1, 2. Ngenyi upenyu ungava unonesa ku vashandiri va Mwari nyamasi uno? (Vonanyi pikica yo kutanga.)

MAMEDHIKO no mafurumero mazinji vanoshanda no vandhu vano ndhendha jokupairirana. Ivona vanotaja vanohwajaro ngokuti vonoda kuvabesera. Asi ivona vanodikana kuzvigwarira pacavo kuitira kuti vatame kupaihwa ngo ­ndhendha jovanoejaro kurapa. Inga vashandiri va Jehovha, tiri pa mugariro wakaezana. Vazinji vedu tinorarama zve tinoshanda no vandhu vakapaihwa ngo murangariro no mugariro jakasiana kamare no mugariro ja Mwari. Izvi zvingava zvineso kwatiri.

² Mu njiku jo kupejisira jo mugariro uno, vandhu vacikadi Mwari vaizoramba ndhungamiro jake ngo pamusoro po zvakanaka no zvakashata. Mupostori Pauro wakasanangura mugariro javo jicikabeseri paakatarira karata yake kuna Timoti. Pauro wakananga kuti mugariro jicikabeseri iji jaizoguma pakuva jo cirovejeso patinonga tecikwedera kumagumo ko mugariro uno. (Verenganyi 2 Timoti 3:1-5, 13, Shanduro yeNyika Itsva.) Pikija tiri kutojivona mugariro iji jinozizimusari,  tingakwanisa kutopsaswa ngo manera anorangarira, anobhuya zve manera anoita zviro vandhu vakatitendeneja. (Mazwi Akangwara 13:20) Mu musoro uno, ticazovona musiyano wo mugariro iji no mugariro jinobva ku vandhu va Mwari. Ticazovonazve kuti tingaitenyi kuti tijingwarire pacedu kuitira kuti titame kupaihwa ngo mugariro jakashata pikija tiri kubesera vandhu kuti vagume pa kuziva Jehovha.

3. Mushovonyi wo vandhu vakandha-ndhaniswa pana 2 Timoti 3:​2-5, Shanduro yeNyika Itsva?

³ Pauro wakatara kuti mu njiku jo kupejisira kwaizova no “mukuvo wokunesa.” Perapo wakaita nda-nda-nda yo 19 yo mugariro jakashata jaizova jecivoneka maningi mu nguva jedu jino. Mugariro jondhojo jakaezana no jakanangaya Pauro pana VaRoma 1:​29-​31, asi nda-nda-nda iri pa karata ya Timoti wakashandisa magama acikawanikizve mu Matahwa o ciGiriki o ciKristu. Pauro wakatanga ngo magama okuti ‘vandhu vacava’. Asi, asipi vandhu vese vaizova no mugariro jakashata jakanangwari ndi Pauro. MaKristu ano mugariro jakasiana kamare.​—Verenganyi Malakia 3:18.

4. Kuzara ngo kuzvikuja kunorevenyi kwamuri?

⁴ Pauro paakapera kunanga kuti vazinji vaizozvidisisa pacavo zve vaizodisa mare, wakaengejera eciti vacazovazve vanozvitutumaja zve vakazara ngo vanozvikuja. Vandhu vano mugariro iji kazinji vanorangarira kuti vanosisira maningi kupinda vamweni ngo manera avanosota, zvavanoita, zvavanazvo, kana cigaro cavanaco pa upenyu hwavo. Vandhu vakadaro vanoita zvese kuti vavoniwe. Umwe mujiji wakatara kudari ngo pamusoro po mundhu wakadaro: “Mu mwoyo mwake muno cidandiro caanojinamatira.” Vamweni vakananga kuti kuzvikuja kwakashata maningi zvokuti pikija vandhu vanozvikuja avadi kutovona kuzvikuja ko vamweni.

5. Zvakaitisa kudini kuti vashandiri vakagondeka va Jehovha vagume pa kuzvikuja?

⁵ Jehovha anonyenya kuzvikuja, uku kunosananguhwa mu Bhaibheri inga “majiso anotheka.” (Mazwi Akangwara 6:16, 17) Zvokadi, kuzvikuja kunoitisa kuti mundhu ave ndhambo na Mwari. (Nduyo 10:4, Shanduro yeNyika Itsva) Kuzvikuja iyi mugariro wa Dhiabhu. (1 Timoti 3:6) Cokwadi cinosuruvarisa ngo cokuti, pikija vashandiri vamweni vakagondeka va Jehovha vakaguma pakubatwa ngo kuzvikuja. Inga muezaniso, Mambo Uzia wo Judha wakava wakagondeka ko makore mazinji. Asi Bhaibheri rinoti: “Naaita mukuru, mwoyo wake wakazara ngo kujikuja, uku kwakamuuraisa. Wakaxaixira Tenji Mwari wake.” Uzia wakaenda ku temberi zve wakapisa rubani, zvaiinga acikatendehwi kuti aizviite. Pakufamba ko nguva, Ezekia Mambo wakagondeka vakagumavo pa kuzvikuja, pikija pa mukuvo mudoko.​—2 Kronike 26:16; 32:25, 26.

6. Zvicinyi zvaizoitisa kuti Dhavhidhi agume pakuzvikuja? Ngenyi iyena wakaramba ecizvidodokesa?

⁶ Vandhu vamweni vakaguma pa kuzvikuja ngokuti vanovoniwa inga vakaseja, vanozivikanwa maningi, vanonasa kuimba, vanosimba, kana kuti i vandhu vanokahamara ndivona. Dhavhidhi wainga ano zvese izvi, asi wakava anoramba ecizvidodokesa pa upenyu hwake hwese. Inga muezaniso, Dhavhidhi paakandopoera kuuraya Goriati, Mambo Sauri wakabvunja Dhavhidhi kuti acadhe mwana wake wokaji. Asi Dhavhidhi wakananga kuti:  “Ndiri ani inini, ngo rapi bvumbo rangu, ngo yapi mbhuri ya baba wangu mu Israeli, kuti ndiite mukwambo wa mambo?” (1 Samueli 18:18) Zvicinyi zvakabesera Dhavhidhi kuti arambe ecizvidodokesa? Iyena waiziva kuti mugariro jese, kukwanisa kwese, zve no mutoro jaainga najo, wakajiwana ngokuti Mwari wakazvidodokesa zve wakaitavo kuti avevo najo. (Nduyo 113:5-8) Dhavhidhi wainga ano gwinyiso ro kuti ciri cese haco cakanaka cainga naco cakavha kuna Jehovha.​—Ezanisanyi na 1 VaKorinto 4:7.

7. Zvicinyi zvinotibesera kuti tive vanokhombijira kuzvidodokesa?

⁷ Inga ndi Dhavhidhi, vandhu va Jehovha nyamasi vanoeja kuva vanozvidodokesa. Tinobaiwa mwoyo wedu ngo kuziva Jehovha, ari Mukuru-Kuru, manji anozvidodokesa. (Nduyo 18:35, Shanduro yeNyika Itsva) Itusu tinoda kushandisa masoko aya: “Simiranyi mwoyo wo unyaxa no wakathiva; jidodokesenyi; thivanyi no kusengerera.” (VaKolosi 3:12) Itusu tinozivazve kuti rudo “ahujikuji, ahuzari ngo theka.” (1 VaKorinto 13:4) Vamweni povanotivona kuti tinozvidodokesa, vangagumavo pakuda kuziva Jehovha. Mukufanana no mwamuna acikatendi anoguma pa kukhwedera kuna Jehovha ngo ndava yo mugariro wakanaka wo mukaji wake wo ciKristu, vandhu vangakhwederavo kuna Mwari ngo kuvona kuzvidodokesa ko vashandiri vake.​—1 Pedru 3:1.

8. (a) Vandhu vano mavonero akadini nyamasi ngo kutama kuzwira vabari? (b) Bhaibheri rinonanga kuti vana vaite?

⁸ Pauro wakasanagurazve manera vandhu ovaizotaja vamweni vavo mu njiku jokupejisira. Iyena wakatara kuti vana vaizoguma pakutama kuzwira vabari vavo. Nyamasi, mabhuku mazinji, mavhidhio no zvirongwa zvo muterevhizau zvinovonesa inga kuti azvizivi kushata zve zvinotendehwa kuti vana atame kuzwira vabari vake. Cokwadi ngo cokuti kutama kuzwira vabari kuno rembesa mbhuri, yo kuti ikabatana no jimweni inoumba mutundhu. Vandhu vanoziva cokwadi ici kubvira kare. Inga muezaniso, ku Gresia yo kare, mwanarume waitaka vabari vake wairuza zvitendehwa zvake pa mutundhu. Pasi po Mutemo wo Roma, mundhu waitaka babake waipanicwa inga mapanicihwe aiizwa muurai. Ngokudaro Matahwa o Cihebheri no Cigiriki anopangira vana kuti vareremeje vabari.​—Exodo 20:12; VaEfeso 6:1-3.

9. Zvicinyi zvingabesera kuti vana vazwire vabari vavo?

⁹ Zvicinyi zvingabesera vana kuti vazwire vabari pikija vazinji vavo avazwiri vabari? Apo mwana paanorangarira ngo zvese zvakanaka zvinoita vabari vake, iyena anondundihwa kuti abonge zve ova anovazwira. Vana vanodikanazve kuzwisisa kuti Mwari, Baba wedu tese, anovetera kuti ivona vazwire vabari vavo. Vana pavanobhuya zviro zvakanaka ngo pamusoro po vabari vavo, zvinobesera shamwari javo kuti jireremejevo maningi vabari vajo. Ngo zvokadi kuti, kudari vabari avana rudo hukuru hwo kubahwa nawo ku vana vavo, zvinganesa maningi ku  mwana kuti avazwire. Asi kudari mwana akajizwa kuti vabari vake vanomuda kamare, izvi zvingamubesera kuti avazwire pikija payani panonesa kuti azwire. Hama imweni mujaha inodanijwa kuti Austin yakati: “Pikija kazinji ndaenga ndakapeamira pa kuda kutiza ndhungamiro, majibabangu akadira mutemo jiri nane zve vondisanangurira thangwe rakona, zve nguva jese vaibhuya neni. Izvi zvakandibesera kuti ndive anozwira. Ndakakwanisa kuvona kuti vaindikoronda, zve zvakandiita kuti ndide kuvadakajisa.”

10, 11. (a) Ngojapi mugariro jakashata jinovoneka ku vandhu vacina rudo ku mudoni wavo? (b) Rudo hwo MaKristu okadi no vandhu, wakakura zvakadini?

¹⁰ Pauro wakasanagura mugariro jimweni jinovoneka ku vandhu vacina rudho ku umwei wavo. Paakapeja kunanga “avazwiri vabari vavo,” wakanangazve vacingabongi. Ngozvokadi, ngokuti vandhu vacingabongi avareremeji zviro zvakanaka zvinoitwa ngo vamweni kuna ivona. Pauro wakanangazve kuti vandhu vondhovo vaizova vacikagondeki. Vaizovazve vacingadi kuwirirana, izvi zvinoreva kuti ivona vaizova vacingadi kuita runyararo no vamweni vavo. Vaizovazve vashori zve vacengeji, vecitobhuya zvakashata no zviro zvinokhuvaza ngo pamusoro po vandhu zve ngo pamusoro pa Mwari. Zve kuva kwavo varevi, vaizovereketa manyepo anokhuvaza kuti zvipwanye undhu wo vamweni. *​—Vonanyi masoko o pasi.

¹¹ Vashandiri va Jehovha vakasiyana kamare no vandhu vazinji mu nyika ngokuti vanokhombija rudo wokadi ku vamweni. Ngo zvavanondoita kubvira kareko. Zvokadi, Jesu wakananga kuti mupango umwe basi unosisira, uri mu Mutemo wa Mosi, unopinda wo kuda vamweni, ngo wo kuda Mwari. (Mateu 22:38, 39) Iyena wakanangazve kuti maKristu okadi aizozivika ngo kukhombijirana rudo ku umwe no umweni. (Verenganyi Johani 13:34, 35.) Iwona aizotoda vavengi vao.​—Mateu 5:43, 44.

12. Jesu wakakhombijisa kudini rudo ku vamweni?

¹² Jesu wakakhombija rudo o kadi hwakadari ku vandhu. Iyena paaida kuita hwendo wo kwenda ku dhorobha rimweni wakabvunja vandhu masoko akanaka ngo pamusoro po Umambo wa Mwari. Iyena wakarapa mapofu, zvigono, vanomapere, no vanomandondo. Iyenazve wakamusa vakafa. (Luka 7:22) Jesu wakatopira upenyu hwake kuitira kuponesa vandhu, pikija ecitozodwa ngo uzinji hwavo. Jesu wakatevejera rudo wa Babake ngo maitiro akakwana. Kutenderera nyika yese, Zvappupu zva Jehovha zvinotevejera jesu ngo kukhombijira rudo vamweni.

13. Rudo watinokhombijira vamweni unovabesera kudini kuti vazive Jehovha?

¹³ Patinokhombijira vandhu kuti tinovada, zvingavakwevejera kuti vade kuziva Baba wedu vo mugore. Inga muezaniso, mwanarume umweni ku Tairandia wakaenda ku gungano ro mutundhu zve wakashamaisika ngo kuvona kukhombijirana kwaita hama no hambzaji rudo umwe no umweni. Paakahwirira kanyi, wakakumbira kujija Bhaibheri no Zvapupu zva Jehovha kaviri pa bviki. Perepo wakacumera vese pa ukama hwake. Papera mweji mutandhatu basi, mwanarume uwu wakaita divi ro kuverenga Bhaibheri pa Nyumba yo Umambo pa bvaza yo kutanga. Tiri kukhombijira rudo ku vamweni here? Jibvunjisenyi kudari: ‘Inini ndinoita zvese zvandinokwanisa  kuti ndibesere vo pambhuri pangu, vo kuungano kwangu, zve mu basa ro kucumaera here? Ndinoeja kuvona vamweni inga mavonero aanovaita Jehovha here?’

14, 15. Ngojapi mugariro jakashata jinokhombijwa ngo vandhu? Vamweni vari kucinjisa kudini undhu hwavo?

¹⁴ Mu njiku jokupejisira, vandhu vaizokhombijirana mugariro jakashata jatinodikana kutiza. Inga muezaniso, vandhu vaizova vacingadi zvakanaka. Ivona vainyenya zvakanaka no kuzviramba. Vandhu vondhovo vaizotama kuzvibata, vanotyisa. Vamweni vakona vaizova vakaoma musoro. Ivona vaizoita zviro vacikambozvirangariri, zve vacikataji muviyo wo zviito zvavo ku vamweni.

¹⁵ Vazinji vaiita inga zvinyama zvinotyisa vakacinja undhu hwavo. Kucinja uku kwainga kwakanangwa ngo ciporofita co Bhaibheri. (Verenganyi Isaia 11:6, 7.) Mondhomo tinoverenga ngo pamusoro po zvinyama zvo musora, zvakadari inga bumbhi no mbhomdoro zvinopona pamwepo no zvinyama zvo pamuzi, zvakadari inga mabvuta no mathoyo. Ngenyi zvaizova no runyararo? Ciphorofita condhoco cinoenderera ceciti: “Ngokuti nyika inozozara ngo kuzivaTenji.” (Isaia 11:9) Zvinyama azvijiji ngo pamusoro pa Jehovha, ngo iyo ndava ngo maitiro o kuezanisira, ciporofita ici cinonangira cinjo jo vandhu mu undhu hwavo.

16. Bhaibheri rakabeseswa kudini vandhu kuti vacinje undhu wavo?

¹⁶ Vazinji vo hama no hambzaji jedu kareko vainga vanotyisa inga bumbhi asi wari  vaano runyararo. Mungakwanisa kuverenga zvavainga mu divi rinoti “A Bíblia Muda a Vida das Pessoas” mu jw.org/pt. Vese vanoguma pakuziva zve no kushandira Jehovha avadakaririzve kuva inga vanomufambiro wokuzvipira kuna Mwari, asi veciramba kurarama maererano no simba rako. Vandhu vakakadaro vanonyepejera kuti vanonamata Mwari, kuveni maponero avo anokhombija kuti kunyepa. Ngokudaro, pakati po vandhu va Jehovha kwainga no vazinji vainga vecityisa asi wari ‘vasimira undhu hupsa hwakaruhwa ndi Mwari ngo ururami no unasi hwo bzokadi.’ (VaEfeso 4:​23, 24) Vandhu povanojija ngo zva Mwari, vanoguma pa kuvona kuti vanodikana kutevejera mutemo yake. Izwi zvinotibesera kuti vacinje zvavanotenda, zvavanorangarira, zve zvavanoita. Azvizivi kureruka kuita cinjo iji, asi mujimu wa Mwari unobesera vayani vanoda kumudakajisa.

17. Tingaitenyi kuti titame kukwevejehwa vandhu vano mugariro jakashata?

¹⁷ Azvinesi kuvona musiyano uripo pa vaya vanoshandira Mwari no vacikamushandiri. Tinodikana kunasa kungwarira kuti titame kubatwa ngo mugariro jakashata jo vaya vacikashandiri Mwari. Tinoda kuzwira ndhungamiriro ja Jehovha kuti tisiyane no mushovo wo vandhu vakanagwa pana 2 Timoti 3:2-5, Shanduro yeNyika Itsva. Ngo zvokadi kuti atingakwanisi kamare kutama kusongana no mugariro jakashata jino vandhu. Zvingatodikana kuti tishande navo, kwenda navo kucikora, kana kupona navo. Asi atidikani kuva no murangariro kana zviito inga zvavo. Zvicinyi zvingatibesera? Tinodikana kuvangisa ushamwari wedu na­ Jehovha ngo kujija Bhaibheri zve kushamwrijana no vanomuda.

18. Ngenyi zvatinonanga no zvatinoita zvingabesera vamweni kuti vade kuzia Jehovha?

¹⁸ Itusu tinodikana kubesera vamweni kuti vagume pakuziva Jehovha. Psakanyi mukana wo kuvapa ucapupu, zve kumbira Jehovha kuti amubesere kunanga magama kwao pa nguva kwayo. Ngatisiye vandhu vazvizive kuti tiri Zvapupu zva Jehovha. Perepo, mufambiro wedu wakanaka unozoviisa rukujo kuna Mwari haiwa kuna itusu. Jehovha wakatijijisa kuti ‘tiregere maitiro akaxata no bziemuriro bzo nyika yo pasi; kuti tirarame pasi pano ngo kujibata, urungami no unyaxa.’ (Tito 2:11-14) Tikatevejera Jehovha zve toita zvaanotibvunja kuti tiite, vandhu vanozozvivona. Vamweni vakona vangazoti: “Tinoda kuenda newe, ngokuti tazwisisa kuti Mwari anemwi.”​—Zakaria 8:23.