no mugariro jinodiwa kuitira kugajwa inga mukuru, ngokuti kuita “basa iri” zvaibatanija kutonga shwiro yakakura maningi. Asi Matahwa aajekesi kuti ndirini kamare kuti vanarume vakatanga kugajwa inga vakuru kana vatungamiriri vo ungano yo Cikristu.

f Mu zana ro kutanga, hama jainga jino zvikwaniriso jakapuwa basa ro kugaja vakuru. (Mab. 14:23; 1 Tim. 5:22; Tit. 1:5) Nyamasi uno, Mukhumbi Unotonga unogaja vavonereri vo ndharaundha, vavonereri ava vakapuwavo basa ro kugaja vakuru no vabeseri vo ungano.