1. Vandhu vazinji vanovona kudini ngo pamusoro po uzivi unovha mu Bhaibheri? (Mazwi Akangwara 1:20, 21)

 MUNYIKA zinji, tinovona hama no hambzaji jakawanda jakaima jecicumaera jecishandisa karinya. Makambocumaeravo mecishandisa njira iyi? Kangaije izvi zvakamuita kuti murangarire zvakatahwa pana Mazwi Akangwara, cokuti uzivi uri kukhuwa mu makwanja kuti vandhu vazwe. (Verenganyi Mazwi Akangwara 1:20, 21.) Mu Bhaibheri no mumabhuku edu, tinowana “uzivi” wokadi kana uzivi wa Jehovha. Vandhu vanoda uzivi wakadari kuti vawane upenyu ucikaperi. Tinodakara maningi mundhu paanotendera kuashira mabhuku edu. Vamweni avadi kuzwa zvinonanga Bhaibheri. Kuveni vamweni vanototiseka vecirangarira kuti Bhaibheri aricashandi. Vamweni vashora zvinojijisa Bhaibheri ngo pamusoro po mufambiro watinodikana kuva nawo, vecinanga kuti vaya vanotevera zvinojijiswa ngo Bhaibheri vanohasha maningi kana vanojivona kuti vakanaka maningi kupinda vamweni. Pikija zvakadaro, Jehovha ngo rudo hwese anoita kuti uzivi hwake uwanike ngo vandhu vese. Anozviitisa kudini?

2. Tingauwanira kwapi uzivi hwo cokwadi nyamasi uno, vandhu vazinji vanotema civaringo co kuitenyi?

² Njira imwe inoshandiswa ndi Jehovha kuti vandhu vawane uzivi wocokwadi, ndi Soko rake Bhaibheri. Nyamasi uno Bhaibheri arinesi kuriwana. Tingativo kudini no mabhuku edu akacijikira mu Bhaibheri? Ngo besero ra Jehovha, iwona ari kuwanika mu ndumi jinodarika 1.000. Vaya vanoverenga no kushandisa zvavanoverengaro, vanozobesereka maningi. Asi vandhu vazinji avadi kuzwa zvinonanga Jehovha. Pavanotema zvivaringo zvavo, vanothemba mazano avo kana mazano o vandhu vamweni. Vamweni vanotivona inga takaungwa ngokuti tinosana kuteveja zvinonangwa ngo Bhaibheri. Pajijo iyi, tinozovona kuti ngenyi vandhu vanorangarira kudari. Asi pakutanga, ngativone kuti tingaitisa kudini kuti tiwane uzivi unovha kuna Jehovha.

3. Tinokhombijisa kudini kuti tino uzivi hwo cokwadi?

³ Bhaibheri rinonanga kudari: “Maambo o ururami ndikona kuthya Tenji Mwari; cinyuke co uzivi ndikona kuzwa Tenji Mwari.” (Mazwi Akangwara 9:10) Uzivi unobatanija kushandisa zvatinoziva kuti titeme zvivarindo zvaushoni. Tinokhombija kuti tino uzivi hwo cokwadi, patinoziva “cinyuke co uzivi” kana patinopsaka kuziva manera okurangarira a Jehovha ticito tatema civaringo ciri cese cinosisira. Tingakwanisa kuita izvi ngo kusotesesa zvinonanga Bhaibheri no mabhuku edu. Tikaita kudaro, tinovonesa kuti tino uzivi hwo cokwadi.—Mazwi Akangwara 2:5-7.

4. Ngenyi tingananga kuti ndi Jehovha basi angatipa uzivi hwo cokwadi?

⁴ Ndi Jehovha basi angakwanisa kutipa uzivi hwo cokwadi. (Varoma 16:27) Ngenyi? Cokutanga, Jehovha ndiyena Musiki wedu. Ngo iyo ndava, anoziva zvese ngo pamusoro po zviro zvaakasika. (Nduyo 104:24) Cocipiri, zvese zvinoitwa ndi Jehovha zvinovonesa kuti iyena ano uzivi. (Varoma 11:33) Cocitatu, wese anoshandisa mazano o ungwaru aanopuwa ndi Jehovha anobesereka maningi. (Mazwi Akangwara 2:10-12) Kudari tinoda kuva no uzivi hwo cokwadi, tinodikana kutendera kuti zvatinojijari mu Bhaibheri zvitungamirire zvese zvatinoita.

5. Zvecivoneka kuti vandhu avaripi kupsaka uzivi hwa Jehovha, ngowapi uri kuva muviyo wakona?

⁵ Vandhu vazinji vatinowana patinonga tecicumaera vanotenda kuti mu nyika, muno zviro zvakanyara maningi, asi avatendi kuti kuno Musiki. Ivona vanonanga kuti zviro zvakavepo zvega. Kuveni vamweni, vanotenda kuti Mwari ariyo, asi vanovona kuti zvinonangwa mu Bhaibheri azvishandi. Ngo kudaro, vanopona mu njira inovadakajisa basi. Izvi zvinoviisa muviyo wakadini? Kunanga kuti nyika yakanaka, ngokuti vandhu vari kuita zviro mu njira yovanoda kusiyapo kuteveja uzivi hwa Mwari? Kunanga kuti ivona vari kuwana mudakaro wokadi kana kuva no vetero inodakajisa kuitira kumbeji kwatiri kwendari? Patinosota manera yakagara nyika nyamasi uno, tinovona kamare kuti magama aya ngo okadi: “Uzivi, ungwaru, no mupangiro abziiti ciro bzicakakomborehwa ndi Tenji Mwari.” (Mazwi Akangwara 21:30) Izvi zvinotiita kuti tienderere mberi tecipsaka uzivi hwa Jehovha. Asi zvinosuruvarisa ngo zvokuti, vandhu vazinji avarangariri kudari. Ngenyi?

6. Mukuzwirana no Mazwi Akangwara 1:22-25, mbhaani vanoramba kupurukira uzivi hwokadi?

⁶ Vandhu vakawanda vanoramba kupurukira uzivi hwokadi paunonga wecikhuwa “mu makwanja.” Mukuzwirana no Bhaibheri, kuno zvikwata zvitatu zvo vandhu vanoramba uzivi hwokadi: “Mapenji,” “vaxori” no “vacina hwiru.” (Verenganyi Mazwi Akangwara 1:22-25.) Ngatende tivone mugariro jino vandhu ava, jinovaitaro kuti varambe uzivi hwa Mwari no kuvona zvatinodikana kuita kuti titame kuva inga ndivona.

7. Ngenyi vamweni vanoda kwenderera mberi vari “mapenji”?

⁷ Cikwata cokutanga ngo co “mapenji.” Anobatanija vaya vanotenda zviri zvese zvinonangwa kana vaya vacikanesi kucengejwa. (Mazwi Akangwara 14:15) Kazinji tinosongana no vandhu vakadaro, patinonga tecicumaera. Amborangariranyi basi ngo pamusoro po zviuru no zviuru zvo vandhu vari kucengejwa ngo vatungamiriri vo magerejha pamwepo no vanotungamirira zvo poritika. Vamweni vanosuruvara maningi pavanozwisisa kuti vainga vecicengejwa ngo vatungamiriri ava. Asi  vandhu vanonangwari pana Mazwi Akangwara 1:22, vanosana kwenderera mberi vari mapenji, vacikazivi cokwadi. (Jeremia 5:31) Ivona vanodakarira maningi kuita zvavanoda, nee avatodi kuziva zvinojijiswa ngo Bhaibheri no kuzwira ndhungamiriro jinowanika mondhomo. Vandhu vazinji vanorangarira inga mwanakaji umweni anozivika ngo kunamata kwake ku Kebheki, Kanadhaa, uwo wakananga kudari kuna umwe wo Capupu ca Jehovha: “Kudari Pastori wedu waticengeja, ngozvake, itusu atina ndava.” Kunasa kunanga itusu atidi kuita inga vaya vanoda kwenderera mberi vari mapenji.—Mazwi Akangwara 1:32; 27:12.

8. Zvicinyi zvinozotibesera kuti tikure ku divi ro umwari?

⁸ Zvakajeka kamare kuti ngenyi Bhaibheri rinotivangisa kuti ‘tikure mukukwanisa kwedu kuzwisisa.’ (1 Vakorinte 14:20) Tinokura ku divi ro umwari kudari tikashandisa ndhungamiriro jo Bhaibheri mu upenyu hwedu. Padoko ngo padoko, tinozokwanisa kuvona tega kuti kushandisa ndhungamiriro iji kuri kutibesera kuti titeme zvivaringo zvaushoni no kutama kuwira mu zvineso. Kureva kuti tiri kukwanisa kubudirira pa kuita izvi? Kudari tatanga kujija Bhaibheri no kuviya pa musongano ko mukuvo wakati kuti, tinodikana kuvona kuti ngenyi atito taita zvese zvinodikana kuti tipire upenyu hwedu kuna Jehovha no kubhabhatijwa. Kudari takabhabhatijwa, kureva kuti tiri kwenderera mberi inga vacumaeri no vajijisi vo masoko akanaka? Zvivaringo zvatinotema, zvinovonesa kuti tinotungamirihwa ngo ndhungamiriro jiri mu Bhaibheri? Tinokhombija mugariro jo Cikristu patinonga no vamweni? Kudari tikavona kuti paripo panoda kuitisa nane, tinodikana kunasa kusotesesa zvatinojijiswa ndi Jehovha. Zvondhozvo, ‘zvinopa hwiru’ mapenji.—Nduyo 19:8.

9. “Vaxori” vanokhombijisa kudini kuti vari kuramba uzivi hwa Jehovha?

⁹ Cikwata cocipiri co vandhu vanoramba uzivi hwa Jehovha ndi “vaxori.” Nguva jimweni tinosongana no vandhu vakari patinonga tecicumaera. Ivona vanodakarira maningi kushora vamweni. (Nduyo 123:4) Bhaibheri rainga rakananga kare kuti mu njiku jo kupejisira, kwaizova no vashori vakawanda. (2 Pedhru 3:3, 4) Kudari inga vakwambo va Roti, vandhu nyamasi uno avatei njeve ku ngwanjo jatinopuwa ndi Mwari. (Genesi 19:14) Vazinji vanoshora vaya vanopona mukuzwirana no ndhungamiriro jo Bhaibheri. Ivona vanoita izvi vecindundihwa ngo “zvido zvavo zvakashata.” (Judha 7, 17, 18) Manera rinosanangura Bhaibheri vandhu ava vanotishorari, anozwirana kamare no vapanduki pamwepo no vamweni vakasiya kushandira Jehovha.

10. Mukuzwirana na Nduyo 1:1, tingaitisa kudini kuti titame kuva inga vashori?

¹⁰ Kudari tikatama kungwarira tingagumavo pa kuva vandhu vanoshora. Waro, tingaitisa kudini kuti izvi zvitame kutiitikira? Tingazviita ngo kutama kushamwajana no vandhu vanoshora. (Verenganyi Nduyo 1:1.) Izvi zvinoreva kutama kupurukira kana kuverenga zviri zvese zvinovha ku vapanduki. Makamborangarira kuti zvicinyi zvaizoitika, kudari tikatanga kukana-kana ngo ndhungamiriro jese jatinopuwa ndi Jehovha ecishandisa sangano rake? Kuti izvi zvitame kutiitikira, tinodikana kujivhunjisa kudari: ‘Kunanga kuti vhaza jese jandinoashira ndhungamiriro imbza kana zvimweni, ndinon‵gun‵guta here? Ndinomushambo wokupsaka zvinoposa vaya vanotungamirira?’ Kudari tikashanda ngo simba kuti tiitise nane, tinozodakajisa Jehovha.—Mazwi Akangwara 3:34, 35.

11. Vandhu “vacina hwiru” vanovona kudini ndhungamiriro ja Jehovha?

¹¹ Cikwata cocitatu co vandhu vanoramba uzivi hwa Jehovha ndi vaya “vacina hwiru.” Ivona avana hwiru ngokuti vanoramba kupona  mukuzwirana no ndhungamiriro ja Jehovha. Kusiyapo zvondhozvo, vanoda kuita zviya zvavanovona kuti zvakanaka. (Mazwi Akangwara 12:15) Ngo kuita kwavo kudaro, vanonga veciramba Jehovha uwo ari Cinyuke co uzivi. (Nduyo 53:2) Patinosongana navo patinonga tecicumaera ivona vanotishora mu njira yakashata kamare ngo kureremeja kwatinoita ndhungamiriro jinowanika mu Bhaibheri. Asi ivona avakwanisi kutipa upenyu unodakajisa. Bhaibheri rinoti: “Ungwaru ahuzwiki ngo benji, mu musongano pa musuvo wo guta aribeuri muromo.” (Mazwi Akangwara 24:7) Vhesi iyi inokhombija kuti mundhu acina hwiru aakwanisi kupa mazano aushoni. Izvo ndizvona zvinoita kuti Jehovha atingwaje kuti titame “kuita xamwari yo benji,” kana mundhu acina hwiru.—Mazwi Akangwara 14:7.

12. Zvicinyi zvinozotibesera kuti titame kuva inga vaya vacina hwiru?

¹² Mukusiyana no vaya vanoramba mazano a Mwari, itusu tinodakarira maningi manera Jehovha anorangarira, kubatanijavo ndhungamiriro jake ngo pamusoro po mufambiro. Tinovangisa rudo uhu, patinosota musiyano wo vaya vanozwira ndhungamiriro ja Jehovha no vaya vacikazwiri. Vonanyi zvineso zviri kusongana no vandhu ngo ndava yo kuramba ndhungamiriro ja Jehovha. Perapo, vonanyi manera wakagara upenyu hwenyu ngo kuzwira ndhungamiriro ja Jehovha.—Nduyo 32:8, 10.

13. Kureva kuti Jehovha anotivangirija kuti tishandise uzivi hwake?

¹³ Jehovha anopa uzivi hwake kuno vese, asi apana mundhu anovangirijwa kuti aushandise. Iyena anonangavo muviyo jinovepo ngo kutama kushandisa uzivi hwake. (Mazwi Akangwara 1:29-32) Vaya vanosana kutama kuzwira Jehovha “vanozotambujwa ngo ndava yo bzokuposa bzavo.” Pa kufamba ko nguva, manera ovari kupona anovaviisira basi zvineso, kuhwajihwa pakupejisira kuparajwa. Ngo divi rimweni, vaya vanopurukira mazano o uzivi a Jehovha no kumashandisa, vanozovona kukwanirisika ko magama okuti: “Vanondizwa vanozogarisika, vozovanga, avazothi cakaxata ciri cese.”—Mazwi Akangwara 1:33.

14-15. Ngozvapi zvotajija pana Mazwi Akangwara 4:23?

¹⁴ Kushandisa uzivi hwa Mwari, nguva jese kunotibesera. Inga zvatavona, uzivi hwa Jehovha ungawanika ngo vese. Inga muezaniso, mu bhuku ra Mazwi Akangwara, Jehovha anopa mazano anotibesera maningi mu upenyu hwedu. Ngatende tivone muezaniso murongomuna.

¹⁵ Ngwariranyi mwoyo wenyu. Bhaibheri rinoti: “Rindirisisai uxoni mwoyo wako, ngokuti mawo hunobva uhomi.” (Mazwi Akangwara 4:23) Amborangariranyi kuti ngozvapi zvinodiwa kuti tikwanise kungwarira mwoyo wedu. Tinodikana kuha zviro zvinovaka muviri, kuita ezersisiyo no kutama kuita zviro zvinokhuvaza uhomi hwedu. Ndizvonavo zvatinodikana  kuita no mwoyo wedu wokuezanisira. Tinodikana kuuhisa nguva jese ngo kuverenga Soko ra Mwari. Tinoviya pamusongano no kunasirira kuti tikwanise kupa mupinguro. Tinovangisira kuti tibatikane mu basa ro kucumaera. Tinovangisirazve kuti titame kuita zviro zvaizotikhuvaza ku divi ro umwari, zvakadari inga mabungaijo atinosana pamwepo no shamwari jakashata.

16. Ngenyi zvinonangwa pana Mazwi Akangwara 23:4, 5, zvinotibesera maningi nyamasi uno?

¹⁶ Dakaranyi ngo zvamunazvo. Bhaibheri rinoti: “Ucaremba kuti uwane upfumi. . . . Majiso ako akahusota, ahugaripo; ngokuti hunozojiitira mapapiro, inga hokotora, hwomburuka kuenda mugore.” (Mazwi Akangwara 23:4, 5) Upfumi hwatingava nawo aunesi kuruzika. Asi nyamasi tinovona kuti vandhu vakakhupuka pamwepo no varombo vari kuita zvese zvavanokwanisa kuti vawane mare yakawanda. Kazinji zvavanoitaro zvingatoita kuti vasvipise zina ravo, vatame kuva no ushamwari hwaushoni no kutokhuvaza uhomi hwavo. (Mazwi Akangwara 28:20; 1 Timoti 6:9, 10) Uzivi unotibesera kuti tive no mavonero akaezanana ngo pamusoro po mare. Izvo zvinotibesera kuti titame kuva vandhu vano makaro, asi vanodakara ngo zvavanazvo.—Mucumaeri 7:12.

17. Tingaitisa kudini kuti tive no “rurimi hwo vazivi” unonangwa pana Mazwi Akangwara 12:18?

¹⁷ Rangariranyi mucito mavereketa. Kudari tikatama kuva vandhu vanongwarira, tingakhuvaza vandhu vakawanda ngo zviya zvatinovereketa. Bhaibheri rinoti: “Variyo vano rurimi hunoceka inga banga; asi rurimi hwo vazivi hunorapa.” (Mazwi Akangwara 12:18) Tinova no ushamwari hwaushoni kudari tikatama kugara tecibhuya zviro zvinoposa vamweni. (Mazwi Akangwara 20:19) Kuti zvatinovereketa zvive zviro zvinorapa kusiyapo kukhuvaza, mwoyo wedu unodikana kuzara ngo zivo inovha mu Soko ra Mwari, Bhaibheri. (Ruka 6:45) Tikarangarijisisa zvinonangwa mu Bhaibheri, zvatinovereketa zvinozodari inga “cinyuke co uzivi” zvinokwanisa kutondhoja vamweni.—Mazwi Akangwara 18:4.

18. Mazwi Akangwara 24:6 inotibesera kudini kuti tibudirire patinonga tecicumaera no kujijisa?

¹⁸ Tevejanyi ndhungamiriro jatinopuwa ngo sangano ra Jehovha. Bhaibheri rinotipa  zano iri kuti tive vandhu vanobudirira mu upenyu: “Ngo kurangarira uxoni, unozoita hondo; ngo vapangiri vakawanda unozonyisa.” (Mazwi Akangwara 24:6) Vonanyi kuti ndhungamiriro iyi ingamubesera kudini pamunonga meciita basa ro kucumaera no kujijisa. Kusiyapo kucumaera ngo njira yamunoda, munovona kudini ngo kushandisa ndhungamiriro jatinoashira pa musongano? Pa musongano, itusu tinokwanisa kujijiswa ngo hurukuro jinoitwa pamwepo no kukhombijira kunonga kweciitwa ngo hama jino ruzivo. Kusiyapo zvondhozvo, sangano ra Jehovha rinotipa mathurusi aushoni anotibesera pa basa iri, akadari inga mabhuku no mavhidhiyo, angakwanisa kubesera vandhu kuti vakwanise kuzwisisa Bhaibheri. Waro, kureva kuti imwimwi muri kukwanisa kushandisa mathurusi aya?

19. Munovona kudini uzivi watinopuwa ndi Jehovha? (Mazwi Akangwara 3:13-18)

¹⁹ Verenganyi Mazwi Akangwara 3:13-18. Tinodakara maningi ngo mazano aushoni atinowana mu Bhaibheri. Aticaizokwanisa kudakara ticina besero ro Bhaibheri. Pa jijo iyi takwanisa kuvona muezaniso munganani jinowanika mu bhuku ra Mazwi Akangwara, jinotibesera kuti tive no uzivi. Kunasa kunanga, mu Bhaibheri rese tinokwanisa kuwana mazano anobesera. Tinoda kushandisa zvese zvatinojijari mu upenyu hwedu. Vandhu vazinji avareremeji uzivi unovha mu Soko ra Mwari. Asi itusu tino cokwadi co kuti ‘vaya vanobatisisa uzivi’ vanozodakara.