MUSORO WO KUJIJA WO 27
Ngenyi Tinodikana Kuthya Jehovha?
“Tenji Mwari anoita citenderano na vaya vanomuthya.” —NDUYO 25:14.
NDUMBO 8 Jehovha Ndiyena Citiziro
ZVATICAJIJA a
1-2. Mukuzwirana na Nduyo 25:14, kudari tecida kuva no ushamwari na Jehovha tinodikana kuitenyi?
MUGARIRO japi jamunovona kuti jinosisira kudari mukada kuva no ushamwari no ari wese? Kangaje mungananga kuti shamwari yaushoni inodikana kuda no kubesera vamweni. Kangaije amungarangariri kuti kuthya ndi mugariro unosisira kuti muve no ushamwari hwaushoni. Asi inga zvanangwa ngo musoro wo cijijo cino, vaya vanoda kuva no ushamwari na Jehovha vanodikana ‘kumuthya.’—Verenganyi Nduyo 25:14.
2 Azvinenyi kuti taano mukuvo wakadini tecishandira Jehovha, tese hedu tinodikana kumureremeja. Zvinorevenyi kuthya Mwari? Tingaitisa kudini kuti tijijire kuthya Mwari? Ngozvapi zvatingajija ngo pamusoro po kuthya Mwari kuvha ku mutungamiriri Obhadhiya, Mupiri Mukuru Jehoyadha na Mambo Jehoasi?
ZVINOREVENYI KUTHYA MWARI?
3. Sananguranyi kuti kuthya kungatijiviririsa kudini.
3 Kangaije tingaguma pa kuthya, kudari tikarangarira kuti tinozotambujika ngo ndava yo ciri cese. Kuthya kwakadari kungatibesera kuti titeme zvivaringo zvaushoni. Kuthya kuwa, kungatibesera kuti titame kufamba mumbhiripiri mo rindi rakajikisisa. Kuthya kukhuvazika kungatibesera kuti titize mugariro waizoita kuti tiwire pa ngozi. Kuthya kukhuvaza ushamwari hwedu no mundhu watinoda, kunotiita kuti titame kuita kana kuvereketa zviro zvakashata.
4. Sathana anoda kuti tithye Jehovha ngo njira yapi?
4 Sathana anoda kuti vandhu vathye Jehovha mu njira icikaripi iyona. Iyena anoda kuti itusu tithembe kuti Jehovha mukuvo wese, wakanyangajwa, anoda kutipanica nokutizve atizokwanisi kumudakajisa. (Jobe 4:18, 19) Sathana anoda kuti itusu tithye Jehovha ngo njira yakashata, togumira pa kusiya kumushandira. Itusu atidikani kuthya Jehovha ngo njira iyi, kusiyapo zvondhozvo tinodikana kujijira kumureremeja no kuthya kumunyangajisa.
5. Kuthya Mwari kunorevenyi?
5 Mundhu anothya Jehovha anomuda no kutama kuita ciri cese cinophwanya ushamwari hwake naye. Jesu “waithya Mwari.” (Vahebheru 5:7) Iyena aacaiithya Jehovha ngokuti ari kuthisijihwa. (Isaia 11:2, 3) Kusiyapo zvonazvo, iyena waimuda no kuda kumuzwira. (Johani 14:21, 31) Inga ndi Jesu, itusu tinoda no kureremeja Jehovha ngokuti iyena ano rudo, uzivi, ururami no simba. Tinoziva kuti Jehovha anotida maningi no kutizve anopsaswa ngo manera atinoashira ndhungamiriro jake. Kudari tikatama kumuzwira, tinozomunyangajisa, asi tikamuzwira iyena anozodakara.—Nduyo 78:41; Mazwi Akangwara 27:11.
TINGAJIJIRA KUTHYA MWARI
6. Ngoyapi njira imwe yatingashandisa kuti tijijire kuthya Jehovha? (Nduyo 34:12)
6 Itusu atizivi kubahwa tecithya Mwari, ngo kudaro tinodikana kukusakurira. (Verenganyi Nduyo 34:12.) Njira imwe yo kuita ndiyona izvi ngo yo kusotesesa zviro zvakasikwa. Patinovona uzivi hwa Mwari, simba rake no rudo hwake kwatiri kuvha ku “zviro zvaakasika” tinozogumira pa kumureremeja maningi no kumuda. (Varoma 1:20) Hambzaji imweni inodanijwa kuti Adhriyana yakananga kudari: “Pandinovona uzivi hwa Jehovha kuvha ku zviro zvaakasika ndinoshamaisika maningi no kundibesera kuzwisisa kuti iyena anoziva zvaushoni kwandiri.” Zvecivoneka kuti ivona vaigara vecizvirangarira mukuvo wese, vakagumira pakunanga kudari: “Andidi kuita ciri cese cinophingaija ushamwari hwangu na Jehovha, uwo wakandipa upenyu.” Pa sumana psakanyi nguva kuti murangarijisise ngo pamusoro po ciri cese cakasikwa ndi Jehovha. Mukaita kudaro, munozoengejera kuda kwamunomuita no kumureremeja.—Nduyo 111:2, 3.
7. Mukumbiro jingatibesera kudini kuti tivangise kuthya kwedu Jehovha?
7 Njira imweni yatingashandisa kuthya kwedu Jehovha ngo yo kuita mukumbiro mukuvo wese. Patinoenderera mberi teciita mukumbiro kuna Jehovha tinozonasa kumuziva. Pa vhaza jese jatinokumbira simba Jehovha kuti atibesere kucungirira muejo jatinosongana najo, tinonga teciceukija kuti iyena anosimba rakakura maningi. Patinomubongesera ngo kutipa Mwana wake Jesu, tinonga teciceukija manera aanotida. Patinomudeketerera kuti atibesere pa zvineso zviri zvese zvatinonga tasongana nazvo, tinonga teciceukija kuti iyena ano uzivi hwakakura maningi. Mukumbiro jakadari inga iji, jinobesera kuti tireremeje maningi Jehovha. Cimwenizve, jinotivangisa kuti titame kuita ciri cese cingakhuvaza ushamwari hwedu naye.
8. Ngozvapi zvatinodikana kuita kuti tienderere mberi tecithya Mwari?
8 Tingavangisa kuthya kwatinoita Mwari ngo kwenderera mberi tecijija Bhaibheri no cinangwa co kuda kujijira ngo muezaniso muzinji jiciripi jaushoni no jaushoni. Ngatende tibhuisane ngo muezaniso jo vashandiri vaviri va Jehovha. Obhadhiya uwo wainga mutungamiriri wo nyumba ya Akhabi no Mupiri Mukuru Jehoyadha. Perapo tinozojijazve ngo muezaniso wa Mambo Jehoasi wo ku Judha, wakatanga kushandira Jehovha wakagondeka perapo wosiya kumushandira.
IVANYI MAKACUNGA INGA NDI OBHADHIYA
9. Kuthya Jehovha kwakabesera kudini Obhadhiya? (1 Majimambo 18:3, 12)
9 Bhaibheri rinonanga kudari ngo pamusoro pa Obhadhiya b: Obhadhiya “waireremejesesa Mwari.” (Verenganyi 1 Majimambo 18:3, 12.) Kuthya uku kwakabeseresa kudini Obhadhiya? Kwakamubesera kuti ave mundhu wakagondeka no anothembeka. Izvi ngo zvakaitisa kuti mambo amugaje kuti ave mutungamiriri wo nyumba yake. (Ezanisanyi na Neemia 7:2.) Kuthya kunyangajisa Mwari kwakabesera Obhadhiya kuti ave no cicunge cinoshamaisa. Mugariro waaida maningi kuva nawo. Iyena wakapona mu mukuvo waitonga mambo wakashata Akabhi, uwo “wakaita bzakaxata pa meso pa Tenji, kupinda vacete vake vese.” (1 Majimambo 16:30) Kusiyapo zvondhozvo, mukaji wa Akabhi, Jezabheri uwo wainamata Bhaari, wainyenya maningi Jehovha, zvokuti wakagumira pa kueja kupeja kunamata ko cokwadi ku umambo wo kanjikazi. Iyena wakatouraya vaporofeti vakawanda va Mwari. (1 Majimambo 18:4) Pacina kukana-kana, Obhadhiya wakanamata Jehovha pa mukuvo unonesa maningi.
10. Obhadhiya wakakhombijisa kudini cicunge cinoshamaisa?
10 Obhadhiya wakakhombijisa kudini cicunge cinoshamaisa? Jezabheri paakatanga kupsaka vaporofeti va Mwari kuti avauraye, Obhadhiya wakatora zana ravo wovafindarisa ‘ngo cikwata co makumaxanu, wovapa bzokuha no kumwa.’ (1 Majimambo 18:13, 14) Kudari Jezabheri naakaziva zvakaithwari ndi Obhadhiya, waizouraiwa. Zvokadi kamare, Obhadhiya waithya, aacaidepi kufa. Asi iyena waida maningi Jehovha no vashandiri vake, kupinda kuda kwaiita upenyu hwake.
11. Kuitisa kudini vashandiri va Jehovha nyamasi uno vangavavo no cicunge inga ndi Obhadhiya? (Vonanyi foto.)
11 Nyamasi uno, vashandiri vazinji va Jehovha vari kupona mu nyika yokuti basa redu riri kurambijwa. Inga ndi Obhadhiya, hama no hambzaji iji, jiri kwenderera mberi jecinamata Jehovha, pa mukuvo umwewo vecireremeja utongi. (Mateu 22:21) Ivona vanokhombija kuthya kwavo Mwari ngo kuzwira iyena kusiyapo vandhu. (Mabasa o Vapostori 5:29) Vanoita zvondhozvo ngo kwenderera mberi vecicumaera masoko akanaka no kuita musongano ngo cifishe-fishe. (Mateu 10:16, 28) Ivona vanoita zvese zvavanokwanisa kuti hama no hambzaji iji, jive no zvese zvajinoda kuti jive no ushamwari wo phedo na Jehovha. Vonanyi muezaniso wa hama Henri, vanogara mu Afrika, ndau yokuti basa redu rainga recirambijwa ko mukuvo wakati kuti. Pa mukuvo uwu, ivona vakazvipira kuti vaende kopa mabhuku hama no hambzaji javo. Ivona vakananga kudari: “Ngo cibarihwe ndiri mundhu anothya maningi. Ngo kudaro, kureremeja kwandaiita Jehovha, ndikona kwakandibesera kuti ndive no cicunge cakadari.” Munojivona kuti munokwanisa kuva makacunga inga ndi hama Henri? Mungava inga ndivona kudari mukathya Jehovha ngo njira kwayo.
IVANYI MAKAGONDEKA INGA NDI MUPIRI MUKURU JEHOYADHA
12. Mupiri Mukuru Jehoyadha no mukaji wake, vakakhombijisa kudini kugondeka kuna Jehovha?
12 Mupiri Mukuru Jehoyadha waithya Jehovha. Izvi zvakamubesera kuti ave wakagondeka no kubesera kumusijira kunamata ko cokwadi. Izvi zvakanasa kuvoneka, apo mwana wa Jezabheri, Atariya wakaeja kutora umambo hwo Judha. Vandhu vainga no mathangwe akanaka kuti vathye Atariya. Iyena wainga wakashata maningi, zvokuti wakaeja kuuraya vazukuru vake vese kuti akwanise kutonga. (2 Kronike 22:10, 11) Umwe wo vana ava Jehoasi, wakapona ngokuti mukaji wa Jehoyadha, Jehoshabhati, wakamutora, womuviga. Iyena no mwamunake vakaviga mwana uwu no kumukorondha. Ngo kuita kwavo izvi, vakabesera kujivirira mubarihwana wa mambo Dhavhidhi. Jehoyadha wainga wakagondeka kuna Jehovha nee aacaithya Atariya.—Mazwi Akangwara 29:25.
13. Jehoasi paakava no makore anokwana kuita 7, Jehoyadha wakakhombijisazve kudini kugondeka kwake?
13 Jehoasi paainga no makore anokwana kuita 7, Jehoyadha wakakhombijazve kuti wainga mundhu wakagondeka kuna Jehovha. Iyena wakaita urongwa wo kuita zviri zvese. Urongwa uhu nowakabudirira, Jehoasi waizova mambo anotendehwa inga mubarihwana wa Dhavhidhi. Kudari nowakatama kubudirira iyena waizouraiwa. Ngo makomborero a Jehovha, urongwa uhu wakabudirira. Jehoyadha ecibesehwa ngo vatungamiriri pamwepo no Varevhi, wakaita kuti Jehoasi ave mambo no kuuraya Atariya. (2 Kronike 23:1-5, 11, 12, 15; 24:1) Jehoyadha wakaita “citenderano na Tenji Mwari, kuti vandhu vese na mambo vaite vandhu va Tenji Mwari, woitabze citenderano pakati pa mambo no vandhu.” (2 Majimambo 11:17) Jehoyadha “wakadira varindi vo musuvo pa manghwiniro o Nyumba ya Tenji Mwari, kuti atame kunghwina no mundhu hake wakangora.”—2 Kronike 23:19.
14. Mu njira yapi Jehoyadha wakareremejwa ngo kureremeja kwaaita Jehovha?
14 Jehovha wakananga kudari: “Ndinozoreremeja vanondireremeja.” Zvokadi iyena wakaita izvi na Jehoyadha. (1 Samueli 2:30) Inga muezaniso, wakatara zvese zvakaitwa ndi Jehoyadha kuti tijije ngo pamusoro pazvo. (Varoma 15:4) Jehoyadha paakafa wakava no makomborero o kuvigwa “no majimambo, mu Guta ra Davidi ngokuti wainga akaita bzakanaka mu Israeli kuna Mwari no Nyumba yake.”—2 Kronike 24:15, 16.
15. Ngozvapi zvatinojija ngo zvakaitika na Jehoyadha? (Vonanyi foto.)
15 Zvakaitikari na Jehoyadha zvingatibesera kuti tikwanise kuthya Mwari ngo njira yaushoni. Vakuru vangatevejera Jehoyadha mukuvo wese ngo kupsaka manera okungwarira ungano. (Mabasa o Vapostori 20:28) Vakuru vangajija zvizinji kuvha kuna Jehoyadha ngokuti pavanothya Jehovha vanokwanisa kwenderera mberi vakagondeka no kushandiswa ndiyena kuti akwanirise zvigondiso zvake. Iyena aazovasii. Majaha anodikana kusotesesa manera Jehovha wakataja Jehoyadha no kumutevejera pa manera avanotajavo hama no hambzaji jaavasharuka no kuvataja ngo nderemejo, maningi-ningi vaya vaano makore akawanda vecishandira Jehovha vakagondeka. (Mazwi Akangwara 16:31) Cimwenizve, tese tingajija zviri zvese kuvha ku vatungamiriri no Varevhi vakabeseraya Jehoyadha. Ngatibesere no kugondeka kwese “vaya vanotungamirira” ngo kuvazwira.—Vahebheru 13:17.
MUCATEVEJERA MUEZANISO WA MAMBO JEHOASI
16. Ngozvapi zvinokhombija kuti Mambo Jehoasi wainga wakarembejeka?
16 Jehoyadha wakabesera mambo Jehoasi kuti ave mundhu waushoni. (2 Majimambo 12:2) Inga muviyo, mambo uwu waingari mujaha waida kudakajisa Jehovha. Asi Jehoyadha paakafa, Jehoasi wakatanga kupurukira zvainangwa ngo vatungamiriri vainga vacikanamati Jehovha. Ngowapi wakava muviyo? Iyena no vandhu vaaitungamirira vakatanga ‘kuromberera makwaxa no bzithombe.’ (2 Kronike 24:4, 17, 18) Naakanyangajwa, Jehovha ‘wakatumira vaporofeti kuti vavaviise . . . , [asi] avazivi kuvazwa.’ Ivona avazivi no kupurukira Zakariya mwana wa Jehoyadha, uwo wainga muporofeti wa Jehovha no mupiri pomwe no hama ya Jehoasi. Mambo Jehoasi wakaita kuti Zakariya auraiwe, pikija mbhuri ya Zakariya yakaponesa upenyu hwake.—2 Kronike 22:11; 24:19-22.
17. Ngozvapi zvakazoitika na Jehoasi?
17 Jehoasi aazivi kuthya Jehovha ngo njira yakanaka, zvoita kuti agumire pakuita zviro zvakashatisisa. Jehovha wakananga kudari: “Vanondixora vanozoxohwa.” (1 Samueli 2:30) Pa kufamba ko nguva cikwata cidoko co masoca o Siriya cakaenda kohwisana no “masoca akawanda” a Jehoasi no ‘kuvatambuja’ maningi. Vasiriya povakapinda, Jehoasi wakauraiwa ngo vashandi vake ngo ndava yo kuuraya Zakariya. Mambo uwu wakashata aacaifanera kuvigwa “mu iba ro majimambo.”—2 Kronike 24:23-25; Mateu 23:35.
18. Mukuzwirana na Jeremia 17:7, 8, tingaitisa kudini kuti titame kuva inga ndi Jehoasi?
18 Ngozvapi zvatingajija ngo muezaniso wa Jehoasi? Iyena waidari inga muti uno miji jicizivi kwenda pasi. Waida kucijikihwa kuti uime. Jehoyadha waimubesaya paakafa, Jehoasi wakatanga kupurukira zvainangwa ngo vapanduki, wogumira pa kuva mundhu acizivi kugondeka kuna Jehovha. Izvi zvinonasa kuvonesa kuti kuthya kwatinoita Jehovha, akudikani kucijikira pa zvinoitwa ngo Makristu amweni kana no vo pa mbhuri yedu. Kuti tienderere mberi takavanga ku divi ro umwari, tinodikana kuvangisa tega kuthya kwatinoita Jehovha ngo kuita mukumbiro, kujija no kurangarijisisa.—Verenganyi Jeremia 17:7, 8; Vakorose 2:6, 7.
19. Jehovha anotikumbira kuti tiitenyi?
19 Jehovha aatikumbiri kuti tiite zviro zvaticikakwanisi. Zvaanotikumbira basi zvakanasa kugurisihwa pana Mucumaeri 12:13, iyo inoti: “Ithyai Mwari no kuteveja mipango yake, ngokuti nga ibzi bzaanodika kuita mundhu.” Patinothya Mwari, tinozokwanisa kuhwisana no zvineso kumbejiyo no kwenderera mberi takagondeka inga ndi Obhadhiya na Jehoyadha. Apana cinozokwanisa kupeja ushamwari hwedu na Jehovha.
NDUMBO 3 Vangiso Yedu, Vetero Yedu, Gonda redu
a Inga zvarinonangwa mu Bhaibheri, gama ro kuti “kuthya” rinonangira zviro zvakawanda maningi. Zvecifira pariri kunangihwaro, irona ringanangira kuthisijira, kureremeja kana kushamaisika. Cijijo cino, cinozotibesera kusakurira mushovo wo kuthya ungativangisa kuti tive vandhu vakacunga no vakagondeka pa basa ratinoitira Baba wedu vokudenga.
b Obhadhiya ari kunangwari apa, asipi muporofeti Obhadhiya wakaponaya mazana o makore akapera wotara bhuku rinodanijwa ngo zina rake.
c KUDURUJIHWA KO FOTO: Pa foto iyi, tiri kuvona hama iri kupekeja mabhuku kuno hama jimweni mu nyika yokuti basa redu riri kurambijwa.
d KUDURUJIHWA KO FOTO: Hambzaji iri musikane iri kujijiswa ngo hambzaji yaamusharuka manera okushandisa foni kuti icumaere; hama yaamusharuka iri kugaja muezaniso waushoni wo kubatikana pa kuita ucapupu hwo pambhene no cicunge cese; hama ino ruzivo iri kubesera pa kujijisa hama jimweni pa kunasirira-nasirira Nyumba jo Umambo.