1. Kukhauya kunorevenyi?

 PATINOITA zviro zvakashata, tinodikana kukhauya. Mukuzwirana no Bhaibheri, mundhu anonga aita zviro zvakashata okhauya, anogumira pakunyenya zviro zvakashata zvaakaita, anocica murangariro wake, osiya kuita zviya zvaainga eciita, otema civaringo cokuti narini aazoitizve zviro zvakashata zvaakaitaro.—Mateu 3:8; Mabasa o Vapostori 3:19; 2 Pedhru 3:9.

2. Ngenyi itusu tese tinodikana kujijira ngo pamusoro po kukhauya? (Neemiya 8:​9-11)

² Vandhu vese vanodikana kujija ngo pamusoro po kukhauya. Ngenyi? Ngokuti tese tinoshaisha. Itusu tese tiri mubarihwana wa Adhamu na Evha, ndiyo ndava takagara utaka hwo cishaishi no rufu. (Varoma 3:23; 5:12) Izvi zvinoda kureva kuti tese tinoshaisha. Pikija vashandiri va Jehovha vo mu nguva yo kare, vaitongavo no rutendo hwakavanga, azvicaitorerukepi kwavari kuti vanyise zvido zvakashata. (Varoma 7:​21-24) Kureva kuti ngo ndava yo zvishaishi zvedu itusu tingagara takasuruvara mukuvo wese? Haiwa, ngokuti Jehovha ndi Baba vano unyasha. Ivona vanoda kuti itusu tigare takadakara. Rangariranyi ngo pamusoro po zvakaitika no Vajudha mu njiku ja Neemiya. (Verenganyi Neemiya 8:​9-11.) Jehovha aacaidepi kuti ivona vagare vakasuruvara maningi ngo ndava yo zvishaishi zvavainga vakaita kare. Iyena waida kuti Vajudha vamunamate no vakadakara. Jehovha anozviziva kuti mundhu anokhauya anokwanisa kudakara. Ndiyo ndava iyena anotijijisa ngo pamusoro pazvo. Patinokhauya ku zvishaishi zvatinonga taita tingava no cokwadi cokuti Baba wedu vano unyasha vanotiregerera.

3. Ngozvapi zvatinozovona mu cijijo cino?

³ Mu cijijo cino, tinozovona zviro zvitatu patinonga tecijija ngo pamusoro po kukhauya. Cokutanga, Jehovha wakajijisenyi jinja ro Iziraeri ngo pamusoro po kukhauya? Cocipiri, ngozvapi zvakaita Jehovha kuti abesere vashaishi kuti vakhauye? Cocitatu, Jesu wakajijisenyi vajiji vake ngo pamusoro po kukhauya?

 JEHOVHA WAKAJIJISENYI JINJA RO IZIRAERI NGO PAMUSORO PO KUKHAUYA?

4. Jehovha wakajijisenyi jinja ro Iziraeri ngo pamusoro po kukhauya?

⁴ Jehovha paakaumba jinja ro Iziraeri, iyena wakaita citenderano na ivona. Jehovha wakavapekeja mutemo jaishanda inga jiviriro kwavari, cimwenizve jaizovabesera kuti vazokomborehwa. Ivona vakatenderana naco perapo vonanga kuti vaizozwira. Jehovha wakavathembesa kudari ngo pamusoro po mutemo iji: “Ngokuti mupango uu wo ndinokupangira nyamasi aunesi kouri: auripi kunja kuti utame kuugumira.” (Dhotoronome 30:​11, 16) Kudari Vaiziraeri novakapandukira votama kuzwira mutemo javakavhunjwari, kana kukheta kunamata zvimwari zvimweni Jehovha aacaizovakomborerepi. Inga muviyo, ivona vaizotambujika ngo pamusoro pazvo. Pikija zvakadaro, izvi azvicaizoreva kuti Jehovha waizovaramwa. Ivona vaizokwanisa ‘kuhwirira kuna Jehovha Mwari wavo no kupurutana izwi rake.’ (Dhotoronome 30:​1-3, 17-20) Ngo magama amweni, ivona vaizokhombija kukhauya. Povaizokhauya, Jehovha waizokhwedera phedo na ivona no kuvakomborera.

5. Jehovha wakakhombijisa kudini kuti aazivi kuramwa vandhu vake? (2 Majimambo 17:​13, 14)

⁵ Pikija vainga vari jinja rakakhethwa ndi Jehovha, Vaiziraeri vakamupandukira kakawanda. Kusiyapo basi kunamata zvimwari zvimweni, ivona vakaita zviro zvimweni zvakashata maningi. Ngo ndava yo kupandukira uku, ivona vakatambujika maningi. Asi Jehovha aazivi kusiya kubesera vandhu ava vaiitari zviro zvakashata. Ko vhaza jakawanda Jehovha wakatumira vaporofeti vecienda kodeketerera vandhu ava kuti vahwirire kuna Jehovha no kusiya zviro zvakashata zvavaiita.—Verenganyi 2 Majimambo 17:​13, 14.

6. Jehovha wakashandisisa kudini vaporofita vake kuti ajijise vandhu ngo pamusoro po kusisira ko kukhauya? (Vonanyi foto.)

⁶ Vandhu va Jehovha pavaitama kumuzwira, iyena mukuvo wese waitumira vaporofeti kuti vaende kovazivisa kuti ngozvapi zvaizoitika kudari vakatama kucinja no kuvabesera kuti vacice mugariro javo. Inga muezaniso, Jehovha wakashandisa Jeremiya kuti anange kudari: “Viazve mudhuuki Iziraeri . . . Andizowisi ushungu hwangu panyezuru penyu, ngokuti ndino usizi . . . Andizogari no cikororo mbhera narini. Dekecai basi ushaishi hwako hwokuti wakapandukira  Tenji Mwari.” (Jeremiya 3:​12, 13) Ecishandisa muporofeti Joeri, Jehovha wakati: “Hwiriranyi kwandiri ngo mwoyo wenyu wese.” (Joweri 2:​12, 13) Jehovha wakashandisavo muporofeti Isaya kuti anange kudari: “Jicenesenyi vhisanyi mabasa enyu akashata pamberi pangu imanyi kuita zvakashata.” (Isaya 1:​16-19) Ecishandisa Ezekiya, Jehovha wakati: “Ndinodakara, here, ngo kufa ko muxaixi? . . . Kudari akakhauya makwanja ake akaxata, aazowani uhomi here? Andidakari ngo kufa ko ariwese, . . . tenderukanyi, munozopona.” (Ezekiyeri 18:​23, 32) Jehovha anodakara maningi paanovona mundhu wakhauya ngokuti iyena anoda kuti vandhu vese vapone kwenda no kwenda. Kureva kuti Jehovha anovetera kuti azobesera mundhu paanonga otanga kuita mudanyu jokutanga kuti avonese kuti wakhauya? Tinozovona muezaniso jimweni ngo pamusoro pazvo.

7. Tecibhuya ngo zvakaitika na Ozeya no mukaji wake, Jehovha wakajijisenyi vandhu vake?

⁷ Vonanyi kuti Jehovha wakashandisisa kudini muezaniso wakaitikadi kuti ajijise vandhu vake ngo pamusoro po kukhauya. Jehovha wakabhuya ngo pamusoro po zvakaitika no mukaji wo muporofeti Ozeya, Gomeri. Iyena wakaita uhure no kusiya Ozeya oenda kogara no vanarume vamweni. Jehovha wakaitenyi? Jehovha uwo anovona mwoyo jo vandhu, wakavhunja Ozeya kuti: “Endaizve ku mwanakaji ari kudiwa ngo mwanarume umweni eciita upombo, kudari inga Jehovha anoda jinja ro Vaiziraeri, pikija ivona vecida zvimwari zvimweni.” (Ozeya 3:1; Mazwi Akangwara 16:2) Vonanyi kuti mukaji wa Ozeya wainga eciita zviro zvakashata ecitoita zvishaishi zvikuru. Pikija zvakadaro, Jehovha wakavhunja Ozeya kuti aende komupsaka no kumuregerera kuti avezve mukaji wake. a Mu njira yakaezana, Jehovha wainga acizivi kuramwa jinja ro Vaiziraeri pikija vaitozvikuja no kutama kukhauya. Pikija vaitoita zviro zvakashata, Jehovha waivada, cimwenizve, waida kuvabesera kuti vakhauye no kuita cinjo mu upenyu hwavo. Muezaniso uwu unotijijisa kuti Jehovha anoziva zvese ngo pamusoro po mundhu, cimwenizve iyena anozoeja kubesera ari wese aciri kuita zvishaishi zvakakura kuti akhauye. (Mazwi Akangwara 17:3) Ngatende tivone.

NGOZVAPI ZVAKAITA JEHOVHA KUTI ABESERE VASHAISHI KUTI VAKHAUYE?

8. Jehovha wakaitenyi kuti aeje kubesera Khaini kuti akhauye? (Genesisi 4:​3-7) (Vonanyi foto.)

⁸ Khaini wakava mwana wokutanga wa Adhamu na Evha. Inga vana vese va Adhamu na Evha, Khaini wakagaravo utaka wo cishaishi. Bhaibheri rinoti: “Mabasa ake ainga akashata.” (1 Johani 3:12) Kangaije tingavhunjisa kuti ngenyi Jehovha “aazivi kudakarira Khaini no mupiro jake” paya paakaitaya mupiro. Kusiyapo kucica murangariro wake, “Khaini wakanyangajwa maningi wocamwa.” Jehovha wakaitenyi kuti amubesere? Jehovha wakabhuya naye. (Verenganyi Genesisi 4:​3-7.) Vonanyi kuti Jehovha wakarangarira pamwepo na Khaini, omuvhunja kuti waizomukomborera kudari iyena naakaita zviro zvakanaka. Zvinosuruvarisa ngozvokuti Khaini aazivi kuzwira. Iyena aazivi kusiya kuti Jehovha amubesere kuti akhauye. Jehovha wakasuruvara maningi ndizvona. Kureva kuti ngo ndava ya izvi Jehovha wakatema civaringo cokuti aacaizobeserepi ari wese kuti akhauye? Haiwa.

9. Jehovha wakaitenyi kuti abesere Dhavhidhi kuti akhauye?

⁹ Jehovha waida maningi Mambo Dhavhidhi. Oguma pakunanga kuti iyena wainga ‘mundhu waidakajisa mwoyo wake.’ (Mabasa o Vapostori 13:22) Asi Dhavhidhi wakaita zvishaishi zvakakura maningi, zvaidari inga uhure no kuuraya. Mukuzwirana no Mutemo wa Mosi, Dhavhidhi waidikana kuuraiwa. (Varevhi 20:10; Zviverengo 35:31) Pikija zvakadaro, Jehovha wakabesera  Mambo Dhavhidhi kuti akhauye. b Iyena wakatumira muporofeti wake Natani kuti aende kovonana na Mambo, pikija Dhavhidhi wainga acizivi kutatija citatijo ciri cese cokukhauya. Muporofeti Natani wakashandisa muezaniso kuti apsase mwoyo wa Dhavhidhi, zvondhozvo zvakabudirira. Dhavhidhi wakazwisisa kuti wainga anyangajisa maningi Jehovha. Ngo kudaro, wakakhauya. (2 Samweri 12:​1-14) Dhavhidhi wakatara nduyo imweni ecivonesa kuti iyena wainga akhauya ngo pamusoro po zviro zvaainga aita. (Nduyo 51) Vandhu vakawanda vakaitavo zviro zvakashata vakatondhojwa maningi pavakaverenga nduyo iyi no kukhauya. Imwimwi munojizwa kudini ngo rudo wakhakhombijwa ndi Jehovha kuna Dhavhidhi no kumubesera kuti iyena akhauye?

10. Imwimwi munojizwa kudini pamunorangarijisisa ngo pamusoro po kusengerera no kuregerera ka Jehovha?

¹⁰ Jehovha anonyenya mukhaindi wese wo ushaishi. (Nduyo 5:​4, 5) Iyena anozviziva kuti itusu tese tiri vashaishi. Zvecivoneka kuti iyena anotida maningi, anoita zvese zvaanokwanisa kuti atibesere kuti tihwisane no cishaishi. Jehovha ari kwenderera mberi ecieja kubesera vandhu vari kuita zvakashata pikija vaya vanoita zvishaishi zvikuru, kuti vakhauye no kukhwedera phedo naye. Kuziva zviro izvi kunotitondhoja. Patinoima torangarijisisa ngo pamusoro po kusengerera no kuregerera ka Jehovha itusu tinotema civaringo cokuramba takagondeka kwaari no kukhauya ngokukasika paya patinoita cishaishi. Wari ngatende tivone kuti Jesu wakajijisenyi vajiji vake ngo pamusoro po kukhauya.

JESU WAKAJIJISENYI VAJIJI VAKE NGO PAMUSORO PO KUKHAUYA?

11-12. Jesu wakabeseresa kudini vajiji vake kuti vazwisise kuti kuregerera kwa Jehovha kwakakura maningi? (Vonanyi foto yo )

¹¹ Muzana ro kutanga ro makore, wainga waamukuvo wakanangwaya kuti Mesiya waizovepo. Inga zvatakavona mu cijijo cakapera, Jehovha wakashandisa Johani Mubhabhatiji na Jesu Kristu kuti vajijise vandhu ngo pamusoro po kusisira ko kukhauya.—Mateu 3:​1, 2; 4:17.

¹² Paainga ari pasi pano, Jesu wakajijisa vandhu kuti Baba wake vano rudo vainga vakanasiririka kuti varegerere vashaishi. Jesu wakavonesa izvi paakabhuya ngo muezaniso wo mwana mupanduki. Pamuezaniso uwu, panobhuiwa ngo mujaha anobuda pamuzi opinda kopona eciita  zviro zvakashata asi pasure po mukuvo wakatikuti iyena “anohwirira” kumuzi. Baba wakona vanomuashirisa kudini? Jesu wakananga kuti: “Paainga aciri ndhambo, baba wake vakamuvona vomuzwira pena, vogogoma kwenda komutandamija, vakamukumbatira, vomubhejhari kamare.” Mwana uwu waida kukumbira baba wake kuti ivona vamutaje inga umwe wo varanda vavo, asi baba ava vakananga kuti mwana wangu “wainga asvejeka, asi wari wawanika” ivona vakamuashirazve pa mbhuri yavo. (Ruka 15:​11-32) Jesu pairarama kudenga acito aviya pasi pano, iyena wakavona manera Jehovha waikhombija pena ku vandhu no manera aaivaregerera paya pavaikhauya. Ciitiko cakasananguhwari ndi Jesu cinonyaraja maningi. Cinotivonesazve kuti Baba wedu Jehovha ndi Mwari ano unyasha.

13-14. Mupostori Pedhru wakajijenyi ngo pamusoro po kukhauya, iyena wakajijisenyivo vamweni? (Vonanyi foto.)

¹³ Ngo ndava ya Jesu, mupostori Pedhru wakajijira zviro zvakawanda maningi ngo pamusoro po kukhauya no kuregerera. Pedhru wakaita zvishaishi zvakawanda maningi, asi Jesu wainga akanasiririka kuti amuregerere. Inga muezaniso, Pedhru wakaramba Jesu kunokwana kuita katatu ecinanga kuti aacaimuzivepi. Zviro zvaakaitari zvakamuita kuti iyena asuruvare maningi. (Mateu 26:​34, 35, 69-75) Asi pasure po kumuswa kwake, Jesu wakabudira Pedhru kangaije paainga ari ega. (Ruka 24:​33, 34; 1 Vakorinte 15:​3-5) Zvakajeka kuti Jesu waizviziva kuti Pedhru wainga akhauya, ndiyo ndava Jesu waida kuvonesa kwaari kuti iyena wainga amuregerera.—Vonanyi Marko 16:7.

¹⁴ Ngokuvona ngo phedo kuregerera kwa Jehovha na Jesu, Pedhru waizokwanisavo kujijisa vamweni ngo pamusoro po kuregerera no kukhauya. No papera mukuvo mushomani pasure po mabuso o Petekoste, Pedhru wakaita hurukuro ku mbhungano yo Vajudha yainga icikatendi Jesu, ecivasanangurira kuti ivona vainga no ndava ngo pamusoro pokufa ka Mesiya. Pedhru wakakhombija rudo kwavari no kuvadeketerera eciti: “Ngo kudaro, khauyanyi mutendeuke kuti  zvishaishi zvenyu zvipfujuhwe. Mukaita kudaro Jehovha anozomutondhoja.” (Mabasa o Vapostori 3:​14, 15, 17, 19) Pedhru wakakhombija kuti kukhauya ndikona kunoita kuti mushaishi ade kuhwirira sure kana kusiya zviro zvaainga eciita kana kuti kucinja manera ake okurangarira. Ngo maitire aya tingananga kuti mushaishi angatanga upenyu upsa no kudakajisa Jehovha. Mupostori Pedhru wakavonesa kuti Jehovha waizopfujura zvishaishi zvo vandhu kana kuti kuzvipfujura mukuperera. Pasure po makore akawanda akazotevera Pedhru wakagondesa kudari ku Makristu: “Jehovha . . . ano unyasha na imwimwi; ngo kudaro aadi kuti mundhu afe, asi anoda kuti vese vakhauye.” (2 Pedhru 3:9) Iyi i vetero yaushoni maningi ngokuti pikija vaya vakaita zvishaishi zvikuru vangakwanisa kuregerehwa ndi Jehovha.

15-16. Mupostori Pauro wakajija ngo pamusoro po kuregerera ngo njira yapi? (1 Timoti 1:​12-15) (b) Tinozojijenyi mu cijijo cinotevera?

¹⁵ Umwe mundhu waida kuregerehwa ndi Jehovha wainga Sauri wo ku Tarsu. Iyena wakateverera Makristu kuti amaitire zviro zvakashata. Makristu mazinji kangaije airangarira kuti iyena aacaizocinjepi. Mavonero aaita vandhu Sauri aisiyana no mavonero aiita Jesu. Jesu waizviziva kuti Sauri waizocinja no kukhauya. Jesu na Jehovha vaivona mugariro jaushoni jainga na Sauri. Ndiyo ndava Jesu wakati: “Mundhu uwu ndiyena mujiyo wakasanwa ndini.” (Mabasa o Vapostori 9:15) Jesu wakatoita mushamaiso kuti abesere Sauri kuti akhauye. (Mabasa o Vapostori 7:58–8:3; 9:​1-9, 17-20) Pasure pokuva Mukristu, Sauri uwo wakazozivikanwa inga ndi mupostori Pauro iyena wakakhombija kubongesera ngo ndava yo unyasha no kunaka mwoyo kwaakakhombijihwa ndi Jehovha na Jesu. (Verenganyi 1 Timoti 1:​12-15.) Kubongesera uku kwakaita kuti Pauro anange kudari: “Mwari ari kukukhombijira unyasha kuti ukhauye.”—Varoma 2:4.

¹⁶ Pa vhaza imweni Pauro wakazwa kuti ku ungano yo ku Korinte vaitendera kuti mwanarume umweni waiita zvouhure aenderere mberi ari mu ungano. Iyena wakavavhunja kuti vaitenyi? Masoko akatahwa ndi mupostori Pauro kuitira ungano yo ku Korinte anotijijisa manera Jehovha anokhombijira rudo paanonga ecipangira vandhu vake. Cimwenizve anotijijisa manera Jehovha anokhombija unyasha ku mushaishi anokhauya. Tinozovona zvizinji zvakona ngo pamusoro po ciitiko ici mu cijijo cinotevera.