1. Marita waithemba kuti zvicinyi zvaizoitika ku hama yake? (Vonanyi pikica yo kutanga.)

MARITA, imwe yo shamwari yo phedo zve muteveri wa Jesu, wainga wakasuruvara. Hama yake, Razaro, yainga yafa. Waro painga no ciri cese caizomutondhoja here? Hina. Jesu wakamugondisa kuti: “Hama yako inozomuka.” Zvokadi kamare, magama aya aacaizokwanisa kupeja kusuruvara kwaaingari nako. Asi azvinenyi hazvo, Marita wakathemba cigondiso ca Jesu, zve wakati: “Ndinozviziva bzokadi kuti anozomuka mu nguva yo kumuka ko vese, mu njiku yokupejisira.” (Johani 11:20-24) Iyena waithemba kuti waizomuswa kumbejiyo. Perapo, Jesu wakaita mushamaiso. Iyena wakamusa Razaro njiku yondhoyo.

2. Ngenyi munoda kuva no kukhohwa kwakaezana no kwa Marita?

² Atina thangwe ro kuvetera kuti Jesu na Baba wake vanozomusa vadiwa vedu wari uno. Asi imwimwi muno gwinyiso rakadari inga ra Marita rokuti kunozova no kumuswa ko vakafa kumbejiyo here? Kangaije makaruza mwamuna kana mukaji wenyu, mai, baba, mbiya kana cekuru, pikija mwana wamaida  maningi. Muri kuvetera kuvakumbatira, kubhuya navo zve kuseka no vadiwa venyu. Zvinodakajisa, kudari inga Marita, muno mathangwe akanaka okunanga kuti: ‘Ndinozviziva kuti mudiwa wangu anozomuka ko vakafa.’ Pikija zvakadaro, zvaizova zvakanaka kuti muKristu umwe nga umwe arangarire ngo pamusoro po mathangwe anomuitisa kuti ave no kukhohwa uku.

3, 4. Zvicinyi zvainga zvaaita Jesu zvakavangisa kudini kuthemba kwake?

³ Marita wairarama phedo no Jerusarema, kangaije aazivi kuvona kumusa kwakaita Jesu mwana wo noni yo ku Naini ku Garireya. Pikija zvakadaro, zvingaita kuti wakazwa ngo pamusoro pazvo. Zve kangaije iyena wakazwa kuti Jesu wakamusazve mwana wokaji wa Jairosi. Vese pa muzi po cimusikani ici “vaibziziva kuti yena wafa.” Jesu wakamubata ngo nyara jake woti: “Tombozana, mukai!” Zve ngokukasika iyena wakamuka. (Luka 7:11-17; 8:41, 42, 49-55) Vese Marita no hama yake Mariya, vaizviziva kuti Jesu waikwanisa kurapa vanohwaja. Ngokudaro, ivona vaitenda kuti kudari Jesu waingeyo kondhoyo, Razaro aacaizofa. Wari keni, iyena wafa, ngoyapi yainga vetero ya Marita? Vonanyi kuti iyena wakananga kuti Razaro waizomuswa kumbejiyo, “mu njiku yokupejisira.” Ngenyi iyena waithemba izvi? Zve ngenyi imwimwi munothemba kuti kumbejiyo, kunozova no kumuswa ko vakafa kubatanijavo vadiwa venyu?

⁴ Kuno mathangwe akanaka anoita kuti tive no gonda ku rumuko. Wari ngatibhuisane ngo pamusoro po mathangwe manganani. Zvokadi kamare, mu Soko ra Mwari mungawana mafundo anosisira okuti kazinji amumarangariri. Iwona anozovangisa gonda renyu rokuti munozovonazve vadiwa venyu ngo papsa.

5. Ngenyi Marita wainga no cokwadi co kuti Razaro waizomuswa?

⁵ Vonanyi kuti Marita aazivi kunanga kuti: ‘Ndinovetera kuti hama yangu inozomuka.’ Iyena wakati: “Ndinozviziva bzokadi kuti anozomuka.” Ngenyi Marita waizvithemba izvi? Ngokuti iyena waiziva ngo pamusoro po rumuko jakaitika kare. Kangaije iyena wakajija ngo pamusoro pajo ku muzi kwake zve mu masinagoga paainga aciri mwana mudoko. Wari ngatipopore muezaniso mutatu jo rumuko jakanangwa mu Matahwa.

6. Ngowapi mushamaiso wokuti Marita wakajijira ngo pamusoro pahwo?

⁶ Muezaniso wokutanga wo rumuko wakaitika mu nguva ya Erija, Mwari paainga wamupekeja simba rokuita mushamaiso. Kanjikazi ko Iziraeri, ku dhorobha raidanwa Sarepeta, kwainga no noni iri murombo yakakhombija kuashira muporofita. Perapo, Jehovha wakaita mushamaiso. Iyena wakaita kuti iyona ive no cokwadi co kuti upfu hwayo no mafuta azviperi, ngokudaro iyona no mwana wayo vaizoramba vecirarama. (1 Majimambo 17:8-16) Mu kufamba ko nguva, mwana wayo wakahwaja zve wakafa. Asi, Erija wakaibesera. Wakabata mwana wiya, Erija wakaita mukumbiro kuna Jehovha eciti: “Tenji Mwari wangu ndinomupota: itanyi kuti mwiha wo mwana uu uhwirire kwaari.” Izvi zvakaitika! Mwari wakazwa mukumbiro wa Erija zve mwana wiya wakamuka. Uwu wainga rumuko wokutanga wakanangwa mu Bhaibheri. (Verenganyi 1 Majimambo 17:17-24.) Zvakajeka kamare kuti, Marita waiziva  ciri cese ngo pamusoro po ciitiko ici cinoshamaisa.

7, 8. (a) Erisha wakaembejera kudini mai vaisuruvara? (b) Mushamaiso wa Erisha unovonesenyi ngo pamusoro pa Jehovha?

⁷ Muezaniso wocipiri wo rumuko wakatahwa mu Bhaibheri wakaithwa ngo muporofita Erisha. Mu dhorobha no Shunemi, mairarama mwanakaji muIziraeri uwo acaengepi no mwana. Ngokuti wakakhombija kuashira Erisha, Jehovha wakakomborera mwanakaji uwu pamwepo no mwamuna wake vainga vaamusharuka kuti vave no mwana. No papera makore mashomani, cimujaha ciya cakafa. Rangariranyi kuti kusuruvara kwakadini kwakava na mai ava. Kusuruvara kwake kwainga kwakakura zvokuti wakafamba 30 o makiromita kuti asongane na Erisha ku Dundhu Karmero. Erisha wakatumira mubeseri wake Gehazi ku Shunemi kuti amuse cimujaha ciya. Asi Gehazi aazivi kukwanisa kumumusa. Perapo mai vaisuruvaraya vakaviya na Erisha.—2 Majimambo 4:8-31.

⁸ Erisha wakaghwina mumba mainga makafira cimujaha ciya, woita mukumbiro. Jehovha wakadavira mukumbiro wa Erisha zve ngo mushamaiso cimujaha ciya cakamuka. Mai waco povakavona kuti wainga wamuswa, vakazara ngo mudakaro! (Verenganyi 2 Majimambo 4:32-37, Shanduro yeNyika Itsva.) Kangaije mwanakaji uwu wakaceukija magama o mukumbiro a Ana. Ana aacaikwanisa kuva no mwana mbhera Jehovha paakamukomborera ngo mwana, Samueri. Ana wakasimba Jehovha ngokuti iyena “anoderusa mu iba no kubudisemo.” (1 Samueli 2:6) Ngo kumuswa ko cimujaha co Shunemi, Mwari wakatatija kuti ano simba ro kumusa vakafa.

9. Sananguranyi ciitiko co citatu ciri mu Bhaibheri co kumuswa ko vakafa.

⁹ Ciitiko cimweni cinoshamaisa cakaitika pasure po kufa ka Erisha. Iyena wakashanda inga muporofita mu makore anodakarika 50, ‘wakagumihwa ngo ndhenda yaakafa ndiyona.’ No papera nguva yakati kuti, ainga asara maphondo ake basi. Njiku imweni, vaIziraeri vanganani vaienda koocira mwanarume umweni. Ngo cibvumbu, vakavona kuti vaiteverehwa ngo vavengi. VaIziraeri vakaeja kutiza ngo kukasika, vanomutembo munyara, vakaukhandira pa guva ra Erisha. Bhaibheri rinoti: “Mutembo wiya wakapsasa mafupa a Eliseu, [mundhu wiya] womuka, woima ngo soka.” (2 Majimambo 13:14, 20, 21) Zviitiko izvi zvakakhohwesa Marita kuti Mwari anosimba kupinda rufu. Izvona zvinodikana kumukhohwesavo kuti simba ra Mwari rakakura zve aripimiki.

10. Zvicinyi zvakaita pedhru kuti abesere hambzaji yo ciKristu yainga yafa?

¹⁰ Mumatahwa o ciGiriki o ciKristu munavo ndhorovodho jo kumuswa ko vakafa kwakaitwa ngo vashandiri va Mwari vakagondeka. Tapera kubhuya ngo mushamaiso wakaita Jesu phedo no dhorobha ro Naini no pa muzi pa Jairosi. Mu kufamba ko nguva, mupostori Pedhru wakamusa Dhorika, waidanijwazve Tabhita. Pedhru wakaenda mumba  mainga no mutemboo, wakaita mukumbiro, kuperepo wakati: “Tabita mukai!” Ngo kukasika wakamuka, zve Pedhru ‘wakamuhwirija kovari apenye’ ku maKristu amweni ainga aripo. Ciitiko ici cakakhohwesa vazinji mudhorobhemo zvokuti vakaguma ‘pakutenda Tenji.’ Vajiji vapsa ava vaidikana kubvunja vamweni masoko akanaka ngo pamusoro pa Jesu, no kubvunjisazve vamweni ngo pamusoro po simba rina Jehovha ro kumusa vakafa.—Maitiro o Vapostori 9:36-42.

11. Murapi Ruka wakanangenyi ngo pamusoro po mujaha wiya zve ciitiko ici cakapsasa kudini vamweni?

¹¹ Kwakavazve no zvapupu zvakavona kumuswa kumweni ko vakafa. Mukuvo umweni, mupostori Pauro wainga pa musongano mu nyumba yo nyezuru ku Troadhe, wari uno ku noroeste yo ku Turkiya. Pauro wakavereketa mbhera mahungu. Mujaha waidanijwa Eutiko waizvipurutana, wakagara ngo pa jhanera. Asi iyena wakaozira ngo hope zve wakawa ecibva ku nyumba yocitatu mbera pasi. Kangaije Luka ndiyena wokutanga wakawana Eutiko pasure po kuwa. Inga murapi, wakaguma pa mbhejiso yo kuti iyena aacainga akhuvazikavo hake basi, wozirika. Wainga wafa! Pauro wakabzvukavo. Iyena wakavatira Eutiko zve vese vaengepo vakashamaisika, woti: “Anondorarama.” Cishamaiso ici cakapsasa vese vakavona zvakaitika. Vaizviziva kuti mujaha uwu wainga wafa zve wakamuswa, ivona [‘vakavangiswa maningi’, Baiberi Mazwi Akacena aMwari.]—Maitiro o Vapostori 20:7-12.

12, 13. Takacijikira pa rumuko jotaperari kubhuya, ngojapi mubvunjo jatinodikana kuzviita?

¹² Rumuko jotabhuyari pano jinodikana kumupavo kuthemba kondhoko kwakava na Marita. Tingathemba kuti Mwari wedu, uwo wakatipa upenyu, anokwanisa kuita kuti mundhu wakafa aponezve. Zvinodakajisa zvokuti vashandiri va Mwari vakagondeka, vakadari inga Erijha, Jesu kana Pedru, vainga varipo pakaithwa zviitiko izvi zvo rumuko. Zve ijona jakaitika pa mukuvo wokuti  Jehovha waiita mushamaiso. Waro, tingati kudini no vaya vakafa mu nguva jimweni keni, nguva yokuti mushamaiso iji jainga jicikaithwizve? Vanarume no vanakaji vakagondeka vangavetera kuti Mwari anozomusa vakafa kumbejiyo? Ivona vangavavo no kuthemba kwakava na Marita paakananga ngo pamusoro po hama yake kuti: “Ndinozviziva bzokadi kuti anozomuka mu nguva yo kumuka ko vese, mu njiku yokupejisira here”? Ngenyi iyena wakathemba kuti kunozova no rumuko kumbejiyo zve ngenyi imwimwi munothembavo?

¹³ Ndhorovondho jakawanda mu Soko ra Mwari jinovonesa kuti vashandiri vakagondeka vake vanoziva kuti kumbejiyo kunozova no rumuko. Ngatende tivone vamwe vavo.

14. Ndhorovondho ya Abhirahama inotijijisenyi ngo pamusoro po rumuko?

¹⁴ Rangariranyi ngo pamusoro po zvakakumbira Jehovha kuti Abhirahama aite na Izaki, mwana waainga ecivetera pa nguva yakareba. Jehovha wakati: “Torai mwana wako umwe ega, wounodisisa, Isaki; endai na yena ku nyika yo Moria. Kondhoyo unomupira.” (Genesi 22:2) Munorangarira kuti Abhirahama wakazwa kudini paakazwa mupango uwu? Jehovha wakagondisa kuti majinja ese aizokomborehwa kubvira mu mubarihwana hwa Abhirahama. (Genesi 13:14-16; 18:18; VaRoma 4:17, 18) Jehovha wakanangavo kuti makomborero ondhoo aizoviya ngo “zina rake” Izake. (Genesi 21:12) Asi, izvi zvaizoitika kudini kudari Abhirahama wakapira mwana wake? Pauro wakafemehwa kuti asanangure kuti Abhirahama watenda kuti Mwari waizokwanisa kumusa Izaki. (Verenganyi Vaheberi 11:17-19.) Pikija zvakadaro, Bhaibheri arizivi kunanga kuti Abhirahama wairangarira kuti Izaki waizomuswa ciripo-ripoco, kangaije mukati mo nguva nganani, njiku imwe kana sumana imwe. Abhirahama aacaizviziva kuti mwana wake waizomuswa rini. Asi iyena waithemba kuti Jehovha anokwanisa kumusa Izaki.

15. Mugondeki Jobe wainga no vetero yapi?

¹⁵ Mwanarume wakagondeka Jobe, waizivavo kuti kunozova no rumuko kumbejiyo.  Iyena waiziva kuti kudari muti ukatemwa, unokwanisa kubvikitira zve wovazve inga muti mupsa. Asi, izvi azviitiki no mundhu. (Jobe 14:7-12; 19:25-27) Kudari mundhu wakafa, iyena aakwanisi kuviisazve upenyu hwake. (2 Samueli 12:23; Nduyo 89:49) Zvokadi kamare, izvi azvidi kureva kuti Mwari aakwanisi kumusa vakafa. Asi, Jobe waitenda kuti Jehovha waizomuceukija. (Verenganyi Jobe 14:13-15.) Jobe aacaizviziva kuti kumbejiyo izvi zvaizoitika rini. Pikija zvakadaro, Jobe waithemba kuti Musiku wo upenyu hwo vandhu waizokwanisa zve waizomuceukija zve waizomumusa.

16. Ngirozi imweni yakavangisa kudini Dhanyeri?

¹⁶ Aborangariranyi ngo pamusoro po mwanarume umweni wakagondeka, Dhanyeri. Iyena wainga mushandiri wakagondeka wa Jehovha mu upenyu hwake hwese zve Jehovha wakamubesera. Mukuvo umweni, ngirozi yakadanija Dhanyeri kuti “mundhu wokudikanwa” zve yotizve “kunyarara ngakuve kouri” yonanga “itai simba no kucunga.”—Danieli 9:22, 23; 10:11, 18, 19.

17, 18. Jehovha wakagondisenyi kuna Dhanyeri?

¹⁷ Dhanyeri paainga no makore anokwedera 100 okubahwa, zve phedo po magumo o upenyu hwake, iyena wainga no zvokurangarira zvo zvaizoitika kwaari. Dhanyeri waivetera kuponazve ngo papsa here? Azvikanikaniki! Mukupera ko bhuku ra Dhanyeri, tinoverenga zvaakagondisa Mwari kwaari eciti: ‘Waro, iwewe endai mbhera ku magumo; zve ucazorora.’ (Danieli 12:13, Shanduro yeNyika Istva) Dhanyeri waiziva kuti vakafa vakazorora zve kondhoyo akucina ‘zano, nokuti kuziva nokuti ungwaru mu iba’ ku ndau yaaizoendaro. (Mucumaeri 9:10 BMAA) Ngo kudaro, uku kwaengepi kupera ko upenyu hwa Dhanyeri. Jehovha wakamugondisa kumbeji kunoshamaisa.

¹⁸ Ngirozi ya Jehovha yakati kwaari: ‘Asi ucamuka kuti uashire divi rako mu mazuva okupejisira.’ Dhanyeri acainasa kuziva kuti zvaizoitika rini. Iyena waiziva kuti waizofa zve wozorora mu rufu. Asi Dhanyeri paakazwa kuti cigondiso cokuti, ‘ucamuka kuti uashire divi rako,’ iyena wakazwisisa kuti waizomuka mu kufa kumbejiyo. Izvo zvaizoitika pasure pokukhirira mukuvo wakatikuti naakafa ‘mazuva okupejisira.’

19, 20. (a) Zviitiko zvotaperari kubhuya ngo pamusoro pazvo zvinozwirana kudini no zvakananga Marita kuna Jesu? (b) Ticazoda kujijenyi pa musoro unozari?

¹⁹ Zvokadi kamare, Marita wainga no mathangwe akanaka o kuthemba kuti hama yake, Razaro yakagondeka yaizomuka “mu nguva yo kumuka ko vese, mu njiku yokupejisira.” Cigondiso ca Jehovha kuna Dhanyeri, pomwe no gonda rakavanga rainga na Marita ngo pamusoro po rumuko wo kumbeji, zvinodikana kutipa kuthemba nyamasi uno. Kunozova no kumuka ko vakafa.

²⁰ Tajija ngo pamusoro po rumuko jakaitikadi kamare mu nguva yo kare. Izvi zvinotipa kuthemba kuti vakafa vanozomuka kuti vaponezve. Tavonazve kuti vanarume no vanakaji vakashandira Mwari vakavetera no kugondeka kwese rumuko kumbejiyo. Asi, kuno cinovonesa kuti mundhu angamuswa pasure po kugondiswa pa nguva yakawanda here? Kudari ndizvona, zvaizotipa mathangwe akawanda o kuthemba kuti ticazovona rumuko unozoitika kumbejiyo. Waro zvaizoitika rini? Ticazobhuisana ngo pamusoro pazvo pa musoro unotevera.