1-2. Ngenyi zvinosisira kwatiri kujija ngo ciitiko ca Samusoni?

 NGOZVAPI zvamunorangarira pamunozwa zina rokuti Samusoni? Kangaije munorangarira mwanarume ano simba rakakura maningi. Izvi ngo zvokadi. Asi Samusoni wakatema civaringo cainga cakashata cakaita kuti ave no muviyo jinohwaja maningi. Pikija zvakadaro, Jehovha wakabatikana pa zvese zvakaithwa ndi Samusoni kuti amushandire, woita kuti muezaniso wake wo kugondeka utahwe mu Bhaibheri.

² Jehovha wakashandisa Samusoni kuti aite zviro zvinoshamaisa maningi kuitira kubesera vandhu vaainga akakheta, Vaiziraeri. Mazana o makore akazotevera Samusoni naafa, Jehovha wakafemera mupostori Pauro kuti atare zina ra Samusoni pa munda-nda-nda wo vandhu vainga vakakhombija rutendo unoshamaisa. (Vahebheru 11:32-34) Muezaniso wa Samusoni ungativangisa. Iyena waithemba Jehovha pikija paaisangana no mugariro jinonesa. Mu cijijo cino, tinozovona kuti tingajijenyi ngo muezaniso wa Samusoni no kuvona kuti ungativangisa kudini.

3. Ngorapi basa rakapuwa Samusoni?

³ Samusoni paakabahwa, Vafiristi ndivona vainga vecitonga jinja ro Vaiziraeri, vecivashupha. (Vatongi 13:1) Vaiziraeri vakatambujika ngokuti Vafiristi vainga vandhu vakashata. Jehovha wakasana Samusoni “kuti aponese vaIsraeli mu nyara yo vaFiristi.” (Vatongi 13:5) Iri rainga basa rainesa maningi. Kuti Samusoni akwanise kuriita, waidikana kuthemba Jehovha.

4. Jehovha wakabeseresa kudini Samusoni kuti ajisujunure ku Vafiristi? (Vatongi 15:14-16)

 ⁴ Vonanyi muezaniso unovonesa kuti Samusoni wakathemba Jehovha no besero raivha kwaari. Pa vhaza imweni, cikwata co masoca co Vafiristi cakaenda ku dhorobha ro Rehi, kangaije ku Judha kuti vaende kosunga Samusoni. Vanarume vo Judha vainga vecithya, ngo kudaro, vakatema civaringo cokupa Samusoni mu nyara jo vavengi vavo. Vandhu va Samusoni kamare ndivona vakamusunga ngo mapote maviri mapsa vomuendesa kuno Vafiristi. (Vatongi 15:9-13) Asi “mujimu wa Mwari wakaderuka panyezuru” pa Samusoni, mapote iya odajuka. Iyena wakawana “muxathi muvixi wo mbongoyo,” woubata woushandisa kuti auraye ciuru co Vafiristi.—Verenganyi Vatongi 15:14-16.

5. Kushandisa mushathi wo mbhongoyo kwakaithwa ndi Samusoni kwakavonesa kudini kuthemba kwaiita Jehovha?

⁵ Ngenyi Samusoni wakashandisa mushathi wo mbhongoyo? Kunasa kunanga, acicainga ciro caushoni caaizoshandisa kuitira kuuraya vandhu. Pacina kukana-kana, Samusoni waizviziva kuti waizobudirira ngo kuthemba Jehovha haiwa ciri cese caaizoshandisa kuti auraye vavengi vake. Hina, mwanarume uwu wakagondeka wakakwanisa kushandisa zviro zvaainga nazvo pamukuvo wondhowo kuti akwanirise kuda ka Jehovha. Inga muviyo, ngo kuthemba kwake Jehovha, Samusoni wakakomborehwa ngo kunyisa Vafiristi.

6. Patinonga teciita mabasa edu o umwari, tinojijenyi kuvha ku zvakaitika na Samusoni?

⁶ Itusu tingatovangiswavo ndi Jehovha kuti tikwanirise basa raakatigaja, rinovoneka inga kuti rinonesa maningi. Jehovha angaita zvondhozvo ngo njira ingatishamaisa. Thembanyi kuti Jehovha wakabeseraya Samusoni, anozomubeseravo kuti mukwanirise kuda kwake, basi kudari mukamuthemba no kukumbira besero Rake.—Mazwi Akangwara 16:3.

7. Muezaniso wapi unokhombija kuti zvinosisira maningi kupsaka ndhungamiriro ja Jehovha?

⁷ Hama no hambzaji zinji jiri kubatikana pa basa ro kuvaka jinokhombijavo kuti jinothemba Jehovha. Kareko, hama jainasirira-nasirira  Nyumba jo Umambo no nyumba jimweni jinoshandiswa ngo Sangano. Pakufamba ko nguva, ngo kuwanda ko vandhu mu Sangano ra Jehovha, pakadikana kuithwa cinjo. Hama jinotungamirira sangano ra Jehovha jakaeja njira jimweni, ngo kutenga nyumba no kugejerera-gejerera. Hama Robherto vakashanda pa basa ro kuvaka mu nyika yese pa makore aperari, vakananga kudari: “Pakutanga azvizivi kuva zvakareruka kuti hama jirovejane no manera mapsa aya o kushanda.” Ivona vakaenderera mberi veciti: “Zvainga zvakasiyana maningi no zvotainga taroveja kuita kare. Hama jainga jakanasiririka kuti jirovejane no cinjo iyi. Zvakajeka kuti Jehovha wakakomborera kamare cinjo iyi.” Uwu ndi umwe wo muezaniso unovonesa kuti Jehovha anotungamirira vandhu vake kuti akwanirise kuda kwake. Mukuvo no mukuvo zvakanaka maningi kujivhunjisa kudari: ‘Ndiri kupsaka ndhungamiriro ja Jehovha no kurovejana najo pandinonga ndecimushandira?’

8. Pa vhaza imweni Samusoni paakazwa maningi nyota, wakaitenyi?

⁸ Zvingaita kuti imwimwi makamboverenga ngo pamusoro po ciitiko cinoshamaisa ca Samusoni. Naari ega wakahwisana no mbhondoro, pakufamba ko nguva wakanyisa masoca anokwana kuita 30 ku dhorobha ro Vafiristi ku Ashikeroni. (Vatongi 14:5, 6, 19) Samusoni waizviziva kuti aacaizokwanisepi kuita zvese izvi acina besero ra Jehovha. Izvi zvakanasa kuvoneka pa vhaza imweni yaakava no nyota pakupera kunyisa ciuru co Vafiristi. Ngozvapi zvaakaita? Kusiyapo kujithemba ega kuti ahwisane no nyota yaaingaro nayo, wakakumbira besero ra Jehovha.—Vatongi 15:18.

9. Jehovha wakadavirisa kudini mukumbiro wa Samusoni? (Vatongi 15:19)

⁹ Jehovha wakadavira mukumbiro wa Samusoni ngo kuita mushamaiso kuti pawanike kumwa. Samusoni paakaimwa, “wakawanazve simba wovangazve.” (Verenganyi Vatongi 15:19.) Zvinovoneka kuti ndau iyi yaingari no kumwa, yaindonga iriyo pakufamba ko nguva muporofeti Samweri paakafemehwa kuti atare bhuku ro Vatongi. Vaiziraeri pavaivona kumwa iyi kangaije vaiceukija kuti Jehovha angathembiwa kuti abesere vashandiri vake.

10. Ngozvapi zvinobatanijwa pakupsaka besero ra Jehovha? (Vonanyi foto.)

¹⁰ Itusu tingadavo besero rake azvinenyi ngozvapi zvatakaita kana zvatinokwanisa kuita patinonga tecimushandira. Ngo kujidodokesa kwese tinodikana kutendera kuti tinozobudirira kudari tikathemba Jehovha. Kudari inga ndi Samusoni wakavangiswa paakapera kumwa kumwa yaakapuwa ndi Jehovha, itusu tinozova takavanga kumujimu kudari tikashandisa nasiriro yese yatinopuwa ndi Jehovha.—Mateu 11:28.

11. Tingaitisa kudini kuti tibesereke ngo besero ratinopuwa ndi Jehovha? Ezanisanyi.

¹¹ Vonanyi muezaniso wa hama Arekisi vo ku Rusiya vari kutambujika ngo ndava yo kuteverehwa. Ngozvapi zvakavabesera kuti varambe vakavanga pa mugariro jainesa? Ivona no mukaji wavo vakabatikana pa kuita zviro zvo umwari. Ivona vakati: “Ndinoeja kuteverera urongwa hwangu ngo kuita jijo yangu yo mundhu ega no kuverenga Bhaibheri njiku jese. Mangwanani ese inini no mukaji wangu, tinojija vhesi yo njiku no kuita mukumbiro kuna Jehovha tiri tese.” Izvi zvinotijijisenyi? Kusiyapo kujithemba pacedu tinodikana kuthemba Jehovha. Tingazviitisa kudini? Tingazviita ngo kuvangisa rutendo hwedu pa  kuita zviro zvakadari inga izvi, jijo yo mundhu ega, kuverenga Bhaibheri no kuita mabasa amweni o umwari. Jehovha anozotikomborera ngo kuvangisira kwatiri kuita kuti timushandire. Iyena wakavangisa Samusoni, anozotivangisavo.

12. Samusoni wakatema civaringo cokuitenyi? Ushamwari hwaainga nahwo na Dharira wainga wakasiyana papi no ushamwari umweni waakambova nahwo?

¹² Samusoni waingavo acizivi kukwana inga ndusu, mukuvo umweni waitotemavo zvivaringo zvakashata. Civaringo cimweni caakatema, cakaita kuti ave no muviyo umweni wakashatisisa. Samusoni paakatanga kushanda inga mutongi, “wakaemura mwanakaji waigara mu bani ro Soreki, zina rake rainga Dalila.” (Vatongi 16:4) Kuveni kareko wakambovhunjirira mwanakaji wo mu Firisti, asi izvi “bzaibva ka Tenji Mwari,” uwo “waida kuti arhwe no vaFiristi.” Pakufamba ko nguva, Samusoni wakazogara pamuzi po mwanakaji umweni wainga hure waigara ku dhorobha ro Vafiristi ku Gaza. Pamukuvo uwu, Jehovha wakapa Samusoni simba rokuvhisa musuvo jo dhorobha iri zvoita kuti irona rive ricizivi kungwaririka. (Vatongi 14:1-4; 16:1-3) Asi izvi zvakasiyana padoko no shwiro ya Dharira ngokuti zvinovoneka inga kuti iyena wainga mu Iziraeri kuciripi mu Firisti. Cimwenizve Samusoni wainga eciita zviro zvaaida.

13. Dharira wakaitisa kudini kuti Samusoni ave pa mugariro wakashatisisa?

¹³ Dharira wakatendera mutengo wo mare yainga yakawanda kuti atengese Samusoni. Kangaije ngo ndava yo rudo waainga nawo naye zvakaita kuti akonehwe kuvona zvainga zveciithwa ndi Dharira. Azvinenyi hazvo no zvakaitika, Dharira waindovangirija Samusoni kuti anange kwaivha simba rake. Pakupejisira,  iyena wakazonanga kwaraivha. Zvinosuruvarisa ngozvokuti Samusoni wakaita zviro zvakaita kuti aruze simba rake no kuruza unyasha hwa Jehovha ko mukuvo wakatikuti.—Vatongi 16:16-20.

14. Samusoni wakava no muviyo japi ngo kuthemba kwake Dharira?

¹⁴ Iyena wakava no muviyo jakashata ngo kuthemba kwaakaita Dharira kusiyapo kuthemba Jehovha. Vafiristi vakasunga Samusoni no kumubovora majiso ake. Ivona vakamudira mukadheya ku Gaza ku dhorobha raakatoreraya musuvo jaro. Vandhu vakonayo vakamuita muranda wokukwiya mbeu. Wakapserujwa maningi Vafiristi pavakaungana veciita mabuso avo. Ivona vakaita mupiro kuna mwari wavo wokunyepa Dhagoni inga kuti ndiyena wainga akapa Samusoni mu nyara javo. Ivona vakavhisa Samusoni mukadheya, vomudira pamberi pavo “kuti avadakajise,” vecimushora.—Vatongi 16:21-25.

15. Samusoni wakakhombijisa kudini kuti waithembazve Jehovha? (Vatongi 16:28-30) (Vonanyi foto yo pakapa.)

¹⁵ Samusoni wakaita cishaishi cakakura maningi, asi iyena aazivi kuremba. Iyena wakapsaka mukana kuti akwanirise basa raakagajwa ndi Mwari kuti aparaje Vafiristi. (Verenganyi Vatongi 16:28-30.) Samusoni wakadeketerera Jehovha eciti: Siyanyi “kuti ndiviisijire kamwe vaFiristi.” Mwari wokadi wakapazve Samusoni simba. Inga muviyo Samusoni wakabudirira maningi pa hwendo uhu pakunyisa Vafiristi kupinda zvaakaita kare.

16. Tinojijenyi ngo kuposa kwa Samusoni?

¹⁶ Pikija Samusoni wakasongana no muviyo jakashata ngo ndava yo zvakashata zvaakaita, iyena aazivi kusiya kushandira Jehovha. Pikija tikashaisha, topangihwa kana kutoruza mabasa ataiita, ativhiri kuremba. Ngaticeukije kuti Jehovha aazotisii. (Nduyo 103:8-10) Pikija tecitoposa, tingatoenderera mberi tecishandiswa ndi Jehovha inga manera wakashandisa Samusoni.

17-18. Ngozvapi zvinomuvangisa pa muezaniso wa hama Mishaeri? (Vonanyi foto.)

¹⁷ Vonanyi muezaniso wo imwe hama iciri mujaha inodanijwa kuti Mishaeri. Iyena waibatikana pa mabasa o umwari ecishanda inga mubeseri wo ungano no piyona wo nguva jese. Zvinosuruvarisa ngo zvokuti iyena wakaita cishaishi ogumira pakuruza mabasa mu ungano. Iyena wakati: “Zviro zvainga zvecindifambira ushoni pakushandira kwangu  Jehovha. Ngo civhumbu, zvakaita inga ndajitakira pa biravira. Andicairangarirepi kuti Jehovha waizondisiya asi ndaijivhunjisa kuti ushamwari hwangu naye waizova wakavanga manera waiitaya kare, kana njiku iri yese ndaizokwanisa kumushandira mu ungano inga manera aandaiitaya.”

¹⁸ Zvinodakajisa ngo zvokuti hama Mishaeri avazivi kuremba. Ivona vakaengejera veciti: “Ndaibatikana pa kuitisa nane ushamwari hwangu na Jehovha, kuita mukumbiro mukuvo wese, kujija no kurangarijisisa.” Pakufamba ko nguva hama Mishaeri vakazokwanisazve kuva no mabasa avaiitaya mu ungano. Wari vari kushanda inga mukuru no piyona wo nguva jese. Ivona vakananga kuti: “Besero rinovangisa randaiashira recivha ku vakuru raindivonesa kuti Jehovha wainga acandida. Ndiri kukwanisazve kushanda mu ungano ndino hana yakacena. Zvakandiitikirari zvakandikhohwesa kuti Jehovha anoregerera vanokhauya ngo mwoyo wese.” Tingakwanisa kuthemba Jehovha kuti iyena anozoenderera mberi ecitishandisa no kutikomborera pikija no zvishaishi zvatinonga teciita, basi kudari tikaita zvese zvatinokwanisa kuti ticinje zvataiitaro toenderera mberi tecimuthemba.—Nduyo 86:5; Mazwi Akangwara 28:13.

19. Muezaniso wa Samusoni unotivangisa kudini?

¹⁹ Mu cijijo cino, tavona zviro zvinganani zvakaitika mu upenyu hwa Samusoni. Iyena wainga acizivi kukwana, asi aazivi kuremba pa kushandira kwake Jehovha, pikija paakapera paakaposa ngo shwiro ya Dharira. Jehovha aazivi kumusiya. Iyena wakamushandisazve ngo njira imweni inoshamaisa maningi. Jehovha waindomuvona inga mundhu ano rutendo hunoshamaisa, zvoita kuti amubatanije pa munda-nda-nda wo vandhu vakagondeka vanonangwa mu cipauko 11 co bhuku ro Vahebheru. Zvinodakajisa maningi kuziva kuti tiri kushandira Baba vano rudo vanoda kutivangisa, maningi-ningi paya patinonga takaremba. Inga ndi Samusoni, ngatikumbire Jehovha teciti: “Vianyi kondibesa, ndipenyi simba.”—Vatongi 16:28.