Kwenda ku nda-nda-nda yo zviri mukati

Kwenda ku bhokiso ro zviri mukati

ZVIITIKO ZVO UPENYU

Kukhombija Kudakarira Vamweni Kunoviisa Makomborero Acikaperi

Kukhombija Kudakarira Vamweni Kunoviisa Makomborero Acikaperi

Inini na mai wangu pomwe na hambzaji yangu, Pat, mu gore ra 1948

“GEREJHA Angrikana arijijisi cokwadi. Ngo kudaro, endererai mberi wecipsaka cokwadi.” Mbiya vakabara mamaa, vainamata ku gerejha iri povakapera kunanga masoko aya, mamaa vakatanga kupsaka cokwadi. Asi ivona avacaidepi kubhuya no Zvapupu zva Jehovha. Vakatondivhunja kuti ndifindare pondaivona Zvapupu zveciguma pa muzi pedu ku Toronto, Kanadhaa. Asi mai doko wangu povakatanga kujija Bhaibheri no Zvapupu zva Jehovha mu gore ra 1950, mamaa vakabatana navo, votanga kujija. Vaijija ku muzi ka mai doko wangu, nopapera mukuvo wakati kuti, vakabhabhatijwa.

Papaa vainga mutungamiriri wo gerejha Unidha ro Kanadhaa, nguva jese ivona vaituma inini no hambzaji yangu kuti tiende ku gerejha kuti tijije zvaijijiswa vana vadoko Madimingu ese co mangwanani. Paimbhera ngo kuita 11 ora taienda kozwa misa yaiithweyo. Comadeko, taienda ku Nyumba yo Umambo na mamaa. Itusu taikwanisa kuvona kusiyana ko zviyara zviviri izvi.

Pa Gungano ro Nyika Zinji rainga no musoro waiti, Vontade Divina, pamwepo no mbhuri Hutcheson mu gore ra 1958

Mamaa povakavhunja shamwari javo, Bob na Marion Hutcheson zvavainga vecijija, ivona vakatenderavo kujija cokwadi. Mu gore ra 1958 hama Bob no mukaji wavo Marion pomwe no vana vavo vatatu, vakanditora kuti ndiende kosistiri Gungano ro Nyika Zinji ro njiku sere rainga no musoro waiti, Vontade Divina raizoitwa ku dhorobha ro Novha Yorki. Wari, ndiri kuzwisisa kuti zvakavanesera maningi kuti vanditore kuti ndiende ku gungano iri, asi irona rakava rinosisira maningi mu upenyu hwangu.

HAMA NO HAMBZAJI JAKANDIBESERA KUTI NDIKWANISE KUITA ZVIZINJI PA KUSHANDIRA KWANGU JEHOVHA

Pandainga cimujaha, taigara ku maminda, kondhoyo tairima nokurera zvinyama. Ngo iyo ndava ndaidakarira maningi kurera zvinyama. Ndakatoguma pa kurangarira kuti ndaidikana kujija kuti ndikwanise kuita basa ro kutaja zvinyama. Mamaa vakabhuya ngo pamusoro pa izvi no mukuru umweni wo ungano yedu. Ngo rudo hwese iyena wakandiceukija kuti tiri kupona “mu njiku jo kupejisira.” Ngo kudaro, kwenda ku univhersidhadhi kojija ko makore akawanda, zvaizopsasa maningi ushamwari hwangu na Jehovha. (2 Timoti 3:1) Inga muviyo, ndakatema civaringo co kutama kwenda ku univhersidhadhi.

Asi ndaindogara ndecirangarira kuti ngozvapi zvandaizoita pandaizopera kujija shikora. Pikija ndaiienda kocumaera pa kupera ko sumana jese, andicaidakarira basa iri, nee andicaitokwanisa kujivona inga piyona. Pa mukuvo uwu, papaa no bamudoko wangu vainga vacikaripi Capupu ca Jehovha, vakandivangisa kuti ndipeje nguva yangu yese ndecishanda pa empereza huruwane yo seguro ku Toronto. Bamudoko wangu vainga no cigaro cakakhwirira pa empereza iyi, ngo kudaro, ndakatendera basa iri.

Pandainga ku Toronto ndaidikana kushanda maningi, zvoita kuti ndipeje mukuvo wakawanda no vandhu vainga vacikanamati Jehovha. Izvo zvakaita kuti ndiruze maningi musongano no kutama kwenda maningi kocumaera. Pakutanga ndaigara na Cekuru wangu vainga vacikaripi Capupu. Asi povakatamika, ndaidikana kupsaka ndau imweni yo kugara.

Mbhuri Hutchesons, vakanditoraya kwenda ku gungano mu gore ra 1958, vakadari inga vabari vangu. Ivona vakandikoka kuti ndiende kogara navo no kundibesera kuti ndivangise ushamwari hwangu na Jehovha. Mu gore ra 1960 inini no mwana wavo John, takabhabhatijwa. John wakatanga kushanda inga piyona, izvo zvakandiita kuti ndidakarire basa ro kucumaera. Hama mu ungano jakatanga kuvona kuti ndaienderera mberi kamare ku divi ro umwari, inga muviyo, ndakazogajwa inga Mushandiri wo Cikora co Mushando wo Umwari. a

NDAKAWANA MUDONI ANOSHAMAISA, NDOTANGA KUSHANDA INGA PIYONA

Njiku yo mucadho wedu mu gore ra 1966

Mu gore ra 1966, ndakacadha na Randi Berge, piyona waivangisira, wainga no cido co kushanda ku ndau iri yese inodiwa vashandi. Muvonereri wedu wo ndharaundha wakativangisa no kutibesera kuti ticinje ungano yedu kuti tiende kobesera ungano yo Orillia ku Ontario. Ngo kudaro, takaronga zviro zvedu toenda kondhoyo.

Potakaguma ku Orillia, ndakabatana no mukaji wangu ndotanga kushanda inga piyona wo nguva jese. Ndakatanga kuva no mudakaro wakafanana no wainga no mukaji wangu. Pasure po kutanga kudakajihwa ngo kuita basa iri, ndakadakaravo ngo kushandisa Bhaibheri kuti ndibesere vandhu kuti vajije cokwadi. Akava makomborero makuru maningi kukwanisa kubesera, varovorani vamweni vanodakajisa maningi vo ku Orillia kuti vakwanise kuita cinjo mu upenyu hwavo, vogumira pa kuva vashandiri va Jehovha.

KUJIJIRA NDUMI IMBZA NO MANERA MAPSA OKURANGARIRA

Pa hwendo humweni hwo takaita kwenda ku Toronto, ndakasongana na hama Arnald MacNamara, imwe yo hama yaitungamirira pa Bheteri. Ivona vakativhunjisa dangani taidakarira kushanda inga mapiyona anosisira. Ngo kukasika, ndakadavira kudari: “Hina! Tingaenda kuri kwese, kuciripi ku Kebheki!” Ndakananga kudeya ngokuti inini ndairangariravo inga manera airangarira vandhu vazinji vaigara ku Kanadhaa vaivereketa Cingezi, ngo pamusoro po vandhu vaigara ku Kebheki vaivereketa Cifransa. Pa mukuvo uwu kwainga no vandhu vaida kuti porovhinsiya yo Kebheki itame kutongwazve ngo Kanadhaa.

Hama Arnald vakananga kudari: “Wari Bheteri riri kutumira mapiyona anosisira basi kwenda ku Kebheki.” Ngo kukasika ndakatendera mukoka uwu. Ndaizviziva kuti mukaji wangu waida maningi kushandira kondhoyo. Pa kufamba ko nguva, ndakazozwisisa kuti ici cakava civaringo caushoni maningi cotakatema mu upenyu hwedu.

Pakupera kujija Cifransa ko sumana jinokwana kuita 5, inini no mukaji wangu pamwepo no varovorani vamweni, takaita hwendo kwenda ku Rimouski, kuvha kondhoyo kwenda ku Montreal painga no makiromita aikwana kuita 540. Tainga ticito takwanisa kuvereketa ushoni Cifransa, izvi zvakanasa kuvoneka ushoni pa mukuvo wo kuti tainga pa musongano, ndoverenga zviziviso. Ndakananga kuti pa gungano raizotevera, tinozova no “ice jakawanda jinovha ku nyika imweni” kusiyapo kunanga kuti tinozova no “hama no hambzaji jinovha ku nyika yo Austria.”

“Nyumba yo Kucena” ku Rimouski

Ku Rimouski takaashira besero ro hambzaji murongomuna jaivangisira maningi jainga jicizivi kurovohwa pomwe no mbhuri Huberdeaus yainga no vana vaviri vokaji. Hama Huberdeau no mukaji wavo, vakaarugari nyumba huru maningi yaizokwana kugara mapiyona ese, mapiyona aya aibeseravo pa kupagari nyumba iyi. Itusu taidanija nyumba iyi kuti Nyumba yo Kucena, ngokuti yese yainga yakapintahwi ngo kori yo kucena. Pa nyumba iyi paigara vandhu vanokwana kuita 12 kana 14. Inga mapiyona anosisira, inini no mukaji wangu taicumaera kuvhira comangwanani mbhera usiku. Ngo kudaro, taidakara maningi ngokuti mukuvo wese tainga no mundhu wokutiperekeja mu basa ro kucumaera, pikija co usiku mu mukuvo wo cipepo, kwecitotondhora maningi.

Takaguma pa kuva no ushamwari no mapiyona aya, zvokuti vakaguma pakudari inga mbhuri yedu kamare. Nguva jimweni, taitogara tese pamwepo tecikota muriro kana kutopsaka “njiku imwe” kuti tibike tese. Hama imweni yainga pa cikwata cedu yaikwanisa ushoni kuimba. Ngo kudaro, ngo masabudu co usiku itusu taiimba no kutotamba.

Vandhu vakawanda maningi ku Rimouski vakadakarira kujija Bhaibheri. Ko makore mashanu basi takava no mudakaro wo kuvona vajiji vakawanda vo Bhaibheri vacienderera mberi vogumira pa kubhabhatijwa no kuvona ungano yedu yeciva no vacumaeri vanokwana kuita 35.

Ku Kebheki takaashira rovejo yaushoni kamare yaizotibesera mu basa ro kucumaera. Takakwanisa kuvona Jehovha ecitibesera mu basa ro kucumaera no kutibesera kuti tiwane zviro zvimweni zvataida ku divi ro kunyama. Kusiyapo zvondhozvo, itusu takajijira kuda vandhu vo mu ndima iyi, kuda ndumi yavo no zvirovejeso zvavo. Izvo zvakatibesera kuti tidakarirevo zvirovejeso zvimweni.—2 Vakorinte 6:13.

Pikija tainga ticikazviveteri, bheteri rakatikumbira kuti tiende ku dhorobha ro Tracadie, riri kumavhazuva ko Novha Brunswick. Zvakanesa maningi kuti tiite izvi, ngokuti tainga tapera kuarugari nyumba imbza yataida kugara no kuasinari kontrato kuti ndishande nguva imwe pa shikora ndecijijisa. Kusiyapo zvondhozvo, vajiji vamweni vo Bhaibheri vainga vapera kugajwa inga vacumaeri vacizivi kubhabhatijwa. Cimwenizve, Nyumba yedu yo Umambo yainga icito yapera kuvakwa.

Itusu takapeja njiku jakati kuti teciita mukumbiro ngo pamusoro pazvo, toenda kovhakacira dhorobha ro Tracadie, torivona kuti rainga rakasiyana maningi no Rimouski. Asi takatema civaringo cokuti kudari Jehovha anoda kuti tiende kondhoyo, tinoenda. Takaeja Jehovha, tomuvona ecivhisa zvineso zvese zvainga kumbeji kwedu. (Marakiya 3:10) Zvecivoneka kuti mukaji wangu wainga no ushamwari wo phedo na Jehovha, cido co kushandira kumweni no kugara mukuvo wese akadakara, zvakatirerukira maningi kuita cinjo iyi.

Mukuru umwe basi wainga mu ungano yedu, vainga hama Robet Ross. Ivona vaishanda inga piyona kondhoyo pamwepo no mukaji wavo, Linda, votema civaringo cokwenderera mberi vari kondhoyo pikija pakupera kubahwa ko mwana wavo wokutanga. Pikija vecirera mwana wavo, vakaenderera mberi vecivangisira mu basa ro kucumaera no kuashira ushoni varendo, izvo zvakativangisa maningi.

MAKOMBORERO OKUSHANDIRA KU NDAU INODIWA MANINGI VACUMAERI

Tecishanda pa basa redu rokutanga ro kuvhakacira ungano mu mukuvo wo cipepo

Pasure po kupeja makore maviri tecishanda inga mapiyona ku Tracadie, takaashira masoko amweni anodakajisa, ndakakokwa kuti ndishande inga muvonereri wo ndharaundha. Takapeja makore anokwana kuita 7 tecishanda mu ndharaundha inobhuiwa Cingezi. Perapo takakokwa kuti tishande mu ndharaundha inobhuiwa Cifransa ku Kebheki. Muvonereri wedu wo Dhistritu ku Kebheki, hama Léonce Crépeault, vaindisimba maningi pandaiita hurukuro jangu. Asi pavaipera kuita izvi, vaindivhunjisa kudari: “Ngozvapi zvaungaita kuti hurukuro jako jinase kubesera kamare?” b Kuda kwavo kundibesera kuti hurukuro jangu jinase kubuda ushoni, zvakandibesera maningi kuti ndikwanise kuitisa nane.

Basa rimwe rondakagajwa randicikakanganwi, ngo rondakaita pa gungano ro nyika jakawanda rakaitwa ku Montreal mu gore ra 1978, rainga no musoro waiti, “Fé Vitoriosa.” Ndakagajwa kuti ndishande mu Bauhwa Rinovonerera Zvokuha. Itusu taivetera kuashira vandhu vanokwana kuita 80.000. Cimwenizve, tainga tapera kuashira ndhungamiriro jipsa ngo manera aidikana kuithwa basa iri. Zvese kamare zvainga zvipsa: Mathurusi ataidikana kushandisa, zviro zvataidikanaro kunasirira no manera okuzvinasirira ndiona. Tainga no jharera jinokwana kuita 20, asi mukuvo umweni ajicaishanda ushoni. Zvecivoneka kuti painga peciitihwa mutambo pa ndau yaidikanaro kuitihwa gungano, takakwanisa basi kunghwina mu ndau iyi mambakwaeja o njiku yokutanga yo gungano. Taidikana kurigari fugau kuti jipise kucito kwaeja kuti tikwanise kuita ica. Takamukira kuremba kamare, asi ndakajijira zvakawanda maningi ngo hama jaishanda ngo simba jainga jakazvipira, ngokuti jaishanda jakadakara. Ushamwari hwotakaita pa gungano iri wakatovanga mbhera nyamasi. Kwatiri zvakadakajisa maningi kuvavo pa gungano iri ricikakanganiki ku Kebheki, ngokuti mu porovhinsiya iyi kutangira gore ra 1940 mbhera 1950, hama jedu jaiteverehwa maningi.

Tecibesera kunasirira gungano rakaithwa ku Montreal mu gore ra 1985

Ndakajija zvakawanda maningi kuvhira ku hama jaitungamirira mabauhwa akasiyana-siyana pa gungano iri rakaithwari ku Montreal. Mu gore rimweni, Hama David Splane, vari kushandari inga umwe wo vo Mukhumbi Unotonga, vakava mutungamiriri wo gungano. Mu gore rimweni, pandakakumbihwa kuti ndiitevo basa iri, hama David vakandibesera maningi.

Mu gore ra 2011, pasure po kupeja makore anokwana kuita 36 tiri mu basa ro kuvhakacira ungano, ndakakokwa kuti ndive mujijisi wo Cikora Kuitira Vakuru vo Ungano. Mukati mo makore maviri basi tiri mu basa iri, takavata pa kama jinokwana kuita 75. Asi basa rotakaita pa mukuvo uwu, rakava rinodakajisa maningi. Pakupera ko sumana imwe nga imwe, vakuru vaidakara maningi no kubongesera zvese zvaiithwa ngo Mukhumbi Unotonga pa kubesera vakuru kuti vakwanise kutaja ushoni ushamwari hwavo na Jehovha.

Tevere, ndakagajwa kuti ndive mujijisi wo Cikora co Vavhangeri vo Umambo. Urongwa wo cikora ici wainga wakabatikana maningi, kazinji vajiji vaimukira kuremba, ngokuti ivona vaidikana kupeja nguva jinokwana kuita 7 njiku jese vecijija, voguma kumuzi vopeja nguva jinokwana kuita 3 veciita mabasa ovapuwa ku cikora pomwe no kunasirira mativi anokwana kuita 4 kana 5 sumana jese. Inini no mujijisi umweni takavhunja vajiji kuti ivona avacaizokwanisa kuita zvese izvi pacina besero ra Jehovha. Nguva jese ndiciri kuceukija kuti vajiji vaishamaisika maningi pa kuzwisisa kuti paya povaithemba Jehovha vaikwanisa kuita zviro zvaivoneka kuti azvicaizokwanisika.

KUKHOMBIJA KUDAKARIRA VAMWENI NGUVA JESE KUNOVIISA MAKOMBORERO

Zvecivoneka kuti mai wangu vaikhombija kudakarira vamweni, zvakaita kuti vajiji vavo vo Bhaibheri vaenderere mberi ku divi ro umwari no kutoitazve kuti papaa vacinje manera avaivona cokwadi. Pasure po njiku 3 mamaa novatamika, takashamaisika maningi ngo kuvavona pa vhaza yokutanga veciviya pa Nyumba yo Umambo kuti vazwe hurukuro ya vese. Ivona vakaenderera mberi vecienda ku musongano ko makore akawanda maningi, mbhera oita 26. Papaa avazivi kuzobhabhatijwa, asi vakuru vakandivhunja kuti ivona vainga mundhu wokutanga sumana jese kuguma pa musongano.

Mamaa vakavavo muezaniso wakanaka kwandiri no kuno hambzaji jangu ndhatu. Ivona no majimwamunavo vari kushandira Jehovha novakagondeka. Vaviri vavo vanoshanda ku bheteri, umwe ku bheteri ro Portugari, umweni ku bheteri ro Haiti.

Inini no mukaji wangu tiri kushanda inga mapiyona anosisira ku Hamilton, Ontario. Pataiita basa ro kuvhakacira ungano, taidakarira maningi kwenda ku hwiririro no ku jijo jo Bhaibheri jo vamweni. Asi wari tino mudakaro wo kuva no vajiji vedu kamare vo Bhaibheri no kuvona kwenderera kwavo mberi ku divi ro umwari. Mu ungano yedu imbza, takava no ushamwari wo phedo no hama no hambzaji. Takadakara maningi ngo kuvona kuti Jehovha ari kuvataja mu mukuvo wo zvineso no waushoni.

Tikasota sure, tinobongesera maningi ngo zvese zvatakaitihwa ngo hama no hambzaji. Ngo iyo ndava, tinovangisiravo kuti tikhombije “rudo” kuno vamweni, ngo kuvavangisa kuti vaenderere mberi vecishandira Jehovha mbhera pavanokwanisa. (2 Vakorinte 7:6, 7) Inga muezaniso, kwainga no mbhuri yo kuti mai no vana vavo vaviri vainga mapiyona. Ngo kudaro, ndakavhunjisa mwamunewo kuti ngenyi ivona avashandivo inga piyona. Ivona vakananga kuti vainga vecibesera mapiyona matatu pa muzi pavopo. Ndakavavhunjisa kuti: “Kureva kuti besero ramuri kuvaparo rinopinda besero ravari kupuwa ndi Jehovha?” Ndakavavhunja kuti ivona vaizokwanisa kuva no mudakaro uno vandhu vo pa muzi pavo. Pa mweji mutandhatu jakazotevera vainga votanga kushanda inga piyona.

Inini no mukaji wangu tinozoenderera mberi ‘tecitokotesa muxamaiso’ ya Jehovha mbhera ku “mubarihwana unozoza,” tecivetera kuti vavevo no mudakaro wotakava nawo pa kushandira kwedu Jehovha.—Nduyo 71:17, 18.

a Wari uno anozivika inga mutungamiriri wo Musongano Upenyu no Mushando.

b Vonanyi zviitiko zvo upenyu zva hama Léonce Crépeault mu Murindiri wa fevereiro wo 2020 pheji 26-30.