1. Mwanarume anodikana kuitenyi kuti ave akaivha ku divi ro umwari?

 DHAVHIDHI wakapangira mwana wake Soromona kudari: “Vangai, itai mwanarume wakavanga.” (1 Majimambo 2:​1-3) Mbhangiro iyi inosisira maningi kuno vanarume vese vanoda kuva Makristu akaivha. Kuti izvi zvikwanisike, ivona vanodikana kujijira kuzwira mutemo ja Mwari no kushandisa ndhungamiriro jo Bhaibheri pa zvese zvavanoita. (Ruka 2:52) Ngenyi zvinosisira maningi kuti hama jiri majaha jive jakaivha kudivi ro ku umwari?

2-3. Ngenyi zvinosisira kuti mujaha ave Mukristu wakaivha?

² Mwanarume wo Cikristu ano mutoro jakawanda maningi pa mbhuri yake no mu ungano. Imwimwi inga mujaha, zvingaita kuti makamboima morangarira ngo pamusoro po mabasa amungazova nawo kumbejiyo. Kangaije imwimwi muno cido cokunghwina mu nguva yakazara, mubeseri wo ungano nokutoshanda inga mukuru wo ungano. Zvingaitazve kuti mungazoda kucadha no kuzova no vana. (Vaefeso 6:4; 1 Timoti 3:1) Kuti mukwanirise mabasa aya munodikana kuva Mukristu wakaivha. b

³ Ngozvapi zvinozomubesera kuti muve Mukristu wakaivha kudivi ro umwari? Kuno mugariro jinosisira jamunodikana kusakurira. Asi zvicinyi zvingamubesera wari kuti kumbejiyo muzokwanise kukwanirisa mabasa ese amunozova nawo?

4. Ngokwapi kwamungawanira muezaniso jaushoni jamungatevejera? (Vonanyi foto.)

⁴ Sananyi muezaniso jaushoni jamungatevejera. Bhaibheri rakazara ngo muezaniso jaushoni jokuti majaha angajitevejera.  Muezaniso iji jo mu Bhaibheri ngo jo vanarume vaida Jehovha vakakwanisa kuita mabasa akasiyana-siyana kuti vakwanise kutaja vandhu vake. Imwimwi mungawanawo muezaniso jaushoni jo Makristu akaivha kudivi ro umwari pa mbhuri yenyu kamare kana mu ungano. (Vahebheru 13:7) Imwimwi munazve muezaniso wakakwana wa Jesu Kristu. (1 Pedhru 2:21) Pamunojija ngo kungwarira kwese muezaniso iji, amboimanyi murangarire ngo pamusoro po mugariro jaushoni jakatatijwa ngo vanarume ava. (Vahebheru 12:​1, 2) Perapo vonanyi kuti mungavatevejeresavo kudini.

5. Mungaitisa kudini kuti muve mundhu anonasa kurangarira? (Nduyo 119:9)

⁵ Sakuriranyi no “kungwarira murangariro yakanaka.” (Mazwi Akangwara 3:21) Mundhu anokwanisa kurangarira ushoni anotanga asotesesa zviya zvaanokwanisa kuita acito aita ciri cese. Waro vangisiranyi kuti muve no mugariro uwu no kwenderera mberi munawo. Ngenyi? Ngokuti nyika ino yakazara ngo vandhu vanoteverera murangariro wavo basi kana kuti vanocengejwa ngo zviya zvavanoda. (Mazwi Akangwara 7:7; 29:11) Kusiyapo izvo, materevhizau, mafirimi, ma interneti no maredhi sosiyari zvingamucengeja zvoita kuti zvipsase manera enyu okurangarira. Waro mungasakuririsa kudini murangariro wenyu? Tanganyi kujijira ndhungamiriro jo mu Bhaibheri no kurangarira kuti ngenyi jakanaka kwamuri. Perapo shandisanyi ndhungamiriro iji ngo kutema zvivaringo zvinodakajisa Jehovha. (Verenganyi Nduyo 119:9.) Pamunosakurira mugariro uwu wakanakari maningi wokushandisa ndhungamiriro jo mu Bhaibheri pakutema zvivaringo, munonga maita mudanyu unosisira maningi kuti muve Mukristu wakaivha ku divi ro umwari. (Mazwi Akangwara 2:​11, 12; Vahebheru 5:14) Vonanyi basi kuti kunasa kurangarira kungamubesera kudini pamugariro muviri iji: Wokutanga, manera amunotaja hambzaji no wocipiri, pamunotema zvivaringo ngo pamusoro po kusimira no manera amunojivona.

6. Kunasa kurangarira kungabeseresa kudini mujaha kuti akhombije nderemejo kuno hambzaji?

⁶ Kurangarira ushoni kunomubesera kuti mureremeje vanakaji. Apana cakashata kudari imwe hama iri kudakarira hambzaji nokutizve inoda kuvaziva ushoni. Mujaha anonasa kurangarira ushoni acito atema civaringo, aacaizoita zviro zvinoita kuti hambzaji igume pakurangarira kuti iri kudiwa kuveni iyena aazivi kunasiririka  kuti acadhe naye. (1 Timoti 5:​1, 2) Kudari iyona hameyo iri kunamorari no hambzaji, inodikana kurangarira kuti ingwarire mugariro wayo waushoni, aizotenderi kuti vovaviri vagare vari vega pacina vanovaperekeja.—1 Vakorinte 6:18.

7. Kunasa kurangarira kungabeseresa kudini mujaha kuti ateme zvivaringo zvaushoni ngo pamusoro po nguvo no mavonekero ake?

⁷ Manera amweni okuti mujaha anotatija kuti anorangarira ushoni acito atema zvivaringo ngo okurangarira ngo pamusoro po manera aanodikana kusimira no manera aanojivona. Kazinji nguvo jinoanja kuizwa jinoithwa ngo vandhu vacikareremeji Jehovha kana kuti ngo vandhu vanoita zvo uhure. Murangariro wavo uciripi waushoni unovoneka kuvhira ku zviro zvavanosimira, ivona vanosimira nguvo jakabata no jinoita kuti mwanarume avoneke inga mwanakaji. Mujaha kuti ave Mukristu wakaivha paanosana nguvo jokusimira anodikana kushandisa ndhungamiriro jo mu Bhaibheri no muezaniso jaushoni jo hama no hambzaji jo mu ungano. Iyena angajivhunjisa kudari: ‘Kureva kuti zvandinokheta zvinokhombija kuti ndinorangarira ngo pamusoro po mavonero o vamweni? Kureva kuti manera andinosimira no manera andinojivona anoita kuti vamweni vandivone inga mushandiri wa Jehovha?’ (1 Vakorinte 10:​31-33; Tito 2:6) Mujaha anorangarira ushoni ngo pamusoro po shwiro iyi, anoreremejwa mu ungano no kureremejwavo ndi Baba wedu vo mugore.

8. Mujaha angaitenyi kuti ave mundhu anothembeka?

⁸ Ivanyi mundhu anothembeka. Mujaha anothembeka anoita ushoni mabasa aanawo. (Ruka 16:10) Rangariranyi ngo muezaniso wakakwana wa Jesu. Jesu aacaizvirejarejepi kana kutoregera kuita mabasa amweni. Kusiyapo kuita izvo, iyena waaita mabasa ese aakapuwa ndi Jehovha pikija pazvainesa kuzviita. Iyena waida vandhu maningi-ningi vajiji vake nokutizve wainga akanasiririka kuti apire upenyu hwake kwavari. (Johani 13:1) Imwimwi mungatevejera Jesu ngo kushanda ngo simba kuti muite basa rese ramunopuwa. Kudari mucikazivi zvokuita ivanyi anojidodokesa mokumbira besero kuno hama jino ruzivo. Mucadakara ngokuita zviro zvishoma basi. (Varoma 12:11) Kusiyapo izvo, itanyi basa renyu “inga muri kuzviitira Jehovha, kuciripi mundhu.” (Vakorose 3:23) Ngozvokadi kuti imwimwi amuzivi kukwana ngo kudaro, zivanyi zvamuri no kutendera zvamunoposa.—Mazwi Akangwara 11:2.

9. Ngenyi mujaha anodikana kujijira kuva no mugariro jaushoni?

⁹ Kuti muve Mukristu wakaivha munodikana kujijira kuva no mugariro jaushoni. Mugariro iji jinozomubesera kuti mukwanirise mabasa amakagajwa mu ungano no kuwana basa rinozomubesera kuti muenderere mberi mecitaja zvinodiwa zvo mbhuri yenyu. Cimwenizve, izvi zvinozomubeserazve kuti muve no ushamwari wakanaka no vamweni. Wari ngativone mugariro jimweni jakona.

10-11. Kudari mujaha akaziva ushoni kuverenga no kutara, ngozvapi zvaangaita pacake no kuitiravo ungano? (Nduyo 1:​1-3) (Vonanyi foto.)

¹⁰ Jijiranyi kuverenga no kutara ushoni. Bhaibheri rinonanga kuti kuverenga Soko ra  Mwari njiku jese no kurangarijisisa, zvinobesera mwanarume kuti ave no mudakaro no kubudirira pa zvese zvaanoita. (Verenganyi Nduyo 1:​1-3.) Kuverenga Bhaibheri njiku jese zvinozomubesera kuti anase kuziva manera a Jehovha okurangarira no kumubesera kuti anase kurangarira ushoni no kujijira kushandisa ndhungamiriro jo mu Bhaibheri. (Mazwi Akangwara 1:​3, 4) Mwanarume anoita izvi anosisira maningi mu ungano. Ngenyi?

¹¹ Ungano inoda hama jinonasa kujijisa kuti vapekeje ndhungamiriro no mazano akacijikira mu Bhaibheri. (Tito 1:9) Kudari mukaziva kuverenga nokutara ushoni zvinoita kuti muzokwanise kunasirira ushoni hurukuru jenyu no kunasirira ushoni mupinguro jinozovangisa rutendo wo hama. Imwimwi mungazokwanisa kutarira zviri zvese pamunonga mecijija kana pamunonga mecipurukira hurukuro pamusongano kana mu magungano o mutundhu kana o ndharaundha. Zvamunotariraro zvinozomubesera kuvangisa rutendo hwenyu no kuvangisavo vamweni.

12. Ngozvapi zvingamubesera kuti munase kubhuisana no vamweni?

¹² Nasanyi kubhuya no vamweni. Mukristu anodikana kujijira kunasa kubhuya ushoni no vamweni. Mundhu anonasa kubhuya ushoni no vamweni anonasa kupurukira no kunasa kuzwisisa murangariro no mazwiro o vamweni. (Mazwi Akangwara 20:5) Iyena anokwanisavo kuzwisisa zvinobhuya vamweni, kupurukira izwi ravo nokunasa kuzwisisa zvavanobhuyaro. Imwimwi amuzokwanisi kujijira zvese izvi kudari mukatama kupeja mukuvo naivona. Kudari njiku jese munobhuya ngo kushandisa foni, email kana kuti mesajhe izvi zvinozopungura kubhuisana kwamunonga meciita pamunonga muri mese. Ngo kudaro, psakanyi mukana kuti muwanane no vamweni kuitira kubhuisana navo.—2 Johani 12.

13. Ngozvapi zvaushoni maningi mujaha zvaangajijira? (1 Timoti 5:8) (Vonanyi foto.)

¹³ Mucaimira kuitihwa zviro ngo vamweni makagara. Mukristu wakaivha anodikana kujijira kujisapota no kusapotavo mbhuri yake. (Verenganyi 1 Timoti 5:8.) Ku ndau jimweni majaha angajijira basa ririrese no vabari vakona kana no ukama humweni. Kuveni ku ndau jimweni majaha angajijira kuita basa paanonga ari kucikora. Azvinenyi kuti ndi zviro zvapi zvamuri kujijira, ngo zvaushoni maningi kujijira zviro zvinozomuita kuti muzowana basa. (Mabasa o Vapostori 18:​2, 3; 20:34; Vaefeso 4:28) Psakanyi kuva no mugariro wo ari wese anoshanda ngo simba no anopejisa zvaanotangisa. Ngokuita izvi zvinozova zvakareruka kuti muwane basa no kuenderera mberi munaro. Mugariro no mabasa zvatabhuyaya pa ndima jokutanga, zvinosisiravo ku Mukristu kuti azokwanise kuzwira mabasa amweni aanozova nawo kumbejiyo. Ngatende tivone amwe o mabasa akona.

14. Mujaha angaitisa kudini kuti ave akanasiririka kuitira kushanda mu nguva yakazara?

¹⁴ Kushanda mu nguva yakazara. Makristu mazinji akaivha kudivi ro ku umwari akatanga kushanda mu nguva yakazara paainga ari majaha kamare. Kuva piyona kungabesera majaha kuti ajijire matajire aangaita vandhu vese no manera aangashandisa mare no kutama kuishandisa pacina shwiro. (Vafiripi 4:​11-13) Manera aushoni okutangisa basa ro mu nguva yakazara ngo okushanda inga piyona wo besero. Hama zinji jakapeja mukuwo wakatikuti jecishanda inga mapiyona o besero izvo zvakavabesera kuti vave vakanasiririka kuti vazove mapiyona o nguva jese. Basa ro upiyona ringafunungura mukana jimweni jokushanda mu nguva yakazara, inga muezaniso, kushanda pa basa rokuvaka kana kuenda ku Bheteri.

15-16. Ngozvapi zvingabesera mujaha kuti ave Mubeseri wo ungano kana mukuru?

¹⁵ Mubeseri wo ungano kana mukuru. Mwanarume wese mu ungano waidikana kuva no cido cokushandira hama no hambzaji ngo kuva mukuru. Bhaibheri rinonanga kuti vanarume vanovangisira pakuita izvi vari kuvangisira pakuita “basa rakanaka maningi.” (1 Timoti 3:1) Hama inodikana kushanda inga mubeseri wo ungano icito yashanda inga mukuru. Mubeseri wo ungano anobesera vakuru kuti vataje hama mu ungano ngo njira jakasiyana-siyana. Vakuru kubatanijavo no vabeseri vo ungano, vese i vandhu vanojidodokesa no vanoshandira hama no hambzaji. Cimwenizve ivona vanovangisira maningi mu basa ro kucumaera. Majaha angakwanirisa kuti agajwe inga vabeseri vo ungano pikija vacito vaano makore akawanda. Mubeseri wo ungano anokwanirisa angagajwa kuti ave mukuru pikija ano makore anokwana kuita 20 kana kwenda mberi.

¹⁶ Ngo zvapi zvamungaita kuti mushande inga mubeseri wo ungano kana mukuru? Bhaibheri rino rista yo mugariro jamunodikana kuva najo. Asi zivanyi kuti mugariro iji jinodikana kuva jecindundihwa ngo rudo hwamunahwo na Jehovha, kuno mbhuri yenyu kubatanijavo no ungano. (1 Timoti 3:​1-13; Tito 1:​6-9; 1 Pedhru 5:​2, 3) Vangisiranyi kuti muzwisise zvinobatanijwa pa mugariro umwe nga umwe. Kusiyapo izvi, itanyi mukumbiro kuna Jehovha mecikumbira besero rake kuti mukwanise kuva no mugariro iji. c

17. Mujaha angaitisa kudini kuti ave akanasiririka kuti azove mwamuna waushoni kana musoro wo mbhuri? (Vonanyi foto.)

¹⁷ Mwamuna no musoro wo mbhuri. Mukuzwirana no magama a Jesu, Makristu amweni akaivha, aizokheta kuenderera mberi acizivi kucadha.  (Mateu 19:12) Kudari imwimwi mukakheta kucadha, zivanyi kuti munozova no muthwaro wokuzova mwamuna, no musoro wo mbhuri. (1 Vakorinte 11:3) Jehovha anoda kuti mwamuna ade mukaji wake, no kumutaja ku divi ro kunyama, mu mazwiro no kudivi ro kumujimu. (Vaefeso 5:​28, 29) Mugariro no zvikwaniriso zvotapera kubhuya ngo pamusoro pazvo mu cipauko cino, zvinobatanija kurangarira, kureremeja vakaji no kuva mundhu anothembeka, zvinozomubesera kuti muve mwamuna waushoni. Mukaita kudaro, munozova makanasiririka kuti muve mwamuna waushoni no musoro wo mbhuri.

18. Mujaha angaitisa kudini kuti ave akanasiririka kuti azove baba?

¹⁸ Baba. Pamunopera kucadha zvingaita kuti munozova baba. Waro ngozvapi zvamungajija kuvha kuna Jehovha ngo pamusoro po kuva baba waushoni? Mungajija zviro zvakawanda. (Vaefeso 6:4) Jehovha wainga acina nyowa yo kubhuya no mwana wake Jesu kuti waimuda maningi no kumutendera. (Mateu 3:17) Kudari mukazova baba, mucakanganwa kuvhunja mwana wenyu kuti munomuda. Nguva jese mwana wenyu paanoita zvakanaka, muvangisenyi. Majibaba anotevejera muezaniso wa Jehovha, vangabeseravo vana vavo kuti vavevo Makristu akaivha. Imwimwi mungava makanasiririka kuti muve baba vaushoni ngo kutaja ushoni mbhuri yenyu no kutaja hama no hambzaji jo mu ungano, no kuvavhunja kuti munovada no kuvareremeja. (Johani 15:9) Izvi ndizvona zviro zvinozomubesera pamunozova mwamuna kana baba. Mbhera mukuvo wondhowo, imwimwi mungava no cokwadi cokuti munosisira maningi kuna Jehovha, kuno mbhuri yenyu, pomwe no ku ungano.

19-20. Ngozvapi zvingabesera majaha kuti ave akaivha ku divi ro umwari? (Vonanyi foto yo pakapa.)

¹⁹ Majaha, zvinoda kuvangisira kuti muve Makristu akaivha ku mujimu. Imwimwi munodikana kutevejera muezaniso jaushoni, kuva no zvikwaniriso, kuva vanothembeka, kujijira mugariro jaushoni kuitira upenyu hwenyu no kujinasirira kuitira mabasa amunozowana kumbejiyo.

²⁰ Kangaije muri kuthimwa-thimwa ngo mabasa amunozova nawo kumbejiyo. Asi imwimwi munozozvikwanisa. Ceukijanyi kuti Jehovha anoda kumubesera. (Isaia 41:​10, 13) Zvakajeka kuti hama no hambzaji jo mu ungano jinozomubesera. Kudari imwimwi mukaita zvese zvamunokwanisa kuti muve Mukristu wakaivha, upenyu hwenyu hunozova hunodakajisa. Itusu tinomuda maningi hama jiri majaha! Mungava no cokwadi cokuti Jehovha anozomukomborera maningi pamunovangisira kuti muve Mukristu wakaivha.—Mazwi Akangwara 22:4.