1-2. (a) Gore ro Mutendere icinyi? (Vonanyi bhokiso rinoti “ Gore ro Mutendere rainga cinyi?”) (b) Pana Luka 4:16-19, Jesu wakabhuya ngo pamusoro penyi?

NYIKA jimweni, jino cirovejeso co kuti mambo kana mukaji wa mambo akaita makumashanu o makore ecitonga vanodikana kuita mabuso. Mambo paanoita makumashanu o makore ecitonga, gore rondhoro rinodanijwa, gore ro mutendere. Mabuso aya, anotoita njiku imwe, sumana yamutero kana kutopindirija. Asi ngatizive ciro cimwe, mabuso aya anopera. Zve mudakaro wo ciitiko ici, unoguma pa kukanganika wese.

² Mu makumashanu o makore, vandhu vo Iziraeri yo kare vaianja kucereceja Mutendere pa gore rese. Mutendere uwu, waiita kuti Vaiziraeri vasujunuke. Waro ngenyi tinodikana kujija ngo pamusoro pawo? Ngokuti gore ro Mutendere ro Vaiziraeri rinoticeukija Mutendere mukuru watakapuwa ndi Jehovha kuti tive no rusujunuko wo kwenda no kwenda. Jesu ambhwine wakabhuya ngo pamusoro po rusujunuko wondhowo. Ngatende tinase kuzwisisa shwiro iyi.—Verenganyi Luka 4:16-19.

3. Mukuzwirana no VaLevi 25:8-12, gore ro Mutendere raibesera kudini Vaiziraeri?

³ Kuti tinase kuzwisisa zvaida kunanga Jesu paakabhuya ngo pamusoro po rusujunuko, pakutanga tinodikana kujija ngo pamusoro po Mutendere wakanasirira Jehovha kuti vandhu vake vacereceje. Jehovha wakavhunja Vaiziraeri kudari: “Munozotokotesa kuti gore rocimakumaxanu, rakaceneswa; munozotokotesavo rusununguko hwo vagari vese vo nyika. Rinozoita komuri gore ro Mutendere. Mundhu wese anozohwirijihwa bziro bzake, wozohwirira ku jinja rake.” (Verenganyi VaLevi 25: 8-12.) Pa jijo yaperari, takavona kuti mutemo wo kungwarira Sabudu wainga waushoni maningi ku Vaiziraeri. Waro, tingati kudini ngo pamusoro po gore ro Mutendere? Ciitiko ici, caibeseresa kudini Vaiziraeri? Inga muezaniso, Muiziraeri wainga no magava, waivangirijwa kuti atengese minda jake kuti akwanise kupagari magava iya. Asi mu gore ro Mutendere iyena waihwirijihwazve minda jake. Ngokudaro, Muiziraeri uwu, ‘waihwirijihwa bziro bzake’ perapo vana vake vaizova no utaka wo minda jondhojo. Asi, wari rangariranyi kuti mwanarume umweni ari pa mugariro unonesa maningi, zvokuti anodikana kutengesa mwana wake kana kutojitengesesa iyena pacake inga muranda kuti apagari magava. Mu gore ro Mutendere iyena ‘waizohwirijwa ku jinja rake.’ Ngo njira iyi, apana mundhu waizogara acina vetero, paaishanda inga muranda! Nasiriro iyi, yaikhombija kuti Jehovha waida vandhu vake.

4-5. Ngenyi tinodikana kujija ngo pamusoro po gore ro Mutendere?

⁴ Vandhu vaibeserekazve kudini ngo gore ro Mutendere? Jehovha wakati: “Bzokadi pakati penyu pacazowanika murombo hake, ngokuti Tenji Mwari wako anozokukomborera, mu nyika yaanozokupa kuti iite ndhaka yako.” (Deuteronòmio 15:4) Izvi zvakasiyana maningi no zvinoitika mu njiku jedu jino. Murombo anogara ari murombo zve mukhupuki anoenderera mberi ecikhupuka!

⁵ Itusu Makristu atiripi pasi po Mutemo wa Mosi. Izvi zvinoreva kuti atidikani kucereceja gore ro Mutendere. Ngokudaro, apana dikano yo kusujunura varanda, kuregerera magava kana kuhwirija minda jo vandhu. (VaRoma 7:4; 10:4; VaEfeso 2:15) Asi, vonanyi kuti zvinosisira maningi kujija ngo pamusoro po gore ro Mutendere. Ngenyi? Ngokuti rusujunuko waipa Jehovha vandhu vake mu gore ro Mutendere, unoticeukija rusujunuko watingaashira.

6. Ngenyi vandhu vanoda kusujunuhwa?

⁶ Tese tinoda kusujunuhwa. Ngenyi? Ngokuti tese takasungwa pa uranda umweni unosuruvarisa maningi zve uranda wondhowo ndi ushaishi. Ngo ndava yo ushaishi, tinoita  vasharuka, tinohwaja perapo tofa. Vandhu vazinji vanokwanisa kuvona ngo phedo muviyo wo cishaishi pavanojisota pa supeya kana pavanoenda ka medhiko. Tese tinosuruvara maningi patinoshaisha. Pauro wakananga kuti wainga “muranda wo mupango wo uxaixi.” Wakaengejera eciti: “Yowé kondiri, mundhu wo khombo! Ndiani anozondisunungura ku muviri wangu wakaimisihwa rufu hwakadari?”—VaRoma 7:23, 24.

7. Isaya wakanangenyi ngo pamusoro po rusujunuko?

⁷ Tinobonga Jehovha ngo kuita nasiriro kuti tisujunuhwe kana tiregerehwe zvishaishi. Iyena wakashandisa Jesu kuti atisujunure. Makore anopindirija 700 Jesu acito aviya, muporofita Isaya wakananga kuti kwaizowanika rusujunuko hwakakura. Kusujunuhwa uku, kunozonasa kukwanirisika kupinda kusujunuhwa ko mu gore ro Mutendere mu Iziraeri yo kare. Iyena wakatara kudari: “Mwiha wa Tenji Mwari uri panyezuru pangu; Tenji wakandizoja, wondituma kotokotesa soko rakanaka ku varombo, korapa vaya vano mwoyo inohwaja, kotokotesa ruponeso [kana rusujunuko] hwo vasungwi.” (Isaia 61:1) Ciporofita ici caibhuya ngo pamusoro pani?

8. Ciporofita ca Isaya caibhuya ngo pamusoro pani?

⁸ Ciporofita ici cinosisirari, cakatanga kukwanirisika Jesu paakatanga basa rake ro kucumaera. Paakaenda ku sinagoga yo Nazareta mu dhorobha raakabarihwa, Jesu wakaverenga ciporofita ici kuno Vajudha vaengaya pondhopo. Cimwenizve, iyena wakananga kuti ciporofita ciya cainangira iyena kamare. Iyena wakati: “Mujimu wa Tenji uri panyezuru pangu, ngokuti yena wakandizoja; wonditumira kozivisa soko rakanaka ku vamasikini, komimira kusununguka ko vakafungihwa, kofunungura majiso mapofu, kosunungura vaya vanotambujika, kotokotesa gore ro unyaxa hwa Tenji.” (Luka 4:16-19) Jesu wakakwanirisisa kudini ciporofita ici?

9. Vandhu vazinji mu njiku ja Jesu vaivetera rusujunuko wo mukhaindinyi?

⁹ Mu njiku ja Jesu, vandhu vakatanga kuva no rusujunuko wakaporofitwaya ndi Isaya. Itusu tingazvitenda ngokuti Jesu wakananga kuti: “Nyamasi atevejwa matahwa aya omaperari kuzwa.” (Luka 4:21) Vazinji vaizwa Jesu eciverenga ciporofita ca Isaya, kangaije vaivetera kuvona cinjo iriyese ku matongehwe avaiitwa ngo utongi wo Roma. Kangaije vakava no murangariro wakava no vanarume vaviri vakanangaya kuti: “Itisu taivetera kuti yena angazoita muponesi wo vaIsraeli.” (Luka 24:13, 21) Asi  itusu tinozviziva kuti Jesu aacaivhunja vateveri vake kuti vamukire utongi wo Roma. Kusiyapo izvo, Jesu wakavavhunja kuti: “Ipanyi Sézare bza Sézare.” (Mateu 22:21) Waro Jesu waizosujunurisa kudini vandhu?

10. Jesu wakasujunura vandhu mu cinyi?

¹⁰ Mwana wa Mwari wakaviya pasi pano kosujunura vandhu mu njira mbiri. Njira yo kutanga, Jesu wakabesera vandhu kuti vasujunuke mu jijiso jo kunyepa jo zviyara. Vajudha vazinji mu nguva jondhojo, vaivangirijwa kuti vateveje zvirovejeso zvo vandhu no jijiso jo kunyepa. (Mateu 5:31-37; 15:1-11) Vandhu vainangaya kuti vaibesera vamweni kuti vashandire Mwari, ivona pacavo avaicaishandira Mwari, vaidari inga mapofu. Ivona vairamba Mesiya no cokwadi caaijijisa zve avazivi kuguma pa kuziva Mwari, ivona vakaramba vari mapofu zve zvishaishi zvavo azvicaizoregerehwa. (Johani 9:1, 14-16, 35-41) Ngo ndava yo kujijisa cokwadi no kuva muezaniso wakanaka, Jesu wakakhombija ku vandhu vaijidodokesa, manera ovaidikana kusujunuka ku jijiso jo kunyepa.—Marco 1:22; 2:23–3:5.

11. Ngoyapi njira yocipiri yakaviisa Jesu rusujunuko?

¹¹ Njira yo cipiri, Jesu wakaita kuti vandhu vasujunuke ku uranda wo ushaishi. Ngo pamusoro po muripo wa Jesu, Mwari angaregerera zvishaishi zvo vandhu vano rutendo ku muripo zve vanonasa kukhombija rutendo uwu ngo zviito. (Vaheberi 10:12-18) Jesu wakati: “Ngokudaro kudari Mwana akazomusujunura, munozoita vasujunuhwi vokadi-kadi.” (Johani 8:36) Rusujunuko uwu, pacina kukanaka, wakakura maningi kupinda waingaya no Vaiziraeri pa gore ro Mutendere. Inga muezaniso, vonanyi kuti Muiziraeri paaisujunuhwa pa gore ro Mutendere, waizovazve muranda pakupera ko mukuvo wakati kuti zve njiku iriese waizopejisira ngo kufa. Asi rusujunuko watinowana ngo pamusoro pa Jesu ngo wo kwenda no kwenda.

12. Mbhaani vakava vandhu vakatanga kuashira rusujunuko wakanangwari ndi Jesu?

¹² Pa njiku yo Pentekoste yo gore ro 33, Jehovha wakazoja ngo mujimu mucena vapostori, vanakaji vakagondeka no vandhu vamweni. Iyena wakasana vandhu ava inga vana vorume no vokaji kuti vazomuswe kumbejiyo kuti vatonge na Jesu kumatenga. (VaRoma 8:2, 15-17) Ava vakava vandhu vokutanga kuwana rusujunuko wakaziviswa ndi Jesu mu sinagoga ku Nazareta. Vanarume ava no vanakaji, avacaingazve varanda vo vatungamiriri vo zviyara no jijiso javo jo kunyepa pomwe no zvirovejeso zvicikatendehwi ngo Bhaibheri. Kuna Mwari, ivona vainga vasujunuka mu zvishaishi zvinoendesa ku rufu. Mutendere uwu wo kuezanisira  wakatangari ngo vaya vakazojwa mu gore ro 33, unozopera kumbhiri ko Utongi hwa Jesu hwo Ciuru co Makore. Ngozvapi zviro zvaushoni zvinozoitika wari pomwe no kumbhiri ko Utongi hwa Jesu hwo Ciuru co Makore?

13-14. Kusiyapo Makristu o kuzojwa, ndiyanizve angawana rusujunuko wakaziviswa ndi Jesu?

¹³ Mu nguva jedu jino, zviuru no zviuru zvo vandhu vakagondeka vo majinja ese vanoita divi ro ‘mabvuta amweni.’ (Johani 10:16) Ivona avazivi kusanwa ndi Mwari kuti vatonge na Jesu. Asi ivona vano vetero yakacijikira mu Bhaibheri yo kupona kwenda no kwenda pasi pano. Munavo vetero yondhoyo here?

¹⁴ Pikija zvakadaro, imwimwi mungawanavo zviro zvimweni zvakanaka, zvokuti vokuzojwa vanozviwana. Ngo kuva no rutendo ku muripo wa Jesu, imwimwi mungakwanisa kukumbira Jehovha kuti amuregerere zvishaishi zvenyu. Ngokudaro, munotendehwa ndi Jehovha zve munova no hana yakacena. (VaEfeso 1:7; Apokalipsi 7:14, 15) Ecimborangariranyi ngo makomborero amunawo, okusujunuhwa mu jijiso jo kunyepa. Jesu wakati: “Munozoziva bzokadi, no bzokadi bzinozomusujunura.” (Johani 8:32) Tinomudakaro mukuru maningi ngo kuva no rusujunuko hwakadari!

15. I mukhaindinyi wo rusujunuko no makomborero atiri kuvetera kumbejiyo?

¹⁵ Mungava no cokwadi cokuti kunozova no  rusujunuko hukuru. Sambiri pano, Jesu anozoparaja mukuperera zviyara zvese zvo manyepo no utongi wo vandhu unobzvinyirira. Jehovha anozojivirira “uzinji hukuru” hwo vandhu vanomushandira zve anozovakomborera ngo upenyu unoshamaisa mu paradhiso pasi pano. (Apokalipsi 7:9, 14) Zviuru no zviuru zvo vandhu zvinozomuswa zve vandhu ava vanozova no mukana wo kusujunuka ku muviyo jakashata jo cishaishi ca Adhamu.—Maitiro o Vapostori 24:15.

16. Rusujunuko hwapi hunoshamaisa unozova no vandhu kumbejiyo?

¹⁶ Mukati mo Ciuru co Makore, Jesu na vaya vaanozotonga navo kudenga, vanobesera vandhu kuti vave no uhomi hwaushoni no kuva no ushamwari wakakwana na Mwari. Mu nguva iyo yo kumusijira no yo kusujunuka, inodoita inga Mutendere wo mu nguva jo Vaiziraeri. Inga muviyo, vashandiri vese vakagondeka va Jehovha pasi pano, vanozova vakakwana zve vanozosujunuhwa kuushaishi.

17. Isaia 65:21-23, inonangenyi ngo pamusoro po kumbeji ko vandhu va Mwari? (Vonanyi pikica yo pa kapa.)

¹⁷ Ciporofita cinowanika pana Isaia 65:21-23, cinosanangura manera unozova upenyu pasi pano. (Verenganyi.) Upenyu uwo, auzovi wo kugara basi. Bhabheri rinokhombija kuti tinozova no zviro zvizinji zvo kuita, basa rinosisira kamare. Tingava no cokwadi co kuti pa mukuvo wondhowo ‘tinozosununguhwa ku uxoko no ku uvori, kuti tinghwine mu rusujunuko no mu goja ro vana va Mwari.’—VaRoma 8:21.

18. Ngenyi tingananga kuti kumbejiyo tinozova no mudakaro?

¹⁸ Jehovha wakapa mutemo kuti Vaiziraeri vave vakaezanana pa nguva yo vaipeja vecizorora no kuita mabasa amweni. Iyena anoda kuti, pa mukuvo wo Kutonga ka Kristu ko Ciuru co makore, vandhu vake vave no kuezanana kondhoko. Zvokadi kamare, inozova nguva yokubatikana ngo zviro zvoumwari. Kuti tive no mudakaro wakakwana tinodikana kunamata Mwari zve mu nyika imbza tinozova no nguva yakawanda kuti tiite zvondhozvo. Hina, vandhu vese vakagondeka vanozodakajihwa ngo kuita basa rinodakajisa pomwe no kushandira Mwari pa Kutonga ka Kristu ko Ciuru co makore.