Inda koshikalimo

Inda koshikalimo

Joseph F. Rutherford naamwatate yaali sho ya li ya ka talela po koEuropa

1920 — PWA PITA NGASHINGEYI OMIMVO ETHELE

1920 — PWA PITA NGASHINGEYI OMIMVO ETHELE

PETAMEKO lyomumvo 1920, oshigwana shaJehova osha li shi na ehwamo lyokulonga iilonga mbyoka yi li komeho. Mo 1920 enyolo lyawo lyokomumvo olya li tali ti: “Omuwa okwa ningi ndje omunankondo, notandi mu hambelele.” — Eps. 118:14.

Jehova okwa li a nkondopaleke aauvithi mbaka ye na ehwamo. Momukokomoko gwomumvo ngoka, omwaalu gwaakokolindjila ogwa li 225, e tagu indjipala sigo 350. Osha li wo oshikando shotango aauvithi ye vulithe 8 000, ya tumina oolopota dhawo dhiilonga yomomapya koombelewa dhetu oonene. Jehova okwa li lela e ya yambeke niizemo iiwanawa.

TAYA ULIKE EHALO LYOKUUVITHA

Mo 21 gaMaalitsa 1920, omumwatate Joseph F. Rutherford, ngoka a li ta kwatele komeho pethimbo ndyoka, okwa li a popi kombinga yoshipopiwa shi na oshipalanyolo: “Millions Now Living Will Never Die.” (Aantu omamiliyona mboka ye na omwenyo kunena itaya ka sa we.) Aakonakoni yOmbiimbeli oya li ya ningi ngaashi taya vulu ya hiye ayehe mboka ye na ohokwe ye ye ya pulakene oshipopiwa shoka. Oya hiila shimwe shomiinyanga yomaudhano iinene moNew York, noya li ya andjaganeke uufo wehiyo 320 000.

Oshifokundaneki shi na etseyitho lyoshipopiwa “Aantu omamiliyona mboka ye na omwenyo kunena itaya ka sa we.”

Aantu oyendji oya li yu ulike ohokwe. Molwaashoka moshinyanga shoka omwa li owala hamu gwana aantu ye li 5 000, aantu 7 000 oya li ya patelwa pondje. Oshungolangelo oya ti kutya okugongala hoka “oko okugongala kumwe kwa dhenga mbanda Aakonakoni yOmbiimbeli ya li ya ningi.”

Aakonakoni yOmbiimbeli oya kala ya tseyikila okuuvitha kombinga yoshipalanyolo “Aantu omamiliyona mboka ye na omwenyo kunena itaya ka sa we.” Pethimbo ndyoka, kaya li shi kutya etumwalaka lyUukwaniilwa oli na oku uvithilwa aantu uule wethimbo. Nonando ongawo, oya tsikile okukala ya halelela okuuvitha. Omumwameme Ida Olmstead, ngoka a tameka okuya kokugongala mo 1902, okwa ti: “Otwa li tu shi kutya aantu otaya ka lalekwa nuuyamba monakuyiwa, notwa li hatu uvithile kehe ngoka twa tsakaneke muukalele, onkundana ndjoka ombwanawa.”

TATU PILINTA IILESHOMWA YETU TSE YENE

Opo ehangano lyi shilipaleke kutya aamwatate naamwameme oye na aluhe iikulya yopambepo, aamwatate koBetel oya tameke okupilinta iileshomwa yimwe kuyo yene. Oya landa omashina gokupilinta, noye ga tula metungo ndyoka ya li taya hiila mepandaanda lyedhina, 35 Myrtle Avenue, moBrooklyn, popepi noBetel.

Omumwatate Leo Pelle nomumwatate Walter Kessler, oya tameke iilonga yaBetel muJanuali 1920. Omumwatate Walter okwa ti: “Sho twa thiki moBetel, omutonateli gwokupilinta okwe tu tala, e ta ti: ‘Oku na owala etata lyowili tu ye ni komwiha.’ Okuza mpono okwe tu pe iilonga yokututila iipakete yomambo kela lyopevi lyetungo.”

Omumwatate Leo ota dhimbulukwa shoka sha ka ningwa po esiku lya landula ko, okwa ti: “Osha li oshinakugwanithwa shetu okuyoga ekuma lyela lyotango lyetungo. Iilonga mbyoka oya li hayi kakeke omuntu lela. Ihe otwa li tatu yi longele Jehova.”

Eshina lyokupilinta ndyoka lya li ha li longithwa okupilinta Oshungolangelo

Muule owala wiiwike iishona, aauvithi mboka yi iyamba oya li ya vulu okupilinta Ooshungolangelo dhi li omayuvi omilongo hamano, ye dhi pilintile mela etiyali lyetungo. Pethimbo ndyoka aamwatate oya li taya longekidha eshina lilwe lyokupilinta, ndyoka ya li ya luka the Battleship. Oshifo shotango sho The Golden Age, osha li sha pilintwa mo 14 Apilili 1920. Oshi iwetikile kutya Jehova okwa li a yambeke oonkambadhala dhawo.

“Iilonga oya li yOmuwa, naashoka oshe shi ningitha oshipu ndi yi longe”

“NATU KALATHANENI NOMBILI”

Oshigwana shaKalunga osha li tashi tyapula iilonga yokuuvitha neendathano noitaali ooyakwawo. Nonando ongawo, sho onkalo ya li ondhigu okuza 1917 sigo 1919, Aakonakoni yOmbiimbeli yamwe oya li ya thigi po oshili. Oshike sha li tashi vulu okuningwa po, opo ya kwathelwe?

Oshungolangelo 1 Apilili 1920, oya li yi na oshitopolwa shi na oshipalanyolo “Let Us Dwell in Peace.” (Natu kalathaneni nombili.) Oshitopolwa shoka osha li she ya ladhipike tashi ti: “Otwi inekela kutya kehe ngoka e na ombepo ondjapuki yOmuwa, oku na ehalo lyokudhimbwa omayono ge gomonakuziwa, e ta ka kala ishewe a hangana noshigwana shaKalunga noku mu longela.”

Oyendji oya li ya taamba ko eladhipiko ndyoka lyopahole, e taya katuka oonkatu. Aaihokani yamwe oya li ya nyola ya ti: “Otu uvite kutya otwa ninga epuko sho omumvo gwa zi ko twa li twe etha po iilonga yokuuvitha, omanga yalwe ya tsikile nayo. . . . Ngashingeyi otwa tokola toko kaatu puke mo mondjila ndjika noku uvitha nuulaadhi.” Aauvithi mboka ya li ya tsuwa omukumo oya li ye na iilonga yokuuvitha yi li komeho.

TAYA ANDJAGANEKE EMBO “ZG”

Mo 21 Juni 1920, Aakonakoni yOmbiimbeli oya tameke noshikonga shokwaandjaganeka embo “ZG” ndyoka lya li lya thikama po mehwata lyomambo: The Finished Mystery. * Ogendji gomomambo ngoka oga li ga pungulwa sho gi indikwa mo 1918.

Aauvithi ayehe, kaashi shi owala aakokolindjila, oya li ya ladhipikwa ya kuthe ombinga moshikonga shoka. Okafo Bulletin * oka ti: “Kehe omuuvithi ngoka ta vulu oku kutha ombinga, ne shi ninge nehalo ewanawa. Kalekeni momadhiladhilo geni oohapu ndhika tadhi ti ‘otandi ka pititha komeho okwaandjaganeka embo ndika.’” Omumwatate Edmund Hooper ota dhimbulukwa kutya shoka osho sha li oshikando shotango aauvithi oyendji taya longo egumbo negumbo. Okwa gwedha ko a ti: “Otwa tameke oku uva ko kutya okuuvitha onkundana ombwanawa okwa kwatela mo lela shike.”

IILONGA YOKUUVITHA MOEUROPA TAYI TAMEKULULWA

Molwaashoka aamwatate kaya li taya vulu okukwatathana nAakonakoni yOmbiimbeli yokiilongo yilwe omolwIita yoTango yUuyuni, omumwatate Rutherford okwa li a hala e ya tse omukumo, noku ya kwathele ya tameke ishewe niilonga yokuuvitha. Onkene mo 12 Auguste 1920, omumwatate Rutherford naamwatate yalwe yane oya yi koIngilanda nokiilongo yilwe ya ka talele po aamwatate.

Omumwatate Rutherford e li koEgipiti

Sho omumwatate Rutherford a ka talela po koBritania, opwa li pwa ningwa iigongi yoshitopolwa ine, nokugongala kwomontaneho iikando yi li 12. Omwaalu gwaantu piigongi ayihe mbyoka ogwa li 50 000. Oshungolangelo oya popi kombinga yetalelopo ndyoka ya ti: “Aamwatate oya li ye uvite ya talalekwa noya tsuwa omukumo lela. Oya li ya hangana shi vulithe nale, noya li ya longele kumwe, shoka she ya nyanyudha noonkondo.” MoParis, omumwatate Rutherford okwa li natango a gandja oshipopiwa shi na oshipalanyolo: “Aantu omamiliyona mboka ye na omwenyo kunena itaya ka sa we.” Sho oshipopiwa sha tameke, oshinyanga osha li shu udha. Aantu ye li omathele gatatu oya li ya pula uuyelele wa gwedhwa po.

Epulukata tali tseyitha oshipopiwa shoka tashi ka ningilwa moshinyanga shedhina Royal Albert, moLondon

Iiwike ya ka landula ko, aamwatate yamwe oya ka talela po koAtena, Cairo naJerusalem. Opo aantu mboka yu ulika ohokwe ya tsikile oku uvithilwa, omumwatate Rutherford okwa kongo ehala lyokupungula iileshomwa yetu mondoolopa yaRamallah, popepi naJerusalem. Okuza mpono okwa galukile koIngilanda e ta toto po Oshitayimbelewa moEuropa. Okwa ningi omalongekidho ombelewa ndjoka yi kale hayi pilinta iileshomwa.

OKWAA NA UUYUUKI TAKU ANEKWA POMUTENYA

MuSeptemba 1920, Aakonakoni yOmbiimbeli oya li ya pititha oshifo 27 The Golden Age, shoka sha li tashi kundathana kombinga yankene Aakonakoni yOmbiimbeli ya kala taya patanekwa momukokomoko gwomumvo 1918. Eshina lyokupilinta lyedhina Battleship, ndyoka lya popiwa metetekelo, olya kala tali longo omutenya nuusiku tali pilinta oshileshomwa shoka.

F. Ethano lya Emma Martin ndyoka lya thanekwa kopolisi

Aaleshi yoshileshomwa shoka oyi ilongo kombinga yoshipotha shomumwameme Emma Martin. Omumwameme Martin okwa li omukokolindjila moSan Bernardino, shaCalifornia. Mo 17 Maalitsa 1918, ye naamwatate yatatu, E. Hamm, E. J. Sonnenburg, nosho wo E. A . Stevens, oya li ya gongala nokangundu okashona kAakonakoni yOmbiimbeli.

Omulumentu gumwe ngoka a li a gongala nayo okwa li ondaadhi. Lwanima mompangu okwe shi popi ti: “Onda yi kokugongala hoka . . . nde shi lombwelwa kOmutamanekindjayi. Kokugongala hoka onda yi ko nelalakano lyoku ka mona uumbangi.” Okwa li a mono “uumbangi” mboka a li a hala, ano oshifo The Finished Mystery. Konima yomasiku omashona, omumwameme Martin naamwatate yalwe yatatu oya mangwa po. Oya li ya taaguluka ompango sho ya andjaganeke okambo hoka ka li ki indikwa kepangelo.

Omumwameme Emma naamwatate mboka oya li ya monika ondjo, noya pewa egeelo lyoomvula ndatu mondjedhililo. Sho eindilo lyetalululo lyoshipotha shawo lya kala itaali taambwa, mo 17 Mei 1920, oya tuminwa kondholongo. Ihe sho pwa piti okathimbo, iinima oya ka lunduluka.

Mo 20 gaJuni 1920, omumwatate Rutherford okwa li a popi kombinga yonkalo yaamwatate mboka ya li mondholongo, poshigongi shoshitopolwa shoka sha li sha ningilwa moSan Francisco. Mboka ya li poshigongi shoka kaya li yu uvitile ombili shoka sha ningilwa ooitaali mboka, noya tumu ondelekelama kOmupresitende gwaAmerika. Oya nyola ya ti: “Okumangwa po . . . kwomumwameme Martin kaku li pauyuuki . . . oshoka aakwanepangelo oya longitha oonkondopangelo dhawo nayi . . . , opo ye mu kwate po . . . noku mu tulila mo oshipotha, opo a tulwe mondholongo.”

Esiku lya landula ko, Omupresitende Woodrow Wilson okwa gandja elombwelo oshipotha shomumwameme Emma noshomumwatate Hamm, Sonnenburg nosho wo Stevens, yi ekelwehi noya mangululwe. Kapu na shikukutu ihashi hulu.

Pehulilo lyomumvo 1920, Aakonakoni yOmbiimbeli oya li ye na oshindji shoka taya vulu okukala ya nyanyukilwa. Iilonga koombelewa dhetu oonene oya tsikile okutamunuka mo shi vulithe nale, nAakonakoni yOmbiimbeli yashili oya tsikile okuuvitha kutya Uukwaniilwa waKalunga owo owala tawu vulu okuhulitha po okumona iihuna kwaantu. (Mat. 24:14) Omumvo gwa ka landula ko, 1921, ogwa li tagu ka kala omumvo omundhindhilikwedhi kombinga yokuuvitha etumwalaka lyUukwaniilwa.

^ okat. 18 Embo The Finished Mystery olya li embo etiheyali lyembo Studies in the Scriptures. Embo “ZG” olya li lyesiku 1 lyaMaalitsa 1918, nolya li lya thikama po mOoshungolangelo odhindji. Ondanda “Z” oya li yi lile po Zion’s Watch Tower, omanga ondanda “G,” ndjoka yi li ontiheyali moalfabeta, ya li yi lile po embo etiheyali.

^ okat. 19 Ngashingeyi ohaki ithanwa Onkalamwenyo yopaKriste niilonga yetu yokuuvitha.