Muvhunjo jo Vaverengi
Kunanga kuti Vaiziraeri povainga mu zvipare vakaha zviro zvimweni kuciripi manaa no zvibhaka?
Pa makore anokwana makumarongomuna Vaiziraeri vari mu zvipare vaiha manaa. (Exodo 16:35) Asi pa vhaza jinokwana kuita mbiri Jehovha wakavapa zvibhaka. (Exodo 16:12, 13; Bziverengo 11:31) Asi Vaiziraeri vaingavo no zviro zvimweni zvavaiha.
Inga muezaniso, nguva jimweni Jehovha waitora vandhu vake kwenda navo ku “ndau yo kuzorora” kuti avape zvokuha no kumwa. (Bziverengo 10:33) Imwe yo ndau jo vakaendari ndi Erimi “kwainga no bzinyuke gumi no bziviri bzo kumwa no makumanomwe o mucindu.” (Exodo 15:27) Bhuku rinozwi Muti jo Nguva yo Kare rinowanika mu Cingezi rakananga kuti “mucindu jinokurira maningi muzvipare, joita kuti vandhu vari konayo vawane zvokuha, mafuta no muvhuriri kuitira zviuru no zviuru zvo vandhu.”
Zvingaita kuti Vaiziraeri vakamboimavo mumuterero uwu. Nyamasi uno kondhono kunozivika ngo zina rokuti Feraini. a Bhuku rinozwi Kupfumbura Zvinonangwa mu Bhaibheri mu Cingezi “rinonanga kuti muterero iji jakajika maningi, ijona jino mumango unokwana kuita 130 o makiromita, uwu ndiwona muterero wakareba maningi, woseja, ndiwonazve unopinda kuzivika maningi ku Sinai. Muterero uwu wo feraini unowanika pa mumango wo 45 o makiromita kuvha panosongana murambo no jombe. Iwona akakhwira maningi kupinda jombe ngo 600 wo mametru kureba kwawo kunoita 5 wo makiromita. Ikona kwakazara no muti jo mucindu jakaseja maningi zvoita kuti kondhoyo kuezaniswe no munda wo Edheni. Ko makore akawanda vandhu vazinji vanodakarira kwendeyo ngo ndava yo mucero inobahweyo ngo muti iji.”
Muti jo mucindu ku muterero wo Ferari
Vaiziraeri pavakabuda ku Ejipita vakatora upfu wakakanywa wokuita ndiwona pau, mokukanyira, kangaije no mucece pomwe no mafuta. Zvakajeka kuti zviro izvi azvipeji mukuvo wakareba zviri ushoni. Cimwenizve, vandhu vakatoravo “mavhuta no n’gombe jakawanda.” (Exodo 12:34-39) Asi pakufamba ko nguva, ngo ndava yo mugariro wo muzvipare movaifambari, kangaije zvinyama zvizinji zvakapera kufa. Zvinyama zvimweni zvakona zvakashanda kuitira zvokuha, zvimweni zvakapihwa ku zvimwari zvokunyepa. b (Mabasa o Vapostori 7:39-43) Pikija zvakadaro, Vaiziraeri vakakwanisa kuita kuti zvinyama zvimweni zvitame kufa. Tinoziva izvi ngo zvakananga Jehovha kuno vandhu vake pavakatama kumuzwira: ‘Vana venyu vacava vahavisi mu zvipare muno ko makumarongomuna o makore.’ (Bziverengo 14:33, Sandujo yo Nyika Imbza) Ngo kudaro, zvingaita kuti zvinyama zvaingari no Vaiziraeri zvakavabesera kuti vave no mukaka nguva jimweni nyama kamare. Pacina kukana-kana, izvi azvicaikwana kuti vandhu vaikwana kuita 3.000.000 vawane zvokuha ko makumarongomuna o makore. c
Waro zvinyama zvaizowanira kwapi zvokuha no kumwa? d Pa mukuvo wondhowo, zvingaita kuti kwaina maningi nvura zvoita kuti kuve no mauswa akawanda. Bhuku Estudo Perspicaz das Escrituras vhorumi 1, rinonanga kuti ko makore anodarika 3.500 “tingatonanga kuti kondhoyo kwainga no kumwa yakawanda kupinda inowanika nyamasi uno. Kuwanika ko muterero iji jakawanda, jojika, jooma ijo jainga no mugero, zvinopa ucapupu wo kuti mu nguva yo kare kwainga no kumwa yakawanda yaipopoma yecienda mu murambo.” Pikija zvakadaro zvipare yainga ndau yakakura no inothyisa. (Deuteronòmio 8:14-16) Kudari Jehovha naacizivi kuita mushamaiso kuti ape kumwa kuno Vaiziraeri no zvinyama zvavo pacina kukana-kana vese vaizofa.—Exodo 15:22-25; 17:1-6; Bziverengo 20:2, 11.
Mosi wakavhunja Vaiziraeri kuti Jehovha wainga wakavapa manaa ngo “kuda kuvonesa kuti mundhu aararami ngo cingwa basi, asi kuti mundhu anorarama ngo ibzo bzese bzinobva mu muromo wa Tenji Mwari.”—Deuteronòmio 8:3.
a Vonanyi Murindiri wo 1 wa Maio wo 1992, pheji 24-25, mu Cishona.
b Bhaibheri rinonanga ko vhaza jinokwana kuita mbiri kuti zvinyama zvakapihwa kuna Jehovha mu zvipare. Vhaza yokutanga ndi paya pokuti Jehovha wakagaja vapiri, yocipiri ndi paya pakaithwa Phasika. Zviitiko zviviri izvi zvakaitika mu gore ra 1512 Kristu Acito Aviya no papera makore maviri Vaiziraeri novabuda mu Ejipita.—VaLevi 8:14–9:24; Bziverengo 9:1-5.
c Kumbhiri ko makumarongomuna o makore akapeja Vaiziraeri vacifamba mu zvipare, ivona vakakwanisa kuwana zvinyama zvakawandisisa pavaiwina ku hondo. (Bziverengo 31:32-34) Pikija zvakadaro, vakaenderera mberi veciha manaa mbhera kunghwina mu Nyika Yakagondeswa.—Joxwa 5:10-12.
d Apana zvinovonesa kuti zvinyama zvakahavo manaa, ngokuti Jehovha wakavhunja Vaiziraeri kuti vaunganije mutengo wo manaa wovaidikana kuha pa njiku imwe basi, apana pakabhuiwa ngo pamusoro po zvinyama.—Exodo 16:15, 16.
