1, 2. I basa rapi rakakura raidikana kuitwa ndi Joshuwa pasure po kufa ka Mosi?

JEHOVHA wakabvunja Joshuwa kudari: ‘Mosi, muranda wangu wafa; bzino mukai! Ambukai murambo uu Jordhani, pamwepo no vandhu ava vese, uende ku nyika yo ndinovapa.’ (Joxwa 1:1, 2) Yainga cinjo huru kuna Joshuwa, uwo wakashanda inga mubeseri wa Mosi ko 40 o makore.

² Mosi wainga akatungamirira vaIziraeri ko nguva yakareba maningi, asi wari wainga Joshuwa waida kuzviita. Ngo kudaro, kangaije Joshuwa wakajibvunjisa kuti vandhu vaizomutenda inga mutungamiriri wavo kana kuti haiwa. (Deuteronòmio 34:8, 10) Recinangira Joxwa 1:1, 2, bhuku rimweni rinobhuya ngo zvo Bhaibheri, rinonanga kuti mukuvo unonesa maningi zve ungaviisa ngozi mu nyika, kareko kana mu nguva yedu ino, ndi wiyana wokuti mutungamiriri anonghwina pa ndau yo umweni.

3, 4. Mwari wakakomboreresa kudini Joshuwa ngo kumuthemba zve mubvunjo wapi watingajiita?

 ³ Joshuwa wainga no thangwe rakanaka kuti athye. Asi iyena wakathemba Jehovha zve wakateverera ndhungamiriro jake ngo kukasika. (Joxwa 1:9-11) Mwari wakakomborera Joshuwa ngo kumuthemba no kushandisa ngirozi kuti itungamirire Joshuwa no vaIziraeri. Zvingaita kamare kuti ngirozi iyi yainga Soko, Dangwe ra Mwari.—Exodo 23:20-23; Johani 1:1.

⁴ Jehovha wakabesera jinja ro Iziraeri kuti rizwirane no cinjo jaizoviiswa ngo kuva na Joshuwa inga mutungamiriri wavo mupsa. Nyamasi uno, kunavo cinjo huru jiri kuitika. Itusu tingatojibvunjisa kudari: ‘Sangano ra Jehovha parinonga recienderera mberi, tino thangwe rakanaka kuti tithembe Jesu, Mutungamiriri wedu wakagajwa here?’ (Verenganyi Mateu 23:10, Shanduro yeNyika Itsva.) Kuti tidavire mubvunjo uwu, tinozopopora matungamirire akaita Jehovha vandhu vake kareko, pavainga vecisotana no cinjo.

5. Ciitiko capi cinoshamaisa cakasongana na Joshuwa phedo no ku Jeriko? (Vonanyi pikica yo kutanga.)

⁵ Nguva shomani vaIziraeri no vadarika murambo Jordhani, Joshuwa wakasongana no ciitiko cinoshamaisa maningi. Phedo no ku Jeriko, wakasongana no mwanarume wainga no banga. Joshuwa wakabvunjisa mwanarume wiya kudari: “Iwewe uri wedu, nokuti uri wo vavengi vedu?” Joshuwa wakashamaisika mwanarume paakamubvunja kuti wainga “nduna yo masoca a Tenji,” yainga ngirozi yakanasirika kuti ijivirire vandhu va Mwari. (Verenganyi Joxwa 5:13, 14.) Pikija mu ndau jimweni munonanga kuti Jehovha ngaaivereketa kamare na Joshuwa, zvinovoneka inga kuti Mwari wakashandisa ngirozi inga zvaaiita kareko.—Exodo 3:2-4; Joxwa 4:1, 15; 5:2, 9; Maitiro o Vapostori 7:38; VaGalàsia 3:19.

6-8. (a) Ngenyi ndhungamiriro jimweni jo ngirozi jaivoniwa inga kuti ajicaizoshanda? (b) Tinozvizivisa kudini kuti ndhungamiriro jondhojo jainga jo ungwaru zve jaiviya pa nguva kwayo kamare? (Vonanyi masoko o pasi.)

⁶ Ngirozi yakabvunja Joshuwa zvaaidikana kuita kamare kuti anyise Jeriko. Pa kutanga, ndhungamiriro jimweni kangaije jakavoniwa inga kuti ajicaizobudirira kovari. Inga muezaniso, ngirozi yakabvunja Joshuwa kuti asoke masoca ese. Izvi zvaireva kuti vaizopeja njiku jakatikuti vacikakwanisi kwenda ku hondo. Kureva kuti iyi yaingadi nguva yo kusoka vanarume ava here?—Genesi 34:24, 25; Joxwa 5:2, 8.

⁷ Kangaije masoca akarangarira kudari: ‘Tinozobvikirisa kudini mbhuri jedu kudari tikahwiswa ngo vavengi?’ Asi pakazoitika ciro covacaivetera! Kusiyapo kuhwisa vaIziraeri, vanarume vo ku Jeriko vakavathya. Tinoverenga kudari: “Jerikó rainga rakakonywa, ngo kuthya vaIsraeli: apana waikwanisa kubuda no kunghwina.” (Joxwa 6:1) Masoko aya kangaije akaita kuti vaIziraeri vavangise kuthemba kwavo ndhungamiriro ya Mwari.

⁸ Ngirozi yakabvunja Joshuwa kuti vaIziraeri avacaidikana kuhwisa Jeriko. Kusiyapo, ivona vaidikana kufamba vecitendeneja dhorobha ko njiku ndhandhatu perepo pa njiku yo cinomwe vaidikana kufamba veciritendeneja kanomwe. Masoca kangaije vakarangarira kudari: ‘Tiri kupeja nguva no simba!’ Asi Mutungamiriri acikavoneki wo vaIziraeri waizviziva kamare zvaainga acida kuita! Kuteverera ndhungamiriro jake zvakavangisa  rutendo hwo vaIziraeri zve ivona avacaitodikana kuzohwisana no masoca o Jeriko.—Joxwa 6:2-5; Vaheberi 11:30. * (Vonanyi masoko o pasi.)

9. Ngenyi tinodikana kutevera ndhungamiriro iri yese hayo yatinoashira mu sangano ra Mwari? Ipanyi muezaniso.

⁹ Tingajijenyi ngo ciitiko ici? Sangano ra Jehovha nguva jimweni rinoita zviro ngo maitiro mapsa zve itusu kangaije atizvizwisisi nguva jese kuti ngenyi riri kuita ngo njira yondhoyo. Inga muezaniso, asipi nguva jese jataivona kuti i ciro cakanaka kushandisa zvimucini pa kuita jijo yo mundhu ega, mu mushando kana pa musongano. Asi wari uno, kangaije taakuzvivona pazvakanakira patinondozvishandisaya. Patinovona muviyo jinodakajisa pa cinjo jakadaro, rutendo hwedu hunoengejeka no kuvanga zve tinoenderera mberi takabatana no hama pomwe no hambzaji jedu.

10. Ndiani kamare wakaita nasiriro kuti kuithwe musongano unosisira wo mukhumbi unotonga ngo pamusoro po kusokwa, wakaitwa ku Jerusarema?

¹⁰ Nopapera makore anokhwedera kuita 13, Muhedheni umweni acizivi kusokwa waidanijwa Kornerio naapera kuva muKristu, maKristu amweni o ciJudha airamba ecinanga kuti kusokwa kwaidiwa. (Maitiro o Vapostori 15:1, 2) Mu dhorobha ro Antiokia, hama jaibhuisana ngo shwiro iyi. Ngo kudaro, vakuru vakaita nasiriro kuti Pauro aende kobvunjisa mukhumbi unotonga ku Jerusarema ngo ndava yazvo. Asi, ndiani wakaita  nasiriro kuti iyena aende kondhono? Pauro wakasanangura kudari: “Ndakakhwira ngokuti ndakabvunjwa ndi Mwari.” Zvakajeka kuti wainga Kristu waitungamirira kuti shwiro iyi idavihwe ngo mukhumbi unotonga.—VaGalàsia 2:1-3.

11. (a) MaKristu amweni o ciJudha akaramba ano murangariro wapi ngo pamusoro po kusokwa? (b) Pauro wakakhombijisa kudini kuti waijidodokesa ngo kubesera vakuru vainga ku Jerusarema? (Vonanyi masoko o pasi.)

¹¹ Kristu wakatungamirira mukhumbi unotonga kuti ujekese kuti akucainga no dikano yo kuti maKristu aacaingaya vaJudha asokwe. (Maitiro o Vapostori 15:19, 20) Pikija zvakadaro, nopapera makore manganani, maKristu mazinji o ciJudha akaenderera mberi ecisoka vana vao. Perepo, vakuru vo ku Jerusarema vakazwa marehwa-rehwa okuti Pauro aacaireremeja Mutemo wa Mosi. Ngo kudaro, vakakumbira Pauro kuti aite ciro caivonesa kuti iyena waireremeja Mutemo. * (Vonanyi masoko o pasi.) (Maitiro o Vapostori 21:20-26) Ivona vakamubvunja kuti atore vanarume vaikwana varongomuna aende navo ku temberi, kuitira kuti vandhu vavone kuti Pauro waireremeja Mutemo. Pauro waizonanga kudari: ‘Izvi azvina musoro! Ngenyi muri kundikumbira kuita izvi? Vano ndhango ndi maKristu o ciJudha ngo kuti aadi kutenda kuti akucina dikano yo kusokwa.’ Asi Pauro wakazwisisa kuti vakuru vaya vaida kuti maKristu ese ave akabatana, ngo iyo ndava, no kujidodokesa kwese, wakateverera ndhungamiriro yavo. Pikija zvakadaro, tingatonanga kuti ngenyi Jesu wakatendera kuti shwiro yo kusokwa irambe indoripo ko nguva yakareba, zvecivoneka kuti Mutemo wa Mosi wakapera iyena paakafa.—VaKolosi 2:13, 14.

12. Kangaije, ngenyi Kristu wakatendera kuti kudarike nguva acito anasa kugajikisa ushoni shwiro yo kusokwa?

¹² Zvingatora nguva kuti tizwirane no zwisiso imbza. MaKristu o CiJudha akatora nguva kuti atende kuti aacaingazve pasi po Mutemo. (Johani 16:12) Ivona vainga varoveja kurangarira kuti kusokwa kwainga citatijo co ushamwari hunosisira na Mwari. (Genesi 17:9-12) Vamweni vaithya kuti vaizoteverehwa ngo vo mu ndharaundha yavo ngo kuva vakasiyana. (VaGalàsia 6:12, Shanduro yeNyika Itsva) Asi pa kufamba ko nguva, Kristu wakavapa ndhungamiriro jimweni ecishandisa karata jaibva ka Pauro.—VaRoma 2:28, 29; VaGalàsia 3:23-25.

13. Zvicinyi zvingatibesera kuteverera ndhungamiriro ja Kristu nyamasi uno?

¹³ Kristu acindori Mutungamiriri wo ungano yo ciKristu nyamasi uno. Ngo kudaro, kudari sangano rikaita cinjo jamucikazwisisi, rangariranyi ngo pamusoro po matungamirire akaita Kristu vandhu va  Mwari kareko. Mu nguva ja Joshuwa kana mu nguva jo vapostori, Kristu nguva jese waipa ndhungamiriro yo ungwaru kuitira kubvikira vandhu va Mwari, kuvangisa rutendo hwavo no kuvabesera kuti varambe vakabatana.—Vaheberi 13:8.

14-16. Ndhungamiriro jo “muranda wakagondeka no wakangwara” jiri kuvonesa kudini kuti Kristu anoda kutibesera kuti tirambe tino rutendo hwakavanga?

¹⁴ Nyamasi uno, “muranda wakagondeka no wakangwara” anotipa ndhungamiriro jatinoda kamare pa nguva kwayo. (Mateu 24:45) Ndhungamiriro iji, jinovonesa kuti Jesu anotitaja. Marc, ano vana varongomuna, wakananga kudari: “Sathana ari kueja kurembesa ungano ngo kuhwisa mbhuri. Wari no vangiso yatinopuwa yo kuitisa kunamata ko mbhuri bviki ngo bviki, masoko akajeka kuno musoro jo mbhuri ngo okuti ngwariranyi mbhuri jenyu!”

¹⁵ Patinovona manera arikutitungamirira Kristu, tinozwisisa kuti iyena anoda kutibesera kuti rutendo hwedu huve hwakavanga. Inga muezaniso, mukuru umweni anodaniwa Patrick wakananga kudari: “Pakutanga, vamweni vaivona kuva zvinorembesa kusonganira muzvikwata zvidoko kuitira basa ro kucumaera mukupera ko bviki.” Asi hama iyi yakananga kuti cinjo iyi inokhombija kuti Kristu anotaja vese mu ungano. Inga muezaniso, hama no hambzaji jimweni jakanyararisa kana jicaienda maningi mu basa ro mu munda, jaakuzwa kuti jinodiwa zve jino mutengo. Izvi zviri kuvangisa maningi rutendo hwavo.

¹⁶ Kristu ari kutibesera kuramba takasotesesa pa basa redu ro kucumaera, iro riri basa rinosisira maningi riri kuitwa pasi pano. (Verenganyi Marco 13:10.) Hama André, vagajwa wari inga mukuru, nguva jese vanoeja kutevejera ndhungamiriro iri yese imbza yo sangano ra Jehovha. Hama iyi yakananga kudari: “Kupunguhwa ko vandhu ku hofise yo cine kunoticeukija kuti tiri mukuvo wo kukasika zve tinodikana kusotesesa simba redu pa basa ro kucumaera.”

17, 18. Ngenyi tinodikana kusotesesa pa kubesereka kwatinova nako ngo kuzwirana no cinjo jiri kuizwa?

¹⁷ Ndhungamiriro jatinoashira kubva ka Mambo wedu ari kutonga, Jesu Kristu, jinozotibesera wari pomwe no kumbejiyo. Ejanyi kusotesesa pa manera amuri kubesereka ndiwona ngo kuzwirana no cinjo jaizwari wari. Pa kunamata kwenyu ko mbhuri, mungabhuisana ngo kubesereka kwakava no mbhuri yenyu ngo cinjo jakaizwa ngo pamusoro po musongano kana basa ro kucumaera.

¹⁸ Kudari tikaceukija kuti kuteverera ndhungamiriro jo sangano ra Jehovha kunotiviisira muviyo muzinji jakanaka, zvinozotirerukira kuteverera ndhungamiriro ijo towana mudakaro. Inga muezaniso, zvecivoneka kuti atiripi kundhindha maningi mabhuku inga kare, tirikupopari mare. Zve ngokuti tiri kushandisa mucini ja wari pomwe no interneti, tiri kukwanisa kugumisa masoko akanaka kuno vandhu vakawanda. Mungaengejeravo pa kushandisa kwenyu mabhuku akabhashahwi zve pa kushandisa maitiro okudavijana ngo interneti here? Aya ndi manera amweni atingabesera ndiwona Kristu, ari kudaya kuti tishandise mare yo sangano ngo ungwaru.

19. Ngenyi tinodikana kubesera ndhungamiriro ya Kristu?

¹⁹ Patinobesera ndhungamiriro ya Kristu, tinobesera hama no hambzaji jedu kuti jive no rutendo hwakavanga zve jiengejere kuva jakabatana. Hama André vakananga kudari ngo pamusoro po cinjo jakaizwa nguva yaperari mu mbhuri jo Bheteri kutenderera pasi pese: “Mujimu wakakhombijwa ngo vaya vaingaya maBheterita, wo kuzwirana no cinjo jakaitwari, unovangisa kuthemba no nderemejo yandinayo kwavari. Ivona vari kufamba pamwepo no karu ya Jehovha ngo kuwana mudakaro unoviiswa ngo kutendera basa riri rese ravanogajwa.”

20, 21. (a) Ngenyi tingathemba Mutungamiriri wedu Kristu? (b) Tinozodavira mubvunjo wapi pa musoro unotevera?

²⁰ Sambiri pano Mutungamiriri wedu, Jesu Kristu, ‘anozopejisa kunyisa kwake’ zve anozoita ‘zviro zvinothyisa.’ (Apokalipsi 6:2, Shanduro yeNyika Itsva; Nduyo 45:4, Baiberi Mazwi Akacena aMwari) Asi wari uno kamare, iyena ari kunasirira kuitira upenyu mu nyika imbza zve kuitira basa rinozoitwemo, patinozojijisa vo kumuswa no kubesera pa kuita kuti nyika ive paradhiso.

²¹ Patinothemba Mutungamiriri zve Mambo wedu, azvinenyi zvicinyi zvingaitika, iyena anozotitungamirira kuti tinghwine mu nyika imbza. (Verenganyi Nduyo 46:2-4.) Nyamasi uno, cinjo jingava jinonesa, maningi-ningi pajinotipsasaya ngo maitiro aticaivetera. Kudari zvikaitika, tingarambisa kudini tino runyararo mu murangariro no rutendo hwakavanga kuna Jehovha? Tinozodavira mubvunjo uwu pa musoro unotevera.