Kwenda ku nda-nda-nda yo zviri mukati

Kwenda ku bhokiso ro zviri mukati

Rambanyi Murangariro wo Nyika

Rambanyi Murangariro wo Nyika

“Basopanyi, mucaitwa xoko yo ariwese ngo majijisiro abiresi no okucengeja . . . o nyika.”—VAKOLOSI 2:8.

NDUMBO: 38, 31

1. Mupostori Pauro wakatarirenyi maKristu o ku Korosi? (Vonanyi pikica yo kutanga.)

MUPOSTORI Pauro wakatarira maKristu o Korosi paainga ari mujere ku Roma mu makore o 60-61. Iyena wakasanangurira maKristu ayani dikano yo kuva no murangariro wo ‘hwiru hwo kumujimu,’ kuda kureva kuti, kukwanisa kuvona zviro inga mavonero anozviita Jehovha. (VaKolosi 1:9) Pauro wakananga kudari: “Ndinonanga ibzi, kuti mutame kucengejwa ngo mazwi o [“kucengejera” Shanduro yeNyika Itsva]. Basopanyi, mucaitwa xoko yo ariwese, ngo majijisiro abiresi no okucengeja, o hwiru, anoteveja maponero o vandhu no o nyika yo pasi, aciripi a Kristu.” (VaKolosi 2:4, 8) Pauro wakasanangura pakashatira murangariro jo vandhu zve ngenyi vazinjivanojidakarira maningi. Inga muezaniso wakavonesa kuti jimweni jakona jinoita kuti vandhu vajivone inga vanoziva maningi kupinda vamweni. Ngo kudaro Pauro wakatara karata yake kuitira kubesera hama kuti jitame kuda murangariro wo nyika no kuramba zviito zvakashata.—VaKolosi 2:16, 17, 23.

2. Ngenyi tiri kuda kubhuya ngo muezaniso jo murangariro wo nyika?

2 Vandhu vano murangariro wo nyika vanorerusa zviambi zva Jehovha, zve tikatama kungwarira, murangariro javo padoko ngo padoko jingarembesa kuthemba kwatinoita zivo ya Mwari. Tese tinodhivana no murangariro wo nyika mu terevhisau, mu interneti, ku basa kana ku cikora. Tingambzengesa kudini kukwevejehwa uku kwakashatari? Pa musoro uno, tinozobhuisana ngo muezaniso mushanu jo murangariro wo nyika perepo tovona matizire atingajiita.

TINODIKANA KUTENDA MWARI HERE?

3. Murangariro wapi uno vandhu vazinji? Ngenyi?

3 “Pikija ndicikatendi Mwari ndinondova mundhu wakanaka basi.” Murangariro uwu uno vakawanda mu nyika jakasiyana-siyana. Vandhu vanorangarira kudari, kangaije vanonga vacizivi kunasa kurangarira kamare kuti Mwari ariyo kana kuti haiwa, asi vanonga vecidakajihwa ngo murangariro wokuti vano rusujunuko wo kuita zvavanoda. (Verenganyi Nduyo 10:4.) Vamweni vanorangarira kuti vakangwara maningi ngo kunanga kudari: ‘Zvinokwanisika kuva no maponero akanaka ticikatendi Mwari.’

4. Zvicinyi zvatingananga kuitira kubesera mundhu acikatendi kuti kuno Musiki?

4 Zvino musoro kutenda Mwari here? Vandhu vazinji vanobaririka hwiru pavanopsaka mupinguro mu zvo siensia. Asi cokwadi ciri pambhene. Vonanyi basi: Makambovona nyumba inovepo pacina akaivaka here? Azvitoitiki! Kuti ivepo inodikana kuvakwa, anditi? Asi tikasota zviro zvinopona, tinovona kuti zvino magariro anotonesa kuzwisisa kupinda o nyumba. Inga muezaniso, tikava no civonje pa mukono cingarapika cega. Kuveni nyumba yakagaga aikwanisi kujinasirira yega. Izvi ngo zvinovonesa kuti Jehovha ndiyena Musiki wedu. Bhaibheri rinoti: “Nyumba iriyese inovakwa ngo mundhu. Kaveta, muvaki wo bzese ndi Mwari.”—Vaheberi 3:4.

5. Tingati kudini ngo murangariro wo kuti itusu tinokwanisa kuziva zvakanaka ticikatendi Mwari?

5 Tingati kudini ngo murangariro wo kuti itusu tinokwanisa kuziva zvakanaka ticikatendi Mwari? I zvokadi kuti Soko ra Mwari rinonanga kuti vandhu vacikamutendi vanotoziva kuita zvakanaka. (VaRoma 2:14, 15) Inga muezaniso, mundhu angakwanisa kureremeja no kuda vabari vake. Asi, kudari acikatevereri ndhungamiriro ja Jehovha, angatotema zvivaringo zvakashata. (Isaia 33:22) Vandhu vazinji vanorangarira ushoni nyamasi uno, vari kukwanisa kuvona kuti panodiwa besero ra Mwari kuti zvineso zvizinji zvinosuruvajari mu nyika zvipere. (Verenganyi Jeremia 10:23.) Ngo kudaro, atibviri kurangarira kuti tinokwanisa kuziva zvakanaka ticikatendi Mwari zveticikateveri zviambi zvake.—Nduyo 146:3.

TINODIKANA KUVA MU CIARA HERE?

6. Vandhu vazinji vanorangarira kudini ngo pamusoro po ciara?

6 “Unokwanisa kudakara ucina ciara.” Vazinji vanovona ciara inga ciro cinofindha zve cicina mutengo. Zve zviara zvizinji zvinopavo jijiso ro kupiswa mu gomba ro muriro, cinovangirija vandhu vabvise mare, kana cinobesera zvo matongehwe o nyika. Ngo kudaro azvitikahamaji kuzwa vandhu vazinji kamare vecinanga kuti vakatodakara ngo kugara vacina ciara! Ivona vangananga kudari: ‘Inini ndinoda Mwari, asi andidi kuva mu ciara ciri cese.’

7. Ciara cokadi-kadi cingamubeseresa kudini kuva wakadakara?

7 Tingadakaradi kamare ticikaripi mu ciara ciri cese here? Ndizvonadi kamare kuti mundhu angadakara ngo kutama kuva mu ciara comanyepo. Asi akuna anowana mudakaro wokadi-kadi kudari aciripi shamwari ya Jehovha, ‘Mwari wakadakara.’ (1 Timoti 1:11, Shanduro yeNyika Itsva) Zvese zvinoita Jehovha, i kuitira kubesera vamweni. Inga vashandiri vake takadara ngo kuti tinopsaka maningi mukana jo kuda kubesera vamweni. (Maitiro o Vapostori 20:35) Inga muezaniso, rangariranyi mabesere angaita kunamata kokadi-kadi kuti mbhuri ive yakadakara. Tinojija kuva vanoreremeja zve vakagondeka kuno wakatakarovorana naye, kujijisa vana kureremeja vamweni, zve kuva no rudo hwokadi-kadi no vo pambhuri yedu. Kunamata kokadi-kadi kunobesera vandhu va Jehovha kuti vashande pamwepo mu runyararo mu ungano zve vakhombijire rudo ku hama javo.—Verenganyi Isaia 65:13, 14.

8. Luka 11:28 inotibesera kudini kuziva zvinoita kuti mundhu ave wakadakara?

8 Mundhu angadakara kamare acishandiri Mwari here? Zvicinyi zvinodakajisa vandhu? Vamweni vanodakajihwa ngo basa ravo, mutambo kana mabungaijo. Vamweni vanojizwa ushoni pavanokorondha ushoni ukama no shamwari javo. Pikija zviro izvo zvinodakajisa, kuno ciro cinodakajisa maningi kupinda zvondhozvo. Itusu takasiyana no zvinyama mu njira yo kuti tinokwanisa kuguma pa kuziva Musiki wedu no kumunamata. Iyena wakatiita ngo maitiro o kuti tikwanise kuwana mudakaro tikazviita. (Verenganyi Luka 11:28.) Inga muezaniso, tinodakara no kuvangiswa patinosonganira no hama pomwe no hambzaji jedu kuti tinamate Jehovha. (Nduyo 133:1) Tinowanazve mudakaro ngo kuva divi ro ukama hwo ciKristu, huno maponero akacena, zve uno vetero inoshamaisa yo kumbeji.

TINODIKANA KUTEVERERA NDHUNGAMIRIRO JO MUFAMBIRO HERE?

9. (a) Ngo api mavonero o vakawanda ngo pamusoro po ruvatano? (b) Ngenyi Soko ra Mwari rinonanga kuti ruvatano kunja ko mucadho hwakashata?

9 “Ruvatano kunja ko mucadho wakashatira papi?” Vandhu vangajibvunjisa kudari: ‘Ngenyi munojipsinya? Busanyi upenyu.’ Asi Soko ra Mwari rinorambisa uhure . * (Vonanyi masoko o pasi.) (Verenganyi 1 VaTesalònika 4:3-8.) Jehovha ano citendehwa co kutipa mutemo ngo kuti ndiyena watisika. Iyena wakananga kuti mwanarume no mwanakaji vakarovorana ngovanotendehwa kuita zvo pabonde. Jehovha anotipa mutemo ngo kuti anotida. Anozviziva kuti tikajitevejera, tinopona ushoni. Mbhuri inozwira mutemo ja Mwari inova no rudo, inoreremejana zve yakangwaririka. Asi Mwari anopanica vaya vanoziva mutemo jake asi avajizwiri.— Vaheberi 13:4.

10. MuKristu angatizisa kudini uhure?

10 Bhaibheri rinotijijisa matizire atingaita uhure. Tinodikana kungwarira pa zvatinosota. Jesu wakananga kudari: “Kaveta inini ndinomubvunja kuti: Ariwese anoringisa mwanakaji ngo meso o kumuemura, wapombora na yena ngo mu mwoyo make. Kudari rikakuxaixisa jiso rako ro muho, ribvisei uripseje ndhambo kouri.” (Mateu 5:28, 29) Ngo kudaro tinodikana kutiza zvo umitu-mitu no mumbo jinobhuya zvo uhure. Pauro wakatara kudari: ‘Urayanyi mativi o muviri jenyu jiri pa nyika ngo pamusoro po uhure, zviro zvicikazivi kucena, cido cokuvatana no umweni.’ (VaKolosi 3:5, Shanduro yeNyika Itsva) Tinodikanavo kungwarira pa zvatinorangarira no pa zvatinovereketa.—VaEfeso 5:3-5.

TINODIKANA KUBATISISA BASA RO MU NYIKA HERE?

11. Ngenyi tingatotanga kuda kuva no basa rakanaka mu nyika?

11 “Kuva no basa rakanaka kunozoita kuti uve no mudakaro.” Vandhu vangatibvunja kuti tinodikana kupeja nguva no simba redu pa basa riri rese mu nyika, maningi-ningi riyana rinotiita kuti tive vano nduma, simba, kana kukhupuka. Zvecivoneka kuti vandhu vazinji vanorangarira kuti segeredho yo kuva no mudakaro i kuva no basa rakanaka, tingatotangavo kurangarira inga ndivona.

12. Basa rakanaka ndirona rinomupa mudakaro here?

12 Ndizvonadi kuti basa rinoitisa kuti muve no nduma zve anosimba, ndirona rinoviisa mudakaro here? Haiwa. Ngenyi? Rangariranyi basi: Sathana waida kuva no simba zve no nduma. Ngo divi rimweni, iyena wakawana zvaaida. Majhi wari wakanyangajwa, aana no mudakaro. (Mateu 4:8, 9; Apokalipsi 12:12) Mukusiyana, rangariranyi ndisu, mudakaro watinowana ngo kubesera vamweni kujija ngo pamusoro pa Mwari no vetero yo kumbeji inoshamaisa. Akuna basa ro munyika ringatipa mukhaindi wakadari o mudakaro. Cimweni ngo cokuti, kazinji vandhu kuti vawane basa rakanaka vanodikana kuphikizana, kuitirana hasha kana ushanje. Asi ivona vanoramba vacina mudakaro. Bhaibheri rinonanga kuti ivona vari “kuteverera mbhepo.”—Mucumaeri 4:4.

13. (a) Basa ratinoshanda tinodikana kurivonesa kudini? (b) Zvicinyi zvaiita kuti Pauro ave no mudakaro wokadi-kadi?

13 Ngo zvokadi kuti, tinodikana kupagari patinogara, ngo kudaro azvizivi kushata, kukheta basa ratinoda. Asi basa redu aribviri kuva ciro cinosisira maningi kupinda zvese mu upenyu. Jesu wakananga kudari: “Apana anokwanisa kubatira vandhu vaviri. Ngokuti anozonyenya umwe woda umweni, dangani anozobatira umwe, ecizonyenya umweni. Amukwanisi kubatira Marure pamwepo no upfumi.” (Mateu 6:24) Kushandira Jehovha no kujijisa vamweni Bhaibheri kunotiviisira mudakaro wakakura maningi. Mupostori Pauro wakazvivona izvi. Paainga ari mujaha, wakasotesesa maningi basa rake. Pa kufamba ko nguva, wakazowana mudakaro wokadi-kadi paakavona macinjire aiita masoko a Mwari upenyu hwo vandhu vaiicumaera. (Verenganyi 1 VaTesalònika 2:13, 19, 20.) Mu nyika amuna basa ringatipa mudakaro wokadi-kadi unopinda watinowana ngo kushandira Jehovha no kujijisa vamweni ngo pamusoro pake!

Tinodakara patinobesera vamweni kujija ngo zva Mwari (Vonanyi ndima 12, 13)

ITUSU TINGAKWANISA KUPEJA ZVINESO ZVO MU NYIKA HERE?

14. Ngenyi vandhu vanodakarira maningi murangariro wo kuti mundhu angakwanisa kupeja ega zvineso zvake?

14 “Vandhu vangakwanisa kupeja zvineso zvavo.” Murangariro uwu unodiwa no vazinji. Ngenyi? Ngokuti kudari wainga uri wokadi, zvaizoreva kuti aticaizodikana kupsaka ndhungamiriro ja Mwari zve taizoita ciri cese catinoda. Nguva jimweni munotozwa vandhu vecinanga kuti zvineso zvakadari inga hondo, ugevenga, ndhendha no urombo zviri kupunguka. Ripoti imweni yakananga kudari: “Zviri kuitisa kuti kugara ushoni ko vandhu kuengejeke, i ndava yo kuti vandhu vakatema civaringo co kuita kuti nyika ive ndau yakanaka.” Ndizvona here? Kunanga kuti vandhu vaguma pakubudirira mu kuziva kutonga zvineso zviri mu nyika here? Ngatimbozwe zviri kuitikadi kamare.

15. Zvineso zvo mu nyika zviri kuengejeka zvakadini?

15 Vandhu vari kukwanisa kupeja hondo here? Pa Hondo yo Kutanga no yo Cipiri yo Nyika Yese, vandhu vanodarika 60 o mamiriau vakafa. Mu gore ro 2015 basi, vandhu vanodakarika 12.4 o mamiriau vakatiza muzi javo ngo ndava yo hondo kana kuteverehwa. Izvi zvakaita kuti vandhu vakasiya ndau javo ugume pa mutengo wo 65 o mamiriau. Tingati kudini ngo ugevenga? Mu ndau jimweni, mukhaindi umweni wo ugevenga wapunguka. Mukhaindi wondhowo paunonga ucipunguka, mukhaindi jimweni jo ungevenga, jakadari inga jo mu interneti, jo kuitihwa ngo ukama, jo terrorismo, no jo kubirana kana kudyekerana, jiri kuramba jecikura. Waro ndhendha keni? I zvokadi kuti vandhu vari kukwanisa kurapa ndhendha jimweni. Asi mu gore ro 2013, ripoti imweni yakananga kuti gore ngo gore mamiriau mafumbhamwe o vandhu vari pasi po 60 o makore vanofa ngo ndava yo ndhendha jo mwoyo, yo mujira, yo kanser, yo kufema no dhiabheti. Kuzoti urombo keni? Bhanko ro Nyika yese (Banco Mundial) rakapa ripoti yo kuti ku Afrika basi, mutengo wo vandhu vari kurarama mu urombo hwo kuperera kamare, hwakaengejeka kubva pa 280 o mamirioni mu gore ro 1990 kwenda pa 330 o mamirioni mu gore ro 2012.

16. (a) Ngenyi tinoti Umambo hwa Mwari ngahunozopeja zvineso zvese mu nyika? (b) Zvicinyi zvakanangwa ndi Isaia no mutari wo nduyo ngo pamusoro po zvinozoita Umambo hwa Mwari?

16 Mugariro iji ajitikahamaji. Nyamasi uno, zvo matongehwe o nyika no zvo mare zviri kuvonerehwa ngo vandhu vano umbau. Ivona avakwanisi kupeja, hondo, ugevenga, ndhendha no urombo. Umambo hwa Mwari basi ngaungazvipeja. Vonanyi zviri kuda kuita Jehovha kuno vandhu vese. Umambo hwake hunozopeja vese vanoitisa hondo, vakadari inga vo umbau, vanobirana kana kudakarira kudyekerana, vanodisisa nyika yavo, zviara zvo manyepo pomwe na Sathaneo kamare. (Nduyo 46:9, 10) Umambo hwa Mwari hunozopeja ugevenga. Kutangira wari uno kamare, Umambo uwo huri kujijisa mamirioni o vandhu kuti vadisane no kuthembana umwe kuno umweni. Akuna utongi humweni unokwanisa kuita zvondhozvo. (Isaia 11:9) Sambiri pano Jehovha acapeja ndhendha woita kuti vandhu vese vave no uhomi hwaushoni. (Isaia 35:5, 6) Anozopeja urombo woita kuti vese vakwanise kuva no upenyu hunodakajisa zve ushamwari naye. Nee mundhu ave no mare yakawandisa kudini aazombozviwanizve izvi.—Nduyo 72:12, 13.

‘KUTI MUZIVE MAPINGURIRE AMUNODIKANA KUITA’

17. Mungarambisa kudini murangariro wo nyika?

17 Waro mukambhera ngo kuzwa murangariro unodakarihwa ngo vazinji asi unohwisana no gonda renyu, jijanyi zvinonanga Bhaibheri ngo pamusoro po shwiroyo. Zvibhuyenyi no hama kana hambzaji yakaibva. Rangariranyi zvinotora kuti vandhu vadakarire murangariro wondhowo, ngenyi auzivi kunaka, zve mungaurambisa kudini. Tingajibvikira ku murangariro wo nyika ngo kuita zvakananga Pauro paakati: ‘Rambanyi mecifamba ngo uzivi pamberi po vokunja. . . Kuti muzive mapingurire amunodikana kuita.’—VaKolosi 4:5, 6, Shanduro yeNyika Itsva.

^ ndim. 9 Vasanduji vamweni vakabatanija mavhesi a Johani 7:53–8:11 iwona aacaitora rutivi pa matahwa o kutanga o Bhaibheri. Vamweni vanomaverenga voshaisha kuzwisisa vecinanga kuti mundhu acina cishaishi basi ngaanotendehwa kutonga kuti uu waita upombo kana kuti haiwa. Asi mutemo wakapa Mwari ku vaIziraeri wainanga kudari: “Kudari mundhu akabatwa ecivatana no mwanakaji ano mwamuna, vanozourawa vovaviri.”—Deuteronòmio 22:22.