1-2. (a) Sathana anocengejesa kudini vandhu? (b) Tinozovonenyi pa musoro uno?

SATHANA “baba wo unyepi,” ari kucengeja vandhu kubvira kare kamare. (Johani 8:44) Amwe o manyepo ondhoo anobatanija jijiso jo manyepo ngo pamusoro po kufa no upenyu pasure po kufa. Zvirovejeso zvizinji zvinoithwa ngo vandhu, zvinobva ku jijiso ijonajo. Inga muviyo, hama no hambzaji zinji jiri ‘kurhwa kuitira rutendo’ hwavo paya panofa umwe wo pa mbhuri kana wo mu ndharaundha yavo.—Juda 3, Biblia Mazwi Akacena aMwari.

² Kudari muri kuvangirijwa kuti muwanike pa zvirovejeso izvi, zvicinyi zvingamubesera kuti murambe makavanga pa zviya zvinojijiswa ngo Bhaibheri ngo pamusoro po rufu? (VaEfeso 6:11) Mungaitisa kudini kuti muembezere no kuvangisa maKristu doni avo kangaije vari kuvangirijwa kuti vawanike pa zvirovejeso zvicikadakajisi Mwari? Pa musoro uno, tinozovona kuti Jehovha anotibeseresa kudini. Cokutanga, ngativone kuti Bhaibheri rinoti kudini ngo pamusoro po rufu.

3. Ngowapi wakava muviyo wo manyepo okutanga?

³ Jehovha aacaida kuti vandhu vafe. Asi kuitira kupona kwenda no kwenda, Adhamu na Evha vaidikana kuzwira Jehovha, uwo wakavapa mbhangiro icikanesi, yokuti: “Ucaha mucero wo muti wo uzivi hwo bzakanaka no bzakaxata, ngokuti pa njiku yo unozouha unozofa.” (Genesi 2:16, 17) Nga izvo, Sathana wakaviisa zvineso. Ecishandisa nyoka, iyena wakati: “Andibzopi, amuzofi.” Zvinosuruvarisa ngo zvokuti, Evha wakakhohwa ngo  manyepo awo, kakuha mucero wiya. Pejisire, Adhamu wakahavo. (Genesi 3:4, 6) Mu njira iyi, ushaishi no rufu hwakagumira vese.—VaRoma 5:12.

4-5. Manyepo api amweni anonanga Sathana kuti acengeje vandhu?

⁴ Adhamu na Evha vakafa, inga zvakanangwa ndi Mwari kuti zvaizoitika. Asi Sathana aazivi kuima kunyepa ngo pamusoro po rufu. Pa kufamba ko nguva, Sathana wakatangazve kuita manyepo amweni. Amwe o manyepo iwonawo ngo o kujijisa kuti mundhu paanofa, divi ro mundhu rinosara ricipona, kangaije ku ndau yo kumujimu. Kuno mukhaindi muzinji wo manyepo iwonawo, amweni ao ari kucengeja vandhu vazinji mu dhiya jedu jino.—1 Timoti 4:1.

⁵ Ngenyi vandhu vazinji vari kucengejwa ngo manyepo aya? Ngokuti apana anoda kufa. Sathana anozviziva kuti ngoapi mazwiro o vandhu ngo pamusoro po kufa, perapo anoshandisa manyepo ao kuti avacengeje. Takasikwa kuti tipone kwenda no kwenda. (Mucumaeri 3:11) Kwatiri, rufu muvengi.—1 VaKorinto 15:26.

6-7. (a) Kureva kuti Sathana wakakwanisa kuviga cokwadi ngo pamusoro po rufu ku vandhu vese here? Sananguranyi. (b) Ngenyi zvinosisira kuziva zvinojijiswa ngo Bhaibheri ngo pamusoro po rufu?

⁶ Kunyange no kuvangisira kwa Sathana, cokwadi ngo pamusoro po rufu acizivi kuvigika ku vandhu vese. Ngo zvokadi, wari, uzinji wo vandhu vari kuziva no kutokotesa zvinojijiswa ngo Bhaibheri ngo pamusoro po mugariro pomwe no soterero yo vakafa. (Mucumaeri 9:5, 10; Maitiro o Vapostori 24:15) Zvokadi zvese izvi zvinotivangisa no kutibesera kuti titame kuthya. Inga muezaniso, atizothyi vakafa nee kutorangarira kuti vari kutopona kuri kwese. Tinozviziva kuti ivona avaripi kupona zve avatokhuvazi ariwese. Zvakadari inga vatori mu hope jo majikira. (Johani 11:11-14) Tinozivazve kuti vakafa avatovoni nguva icifamba. Ngo iyo ndava, pa kumuswa ko vakafa, nee vaya vakatofa ko mazana no mazana o makore avazokwanisi kuziva kuti vapeja mukuvo wakadini vakafa, zvinozodari inga kupaira ko jiso.

⁷ Amutenderani nazvo here, kuti cokwadi ngo pamusoro po mugariro wo vandhu vakafa wakajeka, aunesi zve unozwisisika? Zvinosiyana kamare no manyepo a Sathana! Manyepo ake aacengeji vandhu basi, asi anotuka Musiki wedu. Kuti tinase kuzwisisa zvakashata zvinoviiswa ndi Sathana, tinozovona mupinguro jo mubvunjo iji: Manyepo a Sathana anotukisa kudini Jehovha? Kuitisa kudini manyepowo anoviisa murangariro wo kuti muripo wa Jesu auna mutengo? Kuitisa kudini manyepowo anoengejera kuhwajihwa no matambujiko ku vandhu?

8. Inga zvinokhombijwa pana Jeremia 19:5, Shanduro yeNyika Itsva, kuitisa kudini manyepo a Sathana anotuka zina ra Jehovha?

⁸ Manyepo a Sathana ngo pamusoro po rufu anotuka Jehovha. Manyepo ese aya anobatanija majijisiro o kunyepa o kuti vandhu vo kufa vanopinda kopiswa mu gomba ro muriro. Majijisiro awo anotuka zina ra Jehovha! Kuitisa kudini? Manyepo awo anoviisa murangariro wokuti Jehovha wakashata inga ndi Dhiabhu. (1 Johani 4:8) Izvi zvinomuita kuti muzwe kudini? Cinosisira maningi ngo cokuti, Jehovha anozwavo kudini? Jehovha anonyenya mukhaindi wese wo zviro zvakashata.—Verenganyi Jeremia 19:5, Shanduro yeNyika Itsva.

9. Manyepo a Sathana anoita kuti vandhu varangarire cinyi ngo pamusoro po muripo wa Jesu inga zvinosananguhwa pana Johani 3:16 na 15:13?

⁹ Manyepo a Sathana ngo pamusoro po rufu, anoviisa murangariro wokuti muripo wa Jesu auna mutengo. (Mateu 20:28) Manyepo amweni a Sathana ngo okuti, kudari tikafa, toramba tecipona, kana kuti tino ciro cicikafi mukati mwedu. Kudari ndizvona, vandhu vese vaizopona kwenda no kwenda. Zve Kristu aacaizopira upenyu hwake kuitira isusu, kuti tiwane upenyu ucikaperi. Ngative no murangariro wokuti muripo wa Jesu wakakhombija rudo ukuru maningi wo takaashira. (Verenganyi Johani 3:16; 15:13.) Manyepo a Sathana anoviisa murangariro wokuti cikhombijo ici co rudo acisisiri.

10. Ngozvapi zvinovonesa kuti manyepo a Sathana ngo pamusoro po rufu, anoengejera kuhwajihwa no matambujiko ku vandhu?

¹⁰ Manyepo a Sathana anoengejera kuhwajihwa no matambujiko ku vandhu. Paanofa mwana, kangaije vabari vangatozwa vandhu vacinanga kuti, Mwari watora mwana wavo kuti aengejere ngirozi kudenga. Waro manyepo aya a Sathana anoembezera kana kuti anoengejera kuhwajihwa ku vabari? Rangariranyi ngo pamusoro po jijiso yo kunyepa yo gomba ro muriro, iyona inoshandiswa kuitira kutambuja vandhu. Vamweni vacaizwirana no jijiso jo Gerejha, vakapakaikwa pa mutanda, vopiswa. Mukuzwirana no bhuku ro Dare ro Espanya rakananga kuti vamweni vaingari no mutoro wakashata wo kupisa vandhu, kangaije vairangarira kuti vainga vacikhombija ku vapandukiri “manera o vaizotambujika kwenda no kwenda mu gomba ro muriro.” Ngo kudaro, vacito vafa vaidikana kukhauya kuti vatame kwenda mu gomba ro muriro. Atee mu nyika jimweni, vandhu vanovangirijwa kunamata vakafa no kukumbira kuti vakomborehwe. Vamweni vanotopsaka manera kuti vave no runyararo navo ngo kuthya kutambujwa ndivona. Zvinosuruvarisa kuvona kuti manyepo a Sathana aaripi kuembezera vandhu. Kusiyapo izvo, manyepo aya anoita kuti vandhu vathye no kuthimwa-thimwa kucikabesi.

11. Ukama no shamwari vangaejesa kudini kutivangirija?

¹¹ Isusu tinoda Jehovha no ndhungamiro jo Bhaibheri. Rudo uu unotipa simba kuti titame kutendera kuvangirijwa ngo shamwari no vo pa ukama kuti tiwanike pa zvirovejeso zvinorambijwa ngo Bhaibheri. Kangaije vangaeja kutinyoeja, vacinanga kuti isusu aticainga no rudo no mundhu wafaro. Vamweni vangatonanga kuti mundhu wafaya, angatitambuja ngo ndava yo kuti atizivi kuzvingwinira. Waro, pa mugariro jakadari, tingajiviririsa kudini cokwadi? Vonanyi kuti mungabesereka kudini ngo kuteveja ndhungamiro jo Bhaibheri.

12. Zvirovejeso zvapi zvicikatendehwi ngo Bhaibheri?

¹² ‘Reanyi’ ku zvitendwa no zvirovejeso zvicikazwirani no Bhaibheri. (2 VaKorinto 6:17) Ku nyika yo Karibhi, vazinji vanotenda kuti pasure po kufa ko mundhu “gira kana ciphoko” co mundhu, cinoramba ciripo ko mukuvo wakati  kuti, coshupha vandhu vanotama kucitaja ushoni. Bhuku rimweni rakati: “Gira kana ciphoko” cingatoviisa kamare “zvineso pa mutundhu.” Mu Afrika, vandhu vanofukija supeyo jiri mumba zve vanotora foto votojiviga. Ngenyi vanoita izvi? Vamweni vanonanga kuti vokufa avadikani kuzvivona. Zvecivoneka kuti tiri vashandiri va Jehovha, atidikani kutenda zvese zvinonangwa kana kungwinira mu zvirovejeso zvinokhwijirija manyepo a Sathana!—1 VaKorinto 10:21, 22.

13. Zvicinyi zvamaizoita kudari amuna cokwadi co zvitendwa no zvirovejeso zvimweni, inga zvinonangwa pana Jakobo 1:5?

¹³ Kudari amuna cokwadi co kuti zvitendwa no zvirovejeso zvimweni zvinodakajisa Jehovha kana kuti haiwa, kumbiranyi uzivi hwake. (Verenganyi Jakobo 1:5.) Pejisire, psakisisanyi mu mabhuku edu ngo pamusoro po shwiroyo. Kudari zvecikwanisika bhuyanyi no vakuru vo ungano yenyu. Ivona avazomubvunji zvamunodikana kuita, asi vanomuceukija ndhungamiro jinosisira jo Bhaibheri, inga jotaperari kuvona. Mukatevejera izvi, munonga meciroveja ‘simba renyu ro zwisiso’ perapo simba rondhoro rinozomubesera kuti ‘muzive zvakanaka no zvakashata.’—Vaheberi 5:14, Shanduro yeNyika Itsva.

14. Tingaitisa kudini kuti titame kuva cikhugu ku vamweni?

¹⁴ ‘Meciita bziribzese bziitenyi mecikoja Mwari. Mucadova cikhugu.’ (1 VaKorinto 10:31, 32) Patinokheta zvo kuita, ngatizivenyi kuti zvinopsasa kudini hana jo vamweni, maningi-ningi hama jedu. Na kamwe atizodi kukhugunya vamweni. (Marco 9:42) Cimwenizve, tinodikana kubhasopa kuti titame kukhugunya vaya vaciripi Zvapupu. Rudo unozotibesera kuti tibhuye naivona mu njira inoreremeja no inokuja Jehovha. Atidikani kuhwisana navo nee kushora zvitendwa zvavo. Nguva jese ngaticeukije kuti rudo uno simba! Patinokhombija rudo no nderemejo, zvinozoita kuti tibaye mwoyo jo ukama hwedu no shamwari jiciripi maKristu.

15-16. (a) Ngenyi zvaushoni kubvunja vamweni kuti muri Capupu ca Jehovha? Ipanyi muezaniso. (b) Kuitisa kudini magama a Pauro anowanika pana VaRoma 1:16 anoshanda kwatiri?

¹⁵ Bvunjanyi vocigarisano venyu kuti muri Capupu ca Jehovha. (Isaia 43:10) Ukama hwenyu no vocigarisano vanganyangajwa ngo kutama kwenyu kuwanika pa zvirovejeso zvimweni. Asi kudari vakaziva kuti muri umwe wo Zvapupu zva Jehovha, zvinozoreruka kuhwisana no mugariro jakadari. Francisco, imwe hama yo Moçambique, yakatara kudari: “Inini  no mukaji wangu Carolina, potaijija cokwadi, takabvunja ukama hwedu kuti aticaizonghwinirazve mu zvirovejeso zvo kunamata vakafa. Asi, cisungo cedu cakava pa muejo hama yo kaji ya Carolina poyakafa. Cirovejeso co mu ndharaudhemo cainga co kuti nyakufa waizosambijwa panonga paciithwa mutango-mutango jo gerejha. Perapo, hama yo nyakufa yaidikana kuvata pa ndau yakasambijwaro nyakufa ko njiku ndhatu. Vandhu vaitenda kuti cirovejeso icowaro, caiita kuti mujimu yo nyakufa utame kunyangajwa. Zvecivoneka kuti Carolina wainga hama yo phedo ya nyakufa, ukama hwake hwaivetera kuti iyena waizoita izvonazvo.”

¹⁶ Hama Francisco no mukaji wavo vakaitenyi? Hama Francisco, vakati: “Tinoda Jehovha zve tinoda kumudakajisa, ngokudaro, takaramba kunghwinira mu zvirovejeso izvo waro. Ukama wa Carolina wakanyangajwa maningi. Iwona wakananga kuti uko kwainga kutama kureremeja vandhu vakafa zve narini avacaizotibvakacira nee kutotibesera. Zvecivoneka kuti tainga tapera kuvasanangurira zvatinotenda, takavona kuti zvainga zviri nane kutama kubhuyazve ngo pamusoro pazvo povainga vakanyangajwa. Ukama humweni wakatotiinikira, ngo kubvunja vamweni kuti tainga tapera kusanangura zvatinotenda. Ngo kufamba ko nguva, ukama wa Carolina wakazocinja mavonero awo zve wakazokwanisa kuita runyararo. Vamweni vakatoviya ku muzi kwedu, vokumbira mabhuku akacijikira mu Bhaibheri.” Narini mucaita nyowa, pamunosongana no mugariro jakadari, jiviriranyi cokwadi ngo pamusoro po rufu.—Verenganyi VaRoma 1:16.

17. Zvicinyi zvatinodikana kuita muKristu doni paanofihwa?

¹⁷ MuKristu doni paanofihwa, tinodikana kuita zvatinokwanisa kuti tive ‘shamwari yokadi . . . , iyo iri hama yakabahwa kuti itibesere patinonga tecitambujika.’ (Mazwi Akangwara 17:17, Shanduro yeNyika Itsva) Tingavisa kudini ‘shamwari yokadi’ maningi-ningi paya po kuti hama kana hambzaji iri kuvangirijwa kuti inghwinire mu zvirovejeso zvinorambijwa ngo Bhaibheri? Kuno ndhungamiro mbiri jo Bhaibheri jingatibesera patinofihwa.

18. Zvicinyi zvakaitisa kuti Jesu arire, tinojijenyi ngo muezaniso wake?

¹⁸ “Riranyi na vaya vanorira.” (VaRoma 12: 15) Nguva jimweni, atizivi zvokunanga ari wese paanonga akasuruvara ngo kufihwa ngo ari wese. Pa nguva jakadari, musoji jedu jingananga zvizinji kupinda magama. Razaro shamwari ya Jesu poyakafa, Mariya, Marita no vamweni, vakarira ngo kufa kwake. No papera dhiya murongomuna, Jesu naaguma ‘wakacemavo,’ pikija ecizviziva kuti waizomusa Razaro. (Johani 11:17, 33-35) Musoji ja Jesu jakakhombija mazwiro a Babake. Ijona jakakhombijazve kuti Jesu waida maningi mbhuri ya Razaro, izvo zvakaembezera maningi Mariya na Marita. Mukufananavo, hama no hambzaji jedu pajinovona rudo no kuneseka kwatinoita ngo ndava yajo, ijona jinozozwisisa kuti ajiripi jega asi jakatendenejwa ngo vandhu vanojida kamare.

19. MuKristu doni paanofihwa, tingatevejeresa kudini ndhungamiro inowanika pana Mucumaeri 3:7?

¹⁹ “Mukuvo wo kunyarara, no mukuvo wo kuvereketa.” (Mucumaeri 3:7) Njira imweni yo kuembezera muKristu wafihwa, ngo yo kuva mundhu anonasa kupurukira. Vasiyenyi kuti vanange zvese zviri mu mwoyo mavo zve mucasotesesa magama avanovereketa “inga benji.” (Jobe 6:2, 3) Zvingatoita kuti ivona vanonga vecivangirijwa ngo ukama ucikaripi Zvapupu. Ngokudaro, itanyi mukumbiro navo. Deketeranyi kuti Jehovha ‘muzwi wo mukumbiro’ avape simba no kuvabesera kuti vakwanise kurangarira ushoni. (Nduyo 65:2, Shanduro yeNyika Itsva) Kudari mugarirowo ucitendera, verenganyi Bhaibheri mwese. Kana verenganyi mu mabhuku edu musoro uri wese unokwajana no mugarirowo, unosumura zvakaitika ku hama no hambzaji jimweni.

20. Tinozobhuya ngenyi pa musoro unotevera?

²⁰ Jehovha wakatipa cidakajiso cikuru maningi, kuziva cokwadi ngo pamusoro po vandhu vakafa no kumbeji kunoshamaisa kuno vese vari mu makuva! (Johani 5:28, 29) Ngokudaro, mucathya kujivirira cokwadi co Bhaibheri, kudari zvecikwanisika bvunjanyi vamweni ngo pamusoro paco. Kuno njira imweni inoshandisa Sathana kuti asiye vandhu mu cidima, zvomadhimoni. Tinozovona kuti tingatizisa kudini zvirovejeso no mabungaijo akabatana no murau uwu.