1, 2. Mushamaiso wapi wakaithwa ndi Pedhru na Johani phedo no pamusuvo wo themberi?

 KWAINGA kwaamasikati, zuva recipisa. Vajudha vazinji no vajiji va Jesu vari kunghwina mu themberi. Ngo kukasika yakaguma “nguva yo kuita mukumbiro.” a (Mab. 2:46; 3:1) Pedhru na Johani vanofamba pakati po mbungano iyi yakawanda vecipsinyika kuti vaende kwainga no musuvo wo themberi waizwi Wakaseja. Pakati po vandhu vese ava, pakazika mundhu ecikhuwa ecikumbira besero, wainga mwanarume wainga akaremara kuvhira pakubahwa kwake.—Mab. 3:2; 4:22.

² Pedhru na Johani pavanokhwederera mwanarume uu, iyena anovakumbira mare inga zvaiita nguva jese. Vapostori vanoima, zvoiita kuti iyena arangarire kuti anoda kupuwa zviri zvese. Pedhru anomudavira kudari, “inini andina sirivha no goridhi, asi ndinokupa zvandinazvo. Ngo zina ra Jesu Kristu wo Nazareta, fambai!” Pedhru wakamubata ngo mukono womumusa. Vandhu vaingepo vakashamaisika maningi ngo kuvona mwanarume uu ecitanga kufamba. (Mab. 3:6, 7) Munokwanisa kurangarira mwanarume uu ecijisota, ovona makumbo ake akarapika kana ecieja kufamba pa vhaza yokutanga? Iyena wakadakara maningi otanga kukuja Mwari.

3. Mukana wapi unosisira wakapuwa mwanarume wainga wakaremara no mbungano yese?

³ Mbungano yakashamaisika maningi, yoenda kuna Pedhru na Johani. Ivona vainga vari pa berere ro themberi ya Soromona. Ndau iyi ndiyona yaienda maningi Jesu kuti ajijise vandhu. Perapo Pedhru wakatanga kuvasanangurira revo yo zvese zvainga zvaiitika. (Joh. 10:23) Iyena anopa ku vandhu ava no mwanarume uu wainga  akaremara, cipo cinosisira maningi kupinda sirivha kana goridhi. Cipo ici cinobatanija zvizinji kupinda kuva no upenyu hwaushoni. Wakavapa mukana wo kukhauya no kuregerehwa zvishaishi zvavo, basi kudari vakatendera kuva vateveri va Jesu Kristu, uwo ari “Muimiriri Mukuru wo upenyu” wakagajwa ndi Jehovha.—Mab. 3:15.

4. (a) Mushamaiso uu wakaita kuti zvicinyi zvitange? (b) Muvhunjo japi muviri jatinozodavira?

⁴ Iyi yakava njiku inosisira maningi. Mundhu umwe wakaraphwa otanga kufamba. Zviuru no zviuru zvimweni zvakapuwa mukana wo kuraphwa mu njira yokumujimu, kuti vave no ushamwari hwo phedo na Mwari. (Vak. 1:9, 10) Zviitiko izvi zvakaitazve kuti utongi utange kuhwisa vateveri vakagondeka va Kristu ngo kueja kuvakamisa kuita basa ro vakatumwa ndi Jesu, basa ro kucumaera masoko akanaka o Umambo. (Mab. 1:8) Tinojijenyi ngo manera akashandiswa ndi Pedhru na Johani pa kucumaera mbungano iyi no cicunge cavo pikija vainga vandhu “vacizivi kujija”? b (Mab. 4:13) Tingatevejeresa kudini zvakaithwa ngo vapostori no vajiji vamweni pavaihwisana no kuteverehwa?

5. Tinojijenyi ngo manera aakavereketa Pedhru no mbungano?

⁵ Pedhru na Johani vakaima pamberi po mbungano, pikija vaizviziva kuti vamweni vavo ndivona vakaita kuti Jesu aurawe pa mutanda. (Mar. 15:8-15; Mab. 3:13-15) Pedhru wakatatija cicunge cakakura paakananga kuti mwanarume wiya wainga wakaremara, wakaraphwa ngo zina ra Jesu. Pedhru aazivi kuthya kubhuya cokwadi. Iyena wakajekesa ku vandhu vaya kuti ivona vaingavo no ndava pa kufa ka Jesu. Asi Pedhru acaiingepi no bundu, ngokuti ivona vainga ‘vakaita vacikazvizivi.’ (Mab. 3:17) Iyena wakaeja kubaya mwoyo javo ngo kuvadanija kuti hama no kubatikana pa zviro zvaushoni pa masoko o Umambo aaida kuvacumaera. Kudari ivona novakhauya vova no rutendo kuna Kristu, ‘Jehovha waizovathondoja.’ (Mab. 3:19) Mu njira yakafanana, tinodikana kuva no cicunge tonasa kujekesa rutongeso hwa Jehovha unozoitika sambiri pano. Asi atidikani kukharamusa vandhu, kuvatuka kana kuvashora. Kusiyapo izvo, tinovona vaya vatinocumaera inga vandhu vanofanera kuva hama jedu. Inga ndi Pedhru, itusu tinobatikana maningi pa zviro zvaushoni pa masoko o Umambo atinocumaera.

6. Pedhru na Johani vakatatijisa kudini kujidodokesa?

 ⁶ Vapostori vainga vandhu vaijidodokesa. Ivona avazivi kutendera kukujwa ngo ndava yo zvavainga vaiita. Pedhru wakavhunja mbungano iya kuti: “Ngenyi muri kutisota inga kuti tamurapa ngo simba redu kamare kana ngo kunamata kwedu Mwari?” (Mab. 3:12) Pedhru no vapostori vamweni vaizviziva kuti zvese zvavaiita, vaizviita ngo besero ra Mwari haiwa ngo simba ravo. Ngo iyo ndava, ivona vakaita kuti Jehovha na Jesu vasimbhwe pa zvese zvakaitikaro.

7, 8. (a) Mukana wapi watingapa vandhu? (b) Cigondiso co “kumusijira zviro zvese” ciri kukwanirisika kudini nyamasi uno?

⁷ Itusuvo tinodikana kujidodokesa patinonga tecicumaera masoko o Umambo. Ndizvonadi kuti nyamasi uno, mujimu mucena aupi simba ku Makristu kuti aite mushamaiso. Asi tingabesera vandhu kuti vave no rutendo hwakavanga kuna Mwari no kuna Kristu. Izvi zvinozovapa mukana wakava no vandhu mu njiku ja Pedhru, mukana wo kuregerehwa zvishaishi zvavo no kuthondojwa ndi Jehovha. Makore ese, zviuru no zviuru zvo vandhu vanotendera mukana uu, voguma pa kuva Makristu akabhabhatijwa.

⁸ Kunasa kunanga, tiri kupona mu “mukuvo wo kumusijira zviro zvese” wakanangwa ndi Pedhru. Kuitira kukwanirisa “zvakanangwa ndi Mwari ecishandisa vaporofeti vake vokare vakagondeka” Umambo hwa Mwari wakatanga kutonga kudenga mu gore ro 1914. (Mab. 3:21; Ndu. 110:1-3; Dan. 4:16, 17) Nopapera mukuvo mushoma, Jesu wakatanga kutungamirira basa ro kuvisijira kunamata ko cokwadi pasi pano. Izvi zvakaita kuti vazinji vaviye mu paradhiso yokumujimu, votanga kuzwira zvavaijijiswa ngo pamusoro po Umambo hwa Mwari. Ivona vakasiya mugariro jakashata javainga najo, vosimira “undhu hupsa hwakasikwa mukuzwirana no kuda ka Mwari.” (Vae. 4:22-24) Inga zvakaitika pa kuraphwa ko mwanarume wiya wainga akaremara, basa iri rinoshamaisa ariitiki ngo simba ro vandhu, asi ngo besero ro mujimu mucena. Inga ndi Pedhru, kuti tibudirire pa basa iri ro kucumaera, tinodikana kushandisa Soko ra Mwari Bhaibheri ngo cicunge cese. Ngo besero ra Jehovha tinozokwanisa kuita zvizinji kupinda zvataizoita ngo simba redu.

9-11. (a) Vatungamiriri vo Cijudha vakajizwa kudini ngo masoko aicumaehwa ndi Pedhru na Johani? (b) Asi vapostori vainga vasunga kuitenyi?

⁹ Hurukuro yakaita Pedhru no kudakara kwainga no mwanarume wiya wainga akaremara, kwakaita kuti vazinji vadakarevo. Ngo kudaro, Mutungamiriri wo vangwariri vo themberi no vapiri vakuru  vakaenda kopsaka kuziva zvainga zveciitika. Zvingaita kuti vapiri ava vainga Vasadhusi, avo vainga vakhupuki. Ivona vaireremejwa maningi ngo vatongi vo Ciroma. Vairamba zvizinji zvaireremejwa ngo Vafarisi kubatanijavo jijiso yo kumuswa ko vakafa. c Zvingaita kuti ivona vakanyangajwa maningi pavakavona Pedhru na Johani vecijijisa mu themberi kuti Jesu wainga amuswa ko vakafa.

¹⁰ Ivona vakanyangajwa maningi voguma pa kutora Pedhru na Johani vovadira mu kadheya, pa njiku yakazotevera vakavaendesa ku tiribhunari huru yo Cijudha. Kuna vatongi ava, Pedhru na Johani avacainga no citendehwa co kujijisa mu themberi ngokuti vainga vandhu “vacizivi kujija.” Ivona avazivi kujija pa zvikora zvaireremejwa maningi. Asi kucunga no kuthemba kwavaiita kwakashamaisa maningi vaitonga shwiroyo. Pedhru na Johani vakajijira kwapi kuvereketa ushoni? Thangwe rimwe ngo rokuti ivona “vainga na Jesu.” (Mab. 4:13) Jesu wainga akanasa kuvajijisa ushoni kamare.—Mat. 7:28, 29.

¹¹ Tiribhunari yakananga kuti vapostori vaidikana kuima kucumaera. Pa mukuvo wiya, zvaisungwa ngo tiribhunari iyi zvaireremejwa maningi. Pa sumana nganani jadarika, Jesu paainga ari mu tiribhunari iyi, vatongi ava vakananga kuti Jesu: “Anofanera kufa!” (Mat. 26:59-66) Asi Pedhru na Johani avazivi kuthya. Ivona vainga pamberi po vandhu vakakhupuka, vakajija maningi no kuvereketa ushoni. Asi Pedhru na Johani ngo kucunga kwese no nderemejo, vakananga kudari: “Kudari mecirangarira kuti zvakanaka pamberi pa Mwari, kuzwira imwimwi kuciripi iyena Mwari, izvo ngozvenyu. Asi itusu atikwanisi kuregera kuvereketa zviro zvatakavona no zvatakazwa.”—Mab. 4:19, 20.

12. Zvicinyi zvinozotibesera kuti tiengejere cicunge no kuthemba kwedu?

¹² Imwimwi munavo cicunge cakadaro? Munojizwa kudini pamunonga muno mukana wo kucumaera vandhu vakakhupuka, vakajija maningi kana vanothemba maningi zva vanovereketa? Munojizwa kudini apo ukama, vadoni vo kucikora kana vo kubasa pa vanomushora ngo zvamunotenda? Munogara mecithya? Kudari ndizvona, imwimwi munganyisa mazwiro aya. Paainga pasi pano, Jesu wakajijisa vapostori vake kuti vajivirire zvavanotenda ngo cicunge cese no nderemejo. (Mat. 10:11-18) Naapera kumuswa, Jesu wakagondesa vajiji vake kuti waizova navo “mbhera pa kupera ko nyika.” (Mat. 28:20) Ecitungamirihwa ndi Jesu, “muranda wakagondeka no wakangwara” unotijijisa manera atingajivirira zvatinotenda. (Mat. 24:45-47; 1 Ped. 3:15) Tinowana jijiso iyi ngo ndhungamiriro jatinoashira  pa musongano jo ungano, inga Cokutarira zvo Musongano Upenyu no Mushando no masoko amweni akacijikira mu Bhaibheri akadari inga masoko anowanika pa divi rinoti “Muvhunjo jo Bhaibheri Jakapinguhwa” ari mu saiti yedu jw.org. Kureva kuti tiri kunasa kushandisa nasiriro iji? Kudari tikazviita, cicunge cedu no kuthemba kwatinoita zvatinojija zvinozoengejekavo. Inga zvakaithwa ngo vapostori, atizotenderi kuti ciri cese citiphingaije pa kucumaera ngo pamusoro po zvokadi zvinosisira “zvatakavona no zvatakazwa.”

13, 14. Tinodikana kuitenyi patinoteverehwa, ngenyi?

¹³ Pedhru na Johani pavakabuda mukadheya, ngo kukasika vakaenda kosongana no hama jimweni jo ungano. Novari vese, “vakaita mukumbiro pamwepo kuna Mwari” vecikumbira cicunge kuti vaenderere mberi vecicumaera. (Mab. 4:24) Pedhru wainasa kuziva kuti aacaidikana kuthemba maningi simba rake pa kuita kuda ka Jehovha. Ngokuti pa sumana nganani basi jainga jadarika, ngo ndava yo kujithemba maningi iyena wakavhunja Jesu kuti: “Pikija vese vakakhugunyika ngo ndava yenyu, inini mbhikwa, andizokhugunyiki!” Asi inga zvaainga akananga Jesu, Pedhru wakabatwa ngo kuthya oguma pa kuramba Jesu. Pedhru wakajija zvizinji ngo zvaakaposa.—Mat. 26:33, 34, 69-75.

¹⁴ Kuti mukwanirise basa ro makapuwa ndi Jesu, imwimwi munodikana kuita zvizinji kupinda kuva no cicunge basi. Vavengi pavanoeja kurembesa rutendo hwenyu kana kumurambisa kucumaera, tevejeranyi muezaniso wa Pedhru na Johani. Itanyi mukumbiro kuna Jehovha mecikumbira simba. Vhunjanyi vakuru kana hama jimweni jakavanga kumujimu zvineso zvamuri kosongana nazvo. Mukumbiro jinoithwa ngo hama jedu jingamupa simba kuti mucungirire.—Vae. 6:18; Jak. 5:16.

15. Ngenyi vaya vakamboima kucumaera kareko avadikani kusuruvara?

 ¹⁵ Kudari imwimwi makambothya moguma pa kuima kucumaera pa mukuvo wakati kuti, mucacamwa. Ceujanyi kuti izvi zvakaitikavo no vapostori pasure po kufa ka Jesu. Ivona vakamboima kucumaera, asi vakazotangazve kuita basa iri. (Mat. 26:56; 28:10, 16-20) Kusiyapo kutendera kuti zvatakaposa kare zviticamwise, ngenyi atijijiri ngo zvatakaposaro no kuzvishandisa kuti tivangise vamweni?

16, 17. Tingajijenyi ngo mukumbiro wakaithwa ngo vajiji va Jesu mu Jerusarema?

¹⁶ Tinodikana kukumbirenyi utongi paunotiteverera? Vonanyi kuti vajiji avazivi kukumbira kuti vatame kusongana no muejo. Ivona vainasa kuceukija izvo zvakananga Jesu, zvokuti: “Zvecivoneka kuti vakanditeverera, ivona vanozomutevereravo.” (Joh. 15:20) Kusiyapo zvondhozvo, vajiji ava vakagondeka vakakumbira kuti Jehovha ‘azwe’ kuthyisijira uku kwaiithwa ngo vavengi. (Mab. 4:29) Izvi zvinonasa kuvonesa kuti vajiji ava vaizwisisa kuti kuteverehwa kwavaisongana nako kwaikwanirisa zviporofita. Inga zvavakajijiswa ndi Jesu pa mukumbiro wo kuezanisira, vajiji vaiziva kuti kuda ka Mwari ‘kwaizoitika’ pasi pano, azvinenyi kuti ngozvapi zvaizoithwa ngo utongi.—Mat. 6:9, 10.

¹⁷ Kuti vaite kuda ka Mwari, vajiji vakakumbira kudari: ‘Itanyi kuti varanda venyu vaenderere mberi vecibhuya soko renyu ngo kucunga kwese.’ Waro Jehovha wakavadavirisa kudini? Pavakapeja kuita mukumbiro “ndau yavaiunganaro yakazungunyika, vese vakazara ngo mujimu mucena, votanga kubhuya soko ra Mwari ngo kucunga.” (Mab. 4:29-31) Apana angaphingaija kuti kuda ka Mwari kutame kuitika. (Is. 55:11) Pikija zvecinesa kamare kana teciteverehwa ngo vavengi, kudari ‘tikaita mukumbiro kuna Mwari’ tingava no cokwadi cokuti iyena anozotipa simba kuti tienderere mberi tecicumaera no cicunge.

18. Zvicinyi zvavaitirana hama no hambzaji jo ku ungano yo Jerusarema?

¹⁸ Ngo kukasika, ungano imbza iyi yo ku Jerusarema yakava no hama no hambzaji jinokwana kuita 5.000. d Pikija kuti ivona vainga no mabasa akasiyana, asi vajiji vainga “no mwoyo umwe no murangariro umwe.” Ivona vainga vakabatana mu murangariro pomwe no mumavonero. (Mab. 4:32; 1 Vak. 1:10) Vajiji vaiita zvizinji kusiyapo kukumbira kuti Jehovha akomborere kuvangisira kwavo. Ivona vaibeserana umwe no umweni pa zvinodiwa zvavo zvoumwari no zvokunyama. (1 Joh. 3:16-18) Muezaniso umwe ngo wo zvakaithwa ndi Josefa, waidanwa Bharnabha ngo vapostori. Iyena wakatengesa divi ro munda wake, otora mareyo woita mupiro, kuti ibesere vaya vaivha ndhambo. Ngo kudaro, ivona vaizogara mukuvo wakawanda mu Jerusarema kuti vaengejere rutendo hwavo.

19. Ngenyi Jehovha wakauraya Ananiya na Safira?

¹⁹ Varovorani Ananiya na Safira vakatengesavo munda wavo voita mupiro. Ivona vakananga kuti vakavhisa mare yese, kuveni ‘vakaviga mare imweni.’ (Mab. 5:2) Jehovha aazivi kuuraya varovorani ava ngokuti vakavhisa mare shoma, asi wakavauraya ngokuti vakanyepa kana vainga no cido cakashata. Ivona ‘vakanyepera Mwari kuciripi vandhu.’ (Mab. 5:4) Inga vacengejeri vakashohwaya ndi Jesu, Ananiya na Safira vaida maningi kusimbhwa ngo vandhu kuciripi kutendehwa ndi Mwari.—Mat. 6:1-3.

20. Jehovha anovonenyi patinomupa ciri cese?

²⁰ Nyamasi uno, Zvapupu zva Jehovha zvizinji zvinobesera basa ro kucumaera pasi pese ngo mupiro javo. Ivona vanotatija mugariro wo kukova wakatatijwavo ngo vajiji vakagondeka vo mu zana ro kutanga ro makore mu Jerusarema. Apana anovangirijwa kushandisa nguva yake no mare kuti abesere basa iri. Zvokadi, Jehovha aadi kuti timushandire ticikadi kana ngo kuvangirijwa. (2 Vak. 9:7) Patinopa zviro kuna Jehovha, iyena aavoni mutengo watinoparo asi anovona cido cedu patinozviita. (Mar. 12:41-44) Atidi kuva inga ndi Ananiya na Safira, ngo kutendera kuti kushandira kwedu Jehovha kukwevejehwe ngo kuda kuzvikuja kana kukujwa ngo vamweni. Kusiyapo izvo, inga ndi Pedhru, Johani na Bharnabha tinoda kushandira Mwari ngokuti tinomuda no kuda vadoni vedu.—Mat. 22:37-40.