1, 2. Ngenyi muriro wakafanera kuezanisira simba rino rurimi?

KUTANGA ko mweji wa Gumi guru mu gore ro 1871, zvinosananguhwa inga kupiswa ko gwasha kwakashatisisa kwakaitika mu Estadhos Unidhos ndhorovondho iyi yakaguma ku makwasha akaoma o kanjikazi ko Wisconsin. Inga zvowaienderera mberi muriro, murazvu no kupisa kukuru kwakauraya vandhu vanodarika 1.200 zve wakapisa muti jinokwana kuita mabhiriyoni maviri. Murazvu wo muriro kangaije wakatanga inga kucetukavo hako kaibvira ku zvitima zvaidarika. Kugondeka kwakadini ko masoko ari pana Jakobo 3:5 awo anoti: “Vonanyi kuti cimuriro cidoko, cinopisa gwaxa rakakurisisa!” Ngenyi vatari vo Bhaibheri vaita ripoti iyi?

² Fundo guru ro kuezanisira kwa Jakobe rinonasa kujekeswa mu vhesi yo 6. “Rurimi, muriro.” Rurimi unoimirira mavereketere edu. Inga muriro, magama edu ano simba ro kuita kuti pave no kukhuvazika kukuru. Pikija Bhaibheri rinotonangavo kuti “rurimi hunokwanisa kuzisa rufu nokuti kurarama.” (Mazwi 18:21) Ngo zvokadi kamare kuti, itusu atiregeri kuvereketa ngo ndava yo kuti tingazonanga ciri cese cingazokhuvaza, inga zvaticikaregerivo kushandisa muriro ngo kuthya kuti ungazotivisira ngozi. Zvinodiwa kungwarira basi. Kudari tikangwarira muriro, tingaushandisa pa kubika, kuitira kujiihwa,  no kubvenekera mu cidima. Kudari tikashandisa ushoni rurimi hwedu, tingashandisa simba rahwo kuitira kukuja Mwari zve kubesera vamweni.—Ndu. 19:15, Baiberi Mazwi Akacena aMwari.

3. Mativi api matatu o kuvereketa aticazojija?

³ Azvinenyi dangani tinoshandisa magama kamare kana tinoita zvitatijo ngo nyara jedu, kukwanisa kwedu kukhombija murangariro no mazwiro edu, i cipo cinobva kuna Mwari. Tingashandisa kudini cipo ici kuti tivake, haiwa kuphwanya? (Verenganyi Jakobe 3:9, 10.) Ticazojija mativi matatu anosisira kuitira kuvereketa: ndirini patingavereketa, ngo zvapi zvatingavereketa, zve tingavereketesa kudini.

4. Ipanyi muezaniso wo “mukuvo wo kunyarara.”

⁴ Kuvereketa i divi ro upenyu hwedu hwo njiku ngo njiku, asi atidikani kuvereketa nguva jese. Zvokadi kamare, Bhaibheri rinonanga kuti kuno “mukuvo wo kunyarara, no mukuvo wo kuvereketa.” (Muc. 3:7) Kuramba wakanyarara vamweni pavanonga vecivereketa, cingava ciri cikhombijo co kureremeja. (Job. 6:24) Kungwarira rurimi hwedu ngo kuramba takanyarara pa shwiro jinodikanwa kufisa, zvingakhombija kuzwisisa no ungwaru. (Mazwi 20:19) Kubata rurimi hwedu paya patinonyangajiswa, zvinokhombija kuti tino ungwaru.—Ndu. 4:5.

5. Tingakhombijisa kudini kudakarira cipo ca Mwari co kuvereketa?

⁵ Mu njira imweni, Bhaibheri rinonangazve kuti kuno “mukuvo wo kuvereketa.” (Muc. 3:7) Kudari shamwari yenyu ikamupa cipo cakaseja, zvokadi kamare amucaizociviga pa ndau icikavoneki. Kusiapo izvo, maizovonesa kudakarira kwenyu ngo kucishandisira pa zvakanaka. Tinovonesa kudakarira kwedu cipo ca Jehovha ngo kucishandisa no ungwaru. Izvi zvinobatanija kukhombija mazwire edu, kunanga zvidisiso zvedu, kubhuirana masoko o kuvangisana, zve kusimba Mwari. (Ndu. 51:17) Tingazvivonesa kudini kuti uwu i “mukuvo wo kuvereketa” wakanaka?

6. Bhaibheri rinokhombijisa kudini kusisira ko kukheta nguva yakanaka yo kuvereketa?

⁶ Magama ari pana Mazwi Akangwara 25:11, anokhombija masisirire o kukheta nguva kwayo yo kuvereketa, eciti: ‘Izwi rakanangwa pa ngari yaro rakaita inga mucero [kana masau] o ndarama [kana goridhi].’ Masau o goridhe pacawo, aizova akaseja. Kumadira kwakasiana no kunobva sirivha yakavezwa kwaizova kuengejera kuseja kwawo. Mukufanana, kusana no kungwarira nguva yakanaka yo kuvereketa kungaita kuti magama edu anase kukwevejera pomwe no kubudirira. Kuitisa kudini?

7, 8. Hama jedu jo ku Jhapau jakatevejeresa kudini muezaniso wa Jesu ngo kukheta nguva yakanaka yo kuvereketa ngo pamusoro po rumuko?

⁷ Magama edu kangaije angava anozwirana kamare no zvidisiso zvo mupurutani wedu, asi tikatama kurangarija nguva kwayo yatingavereketa, zvaangareva zvingava zvecirasika. (Verenganyi Mazwi Akangwara 15:23.) Inga muezaniso, mu mweji wa Soka ra Baba 2011 mudhuma ngo pasi no tsunami (vimbi guru rinobahwa ngo mudhuma ngo pasi unoitika mu jombe), wakaparaja mativi o kumabvazuva ko Jhapau, ka kupeja madhorobha a mutero. Vandhu vanodarika kuita 15.000, vakaruza upenyu. Pikija hazvo Zvapupu zva Jehovha zvainga zviri mu ndharaundhemo zvakatambujika pamwepo no vo pazvigarisano pazvo, izvona zvakabesereka ngo kuva no mukana wo kushandisa Bhaibheri kuitira kuvangisa vaya vainga vecicema. Asi, vazinji vo vandhu vaigaremo, vainasa kucira muji pano zvaitendhwa ngo ma Bhudhista zve vaiziva padoko kana kutotama kutoziva jijiso jo Bhaibheri. Hama jedu jakavona kuti pakandopera tsunami, yainga iciripi nguva kwayo yo kuti vabhuye ngo pamusoro po vetero yo vakafa kuno avo vainga vakasuruvara ngo kufihwa. Kusiapo izvo, ivona vakashandisa cipo cavo co kuvereketa kuti vavabesere mu kuvatondhoja vecishandisa Bhaibheri kuti vavasanangurire kuti ngenyi ngozi jakadaro jinoitika ku vandhu vacina ndava.

 ⁸ Jesu waiziva kuti ndi rini paadikana kunyarara, asi waizivawo kuti ndi rini paaidikana kuvereketa. (Jo. 18:33-37; 19:8-11) Nguva imweni iyena wakabvunja vajiji vake kuti: “Ndicinabzo bziro bzizinji bzo kumubzunja. Kaveta wari amukwanisi kubzizwisa.” (Jo. 16:12) Zvapupu zvo kumabvazuva ko Jhapau zvakatevejera muezaniso wa Jesu. Makore maviri no meya adarika pasure po tsunami, ivona vakabatikana mu nyika yese pa fafanya yo kukovanisa Masoko o Umambo Civ. 38, ano musoro unoti “Vakafa Vangazoraramazve Kamare Here?” Panguva yondhoyo, vandhu vazinji vainga vakanasirira kuti vatondhojwe ngo masoko anodakaja o kumuswa, zve majisamuji mazinji no cido cese aitenda forieto yavo. Zvokadi kamare, magariro no zvitendhwa zvo vatendi zvinosiana kamare, ngo kudaro, tinodikana kurangarijisa ngo pamusoro po kukheta nguva yakanaka yo kuvereketa.

9. Pa mugariro japi jatinozosana nguva kwayo yo kuvereketa teciita kuti magama edu anase kushanda?

⁹ Pano mukuvo watinodikana kurangarira kuti zvinoita kuvereketa kana kuti haiwa. Inga muezaniso, tingatokhugunywa ngo ari wese, ecitoshandisa magama akaita inga akanaka. Waizova ungwaru kwatiri kutanga tarangarira kuti shwiro iyi inosisira kamare kuti tiidavire kana kuti haiwa. Kudari tecidikana kuvereketa, kwaizova kutama ungwaru kukhwederera watinyangajisaya notakacamwa izvo zvaizotiita kuti tiverekete magama acizivi kurangarihwa. (Verenganyi Mazwi Akangwara 15:28.) Mukufanana, tinodikana kurangarija kuti ndi rini patingabhuya ngo pamusoro po cokwadi kuno ukama hwedu ucikatendi. Tinoda kuti vazive Jehovha, asi tinodikana kuva vanosengerera zve vanozwisisa. Kuvereketa magama kwao pa nguva kwayo, zvingabesera kufunungura mwoyo javo.

10. (a) Ngenyi tinodikana kungwarira kuti tisane magama akafanera? (b) Ipanyi muezaniso wo magama anokhuvaza.

¹⁰ Magama ano simba ro kukhuvaza no simba ro kurapa. (Verenganyi Mazwi Akangwara 12:18.) Kushandisa magama kuitira kunyangaja vamweni, kunoizwa maningi mu nyika ino ya Sathana. Mabungaijo anondundira vazinji kuti ‘Varojere rurimi hwavo inga banga’ zve ‘vakunge mupasha javo,’ ijo jiri ‘mazwi anonyangaja.’ (Ndu. 64:3, Baiberi Mazwi Akangwara aMwari) VaKristu vanodikana kutiza muitiro uwu unokhuvaza. Umwe muezaniso wo ‘mazwi anonyangaja’ i kuhwajisa, kurangarira masoko anosvipisa kuitira kushora kana kukamisa vamweni. Kushora, kazinji kakona kunovoniwa inga kunosekesa, asi ngo kukasika kungaita kuti patame kuva no kureremejana no kushandisa magama o kutuka. Kushora kunokhuvaza, ndi amwe mavereketero o kudherera anodikanwa ‘kubuda’ mu maKristu. Zvinosekesa zvingathwira magama edu, asi tinodikana kutiza murau wo kushandisa maguro anosekesa, kushandisa magama o kushora inga tiri kutamba, anonyangaja no kudereja vamweni. Bhaibheri rinotingwaja kudari: “Pa muromo penyu ngapatame kubuda izwi ririrese rakaposeka. Kaveta, pa ngari yokudikana, izwi rinonakira kuvaka, ngaripe unyaxa vaya vanorizwa.”—Ef. 4:29, 31.

11. Mwoyo wedu unobatanijiswa kudini pa kusana magama akanaka?

¹¹ Jesu wakajijisa kuti “muromo unovereketa bziri mu mwoyo.” (Mt. 12:34) Ngo kudaro, kukheta magama akafanire zvinotangira mu mwoyo. Mavereketero edu kazinji kakona anovonesa kuti ngo api kamare mazwire otinawo ngo mapusoro po vamweni. Kudari mwoyo jedu jakazara ngo rudo no unyasha, mavereketero edu anozova akanaka zve anovaka.

12. Tingaitisa kudini nane pa kusana magama akarungama?

¹² Kusana magama akafanera, kunobatanijavo kurangarija no kuva no mufambiro wakanaka. Pikija Mambo Soromona waingwara, “wakapopora, wojija” kuitira kuti “apsake mazwi anodakajisa, wonyora bzakarurama.” (Muc. 12:9, 10)  Imwimwi kazinji munozvivona inga cineso kubudisa “mazwi anodakajisa” here? Kudari zvakadaro, mungadikana kuengejera zvamunoziva. Imwe njira yo kuzviita, ngo yo kuvona magama akashandiswa mu Bhaibheri no mabhuku edu o ciKristu. Zvinoda kureva magama amucikazivi. Zvinopinda kusisira, ngo zvo kujija kuti mungashandisisa kudini magama kuti mubesere vamweni. Ngo pamusoro po ushamwari hwa Jehovha no Mwana wake wo dangwe, tinoverenga kudari: “[Jehovha] Mwari wakandipa [Jesu] rurimi hwo mujiji, kuti ndizive kubvunja varembi mazwi o kuvangisa.” (Is. 50:4) Kutora nguva kuitira kurangarijisisa mu zviro zvatiri kuda kunanga, kungatibesera kuti tiwane magama akarungama. (Jak. 1:19) Tingajibvunjisa pacedu kudari, ‘Magama aya anozokhombija zvandiri kuda kunanga here? Makhetero angu o magama anozopsasisa kudini ari kundipurutana?’

13. Ngenyi zvakareruka kuzwisisa magama anosisira?

¹³ Ku Iziraeri, kwaishandiswa mbayapaya kuitira kuunganija vandhu zve kuvaparajanisa, no kungwaja masoca kuti aende koohwa hondo. Zvakafanera kamare kuti Bhaibheri rishandise kurira ko mbayapaya, kuitira kuezanisira kudikana ko magama akareruka kuzwisisa. Maririre acikazivikanwi o mbayapaya, aizova ngozi ku cikwata co masoca cinonga cecida kuhwa. Mu njira yakaezana, kudari magama edu akatama kuzika kana kutama kujeka, angakanganisa kana kupausa kamare. Ngo zvokadi kuti, mu kuvangisira kwedu kuti masoko edu arambe akatondhora pomwe no kujeka, magama edu aazovi acizivi kurangarihwa zve tinozoziva kuvereketa.—Verenganyi ¹ VaKorinto 14:8, 9.

14. Ipanyi muezaniso wo mashandisiro a Jesu magama akareruka kuzwisisa.

¹⁴ Jesu wakagaja muezaniso wakanaka wo kusana magama anofanera. Ngativonenyi hurukuro yake yakafupika asi ino simba, iri pana Mateu cipauko 5 mbhera 7. Jesu aazivi kushandisa magama acikazwisisiki kana mavereketero ano revo jakawanda, zve aacaishandisa hasha kana magama anokhuvaza. Kunja kwa izvi, iyena wakakheta magama akareruka, akajeka kuitira kupsasa mwoyo jo vapurutani vake. Inga muezaniso, kuitira kunyaraja vandhu pa kuthimwa-thimwa kwavo ngo pamusoro po zvokuha zvavo zvo njiku no njiku, iyena wakananga ngo makorondhere anoita Jehovha shiri jo mudenga. Perapo, wakaezanisa vaimupurutana no shiri, iyena wakabvunjisa kudari: “Imwimwi amuripi vakuru na ijona kani?” (Mt. 6:26) I rudo hwakadini hunowanika pa magama aya akareruka, anozwisisika no anobaya mwoyo! Wari ngativonei divi ro citatu ro mavereketero edu.

15. Ngenyi tinodikana kuva vakapfava patinovereketa?

¹⁵ Mavereketero atinoita ciri cese, angava anosisira inga masisirire anoita zviya zvatinobhuya. Jesu paakavereketa mu sinagoga yo dhorobha raaigara ro Nazareta, vandhu ‘vaikahamara ngo mazwi aaivabvunja.’ (Lc. 4:22) Mavereketero o kupfava, anobaya mwoyo zve aazomborembesizve simba ro rurimi hwedu. Kunasa kunanga kamare, kupfava kungaita kuti mavereketero edu anase kukhohwesa. (Mazwi  25:15) Tingakwanisa kutevejera mavereketero a Jesu o kupfava, ngo kuva vandhu vakanaka mwoyo, vano nderemejo, zve ngo kuva vandhu vanobatikana ngo mazwire o vamweni. Ecivona kuvangisira kwakaita mbungano pa kuda kupurutana zvaainanga, Jesu wakava no pena zve “woamba kuvajijisa bziro bzizinji.” (Mc. 6:34) Pikija paainga ecitukwa, Jesu aacaishandisa hasha.—1 Ped. 2:23.

16, 17. (a) Tingatevejeresa kudini Jesu paya patinovereketa no mundhu wo pa mbhuri kana shamwari yo phedo yo kuungano? (b) Ipanyi muezaniso wo mabesero anovepo ngo kuva tecivereketa takapfava.

¹⁶ Kuvereketa takapfava zve tecingwarira mavereketero, zvingava zvinonesa kudari ari kutipurutanaro i mundhu wotinonasa kuziva. Tingazwa kuva takasujunuka mu kuvereketa ticikathyi kamare. Izvi zvinganyanya kuitika kudari mundhuwo ari wo pa ukama hwedu kana shamwari  yo phedo yo muungano. Kureva kuti Jesu waijizwa akasujunuka kuti averekete ngo hasha kuno vajiji vake ngo kuti vainga shamwari jake jo phedo here? Haiwa! Vateveri vake vo phedo pavakaramba vecivereketesana ngo pamusoro po kuti ndiani wainga mukuru, Jesu wakavapangira ecishandisa magama o kunaka mwoyo zve wakapa muezaniso wo mwana mudoko. (Mc. 9:33-37) Vakuru, mungatevejera muezaniso wa Jesu, ngo kupa mazano “ngo mwoyo wokuthiva.”—Gal. 6:1.

¹⁷ Pikija mundhu ari wese akananga magama anokhugunya, kudavira ngo magama akapfava, kungava no muviyo jinoshanda. (Mazwi  15:1) Inga muezaniso, mwana wo rume ari kuyaruka wa mai vacina mwamuna, waitora upenyu huviri. No cido cakanaka, hambzaji imweni yakati kuna mai ava: “Kukonehwa kwenyu kuroveja mwana, kunosuruvarisa maningi.” Mai ava, vanombopeja cimukuvo vecirangarira, perapo vopingura kuti: “Ngo zvokadi kuti zviro azviripi kufamba zvakanaka wari uno, asi rovejo yake iciri kuenderera mberi. Azondibvunjenyi pasure po Armagedhoni, perapo tinozovona kuti cokwadi ngo capi.” Mupinguro uwu wakapfava, wakabesera kuti hambzaji iji jirambe jino runyararo, zve wakavangisa mwana wiya, uwo waizwa zvese zvovaibhuisana. Iyena wakaguma pa kuziva kuti mai vake vainga vacizivi kumuramwa. Izvi zvakamuita kuti aregere ushamwari hwake wakashata. Mu kufamba ko nguva, wakazobhabhatijwa, zve pasure pazvo wakazoshanda ku Bheteri. Azvinenyi kuti tiri pakati po hama jedu, ukama hwedu, kana vaticikazivi, nguva jese tinodikana kuita kuti magama edu ave akapfava, ‘akarungwa ngo munyu.’—Kol. 4:6.

18. Kutevera muezaniso wa Jesu wo kuvereketa, kunozotibeseresa kudini kuti tishandise simba ro rurimi hwedu mu zvakanaka?

¹⁸ Kukwanisa kwedu kukhombija murangariro no mazwiro edu ngo magama, i zviro zvinoshamaisa kamare. Ngatitevejere muezaniso wa Jesu, ngo kukheta nguva kwayo, kuvangisira kusana magama akafanera, zve no kuvangisira kuti tive no kupfava. Ngo kudaro, simba ro rurimi hwedu rinozorapa vapurutani vedu zve rinozodakajisa Jehovha, Mupi wo cipo cinosisira co kuvereketa.