Kwenda ku nda-nda-nda yo zviri mukati

Kwenda ku bhokiso ro zviri mukati

NDHOROVONDHO YO UPENYU

Jehovha Wakakomborera Civaringo Cangu

Jehovha Wakakomborera Civaringo Cangu

Rainga gore ro 1939. Takamuka pakati po usiku zve tofambisa karu pa nguva inodarika imwe kuti tigume ku cidhorobha cidoko co ku Joplin ku sudhoeste ko Missouri, ku Estadhos Unidhos. Potakaguma kondhoyo, ngo cinyararire takatanga kudira mataratadho pasi po musuvo pa muzi umwe nga umwe mu ndima yondhoyo. Potakapeja, takanghwina mu karu zve toifambisa kuti tiende koosongana no cikwata cimweni. Asi, kwainga kwaeja. Waro, ngenyi takaenda kocumaera co usiku zve tokasika kubuda mu ndima? Ndinozomusumurira.

Ndakabahwa mu gore ro 1934. Vabari vangu, Fred na Edna Molohan, vainga vakambova Vajiji vo Bhaibheri (Zvapupu zva Jehovha) ko 20 o makore. Ndinobonga maningi ngo kundijijisa kuda Jehovha. Tairarama ku Parsons, cidhorobha cidoko co ku sudhoeste ko Kansas. Ndingananga kuti vazinji mu ungano yedu vainga vokuzojwa. Mbhuri yedu nguva jese yaienda ku musongano pomwe no basa ro kucumaera. Mu sabudu co madeko taicumaera mu zvitaka, nyamasi uno kunodanwa ucapupu hwo pambhene. Nguva jimweni tairemba, asi mazuva ese potaipera kucumaira, Baba vaititengera sorvheti.

Ungano yedu yainga no ndima yakakura maningi, kazinji yaibatanija zvidhorobha zvidoko no ndau zinji jo kurimira no kurerera zvinyama. Kusiapo kupa mupiro wo mare kuitira mabhuku edu, vamweni vainga no ndau javo jokurimira no kurera zvinyama, vaipa zviro zvo vairima, mazanda pikija huku kamare. Baba vaipa mupiro wo mare kuitira mabhuku ayane, ngokudaro zvokuha zvavaipuwaro zvaibesera maningi mbhuri yedu.

FAFANYA YO KUCUMAERA

Vabari vangu vakawana gramafoni kuti varishandise pa basa ro kucumaera. Caingavo cidoko, asi ndaidakara ngo kubesera Baba na mai kuti varije hurukuro jakagaravhahwi na Hama Rutherford pa hwiririro no pa jijo yo Bhaibheri.

Na baba wangu na mai kumbeji ko karu yedu yo izwi

Baba vakadira mucini wo kuengejera izvi panyezuru po karu yedu, marka Ford zve voiita karu yo izwi. Yaidakajisa kuishandisa pa basa ro kucumaera. Kazinji, taitanga kurija ndumbo kuitira kukwevera vandhu, perapo tairija hurukuro jakacijikira mu Bhaibheri. Perapo, taipekeja vandhu vaidakarira mabhuku.

Mu cidhorobha cidoko co Cherryvale, Kansas, baba vaifambisa karu kuti vainghwinise mu parki, zvecivoneka kuti vandhu vazinji vakagara mondhomo ngo mu Dimingu. Asi, muporisa wakaviya wovabvunja kuti vaidikana kushandisa karu ino izwi basi kunja ko parki. Baba vakabvisa karu voidira pa citaka cimweni phedo no parki, ngokudaro vandhu vaizoramba vecizwa urongwa. Zvaidakajisa maningi kushanda pamwepo na Baba pamwepo nevanji vaJerry.

Mukati mo makore ese aya, takaita fafanya inosisira yo kucumaera mu ndima yainga no vandhu vacaitidakarira. Inga ndananga pakutanga, taimuka pakati po usiku zve ngo cinyararire taidira taratadho kana zvimabhuku pasi po musuvo jo vandhu. Perapo, taienda koosongana kunja ko dhorobha kuti tivone dangani aripo wasungwa ngo maporisa.

Divi rimweni rinodakajisa ro mushando wedu rakava maitiro amweni otakazopa zina rokuti kutenderera no masoko. Taifamba takasimira maphepha okutokotesa tecitenderera mu dhorobha. Ndinoceukija kuti pa mukuvo umweni hama jakaviya mu dhorobha mwedu jotendereremo, jakasimira maphepha okutokotesa aitahwa masoko okuti “Ciara i Muravo zve Cinocengeja.” Hama iji jakatangira pa muzi pedu, jofamba mumango unokwana kiromita imwe mu dhorobha, perepo voviyazve ku muzi kweduyo. Zvinodakajisa ngo zvo kuti apana wakavaimisa, asi vandhu vazinji vainga vecida kuziva kuti zvicinyi zvainga zveciitika.

MAGUNGANO PA MUKUVO WONDAINGA MUJAHA

Mbhuri yedu kazinji yaiita hwendo kwenda ku gungano ro mutundhu ku Texas. Baba vaishanda mu empreza yaivonerera zvo njanje, ngo iyo ndava itusu taipakira komboyo mahara kuti tiende ku gungano no koovona ukama jedu. Nyavanji wa Mamaa, vaFred Wismar no mujimai wavo vaEulalie, vaigara ku Temple, Texas. Cekuru Fred vakajijira cokwadi mu kutanga ko makore o 1900 pavainga vaciri mujaha, vobhabhatijwa, votobvunjavo mamaa pomwe no hama javo jimweni jokaji, zvavakajija. Hama jo ndhaundha yo pakati po ku Texas, jainasa kuzivana na cekuru Fred ngo kuti vaianja kushanda inga mushandiri wo zona (anodanijwaya wari uno kuti muvonereri wo ndharaundha). Ivona vainaka mwoyo, vaidakara zve vainga mucumaeri anovangisira zve vainga muezaniso wakanaka maningi kwandiri.

Mu gore ro 1941 takaita hwendo ngo komboyo kwenda ku St. Louis, Missouri, tecienda ku gungano ro mutundhu. Majaha no vasikane vese vakadanijwa koogara pamwepo phedo no tiribhuna kuti vazwe hurukuro ya Hama Rutherford yainga no musoro unoti: “Vana va Mambo.” Noyapera, tese tainga pondhopo takaashira cipo caticaivetera. Hama Rutherford no mubeseri wavo vakapekeja umwe nga umwe wedu bhuku rainga no musoro unoti Filhos.

Mu mweji wa Abril wo gore ro 1943, ku Coffeyville, Kansas kwakaitwa gungano rainga no musoro unoti “Chamada à Ação.” Kondhono kwakaitwa ciziviso cokuti ungano jese jaizova no cikora cipsa, caizwi Cikora co Mushando wo Umwari. Takaashiravo cibhuku cainga no 52 o zvijijo, caizoshandiswa pa cikora condhoco. Mu kufamba ko nguva mu gore rondhoro, ndakaita hurukuro yo kutanga inga mujiji. Gungano iri rakavazve rinosisira ngokuti, pamwepo no vamweni, takabhabhatijwa mu kumwa yaitondhora mu gandhwa rainga phedo no ndau imweni yo yairimwa no kurehwa zvinyama.

NDAIDA KUSHANDIRA PA BHETERI

Ndakapejisa cikora cikuru mu gore ro 1951 zve ndakatema civaringo ngo zvandaiida no upenyu hwangu. Nevanji vangu Jerry vainga vakashanda pa Bheteri. Zvokadi ndaidavo kwenda ku Bheteri, ngo kudaro ndakatumira petisau yangu. Ngo kukasika, ndakadanijwa ku Bheteri ndotanga kushandeyo pa njiku 10 Março, 1952. Ici cakava civaringo cakanaka maningi cakandibesera kushandira Mwari zvakakwana.

Ndaivetera kushanda ku kubauhwa ro kudhindha mabhuku kuti tibesere pa kudhindha marevhista no mabhuku amweni. Asi andizvopi zvondakaita. Kunja kwa izvo, ndakagajwa kuti ndishande inga muperekeri zve pa kufamba ko nguva ndakazoshanda mukuzinya. Ndaidakajihwa maningi ngo kuita basa iri zve ndakajija zvizinji. Ndaicicana no vamweni pa kushanda zve mukati mo njiku ndainga no nguva yo kuita zvimweni. Kazinji ndaienda ku bhibrioteka ro pa Bheteri zve ndaishandisa mabhuku mazinji pa kuita jijo yo mundhu ega. Izvi zvaindibesera kuti ndivangise rutendo hwangu pomwe no ushamwari hwangu na Jehovha. Ndakaengejera civaringo cangu co kushandira Jehovha pa Bheteri mbhera pandaizokwanisa. Nevanji Jerry vakasia kushandira pa Bheteri mu gore ro 1949 zve vakacadha na Patricia, asi ivona vagara dhuze no Brooklyn zve vaindibesera no kundivangisa zvecivoneka kuti ndainga mupsa pa Bheteri.

Nopapera mukuvo mushoma pasure po kubuda pa Bheteri, hama jakatanga kupsanga maBheterita kuti vaengejere vaiti vo hurukuro jo vese ku Bheteri. Hama jondhojo jaizogajwa kuti jibvakacire ungano jiri ndhambo pa makiromita anokwana 320 no Brooklyn. Kondhoyo ivona vaizoita hurukuro yo vese perapo vaizobuda mu basa ro kucumaera no ungano. Ndainga umwe wo hama jakasanwa. Pikija ndaithya, ndakatanga kubvakacira ungano no kuita hurukuro ya vese. Mu mukuvo wondhowo hurukuro jaithwa pa nguva imwe. Kazinji taiita hwendo kuti tibvakacire ungano ngo komboyo. Ndinonasa kuceukija Dimingu rimweni comasikati nguva yo mbhepo mu gore ro 1954. Ndaidikana kuwana komboyo kuti ndiende Novha Yorki zve ndaidikana kuguma pa Bheteri mu kuvira ko zuva. Asi, kwakava no dutu raivanga maningi zve kwainga no cando. Mucini wo komboyo waifambiswa ngo nerejhia wakaima kushanda zve andizivi kuguma ku Dhorobha ro Novha Yorki mbhera pa nguva shanu jo mangwanani o Muciposa. Ndakakhwira komboyo imweni kuti ndigume Brooklyn zve ngo kukasika ndakaenda koshanda mu kuzinya. Ndainga ndanonoka padoko zve ndainga ndakaremba ngokuti ndainga ndapeja usiku hwese ndicizivi kuvata. Asi, mudakaro wo kushandira ungano no kuva no musongano pamwepo no hama no hambzaji zvinodakajisa maningi kupinda kuvangisira kuri kwese kwandingaita.

Tecinasirira kuti tiverekete mu misora wo WBBR

Mukati mo gore rimwe ndiri pa Bheteri, ndakatangavo kuita urongwa wo jijo yo Bhaibheri waiitihwa vandhu vazinji, sumana jese kwecishandiswa misora yaizivika inga WBBR. Movaivereketeraro mainga pa andari yo cipiri pa andari jaikwana kuita 124 Columbia Heights. Hama Alexander H. Macmillan, avo vakashandira pa Bheteri ko makore mazinji, nguva jese ivona vaiitavo urongwa uwu wo radhio. Itusu taivadanija hama Mac. Ivona vainga muezaniso wakanaka maningi kwatiri mahaja o pa Bheteri, ngo kuti vakaramba vakagondeka pikija no zvineso zvakawanda.

Taiverenga zvakatahwa pa phepha kuti tiite ciziviso mu WBBR

Mu gore ro 1958, ndakagajwa basa rimweni zve ndakatanga kushanda no vainga vapeja Cikora co Giriadhi. Ndaizobesera vanarume avo no vanakaji vanovangisira kuti vawane visa (maphaso anodiwa kuitira kurarama mu nyika imweni) zve ndaiita nasiriro kuti vaende ku nyika jondhojo. Kuita hwendo ngo ndeki kwaidhura maningi mu mukuvo wondhowo, ngo kudaro vazinji vaipeja cikora vogajwa kwenda ku Afrika no ku Azia vaikwanisa kwenda ngo piketi yokuthwara mujiyo. Papera makore, pereso yo pasajhi yo noyathuruka, mamisionario mazinji aiita hwendo hwo kwenda ku nyika yovakagajwa vecishandisa ndeki.

Ndecibatanija pamwepo madhiproma o cikora co Giriadhi

PANDAIENDA KU MAGUNGANO

Mu gore ro 1960, ndakanasirira phaso rainditendera kuita hwendo kubva Estadhos Unidhos kwenda ku Europa ku magungano anosisira aizoitwa mu gore ro 1961. Ndakaita hwendo umwe wo magungano ondhowo ku Hamburg mu Aremanya. Pasure po gungano iri, inini no hama jimweni ndhatu jo ku Bheteri ndakarugari karu toifambisa kubva Aremanya atee Itaria tobvakacira hofice yo cine ku Roma. Kubvira pondhopo, takaenda Fransa, phedo no Montes Pireneus zve takaendavo Shipanya , pa mukovo wondhowo basa redu rairambijwa. Takakwanisavo kupekeja hama jo ku Barcelona mabhuku manganani, otainga takapukutira ngo maphepha o zvipo. Zvakava zvinodakajisa kusongana navo! No tabuda pondhopo, takafambisa karu kwenda ku Amsterdam zve takakhwira ndeki kuti tihwirire ku Novha Yorki.

Mu gore ro 1962, ndakagajwa kuti ndishande pa kuita nasiriro kuitira hwendo hwo hama no hambzaji jinokwana kuita 583, ijo jaizoenda ku mutevejwana wo magungano anosisira o nyika jese, kutenderera pasi pese. Gungano iro rainga no musoro unoti “Everlasting Good News” rakaitwa mu gore ro 1963. Vandhu vakakokwa kuti vaviye ku gungano vaibva ku Europa, Asia, Pacífico Sul zve vaizoendazve ku Honolulu, Hawaii, pejisire ku Pasadena mu California. Vaizoendavo kubvakacira Lebanon no Jordan kwaizova kubvakacira kunosisira ko nyika jo Bhaibheri. Bauhwa redu rainasirira mabhiriete o ndeki no nyumba jo kugumira pomwe no visa (maphaso anodiwa kuitira kurarama mu nyika imweni.)

MUDONI MUPSA MU BASA RO KUFAMBIRA

Gore ro 1963 rakavavo rinosisira maningi kwandiri ngo thangwe rimweni. Mu njiku 29 yo mweji wa Junho, ndakacadha na Lila Rogers waibva Missouri, uwo wakaviya pa Bheteri mu gore ro 1960. Mu sumana yo mucadho wedu, inini na Lila takabvakaca maningi zve takaenda ku Gresia, Ejipita, no Lebanon. Kubvira pondhopo takakhwira ndeki toenda Jorodhani. Asi, basa redu rainga recirambijwa zve vatongi avacaipekeja Zvapupu zva Jehovha visa (maphaso anodiwa kuitira kurarama mu nyika imweni.) Ngokudaro, aticaizviziva kuti zvicinyi zvaizoitika potaizogumeyo. Rangaririranyi kuti kudakara kwakadini no kushamaisa kwatakava nako potakaguma ku gavhu ro ndeki tovona cikwata co hama no hambzaji vecitivetera no citatijo cikuru caitahwa kudari “Kwaviya Wakanaka Zvapupu zva Jehovha!” Zvinodakajisa maningi kubvakacira nyika jo mu nguva jo Bhaibheri no kuvona ndau jakagara Abhirahama, Izaki na Jakobe, no ndau jakacumaera Jesu no vapostori vake, pamwepo no ndau yakatanga kuparajika ciKristu mbhera “ku magumo o nyika.”—Maitiro o Vapostori 13:47.

Pa 55 o makore, Lila ari kuva mudoni wangu wakagondeka pa mabasa ese ondaigajwa. Nguva zinji takabvakacira Shipanya no Portugari basa redu porainga recirambijwa. Taivangisa hama no hambzaji no kuvapa mabhuku no zviro zvimweni zvovaida. Takakwanisavo kubvakacira hama nganani jainga jiri mu kadheya ku Cádiz mu Shipanya. Ndakadakara maningi ngo kukwanisa kuvaitira hurukuro yakavavangisa.

Potainga na hambzaji Patricia na hama Jerry Molohan pa gungano ro 1969 rainga no musoro unoti “Runyararo pa Nyika”

Kubvira mu gore ro 1963, ndakaita nasiriro kuitira kwenda ku magungano o nyika jese ku Afrika, Austraria, America Sentrari no Suri, Europa, no Extremo Oriente, Hawaii, Novha Zerandhia, no Porto Riko. Inini na Lila ndakaendavo ku magungano amweni acikakanganiki, akadari inga o mu gore ro 1989 ku Warsaw, Poland. Hama zinji jo Russia jakakwanisavo kwenda ku gungano guru iri. Rakava gungano ro kutanga kamare! Takasongana no hama no hambzaji jainga jiri mu kadheya ku União Soviética yo kare, ko makore mazinji ngo ndava yo rutendo hwavo.

Basa rimweni rondakagajwa raindidakajisa maningi rainga ro kubvakacira no kuvangisa mbhuri yo pa Bheteri no ma misionario kutenderera pasi pese. Pa hwendo hwedu hwo kupejisira, takaenda ku Koreya dhu Suri zve takasongana no 50 o hama jainga mu kadheya ku Suwon. Vese vainga vakadakara zve vainga vecisota kumbeji basi kuti vashandirezve Jehovha pacina ciphingo. Kusongana navo kwakativangisa maningi!—VaRoma 1:11, 12.

KUENGEJEKA KO VACUMAERI KUNOVIISA MUDAKARO

Ndakavona kuti Jehovha anokomborera vandhu vake pa kufamba ko makore. Pondakabhabhatijwa mu gore ro 1943, kwainga no 100,000 o vacumaeri. Wari kwaano vacumaeri vanodarika 8.000.000 , vari kushandira Jehovha mu nyika jinokwana 240. Basa guru rinoithwa ngo vabva ku cikora co Giriadhi ndirona rinobesera pa kuengejeka uku. Zvakandipa mudakaro mukuru kushanda phedo no mamisionario mazinji no kuabesera kuti akwanise kwenda ku basa rovakagajwa.

Ndinobonga maningi pikija ndainga mujaha, ndakasunga kushandisa upenyu hwangu mu basa ra Jehovha no kushandira pa Bheteri. Jehovha wakandikomborera pa makore ese aya. Tecito tadakara ngo zviro zvese zvotakawana ngo kushandira pa Bheteri, inini na Lila takadakara ngo kucumaera pamwepo no ungano zinji jo Brooklyn ko makore anodarika 50 no kuita shamwari zinji jokadi-kadi.

Ndiciri kushandira pa Bheteri ndecibesehwa ndi Lila njiku ngo njiku. Pikija ndino 84 o makore okubahwa, ndiri kudakara ngo kuita zvandinokwanisa kuti ndiite basa rangu zve ndiciri kubesera pa divi rinovonerera ngo zvo karata pa cine.

Mudakaro wakadaro unowanika mu sangano rinoshamaisa ra Jehovha zve tinovona cokwadi co magama a Malakia 3:18, iyo inoti: “Mu mukuvowo munozovonabze kusiana ko varurami no vacikazivi kururama, vanoxandira Mwari no vanoramba kumuxandira.” Njiku ngo njiku ndiri kuvona kuti nyika ya Sathana iri kunyanyisa zve vandhu avacina vetero pomwe no mudakaro hao mu upenyu. Asi, vaya vanoda zve vanoshandira Jehovha vano mudakaro mu upenyu, pikija mu mazuva ano okunesa zve vano vetero kuitira kumbeji. Ndi cidakajiso kamare kubvunja vamweni ngo pamusoro po masoko akanaka! (Mateu 24:14) Umambo hwa Mwari unozofakeya nyika ino ngo Paradhiso. Tinoda kamare kuti njiku iyo igume. Perapo, vandhu vese pasi pano vanozova no uhomi hwaushoni zve vanozodakara no kupona kwenda no kwenda.

Na Lila nyamasi uno