1, 2. (a) Tinozvizivisa kudini kuti vandhu vangava shamwari ja Mwari? (b) Ngo zvapi zvaticazovona pa musoro uno?

KUBVIRA pa mukuvo wotinobahwa mbhera pa mukuvo watinofa, itusu tinoda rudo. Vandhu vanoda kukhombijihwa rudo hwokadi kamare, kuciripi rudo wokudanana mwanarume no mwanakaji. Tino njara yo ushamwari zve rubatano no vamweni. Asi kuno rudo hwatinodisisa maningi kupinda kudiwa kuri kwese​—rudo hwa Jehovha. Vandhu vazinji avatendi kuti vandhu vangava no ushamwari wo phedo zve wo rudo na Mwari, ngo kuti iyena aavoneki zve ngo wo masimba ese, Mujimu ucikavoneki mu gore. Itusu tinokana-kanavo kudaro here? Haiwa!

² Bhaibheri rinovonesa kuti vandhu vacizivi kukwana vakava shamwari ja Mwari. Tinodikana kujija kubva ku muezaniso javo. Ngenyi? Ngo kuti ushamwari na Mwari i ciro cinosisira maningi catingava naco mu upenyu. Ngo kudaro, ngativone muezaniso wa Abhirahama. (Verenganyi Jakobo 2:23.) Iyena wakagumisa kudini pa kuva shamwari ya Mwari? Ushamwari hwo phedo hwa Abhirahama  na Mwari hwaicijikira pa rutendo hwake, zve iyena anozivika inga ‘baba wo vese vano rutendo.’ (Rom. 4:11) Ngo kudaro, ngatende tivone kuti rutendo hwa Abhirahama hwakamutungamirira kudini kuti ave no ushamwari wo phedo na Mwari. Zve umwe nga umwe wedu angajibvunjisa kudari: ‘Ndingatevejeresa kudini rutendo wa Abhirahama zve ndovangisa ushamwari hwangu na Jehovha?’

3, 4. (a) Sananguranyi kuti kangaije ngo wapi wakava muejo mukuru wo rutendo hwa Abhirahama? (b) Ngo ndava yo rutendo hwake, mazwiro akadini akava na Abhirahama ngo kupira Izaki?

³ Rangariranyi Abhirahama ano 125 o makore okubahwa ecikhwira padoko-padoko pa dundhu. Iyena ari kuita hwendo hwakakura mu upenyu hwake. Asipi usharuka hwake wakaitisa kuti hwendo uhu huve hunonesa. Abhirahama wainga ano 125 o makore, asi iyena wainga acindori no simba. ^[1] Waitevehwa ngo mujaha wocidoko, kangaije wainga no 25 o makore okubahwa. Iyena ndi Izaki, zve wakathwara huni. Abhirahama wainga ano cipanga zve waiziva mabwatijire aaizoita muriro. Jehovha wainga amukumbira kuti apire mwana wake umwe ega!​—Gn. 22:1-8.

⁴ Zvakasotana na Abhirahama kangaije zvakava muejo mukuru wo rutendo hwake. Kuno vandhu vanonanga kuti Mwari wakashatihwa ngo ndava yo kukumbira Abhirahama kuti aite apire mwana wake, zve vamweni vanonanga kuti Abhirahama waida kuzviita ngo kuti wainga acina rudo no mwana wake. Vandhu vanova no murangariro uwu ngo kuti ivona avana rutendo zve avazivi kuti rutendo wokadi i cinyi zve unoshandisa kudini. (1 Kor. 2:14-16) Abhirahama aazivi kutenda Mwari mu cidima. Kunja kwa izvi, iyena wakazwira ngo kuti waikwanisa kuzwisisa. No mavonero o rutendo wokadi-kadi, iyena wakazwisisa kuti Baba vake vo mugore, Jehovha, narini avacaizokumbira mushandiri wavo wakagondeka kuti aite ciri cese caizobara kuhwajihwa kucikaperi. Abhirahama waiziva kuti kudari akazwira Jehovha, Mwari wake waizokomborera iyena no mwana wake anodiwa. Rutendo hwake hwaicijikira papi? Pa zivo yake no zvakamuitikira.

5. Abhirahama wakajijisa kudini ngo pamusoro pa Jehovha, zve zivo yondhoyo yakamupsasisa kudini?

⁵ Zivo. Pikija akakurira mu Uri, nyika yaizara ngo kunamata zvithombi, Abhirahama wakaguma pa kuziva Jehovha. Zvakaitisa kudini kuti Abhirahama ajije ngo pamusoro pa Jehovha, zvecivoneka kuti baba vake, Tera, vainga munamati wo zvithombi? (Jox. 24:2) Bhaibheri arijekesi kamare, asi rinovonesa kuti Abhirahama wainga mubarihwana wocipfumbamwe wa Shemi, umwe wo mwana wa Nowa, wainga ari mwanarume ano rutendo wakakura. Shemi wakararama mbhera Abhirahama paakava no 150 o makore okubahwa. Atizvizivi kamare kuti Abhirahama wakajija ngo pamusoro pa Jehovha kubva kuna Shemi. Asi, tingava tecithemba kuti Shemi wakapekeja mbhuri yake zvaaiziva ngo pamusoro pa Jehovha. Ngo njira yakatikuti, zivo yondhoyo yakaguma kuna Abhirahama zve yakabaya mwoyo wake. Iyena wakaguma pa kuda Mwari waainga akajija ngo zvake, zve zivo yondhoyo yakamubesera kuvaka rutendo hwake.

6, 7. Zvakasongana na Abhirahama zvakamupa kudini zivo yaaida kuti avangise gonda rake?

⁶ Zvakamuitikira. Zvakasongana na Abhirahama zvakavangisa kudini gonda rake kuna Jehovha? Zvinonangwa kuti murangariro jinotungamirira ku mazwiro zve mazwiro anotungamirira ku zviito. Zvakajija Abhirahama ngo pamusoro pa Mwari zvakamuita kuti ave no mazwiro akajika, athye zve areremeje ngo mwoyo wese ‘Jehovha Mukuru-kuru, Musiki wo nyezuru no  pasi.’ (Gn. 14:22) Bhaibheri rinodanija mazwiro ondhowo inga ‘kuthya Mwari,’ zve izvi zvinosisira maningi kuitira kuvaka ushamwari wo phedo na Mwari. (Heb. 5:7, Baiberi Mazwi Akacena aMwari; Ndu. 25:14) Kuthya Mwari uku, kwakaita kuti Abhirahama aite ciito.

⁷ Mwari wakatungamirira vasharuka ava Abhirahama na Sara kuti vabude mu Uri zve vaende ku nyika imweni. Ivona vakararama mu matende mu njiku jese jo upenyu hwavo. Ngo kuzwira, Abhirahama wakafunungura njira kuitira kukomborehwa ndi Jehovha zve kujivirihwa ndiyena. Inga muezaniso, Abhirahama waithya kuti waizotorehwa mukaji wake wakaseja Sara, zve waithya kuti iyena waizouraiwa. Kuthya kwake kwainga kuno thangwe, asi Abhirahama aazivi kusiya kuti kuneseka uku kumupause pakuzwira Jehovha. Pa bvaza jinopinda imwe, Jehovha wakaita mudanyu mukujivirira Abhirahama na Sara, pikija ngo kuita mushamiso. (Gn. 12:10-20; 20:2-7, 10-12, 17, 18) Zviitiko izvi zvakavangisa rutendo wa Abhirahama.

8. Tingawanisa kudini zivo no zviitiko zvinozovangisa ushamwari hwedu na Jehovha?

⁸ Tingakwanisa kuvaka ushamwari na Jehovha here? Hina tingakwanisa kamare! Nyamasi uno zivo no zviitiko zvatinoda tinozviwana mu Bhaibheri. Itusu tino zvizinji kupinda zvakava na Abhirahama. (Dan. 12:4; Rom. 11:33) Soko ra Mwari rakazara ngo upfumi ungaengejera zivo yedu ngo pamusoro pa “Marure wo nyezuru no pasi” zve rinotibesera kuvaka nderemejo no rudo kwaari. Mazwiro aya o kumureremeja no kumuda paanonga ecitikwevejera kuti timuzwire, tinongavo teciwana zivo ngo kuti tinonga tecivona kuti tingamuzwira kudini. Tinozovona kuti mbhangiro jake jinojivirira zve tinozovona kuti iyena ari kutikomborera no kutivangisa. Tinozovona kuti kushandira Mwari ngo mwoyo wese kunotivisira mazwiro akanaka, runyararo zve mudakaro. (Ndu. 34:9; Mazwi 10:22) Patinonga teciengejera zivo yedu pomwe no kusongana no zvakasiyana-siyana, gonda redu na Jehovha pomwe no ushamwari hwedu naye zvinozoengejekavo.

9, 10. (a) Zvicinyi zvinodikana kuti ushamwari uve wakavanga? (b) Zvicinyi zvinovonesa kuti Abhirahama wakareremeja zve wakavangisa ushamwari hwake na Jehovha?

⁹ Ushamwari wo phedo ungaezana no upfumi. (Verenganyi Mazwi Akangwara 17:17.) Asi, ushamwari auzivi kuezana no ciro cicikafemi catingatenga perepo tocidira pari pese pacingawana bukuta. Ushamwari wakanyanya kufanana no ciro cinorarama cinoda kutajwa zve kusapothwa kudari cecikura no kubwangatira. Abhirahama wakareremeja zve wakaramba ano ushamwari hwake na Jehovha. Wakazviitisa kudini?

¹⁰ Abhirahama narini aazivi kumbova no mazwiro okuti, kuthya no kuzwira kwaiita kare kwainga kwakakwana. Zvecivoneka kuti iyena no mbhuri yake vakaita hwendo kwenda ku Kanani, iyena wakaenderera mberi ecitendera kutungamirihwa ndi Jehovha mu kuita zvisungo,  zvingava zvidoko kana zvikuru. Gore rimwe Izaki acito abahwa, Abhirahama paainga no 99 o makore okubahwa, Jehovha waida kuti vanarume vese vo mbhuri ya Abhirahama vasokwe. Abhirahama wakakana-kana kuna Jehovha kana kupsaka njira yo kutama kuita zvaakakumbihwa here? Haiwa, iyena wakagonda kuna Mwari zve wakamuzwira mu “njiku yondhoyo.”​—Gn. 17:10-14, 23.

11. Ngenyi Abhirahama wakaneseka ngo pamusoro po Sodhoma no Gomora, zve Jehovha wakamubeseresa kudini?

¹¹ Ngo kuti Abhirahama nguva jese waizwira Jehovha pikija mu zviro zvidoko, ushamwari hwavo hwakava hwakavanga. Iyena waijizwa akarerukihwa kuvereketa na Jehovha pa shwiro iri yese, kukumbira besero paya paaihwisana no mubvunjo jinonesa. Inga muezaniso, Jehovha paakananga kuti waizoparaja dhorobha ro Sodhoma no Gomora, Abhirahama wakaneseka. Ngenyi? Waithyira kuti vandhu vakanaka vaizofavo pamwepo no vandhu vakashata. Kangaije iyena waineseka ngo pamusoro po mwana wa nevanji vake Roti pomwe no mbhuri yake, avo vaigara mu Sodhoma. Abhirahama wakathemba Jehovha, “Mutongi wo nyika yese,” ngo kudaro, no kujidodokesa kwese wakabvunja Jehovha ngo pamusoro pazvo. Jehovha wakazwira urombo shamwari yake zve wakaikhombijira kuti Iyena ano unyasha. Jehovha wakasanangura kuti pikija akavisa rutongeso, anozopsaka vandhu vakanaka zve anozovaponesa.​—Gn. 18:22-33.

12, 13. (a) Zivo ya Abhirahama pomwe no zvakamuitikira zvakazomubeseresa kudini pa kufamba ko nguva? (b) Zvicinyi zvinokhombija kuti Abhirahama waithemba Jehovha?

¹² Zviri pambhene kuti zivo yese pomwe no zvakaitikira Abhirahama, zvakamubesera kuti ushamwari hwake na Jehovha huvange. Ngo kudaro, pa kufamba ko nguva​—Jehovha paakakumbira Abhirahama kuti aite mupiro mwana wake​—iyena wakaziva kuti kubvira no kare Jehovha ano unyasha, anothembeka, zve anojivirira. Abhirahama wainasa kuthemba kamare kuti Jehovha aazivi kucinja ngo kukasika kuva wakashata kana anohasha! Ngenyi tecinanga kudaro?

¹³ Acito asiya vashandiri vake, Abhirahama wakati: “Saranyi pano no mbongoyo. Inini no mwana tiri kuenda iyoo kokumbira, tinozoviabze komuri.” (Gn. 22:5) Abhirahama waida kunangenyi? Kureva kuti wainyepa paainanga kuti ndinozoviya na Izaki, kuveni waiziva kuti waizomuita mupiro here? Haiwa. Bhaibheri rinonanga kuti Abhirahama waiziva kuti Jehovha waizokwanisa kumusa Izaki kubva ku vakafa. (Verenganyi Vaheberi 11:19.) Abhirahama waizviziva kuti Jehovha waizomupa simba kuti awane mwana pikija hazvo iyena na Sara vainga vaaharahwa kamare. (Heb. 11:11, 12, 18) Ngo kudaro, iyena waizwisisa kuti apana cinokonereka kuna Jehovha. Abhirahama aacaizviziva zvaizoitika njiku yondhoyo. Asi wainga ano rutendo ho kuti kudari zvaidikana, Jehovha waizomusa mwana wake kuitira kuti zvese  zvakagondesa Jehovha zvikwanirisike. Ngo iyo ndava Abhirahama wakadanijwa kuti ndi ‘baba wo vese vanotenda’!

14. Zvineso zvapi zvamunosotana nazvo mu kushandira Jehovha, asi muezaniso wa Abhirahama ungamubeseresa kudini?

¹⁴ Asi nyamasi uno, Jehovha aatikumbiri kuti tipire vana vedu, asi anotikumbira kuti tizwire mupango jake. Nguva jimweni tingatama kuzwisisa thangwe ro kuva no mupango iji kana kuti kangaije kutojivona inga jinonesa kuzwira. Imwimwi munozwavo kudaro here? Ku vamweni, basa ro kucumaira i ciro cinonesa maningi. Kangaije ivona vanopseruka zve vanozvivona zvecinesa kuvereketa no mundhu wo vacikazivi. Vamweni vanothya kuva vakasiana no vo kubasa kana vo kucikora kwavo. (Ex. 23:2; 1 Tes. 2:2) Pamunokumbihwa kuita ciri cese cinonesa, rangariranyi muezaniso wakajeka wo rutendo no kucunga kwa Abhirahama. Patinorangarijisisa muezaniso jo vanarume no vanakaji vakagondeka, zvingatiita kuti tivatevejere zve zvingatiita kuti tikhwedere phedo no Shamwari yedu Jehovha.​—Heb. 12:1, 2.

15. Ngenyi tino cokwadi cokuti Abhirahama aazivi kukhauya ngo kugondeka kwake no kuzwira Jehovha?

¹⁵ Munorangarira kuti Abhirahama wakakhauya ngo ndava yo kugondeka kwake no kuzwira Jehovha here? Vonanyi kuti Bhaibheri rinosanangurisa kudini magumo o upenyu hwake, irona rinonanga kuti Abhirahama ‘wakafa aamusharuka, aaharahwa zve akadakara.’ (Gn. 25:8, Shanduro Yenyika Itsva) Abhirahama paainga no 175 o makore okubahwa, iyena waikwanisa kurangarira ngo pamusoro po kureba ko upenyu hwake zve wakajizwa ano mudakaro. Ngenyi? Ngo kuti ushamwari hwake na Jehovha nguva jese wakava ciro cinosisira maningi kwaari. Asi, patinoverenga kuti Abhirahama wainga ‘aaharahwa zve akadakara,’ izvi azvicairevepi kuti wainga acina cido co upenyu wo kumbeji.

16. Mudakaro wapi ucazova na Abhirahama mu Paradhiso?

¹⁶ Bhaibheri rinonanga kuti Abhirahama “waivetera Guta rino maambo akavanga, rakarangarihwa no kuvakwa ndi Mwari.” (Heb. 11:10) Abhirahama waigonda kuti njiku imweni waizovona dhorobha rondhoro, Umambo hwa Mwari, hunozotonga pasi pano. Mungarangarira kuti mudakaro wakadini ucazova na Abhirahama ngo kurarama mu paradhiso pasi pano zve oramba ecivangisa ushamwari hwake na Jehovha? Iyena anozodakara ngo kuziva kuti muezaniso wake wo rutendo wakabesera vashandiri va Mwari ko zviuru zvo makore pakupera kufa kwake! Mu Paradhiso, iyena acazozwisisa kamare kuti mahwirijihwe akaitwa Izaki kwaari, kwainga ‘kuezanisira’ ko ciro cikuru caizoitika. (Heb. 11:19) Zve iyena acazojija kuti kuhwajihwa kwake paainasirira kuita cipiriso mwana wake Izaki, kwakabesera mamirioni o vandhu vano rutendo kuti vazwisise kuhwajihwa kwakaita Jehovha paakapekeja Mwana wake, Jesu Kristu, inga mupiro kuno vandhu vese. (Jo. 3:16) Muezaniso wa Abhirahama wakatibesera tese kuti tibongesere maningi ngo cipiriso, ciito cikuru co rudo cicizivi kumboitikazve!

17. Ngo zvapi zvamasunga, zve tinozojijenyi pa musoro unotevera?

¹⁷ Umwe nga umwe wedu ngaasunge kutevejera rutendo wa Abhirahama. Itusu tinoda zivo no ungwaru inga zvaakaita. Patinovangirira kujija ngo pamusoro pa Jehovha no kumuzwira, tinozovona kuti anotikomborera no kutijivirira. (Verenganyi Vaheberi 6:10-12.) Jehovha ngaave Shamwari yedu no kucikaperi! Mu musoro unotevera, tinozojija muezaniso mutatu wo vamweni vakava shamwari ja Mwari.