1, 2. (a) Kucinja ko upenyu ngo cibvumbu kungatipsasisa kudini? (Vonanyi pikica yo kutanga.) (b) Mukuzwirana no zviri pa Nduyo 131, zvicinyi zvingatibesera kuva no runyararo mu murangariro?

PASURE po kushanda pa Bheteri ko makore anodarika 25, hama Lloyd na hambzaji Alexandra, vakagajwa koocumaera. Pa kutanga, ivona vakasuruvara. Hama Lloyd vakananga kudari: “Ndaizwa inga kuti Bheteri no basa rondakagajwa kuita pondhopo ndizvona zvandaizivika ndizvona. Mu murangariro ndaidakarira thangwe raitisa kuti pave no cinjo yondhoyo, asi pa sumana no mweji jakatevera, kazinji ndaigumihwa ngo mazwiro o kuti ndainga ndicikadiwizve.” Pa mukuvo umweni hama Lloyd vainga no mavonero akanaka ngo pamusoro po cinjo, asi pasure pazvo vakatanga kusuruvara.

² Nguva ngo nguva, mu upenyu hwedu munoitika cinjo jaticikaveteri, jingatiita kuti tithimwe-thimwe maningi no kusuruvara. (Mazwi Akangwara 12:25) Kudari cinjo jondhojo jikanesa  kutendera kana kuzwirana najo, tingaitenyi kuti tirambe takagajana? (Verenganyi Nduyo 131:1-3, Shanduyo yeNyika Itsva.) Ngativone kuti vashandiri vamweni va Jehovha vo kare no vo mu njiku jedu jino, vakakwanisa kudini kuva no runyararo mu murangariro pikija upenyu hwavo wakacinja ngo cibvumbu.

3. Upenyu hwa Josefa hwakacinjisa kudini ngo cibvumbu?

³ Rangariranyi muezaniso wa Josefa. Pa vana vese va Jakobe, Josefa ngaaidiwa maningi. Izvi zvakaita kuti hama jake jimuitire ushanje. Josefa paainga ano 17 ro makore o kubahwa, wakatengeswa inga muranda. (Genesi 37:2-4, 23-28) Ko makore anokhwedera 13, iyena wakatambujika ku Ejipita, pa kutanga inga muranda, pa kufamba ko nguva inga musungwi. Josefa wainga ari ndhambo kamare na baba wake, vaaidaya maningi. Mugariro wake waizomuiita kuti aruze vetero no kuva no ushungu, asi aazivi kuita kudaro. Zvicinyi zvakamubesera?

4. (a) Josefa wakaitenyi paainga mu kadheya? (b) Jehovha wakadavirisa kudini mukumbiro wa Josefa?

⁴ Josefa paainga ecitambujika mu kadheya, zvinovoneka inga kuti iyena waisotesesa manera aaibesehwa ndi Jehovha. (Genesi 39:21; Nduyo 105:17-19) Kangaije wairangarira ngo pamusoro po hope jaakarotaya paainga aciri mujaha wojizwa kuti Jehovha wainga naye. (Genesi 37:5-11) Kangaije wakaita mukumbiro kakawanda zve wakabvunja Jehovha zvese zvainga mu mwoyo mwake. (Nduyo 145:18) Zve Jehovha wakadavira mukumbiro wa Josefa ngo kumupa cicunge co kuti Iyena kamare waizova “nayena” azvinenyi zvicinyi zvaizoitika.—Maitiro o Vapostori 7:9, 10. * (Vonanyi masoko o pasi.)

5. “Rugarisiko hwa Mwari” ungatibeseresa kudini kuti tiengejere kushandira kwedu Jehovha?

⁵ Pikija tive pa mugariro unonesa zvakadini, tingava no “rugarisiko hwa Mwari” unongwarira “murangariro” wedu no kutigajanisa. (Verenganyi VaFilipi 4:6, 7.) Patinothimwa-thimwa zve patinoneseka “rugarisiko hwa Mwari” ungativangisa no kutibesera kuti tirambe tecishandira Jehovha ticikarembi. Ngativone muezaniso munganani jo hama no hambzaji jo mu njiku jedu jino, jakasongana no zvineso izvi.

6, 7. Mukumbiro jedu, jingatibeseresa kudini kuti tiwanezve rugarisiko? Ipanyi muezaniso.

⁶ Hama Ryan na hambzaji Juliette pavakazwa kuti kushanda kwavo inga mapiyona anosisira o nguva shomani kwainga koopera, vakasuruvara maningi. Hama Ryan vakati: “Takatora masoko aya toabvunja Jehovha kamare ngo mukumbiro. Taizviziva kuti tainga no mukana kwawo kamare wo kukhombija kuti tinothemba Jehovha. Vazinji mu ungano yedu vainga vapsa mu cokwadi, ngokudaro, takakumbira Jehovha kuti atibesere kuti tikhombije muezaniso wakanaka wo rutendo.”

⁷ Jehovha wakadavirisa kudini mukumbiro wavo? Hama Ryan vakati: “Pasure po mukumbiro uwu, mazwiro acikabeseri no kuthya kwatainga nako pakutanga, zvakapera. Rugarisiko hwa Mwari hwainga wakaviga  mwoyo jedu no murangariro. Takazwisisa kuti tinozoramba tecishandiswa ndi Jehovha kudari tikaramba no murangariro wakanaka.”

8-10. (a) Mujimu wa Mwari ungatibesera kudini patinonga tecithimwa-thimwa? (b) Jehovha anotibeseresa kudini, patinoramba tecimushandira?

⁸ Mujimu wa Mwari ungatiita kuti tijizwe ushoni zve ungatiitazve kuti tiwane vhesi yo Bhaibheri inozotibesera kuti tizwisise kamare zvinosisira mu upenyu. (Verenganyi Johani 14:26, 27.) Vonanyi basi zvakaitika na hama Philip na hambzaji Mary, varovorani vaishanda pa Bheteri ko makore anokwedera kuita 25. Mukati mo mweji murongomuna, mai vo mukaji no mai vo mwamuna vakafa pamwepo no umwe wo ukama hwavo wakafavo zve vaidikana kukorondha baba va hambzaji Mary, avo vainga no ndhendha yo mu musoro.

⁹ Hama Philip wakananga kudari: “Ndairangarira kuti ndainga ndahwisana nazvo ushoni, asi kwainga no ciro caifaratari. Pandakaverenga pa VaKolosi 1:11, Shanduro yeNyika Itsva, pa musoro umweni wo kujija wo Murindiri. I zvokadi kuti inini ndaicungirira, asi haiwa ngo maitiro akaperera kamare. Ndaidikana, ‘kucungirira ngo maitiro akakwana no kusengerera pomwe no mudakaro.’ Vhesi iyi yakandiceukija kuti mudakaro wangu mu upenyu waifira, haiwa pa mugariro wangu, asi pa besero randaiashira kubvira ku mu mujimu wa Mwari mu upenyu hwangu.”

¹⁰ Zvecivoneka kuti hama Philip na hambzaji Mary vaibatikana maningi pa kushandira Jehovha, iyena wakavakomborera mu njira jakawanda. Pavakandobuda pa Bheteri, vovaviri vakawana vajiji vo Bhaibheri vakaenderera mberi zve vamweni vaida kujija kunopinda kamwe pa bviki. Hambzaji Mary vakati: “Ivona vainga mudakaro wedu zve njira ja Jehovha jaitikhombija kuti zvese zvaizofamba ushoni.”

11, 12. (a) Josefa wakaitisa kudini ciri cese kuti Jehovha amukomborere? (b) Jehovha wakapfupisa kudini Josefa?

¹¹ Upenyu paaunocinja ngo civhumbu, tingathimwa-thimwa ngokuti tinorangarira basi ngo zvineso zvedu. Izvo ngo zvakaitika na Josefa. Kunja kwa izvo, iyena wakasana kuita zvaaikwanisa pa mugariro wake. Josefa waishanda ngo simba pa zvese zvaiigajwa kuita ngo muvonereri wo mu jere, inga mashandire aaitiraya Potifari.—Genesi 39:21-23.

¹² Njiku imweni, Josefa wakagajwa kuti akorondhe vasungwi vaviri vainga vashandiri  vo pa banje ra Faro. Josefa wakava wakanaka mwoyo navo zve vanarume ava vakajizwa vakavanga zvovaita kuti vamubvunje ngo pamusoro po kuthya kwavainga nako no hope jaivanyangaja javakava najo pa usiku hwakapera. (Genesi 40:5-8) Josefa aacainasa kuzviziva, asi mabhuyo ondhoo akazomuita kuti asujunuhwe. Makore maviri akazotevera, iyena wakazobudiswa mu jere, wova mutungamiriri ano simba mu Ejipita. Faro basi ngaiinga mukuru kupinda Josefa!—Genesi 41:1, 14-16, 39-41.

13. Zvicinyi zvatingaita kuti tikomborehwe ndi Jehovha pikija patinonga tiri pa mugariro unonesa?

¹³ Inga ndi Josefa, tingatosongana no mugariro wo kuti apana catinokwanisa kuita kamare. Asi, kudari tikava vanosengerera zve toita zvatinokwanisa, Jehovha anozotikomborera. (Nduyo 37:5) Pikija patinobararika hwiru no kuthimwa-thimwa, itusu atizojizwi ticina vetero. (2 VaKorinto 4:8) Jehovha anozova nesu, maningi-ningi tikaramba takabatikana mu mushando wedu.

14-16. Kuitisa kudini Firipi, mutokotesi wo vhangeri, wakaramba ecibatikana mu mushando pikija no macinjire aiita upenyu hwake?

¹⁴ Firipi, mutokotesi wo vhangeri i muezaniso wakanakisisa wo mundhu wakabatikana mu mushando wake azvinenyi macinjiro akaita upenyu hwake. Pa nguva imweni, iyena waidakara ngo basa rake ku Jerusarema. (Maitiro o Vapostori 6:1-6) Asi, zvese zvakacinja. Stefano naapera kuurawa, maKristu akateverehwa mu njira yakashatisisa zve iwona akatizira ku Jerusarema. Zvecivoneka kuti Filipi waibatikana ngo kushandira Jehovha, iyena wakaenda ku dhorobha ro Samaria, ku ndau yo kuti vandhu vaida kuzwa masoko akanaka.—Mateu 10:5; Maitiro o Vapostori 8:1, 5.

¹⁵ Filipi wainga no cido co kwenda kuri kwese kwaaitumwa ngo mujimu wa Mwari. Ngokudaro, Jehovha wakamushandisa kuti acumaere ku ndau jo kuti vandhu vokondhono avato vazwa masoko akanaka. VaJudha vazinji avacaireremeja vaSamaria zve vaishaisha kuvataja. Asi Filipi aacainga no mukheto zve no kucunga kwese waikovana navo masoko akanaka. Zve vaSamaria vaimupurukira no ‘cisungo cimwe.’—Maitiro o Vapostori 8:6-8, Baiberi Mazwi Akacena aMwari.

¹⁶ Tevere, mujimu wa Mwari wakatungamirira Filipi kuti aende koocumaera Ashidhodhi no Sezareya, ino kwainga no vandhu vazinji vo Majinja. (Maitiro o Vapostori 8:39, 40) Perapo, upenyu hwa Filipi wakacinjazve. Wakagara kondhoyo zve wakava no  mbhuri. Azvinenyi hazvo no macinjire akaita upenyu hwake, wakandoramba ecibatikana maningi mu mushando zve Jehovha wakaenderera mberi ecimukomborera pamwepo no mbhuri yake.—Maitiro o Vapostori 21:8, 9.

17, 18. Upenyu hwedu paunocinja mu njira iri yese, kuitisa kudini kuramba takabatikana mu mushando kunotibesera?

¹⁷ Vazinji vari mu nguva yakazara, vanonanga kuti kuramba vakabatikana mu mushando wavo kunovabesera kuti varambe vakadakara no kuva no mazwiro anobesera pikija mugariro wavo paunocinja. Inga muezaniso, varovorani vamweni vo ku Afrika dhu Suri vanodanijwa Osborne na Polite, pavakabuda pa Bheteri, ivona vairangarira kuti zvaizoreruka maningi kuwana basa ro nguva shomani no ndau yo kugara. Asi, Osborne wakati: “Zvinosuruvarisa ngo zvokuti, atizivi kukasika kuwana basa inga zvataivetera.” Polite wakati: “Atizivi kuwana basa mukati mo mweji mutatu zve aticaingazve no mare. Yainga cinjo huru kamare.”

¹⁸ Zvicinyi zvakabesera Osborne na Polite pa mugariro uwu unonesa? Osborne wakati: “Kucumaera pamwepo no ungano zvakatibesera kuti nguva jese tirambe tino zviro zvokurangarira zve zvinovaka.” Kunja ko kugara pasi ku nyumba vecithya, ivona vakatema civaringo co kubatikana maningi mu mushando. Kuita izvo, kwakavaviisira mudakaro mukuru! Zve Osborne wakaengejera eciti: “Takaramba tecipsaka basa kuri kwese hako zve pakupejisira takariwana.”

19-21. (a) Zvicinyi zvinozotibesera kuti tirambe no runyararo wo mu murangariro? (b) Tingabesereka kudini patinohwisana no cinjo jatacaivetera?

¹⁹ Inga zvatinovona, kudari tikaita zvatinokwanisa pa mugariro wedu zve tothemba Jehovha zvakakwana, tinozokwanisa kuramba tino rugarisiko azvinenyi zvinoitika. (Verenganyi Mikeya 7:7.) Mu kufamba ko nguva, tingazozwisisa kuti manera atakahwisana no cinjo yakatikuti, zvokadi kamare kwavangisa ushamwari hwedu na Jehovha. Polite wakasanangura kuti kubudiswa  pa Bheteri kwakamujijisa kuti zvinorevenyi kuthemba Jehovha pikija paya patinovona kuti upenyu uri kunesa maningi. Iyena wakati: “Ushamwari hwangu na Jehovha wakaengejeka kamare.”

²⁰ Hambzaji Mary, vanangwaya pa kutanga, vaciri kushanda inga piyona zve vari kukorondha baba wavo vaamusharuka. Ivona vakati: “Ndakajijira kuti patinothimwa-thimwa, ndinodikana kuima, ndoita mukumbiro perapo ndombozorora. Kusiya zviro mu nyara ja Jehovha cakava cijijo cikuru condakajija zve zvinozodikana maningi kumbejiyo.”

²¹ Hama Lloyd na Hambzaji Alexandra vakananga kuti cinjo jakavaitikira mu upenyu hwavo jakaeja rutendo hwavo mu njira jovacaivetera. Asi ivona vakakwanisa kuvona kuti kusongana no muejo iji zvokadi kwakavabesera. Wari, vaakuziva kuti rutendo hwavo hwakavanga unovaembejera pavanozosongana no zvineso zve vari kujizwa inga kuti vari kuguma pa kuva vandhu vaushoni.

22. Kudari tinoita zvatinokwanisa pa mugariro wedu, tingava no cokwadi cenyi?

²² Mu mugariro uno, maponero edu angacinja ngo civhumbu. Pa kushandira Jehovha tingagajwa kuita mabasa akasiana-siana, kuva no cineso co uhomi kana kuva no dikano yo kukorondha mbhuri mu njira imbza. Asi, azvinenyi zvingaitika, thembanyi kuti Jehovha anomukorondha zve anozomubesera pa nguva kwayo kamare. (Vaheberi 4:16; 1 Pedru 5:6, 7) Kubvira wari, itanyi zvamunokwanisa pa mugariro wenyu. Itanyi mukumbiro kuna Baba wenyu, Jehovha zve jijiranyi kuvathemba zvakakwana. Mu njira iyi, azvinenyi ngoapi macinjire anoita mugariro wenyu, nguva jese mungava no rugarisiko wo mu murangariro, uwo unobva kuna Jehovha.