1, 2. (a) Tinodikana kuzivenyi zve ngenyi? (b) Pa musoro uno tinozobhuya ngenyi?

TESE tinodikana kuziva kupopora masoko kuti tigume pa mbhejiso yokadi. (Mazwi Akangwara 3:21-23; 8:4, 5) Kunja kwa izvo, zvinozova zvakareruka kuna Sathana no nyika yake kukangaija murangariro wedu. (VaEfeso 5:6; VaKolosi 2:8) Zvokadi kamare, kuti tigume pa mbhejiso yokadi, tinodikana kuva no gwinyiso. Pa Mazwi Akangwara 18:13 panoti: “Ndiani anopingura acito azwa, anozova no upenji no kupserujwa.”

² Pa musoro uno, tinozovona kuti zvicinyi zvingaita kuti tinesehwe kuva no gwinyiso no kuguma pa mbhejiso yokadi. Tinozojijazve ngo zviambi zvo Bhaibheri no muezaniso jinotijijisa kuti tinozopoporesa kudini masoko.

3. Ngenyi tinodikana kushandisa ciambi co Bhaibheri cinowanika pa Mazwi Akangwara 14:15? (Vonanyi pikica yo kutanga.)

³ Nyamasi uno, masoko anotigumira ecibva ku ndau jese. Anovia ngo Interneti, terevhizau no zvimweni zvinofambisa masoko. Tingaashirazve e-mail jakawanda, mensajhi no  masoko o shamwari. Nguva jimweni, zvinovoneka inga kuti masoko ese ao, aana magumo. Ngokudaro, tinodikana kungwarira. Kangaije shamwari jedu jinoda kutiitira zvaushoni, asi kuno vandhu vamweni vanondhandhanisa masoko akashata ngo cabomo kana kutocinja cokwadi. Ngocapi ciambi co Bhaibheri cingatibesera kupopora zvatinozwa? Pa Mazwi Akangwara 14:15, panoti: “Benji rinotenda bzese bzo rinozwa, mungwari anovonesesa gwanja rake.”

4. VaFilipi 4:8, 9 ingatibesera kudini kusana zvatinoverenga zve ngenyi zvinosisira maningi kuva no masoko okadi? (Vonanyivo bhokiso rinoti: “ Nasiriro Yakaitwa kuti Itibesere Kuva no Gwinyiso.”)

⁴ Kuti titeme zvivaringo zvaushoni, tinodikana kuva no gwinyiso rinothembeka. Ngokudaro, tinodikana kunasa kungwarira zvatinoverenga. (Verenganyi VaFilipi 4:8, 9.) Atidikani kupeja nguva yedu tecivona masoko acikathembeki mu saiti jo masoko jo mu interneti kana kuverenga email kana mensajhi jinondhandhanisa marehwa-rehwa. Zvinosisira maningi kutama kunghwina mu saiti jo vapanduki avo vanokhwijirija mazano avo. Ivona vanoda kurembesa gonda ro vandhu va Mwari no kucinja cokwadi. Masoko acikathembeki anotiita kuti titeme zvisungo zvicikabesi. Narini, mucarangarira kuti masoko o kunyepa aazomupsasi.—1 Timoti 6:20, 21.

5. VaIziraeri vakazwa ndhorovondho yapi yo kunyepa zve yakavapsasisa kudini?

⁵ Ndhorovondho jo kunyepa jingatiendesa ku ngozi. Mu nguva ya Mosi, vafei 12 vakaenda ku Nyika yo Cipikihwa. Gumi ro vafei, povakaviya vakananga zviro zvicikabeseri. (Bziverengo 13:25-33) Ivona vakanyanyisa pakunanga zvovakavonaro zve vandhu va Jehovha vakaguma pa kuthya zve vakapera simba. (Bziverengo 14:1-4) Ngenyi vandhu vakajizwa kudaro? Kangaije, vairangarira kuti zvainangwaro zvainga izvona, ngokuti vafei vazinji vainanga zvondhozvo. Ngokudaro, vakaramba kuzwa zviro zvaushoni zvainangwa ngo pamusoro po Nyika yo Cipikihwa ngo vafei vamweni vaviri. (Bziverengo 14:6-10) Kusiapo kuda kuziva cokwadi no kuthemba Jehovha ivona vakasana kutenda zviro zvicikabeseri zvainangwaro.

6. Ngenyi atidikani kukahamara patinozwa zviro zvakashata zvecinangwa ngo pamusoro po vandhu va Jehovha?

⁶ Tinodikana kunasa kungwarira patinozwa ciri cese ngo pamusoro po vandhu va Jehovha. Ceujanyi kuti muvengi wedu Sathana anodanijwa kuti ndi “murevi wo  hama jedu.” (Apokalipsi 12:10) Jesu wakangwaja kuti vavengi ‘vaizotinangira bzakaxata bzese.’ (Mateu 5:11) Kudari tikanasa kuzwisisa ngwajo iyi, atizokahamari patinozozwa zviro zvakashata zvecinangwa ngo pamusoro po vandhu va Jehovha.

7. Zvicinyi zvatinodikana kuzvibvunjisa ticito tatumira e-mail iri yese kana mensajhi?

⁷ Munodakarira kutumira e-mail no mensajhi ku shamwari jenyu here? Pamunovona ciri cese cinodakajisa mu terevhizau kana kuzwa ciri cese cipsa, munojizwa inga kuti muri muzivisi wo masoko anoda kumazivisa vamweni ciriporipoco? Mucito matumira e-mail kana mensajhi, zvibvunjisenyi kudari: ‘Ndino cokwadi co kuti ndizvonadi here? Ndinogwinyiso nazvo here?’ Kudari amuna cokwadi, kangaije munonga mucindhandhanisa manyepo. Ngokudaro, kudari amunasi kuziva ciri cese ngo pamusoro po zvanangwaro, mucautumira. Ufujurenyi!

8. Zvicinyi zviri kuita vavengi vedu mu nyika jimweni zve tingaitenyi kuti titame kuvabesera?

⁸ Pano thangwe rimweni rinovonesa kuti i ngozi kutumira e-mail kana mensajhi ticizivi kurangarira. Mu nyika jimweni, basa redu riri kubzinyirihwa kana kutorambiswa. Vavengi vedu mu nyika jondhojo, vangandhandhanisa masoko anotisia ticithya kana ticikathembani umwe no umweni. Rangariranyi basi ngo zvakaitika ku União Soviética yokare. Maphorisa o cifishe-fishe, aizivika inga KGB, akandhandhanisa marehwa-rehwa okuti hama jimweni jaizivika jainga jacengeja vandhu va Jehovha. * (Vonanyi masoko o pasi.) Zvinosuruvarisa ngo zvokuti, hama zinji jakatenda manyepo ondhoo zve jakasiya sangano ra Jehovha. Vazinji vavo vakazohwirira asi vamweni avazivi. Ivona vakatendera kuti manyepo awo arembese gonda ravo. (1 Timoti 1:19)  Tingatizisa kudini ngozi yakadari? Mucatendera kundhandhanisa masoko acikabeseri kana amucikanasi kuziva ushoni. Mucatenda zvese zvamunozwa. Kusiapo izvo, ivanyi no cokwadi co kuti muna gwinyiso nazvo.

9. Zvicinyizve zvinoita kuti tinesehwe kuwana masoko okadi?

⁹ Nguva jimweni tinozwa masoko o kuti i cokwadi asi, ngo divi rimwe rao. Amweni aatipi gwinyiso rese. Izvi zvinoita kuti tinesehwe kuwana mbhejiso yokadi. Narini atidikani kuthemba masoko acikaripi o cokwadi kamare! Zvicinyi zvatingaita kuti titame kucengejwa ngo masoko akadaro?—VaEfeso 4:14.

10. Ngenyi vaIziraeri vamweni vakadohwisana no hama javo zve zvicinyi zvakavabesera kuti vatame kuzviita?

¹⁰ Tingajija ngo zvakaitikira vaIziraeri vaipona ngo divi ro kumavirira ko Murambo Jorodhani mu njiku ja Joshuwa. (Joxwa 22:9-34) Ivona vakazwa kuti vaIziraeri vaingaya ngo divi ro kumabvazuva ko Jorodhani, vainga vavaka dandiro phedo no murambo. Ngo divi rimwe masoko ainga iwona asi ngo divi rimweni aacaengepi iwona. Zve izvi zvakaita kuti vaIziraeri vo ku divi ro kumavirira varangarire kuti hama javo jo ku divi ro kumabvazuva jainga japandukira Jehovha, ngokudaro vakabatana kuti vaende kohwisana najo. (Verenganyi Joxwa 22:9-12.) Asi vacito vaenda kovahwisa, ivona vakatuma vanarume vanganani kuti vaende kozwa gwinyiso razvo. Vanarume ava vakajijenyi? VaIziraeri vo ku divi ro kumabvazuva avacainga vakavaka dandiro kuti vaitire mupiro zvimwari zvo manyepo. Ivona vainga vakavaka dandiro inga citatijo co kuti vainamata Jehovha. VaIziraeri vakadakara maningi ngo kuti avazivi kwenda kohwisana no hama javo asi, vakapeja nguva kuti vave no cokwadi.

11. (a) Mefibhosheti wakatajiswa kudini mu njira yakaposeka? (b) Dhavhidhi waizokwanisa kudini kutaja Mefibhosheti mu njira yakarungama?

¹¹ Ingaguma nguva yo kuti tingatohwajihwa ngokuti vandhu vari kundhandhanisa masoko akashata ngo pamusoro pedu okuti divi rimwe rao asipi okadi. Izvi ngo zvakaitika na Mefibhosheti. Mambo Dhavhidhi, no kukova kwese, wakapa Mefibhosheti munda jese jainga ja cekuru wake, Sauri. (2 Samueli 9:6, 7) Asi, pa kufamba ko nguva Dhavhidhi wakazwa zviro zvakashata zvecinangwa ngo pamusoro pa Mefibhosheti. Iyena aazivi kuda kupsakisisa dangani ndizvona zve wakatorera zvese Mefibhosheti. (2 Samueli 16:1-4) Dhavhidhi paakazobhuya naye, wakazwisisa kuti iyena wainga waposa. Perapo wakapa Mefibhosheti zvimwe zvo zviro zvake. (2 Samueli 19:24-29) Kudari Dhavhidhi naakatora nguva kuti ave no gwinyiso razvo kunja ko kukasika kuita ciri cese acina masoko akakwana, Mefibhosheti acaizotambujika ngo kushaisha kutajwa uku.

12, 13. (a) Jesu wakaitenyi vandhu povakamunyepera? (b) Zvicinyi zvatingaita ari wese akatinyepera?

¹² Zvicinyi zvamungaita kudari ari wese akandhandhanisa manyepo ngo pamusoro penyu? Izvi zvakaitika na Jesu pomwe na Johani Mubhabhatiji. (Verenganyi Mateu 11:18, 19.) Jesu wakaitenyi? Iyena aazivi kushandisa nguva yake yese no simba kuti akohwese vandhu kuti masokowo  ainga o kunyepa. Kusiapo izvo, wakavangisa vandhu kuti vagume pa gwinyiso rokadi. Iyena waida kuti ivona vasotesese zvaaita no zvaaijijisa. Jesu wakananga kudari: “Kaveta uzivi hunozivika ngo maitiro ahwo.”—Mateu 11:19.

¹³ Tingava no cijijo cikuru kubvira ka Jesu. Nguva jimweni vandhu vangatinangira zvakashata kana zvicikabeseri zve tingathya ngokuti izvi zvaizosvipisa zina redu. Asi njira yatinopona ndiyona ingatatija ku vamweni kuti ndisu ani kamare. Inga zvotajija ngo muezaniso wa Jesu, mufambiro wedu waushoni ungatatija kuti manyepo ari yese kana kupumbhwa kuri kwese kwatinonangihwa ngo ko kunyepa.

14, 15. Ngenyi atidikani kuthemba maningi zwisiso yedu?

¹⁴ Tavona kuti zvinganesa kuwana gwinyiso rinothembeka. Cineso cimweni i kutama kukwana kwedu. Zvingaita kuti taakushandira Jehovha ko makore akawanda zve taano ungwaru mbhera pakati kuti. Vamweni vangatireremeja ngokuti tinokwanisa kurangarira ushoni. Kureva kuti ici caizova cineso kwatiri here?

¹⁵ Hina. Taizotanga kuthemba maningi zwisiso yedu. Tingatendera kuti mazwiro edu no mazano edu angwarire zvatinorangarira. Tingatotanga kurangarira kuti tinonasa kuzwisisa mugariro uri wese pikija atitona gwinyiso nazvo. Iyi i ngozi kamare. Zvokadi kamare, Bhaibheri rinotingwaja kuti atidikani kuthemba maningi zwisiso yedu.—Mazwi Akangwara 3:5, 6; 28:26.

16. Pa muezaniso uwu, zvicinyi zvakaitika mu restaurati zve Tom wakarangarirenyi?

¹⁶ Inga muezaniso, rangariranyi basi, pa umwe usiku umwe mukuru anoruzivo, anodanijwa Tom wakaenda ku restaurati zve wakavona mukuru umweni, wakagara pa meza no mwanakaji acikaripi mukaji wake. Zvinovoneka inga kuti vari kubungaija maningi. Tom wakavavona veciseka vese vacikumbatirana. Iyena ari kuneseka maningi  zve wozvibvunjisa kudari: ‘John no mukaji wake vakarambana here? Vana vavo keni?’ Tom wakambovona zviro zvakafanana zveciitika. Maizojizwa kudini kudari mwainga Tom?

17. Pa muezaniso uwu, Tom wakafumbhurenyi zve tingajijenyi?

¹⁷ Asi, imanyi basi. Pikija Tom ari kurangarira kuti John ari kuva acizivi kugondeka kuna mukaji wake, kureva kuti ano gwinyiso nazvo here? Pa usiku wondhowo, Tom wakafonera John zve wakazwisisa kuti mwanakaji wiya, i hambzaji yake yainga ecimubvakacira. John na hambzaji yake vainga vaano makore akawanda vacikavonani. Zvecivoneka kuti yaida kugara nguva shomani basi, John wakawana nguva basi kuti aende koosongana naye ku restaurati. Mukaji wake aazivi kukwanisa kwenda navo. Tom wakadakara maningi, ngokuti aacainga wakabvunja ari wese ngo pamusoro pazvo! Tinojijenyi? Azvinenyi tino makore mangana tecishandira Jehovha, tinodikana kuva no gwinyiso ticito tawana mbhejiso yokadi.

18. Zvicinyi zvaizotiita kuti titende ciri cese cakashata cinonangwa ku hama yedu?

¹⁸ Zvinganesavo maningi kupopora mugariro paunonga ucibatanija hama yaticikanasi kuzwanana nayo. Kudari tikaramba tecindorangarira ngo musiano wedu, tingatanga kufiningira hama yedu. Ngokudaro, kudari tikazwa ciri cese cakashata cecinangwa ngo pamusoro payo, tingatoda kucitenda, pikija apana citatijo co kuti ndizvonadi. Tinojijenyi? Tikatendera kuti tive no mazwiro akashata ku hama jedu, zvingatiita kuti tipsake kuva no mbhejiso yakashata icikazivi kucinjikira pari pese. (1 Timoti 6:4, 5) Atidikani kutendera kuti mazwiro akashata akadari inga thima no ushanje arambe ari mu mwoyo mwedu. Mucakanganwa kuti Jehovha anoda kuti tide hama jedu no kujiregerera zvecibva pasi po mwoyo.—Verenganyi VaKolosi 3:12-14.

19, 20. (a) Ngozvapi zviambi zvo Bhaibheri zvinozotibesera kupopora masoko okadi? (b) Tinozobhuyenyi pa musoro unotevera?

¹⁹ Nyamasi uno, zvinonesa maningi kuva no gwinyiso rinothembeka no kunasa kuripopora. Ngenyi? Ngokuti, masoko mazinji anowanika, atina gwinyiso nao kana divi rimwe rao asipi cokwadi zve itusu atizivi kukwana. Zvicinyi zvingatibesera? Zviambi zvatinowana mu Soko ra Mwari! Inga muezaniso, cimwe co ciambi cinonanga kuti, ndi upenji kudavira ticito tava no gwinyiso. (Mazwi Akangwara 18:13) Ciambi cimweni cinotibesera ngo co kuti atidikani kutenda zvese zvatinozwa ticito tapsaka kuziva dangani ndizvona. (Mazwi Akangwara 14:15) Zve azvinenyi taano makore mangana tecishandira Jehovha, atidikani kuthemba zwisiso yedu. (Mazwi Akangwara 3:5, 6) Zviambi zvo Bhaibheri zvinozotibvikira kudari tikashandisa gwinyiso rinothembeka kuti tigume pa mbhejiso yokadi no kutema zvivaringo zvo ungwaru.

²⁰ Asi, pano thangwe rimweni rinoita kuti zvitinesere kuva no cokwadi pa mugariro wakati kuti. Inga vandhu, tinokasika kutonga zviro takacijikira basi, pa zviya zvatingavona. Pa musoro unotevera, tinozobhuisana ngo mativi atinozoita izvi zve tojijira matizire atinozozviita.