1, 2. Dhavhidhi wakatatijisa kudini kuti waenga wakagondeka kuna Mwari? (Vonanyi pikica yo kutanga.)

MU CIDIMA co usiku, Dhavhidhi na Abhisai mucinyararire vakadarika no painga no 3.000 zvo masoca akavata. Pakati po akapamento, vanarume vaviri ava vakawana Mambo Sauri akavata. Iyena wakaita hwendo ngo muzvipare kwenda Judeya kuti awane Dhavhidhi zve amuuraye. Abhisai wakati ngo cikwete-kwete: “Nditenderei kuti ndimubaire pasi, ngo kubaya kamwe, ngo mukhondo wake: Abzidikani kumubaya ruviri.” Mupinguro wa Dhavhidhi unokahamarisa! “Ucamuuraya! Ndiani angatambanuja nyara yake panyezuru po wakazojwa wa Mwari, acina ndava? . . . [Jehovha] Mwari acatenda kuti nditambanuje nyara yangu panyezuru po wakazojwa wake!”​—1 Sam. 26:8-12.

² Dhavhidhi wakazwisisa kuti zvicinyi zvinobatanijwa pa kuva wakagondeka kuna Mwari. Iyena aacainga no cido co kukhuvaza Sauri. Ngenyi? Ngokuti Sauri wainga mambo wakazojwa wa Mwari wo Iziraeri. Vashandiri vakagondeka va Jehovha vanoreremeja vaya vakagajwa ndiyena. Zvokadi kamare, Jehovha anoda kuti vandhu vake vese ‘vagondeke.’​—Verenganyi Nduyo 18:25.

3. Abhisai wainga wakandeka kudini kuna Dhavhidhi?

³ Abhisai wakatatija kureremeja Dhavhidhi. Vonanyi kufananijira  uku: Pa kuda kufukijira upombo hwake na Bhati-sebha, Dhavhidhi wakaita kuti Abhisai hama ya Joabhi aite nasiriro yo kuti mwamuna wake, Uria, auraiwe pa hondo. (2 Sam. 11:2-4, 14, 15; 1 Kron. 2:16) Abhisai kangaije waiziva zviri zvese ngo pamusoro pazvo, asi wakaramba acireremeja Dhavhidhi inga mambo wakagajwa ndi Mwari. Kusiapo izvo, Abhisai aazivi kueja kushandisa simba rake inga mutungamiriri wo masoca kuti ave pa ndendemaro ro Iziraeri. Mu kusiana, iyena wakabvikirira Dhavhidhi kuna vacengeji no vavengi vamweni.​—2 Sam. 10:10; 20:6; 21:15-17.

4. (a)  Dhavhidhi wakavisa kudini muezaniso wo kugondeka kuna Mwari? (b) Ngo japi muezaniso jimweni jaticazovona?

⁴ Dhavhidhi wakaramba kukhuvaza Mambo Sauri kutatija kuti Dhavhidhi wainga umwe wo vashandiri vakagondeka va Jehovha. Inga wocidoko, Dhavhidhi wakazvipira kuti ahwisane no muFiristi gakanyara Goriati, uwo nokurerusa kwese ‘waituka masoca a Mwari anopona’! (1 Sam. 17:23, 26, 48-51) Dhavhidhi paakava mambo zve paakaita zvishaishi zvikuru zvinobatanija upombo no kuuraya, wakatendera mbhangiro yakabva kuna muporofita Natani zve wokhauya. (2 Sam. 12:1-5, 13) Pa mukuvo wo usharuka hwake, Dhavhidhi wakaramba akagondeka kuna Mwari. Inga muezaniso, wakapa zvipo kuitira kuvakwa ko tembere ya Jehovha. (1 Kron. 29:1-5) Hina, Dhavhidhi wakaita zvishaishi zvikuru, asi wainga wakagondeka kuna Mwari. (Ndu. 51:6, 12; 86:2) Patinonga tecivona zviitiko zvimweni ngo pamusoro pa Dhavhidhi no vakararama mu nguva yake, ngatende tipsake mupinguro jo mubvunjo iji: Kugondeka kwapi kunodikana kuva pakutanga? Kuva takagondeka kunoda kuti tikhombije mavara api?

5. Ngo capi cijijo cotinojija kubva pa kuposa kwa Abhisai?

⁵ Abhisai paakangwina mu akapameto ya Sauri, iyena aazivi kuva no kugondeka kwa ushoni. Kunja ko kuva wakagondeka kuna Dhavhidhi, Abhisai waidisisa kuuraya Mambo Sauri, asi Dhavhidhi wakamurambisa, acirangarira kuti zvaizova zvakashata kumusa nyara “yake panyezuru po wakazojwa wa [Jehovha].” (1 Sam. 26:8-11) Kubva pa ciitiko ici, tinojija cijijo cinosisira maningi: Pikija hazvo kuti tingakwanisa kuva takagondeka mu mwoyo mwedu, njira yakanaka inodikana maningi ngo yo kushandisa zviambi zvo mu Bhaibheri.

6. Pikija zviri zvocibarihwe kuti tive takagondeka ku mbhuri yedu no shamwari jedu, ngenyi tinodikana kungwarira?

⁶ Kugondeka kunobva mu mwoyo kamare, asi mwoyo wo mundhu unocengeja. (Jr. 17:9) Ngo kudaro, mundhu wakagondeka kuna Mwari ngo kukasika anova no mazwiro akavanga o ugondeki kuna shamwari yo phedo kana ku ukama pikija kudari mundhuwo ari kuita cakashata. Maningi-ningi apo ariwese wo phedo anosia cokwadi, tinodikana kuceuja kuti Jehovha mukuvo wese anoda kuti tidire pakutanga ugondeki hwedu kwaari.​—Verenganyi Mateu 22:37.

7. Imwe hambzaji yakarambisa kudini yakagondeka kuna Mwari pa mugariro unonesa?

⁷ Kuhwisana no ugondeki nguva jimweni kungamuka apo umwe wo pa ukama hwo phedo wakajingwa. Inga muezaniso, imwe hambzaji inozwi Anne ^[1] yakafonehwa ndi mai wayo vakajingwa. Mai ava vaida kubvakacira Anne ngokuti vaijizwa vakasuruvara ngo kugara vakaparajana no mbhuri. Anne wainga wakanyangajwa kamare ngo ndava yo cikumbiro zve wakapikira kuti waizodavira ngo kutara. Acito atara, wakarangarijisisa zviambi zvo Bhaibheri. (1 Kor. 5:11; 2 Johani 9-11) Anne wakatara zve ngo kunaka mwoyo wakaceuja mai wake kuti ivona wakagura vega ukama no mbhuri ngo kuita zvakashata zve murangariro wo kutama kukhauya. Anne wakatara kudari: “Njira imwe yo kukwanisa kuzvisujunura pa kusuruvara uku i kuhwirira kuna Jehovha.”​—Jak. 4:8.

8. Ngoapi mavara anozotibesera kuti tive vakagondeka kuna Mwari?

 ⁸ Kugondeka ko vakararama mu nguva ya Dhavhidhi kunokhombija mavara matatu o kuti angakwanisa kutibesera pa kutatija kugondeka kwedu kuna Mwari. Mavara akona ngaaya: kujidodokesa, kunaka mwoyo no kucunga. Ngatende tivone rimwe nga rimwe.

9. Ngenyi Abhineri wakaeja kuuraya Dhavhidhi?

⁹ Dhavhidhi paaibata musoro wakaguhwa wa Goriati mu nyara yake no kubhuya na Mambo Sauri, vafana vaviri vaizvivona. Umwe wainga mwana wa Sauri Jonatani, uwo wakaita citenderano co ushamwari na Dhavhidhi. Umweni wainga mutungamiriri wo masoca Abhineri. (1 Sam. 17:57–18:3) Pa mukuvo wakazotevera, Abhineri wakabesera kuvangisira kwa Sauri kuitira kuuraya Dhavhidhi. Dhavhidhi wakatara kuti: “vajipi vanonditeverera”. (Ndu. 54:5; 1 Sam. 26:1-5) Ngenyi maitiro a Jonatani kuna Dhavhidhi akasiana no a Abhineri? Mukuezana na Jonatani, Abhineri waiziva kuti Mwari wainga wakasana Dhavhidhi kuti atonge inga mambo wo Iziraeri. Sauri naafa, Abhineri waidikana kuzvidodokesa no kukhombija kugondeka kwake kuna Mwari ngo kubesera Dhavhidhi, kuciripi mwana wa Sauri Ishibosheti. Pakupejisira, Abhineri paakahura no mukaji wo pamutivi wa Mambo Sauri, kangaije waipsaka kuzviita mambo.​—2 Sam. 2:8-10; 3:6-11.

10. Ngenyi Abhusaromi aacaigondekepi kuna Mwari?

¹⁰ Kutama kuzvidodokesa kwakakonehwesa Abhusaromi mwana wa Dhavhidhi pa kuva wakagondeka kuna Mwari. Ngenyi, “Abusaromi wakajinasirira ngoro no mahaci; makumaxanu o vandhu vaimutungamirira”! (2 Sam. 15:1) Iyena vakaba kugondeka ko vandhu. Mukuezana na Abhineri, Abhusaromi wakapsaka kuuraya Dhavhidhi, pikija waiziva kuti Jehovha wainga wakagaja Dhavhidhi inga mambo wo va Iziraeri.​—2 Sam. 15:13, 14; 17:1-4.

11. Tingabesereka kudini ngo zvinonanga Bhaibheri ngo pamusoro pa Abhineri, Abhusaromi na Bharuki?

¹¹ Muezaniso wa Abhineri na Abhusaromi unojekesa kuti kuzvikuja maningi kungakasika kuitisa kuti mundhu ave acikazivi kugondeka kuna Mwari. Zvokadi kamare, akuna mushandiri vakagondeka wa Jehovha anodikana kutevejera maitiro o umbau no akashata kudaro. Asi kudisisa upfumi kana basa rakakhirira mu nyika ino kungatiitavo kuti tive no mujimu unokuvaza uri kubatari maKristu. Munjira icikazivi kunasa kujekeswa,  Bharuki mutari wo muporofita Jeremia wakaruza kusotesesa kwake. Jehovha wakabvunja Bharuki kuti: “Ndinozophwanya-phwanya bzo ndakavaka, ndozobvita bzondakasima; ndinozoita ibzi mu nyika yese! Iwewe unojipsakira bziro bzikuru! Ucajipsakira!” (Jr. 45:4, 5) Bharuki wakatendera kukamiswa. Zve ungwaru hwakadini kuramba ticirangarira ngo masoko a Mwari inga zvotiri kuvetera kupera ko nyika ino yakashata!

12. Tatijanyi kuti ngenyi atikwanisi kuva vakagondeka kuna Mwari no tina umbau.

¹² Dhanieri, imwe hama yo ku Meshiko, yaida kukheta pakati po kuva yakagondeka kuna Mwari no kupsaka zvidisiso zvayo. Iyona yaida kurovora musikane acikaripi mutendi. Dhanieri wakati: “Ndakaramba ndicimutarira pikija nondanghwina mu basa ro upiyona. Asi pakupejisira, ndakazvidodokesa maningi zve ndobvunja umwe mukuru waana uzivi kuti ndakacamwa ngo kuhwisana no ugondeki. Mukuru uu wakandibesera kuvona kuti ndive ndakagondeka kuna Mwari, ndaidikana kuregera kumutarirazve. Pasure po mukumbiro muzinji no kucumba, izvi ngo zvondakaita. Ngokukasika, mudakaro wangu mu mushando wakanyengejereka.” Pamukuvo wakazotevera, Dhanieri wakazocadha no hambzaji yakanaka yo ciKristu zve wari ari kushanda inga muvonereri wo ndharaundha.

13. Natani wakarambisa kudini wakagondeka kuna Mwari na Dhavhidhi apo Dhavhidhi wakashaisha?

¹³ Kugondeka kuna Jehovha nguva jimweni kungapsasa kugondeka kwedu ku vandhu. Muporofita Natani wakaramba wakagondeka kuna Dhavhidhi kuveni wairambazve wakagondeka kuna Mwari. Natani wakaziva kuti Dhavhidhi wakaita upombo no kuurayisa mwamuna wo mwanakajiwo pa hondo. Jehovha wakatumira Natani kuti apangire Dhavhidhi, muporofita uu vakazwira no kukumbira cicunge, pikija iyena wainga wakagondeka kuna Dhavhidhi. Natani wakapa mbhangiro ngo ungwaru no kunaka mwoyo. Kuitira kubesera Dhavhidhi kuti avone kukura ko zvishaishi zvake, Natani wakashandisa mufananijo unotatija kutama kururama ko mwanarume mupfumi uwo wakatora bvuta ro murombo. Dhavhidhi paakatatija kucamwa ngo zvakaita mupfumi uu, Natani wakamubvunja kuti: “Mundhu uwo ndiwe!” Dhavhidhi vakazoriwana fundo rakona!​—2 Sam. 12:1-7, 13.

14. Mungakwanisa kudini kuva makagondeka kuna Jehovha no kushamwari yenyu kana ku ukama?

¹⁴ Kunaka mwoyo kungamubesera kuti mutaje  kuhwisana ko kugondeka. Inga muezaniso, kangaije munoziva zvakajeka kuti mutendi doni umweni ana hana inorema ngokuti waita uposi hukuru. Kangaije mungazwa kugondeka kwaari, maningi-ningi kudari ari shamwari yenyu yo pamwoyo kana ukama wenyu. Asi kudari maifisha cishaishi cake, muri kuva acikazivi kugondeka kuna Mwari. Zvokadi kamare, kugondeka kwenyu kuna Mwari kunodikana kuva pakutanga. Mukuezana na Natani, ivanyi makanaka mwoyo movazve makavanga. Kohomejanyi shamwari yenyu kana ukama hwenyu kuti upsake besero ro vakuru. Kudari iyena, mwanakaji kana mwanarume aaripi kuzviita ngo kukasika, kugondeka kuna Jehovha kunodikana kumundundira kuti munange shwiroyo ku vakuru. Ngo kuita izvi, muri kuva makagondeka kuna Jehovha no kuva anonaka mwoyo kushamwari kana ukama, kuitira kuti vakuru vaeje kumubesera mundhu wakadari kuti acinje ngo kunaka mwoyo.​—Verenganyi VaLevi 5:1; VaGalàsia 6:1.

15, 16. Ngenyi Hushai waida kucunga kuti ave wakagondeka kuna Mwari?

¹⁵ Mwanarume waidanijwa Hushai waida kucunga kuti ave wakagondeka kuna Mwari. Hushai wainga shamwari yakagondeka ya Mambo Dhavhidhi. Asi, kugondeka kwake kwakaejwa apo mwana wa Dhavhidhi Abhusaromi paaikhohwesa mwoyo jo vazinji no kupsaka kutora Jerusarema no dendemaro. (2 Sam. 15:13; 16:15) Dhavhidhi wakatiza mu dhorobha, asi Hushai waidikana kuitenyi? Waizotanga kuva wakagondeka kuna Abhusaromi kana waizotevera mambo mukuru uwo waitiza kuitira kuponesa upenyu hwake? Wakasunga kuva wakagondeka kuna mambo wakagajwa ndi Mwari, Hushai wakasongana na Dhavhidhi panyuzuru po Dundhu ro Maorivhe.​—2 Sam. 15:30, 32.

¹⁶ Dhavhidhi wakamukumbira kuti ahwirire ku Jerusarema, aite inga ari kuda kuva shamwari ya Abhusaromi, no kupfujura mbhangiro ya Ahitoferi. Acidira pa ngozi upenyu hwake, Hushai wakatatija kuva wakagondeka kuna Jehovha no kuita zvakamukumbira Dhavhidhi kuti aite. Inga zvakaitira mukumbiro Dhavhidhi, mbhangiro yo kucunga ya Hushai yakapfujura mbhangiro ya Ahitoferi.​—2 Sam. 15:31; 17:14.

17. Ngenyi tinoda kucunga kuti tive vakagondeka?

¹⁷ Itusu tinoda kucunga kuti tive takagondeka kuna Jehovha. Vazinji vedu takava no kucunga kuti tive takaima pa kuhwisana no kuvangijihwa ngo vo pambhuri, vadoni vo kubasa, kana ngo utongi hwo munyika kuitira kuti titatije kugondeka kwedu kuna Mwari. Inga muezaniso, Taro wo kunyika yo Japão, kubvira pa udoko hwake wakabatanija mu upenyu hwake kuva wakagondeka no kuzwira vabari vake. Iyena aacaizviitepi ngo kuvangijihwa. Waizviita ngokuda kuti vabari vake vadakare. Ngokudaro, povakanyenya ushamwari hwake no Zvapupu zva Jehovha, wakazvivona kuti zvinohwaja kuvabvunja kuti wainga wakasunga kuenda ku musongano jo ciKristu. Taro wakati: “Ivona vainyangajwa zvokuti ko makore vakandirambisa kovavona kumuzi. Ndakaita mukumbiro kuti ndiwane cicunge kuti ndibatisise civaringo cangu. Wari mugariro wavo uri kureruka, zve ndokwanisa kovavona nguva jese.”​—Verenganyi Mazwi Akangwara 29:25.

18. Mabesereka kudini ngo jijo iyi?

¹⁸ Mukuezana na Dhavhidhi, Jonatani, Natani na Hushai, kangaije tinowana mudakaro mukuru wo kuzvitatija kuti takagondeka kuna Jehovha. Ngo divi rimweni, ngatijije cijijo ngo kutama kugondeka ka Abhineri na Abhusaromi. Izvokadi kuti tinoda Jehovha, inga ndi Dhavhidhi. Inga vandhu vacikazivi kukwana, atikwanisi kutiza kuposa. Asi, tinokwanisa kutatija kuti kugondeka kuna Jehovha kuri pakutanga mu mwoyo medu.