Maizviziva Here?
Zvakatahwa kare zvinobeseresa kudini zvinonanga Bhaibheri?
MU MUZEU wo Jerusarema, maiwanika buwe rakatahwa mu makore 700 na 600 Kristu Acito Aviya. Buwe iri rakawanika mu bako raishandiswa inga guva phedo no Hebroni mu nyika yo Iziraeri. Buwe iri raitahwa kudari: “Ngaatukwe Hagaf mwana wa Hagav ndi Yahweh Sabaot.” Waro zvakatahwaro zvinobeseresa kudini zvinonanga Bhaibheri? Zvinotatija kuti zina ra Mwari rokuti Jehovha, rinotahwa mu cihebheru YHWH, rainasa kuzivika no kushandiswa mu upenyu wo njiku no njiku wo vandhu vo munguva jo Bhaibheri. Zvokadi kamare, matahwa amweni aiwanika pa mapako aivigihwa vandhu, aivonesa kuti vandhu vamweni vaishandisa mapako aya kuti vasongane no kuviga vandhu, kazinji vaitara pa biravira zina ra Mwari pomwe no mazina o vandhu aitojana no zina ra Mwari.
Vecibhuya ngo matahwa aya, Dhorotori Rachel Nabulsi, vo ku Univhersidhadhi yo Georgia, vakati: “Zina rokuti YHWH, rinowanika vhaza jakawanda mu matahwa aya. Izvo zvinotijija zviro zvinosisira maningi. Matahwa aya anovonesa kusisira ko zina ro kuti YHWH mu upenyu hwo Vaiziraeri no wo Vajudha.” Cimwenizve, izvi zvinobesera zvinonanga Bhaibheri, ngokuti zina ra Mwari, rakatahwari ngo Cihebheru rinowanika vhaza jakawanda maningi. Kazinji mazina amweni anangwari apa, ari kunagira zina ra Mwari.
Magama o kuti “Yahweh Sabaot,” aitahwaya pa buwe riya, ainangira “Tenji wo simba rese.” Zvinovoneka inga kuti mu nguva jo kare, vandhu avacaishandisa basi zina ra Mwari asi vaishandisavo maningi magama o kuti “Tenji wo simba rese.” Izvi zvinonasa kuzika kamare, ngo kuti Bhaibheri rinoshandisa magama aya pa vhaza jinokwana kuita 283 mu matahwa o CiHebheru, maningi-ningi mu bhuku ra Isaia, Jeremia na Zakaria.