Onda valwa mo 1955. Otwa valwa aamati yatatu, ngame ongame onkelo. Onda putukila popepi nomunkulofuta gwokuumbugantu waSuomi, moshitopolwa shoka ngashingeyi hashi ithanwa oshilando shaVantaa.

Meme okwa ninginithwa manga inaandi valwa. Ihe tate ka li e hole oshili noka li ha pitike meme a konakone natse, nenge a ye natse kokugongala. Onkee meme okwa li he tu longo omalongo gOmbiimbeli gopetameko, uuna tate a za mo.

Okuza ngaa kuunona wandje sigo onena ohandi vulika kuJehova. Pashiholelwa, sho nda li ndi na omimvo heyali, omulongisikola gwetu okwa li e huge ndje, molwaashoka nda li ihaandi kala nda hala okulya uumboloto wombinzi wOshisuomi, hawu ithanwa verilättyjä. Okwa li ha kwata ndje noshikaha she shimwe koompanda, ta kambadhala okumakula okana kwandje, omanga oshikwawo shi na olufoloko lu na okapambu komboloto ndjoka, te ka thindile mokana kwandje. Onda li nde shi pondola okunakula mo olufoloko ndoka moshikaha she.

Tate okwa si sho nda li ndi na omimvo 12. Okuza mpoka, onda kala handi vulu okuya kokugongala. Aamwatate megongalo oya kala ye na ombili nangame, naashoka osha li sha ningitha ndje ndi hume komeho pambepo. Onda tameke okukala handi konakona Ombiimbeli esiku kehe nokukonakona iileshomwa yetu yopaKriste nuulaadhi. Omolwokuninga ngawo, onda vulu okuninginithwa, sho ndi na omimvo 14, mo 8 Auguste 1969.

 Konima sho nda mana osikola, onda tameke uukokolindjila wondjigilile. Konima yiiwike yontumba, onda ka longela hoka ku na ompumbwe onene, koPielavesi, ondoolopa ndjoka ya li lwopondingandinga yaSuomi.

MoPielavesi, onda tsakanene nomukadhona, Sirkka, ngoka a ka ninga omukulukadhi gwandje. Onda li ndi mu hole noonkondo, oshoka okwa li omwiifupipiki noku hole Jehova noonkondo. Ka li ta lalakanene omaliko nenge etumbalo. Atuhe otwa li tu na ehalo lyokulongela Jehova neitulomo miilonga yoludhi kehe. Otwa hokana mo 23 Maalitsa 1974. Pehala lyokuya mokafudho sho opo twa hokana, otwa yi tu ka longele koKarttula, hoka kwa li ku na nokuli ompumbwe onene yaauvithi yUukwaniilwa.

Okuza petameko lyondjokana yetu, Jehova okwe tu ulukile kutya ote ke tu sila oshimpwiyu painiwe, ngele otwa pititha komeho Uukwaniilwa. (Mat. 6:33) Pashiholelwa, sho twa li moKarttula katwa li tu na ohauto. Petameko, otwa li hatu ende kombasikela. Ihe pokufu, moKarttula omwa li hamu talala noonkondo. Opo tu vule okuuvithila oshitopolwa shoka oshinenenene shegongalo lyetu, otwa li twa pumbwa ohauto. Ihe katwa li tu na iimaliwa yoku yi landa.

Omumwamememati omukuluntu okwe ya oku tu talela po inaatu shi tegelela. Okwe tu pe po ohauto ye. Eshilipaleko lyohauto olya li ya futwa nale. Otwa li owala tu na okutula mo omahooli. Kungawo, otwa li twa mono osheenditho shoka twa li twa hala.

Jehova okwe tu ulukila kutya ote tu sile oshimpwiyu painiwe. Tse otwa li owala tu na okupititha komeho iinima yUukwaniilwa.

Sho twa li kOsikola yOkudheula Aakokolindjila, mo 1978, omumwatate Raimo Kuokkanen, a gumwe gwomaalongi yetu, okwe tu ladhipike tu udhithile kOsikola yaGilead. Onkee otwa li twa tameke okwiilonga Oshiingilisa, opo tu kale twa gwana oku ke yi hita. Ihe mo 1980, manga inaatu ninga eindilo ndyoka, otwa li twa hiywa tu ka longe koshitayimbelewa shaSuomi. Pethimbo ndyoka, Aabetel kaya li ya pitikwa okuninga eindilo lyokuya koGilead. Ihe otwa li twa hala tu longe mpoka Jehova a hala tu longe, ihe haampoka twa hala okulonga. Onkee otwa taamba ko ehiyo ndyoka. Nonando ongawo, otwa tsikile okwiilonga Oshiingilisa, twa ningila ngele opwe ke ya ompito yokuudhithila koGilead.

 Konima yomimvo dhontumba, Olutuwiliki olwa ti kutya Aabetel nayo otaya vulu okuudhithila koGilead. Otwa li twa udhitha ofooloma meendelelo, ihe hamolwaashoka andola inaatu nyanyukilwa okukala mObetel. Mepingathano naashono, otwa li owala twa hala okulonga mpoka pu na ompumbwe onene, uuna twa gwana oku shi ninga. Otwa li twa taambwa kOsikola yaGilead, notwa piti ongundu onti-79, muSeptemba 1985. Otwa li twa tuminwa koKolombia.

MoKolombia, tango okwa li kwa tiwa natu ka longele moshitayimbelewa. Onda kambadhala okuninga ngaashi tandi vulu moshinakugwanithwa shandje, ihe sho twa kala moshitayimbelewa omumvo gumwe, onda li ndi uvite kutya otwa pumbwa okuninga elunduluko. Shono osho sha li oshikando shotango noshahugunina monkalamwenyo yandje, tandi pula ndi pewe oshinakugwanithwa shi ili. Otwa li twa tumwa tu li aatumwa mboka ye li muukalele, tu ka longele koshilando Neiva, moshitopolwa shaHuila.

Onda li aluhe handi nyanyukilwa iilonga yokuuvitha. Sho nda li omukokolindjila moSuomi manga inaandi hokana, omathimbo gamwe onda li handi uvitha okuza ongula onene sigo okongulohi. Sho opo twa hokana, ngame naSirkka otwa li hatu kala wo esiku alihe miilonga yokuuvitha. Uuna tatu longo kiitopolwa yokokule, omathimbo gamwe otwa li hatu lala mohauto yetu. Shino osha li hashi tu kondo omagulu, nosha li hashi tu pe ompito yokutameka manga kuyele mesiku tali landula.

Sho tu li aatumwa yomuukalele, otwa li natango tu na uulaadhi wokuuvitha ngaashi nale. Egongalo lyetu olya li lya koko, naamwatate naamwameme moKolombia oya li ye tu simaneka, ye tu hole nohaye tu pandula.

Popepi noNeiva, moka twa li hatu longele, opwa li pu na oondoolopa kaamu na Oonzapo. Onda li handi ipula noonkondo nankene onkundana ombwanawa tayi vulu okuthika ko kiitopolwa hoka. Ihe molwaashoka miitopolwa moka omwa li mu na aakwiita yoogwelila, kasha li shi li egameno okulongwa kaantu kaaye shi yamo. Onkee onda kala tandi galikana, opo gumwe gwomoondoolopa ndhoka, a ninge Onzapo. Onda li tandi dhiladhila kutya ando omuntu ngono oku na okuya okukala moNeiva, opo a ilonge oshili. Onkee ano onda li wo nda galikana kutya konima ngele a ninginithwa na kale a pyokoka pambepo e ta shuna a ka uvithe kondoolopa yaandjawo. Onda li ndi na okukala ndi shi kutya Jehova oye ta vulu okukandula po uupyakadhi mboka nawa, shi vulithe ngame.

Nziya konima yaashono, onda tameke okukonakona Ombiimbeli nomulumentu omugundjuka gwedhina Fernando González. Okwa li ha kala moAlgeciras, ondoolopa yimwe yomwaandhoka mwa li kaamu na Oonzapo. Fernando okwa li ha ende ookilometa dhi vulithe 50 e ye kiilonga moNeiva. Okwa li ha ilongekidhile nawa ekonakonombiimbeli lye kehe, nolwanima okwa tameke okukala ha kala pomakugongala agehe. Okuza ngaa oshiwike shoka a tameke okukonakona, Fernando okwa li ha gongaleke yamwe mondoolopa yawo e te ya longo shoka a ilonga mekonakonombiimbeli lye.

Fernando okwa ninginithwa muJanuali 1990, konima yoomwedhi hamano, okuza sho a tameke okukonakona. Konima yethimbo okwa ningi omukokolindjila gwondjigilile. Sho moshitopolwa shaAlgeciras mwa li mu na Onzapo yimwe, oshitayimbelewa osha li sha vulu okutumina ko aakokolindjila ya ikalekelwa. MuFebuluali 1992, moshitopolwa moka omwa li mwa totwa egongalo.

 Mbela Fernando okwa li owala ha uvithile mondoolopa yawo? Aawe. Konima sho a hokana, ye nomukulukadhi gwe oya tembukile kondoolopa San Vicente del Caguán, hoka kwa li kaaku na Oonzapo. Oya li ya kwathele mokutota mo egongalo. Mo 2002, Fernando okwa li a langekwa po e li omutonatelishikandjo, ye nomukulukadhi gwe, Olga, sigo okunena otaya tsikile okulonga iilonga yuutonateli.

Moshimoniwa shino onda ilongo mo nkene sha simana okugalikana shi na ko nasha niinima yokondandalunde ya pamba iilonga yethimbo lya udha. Jehova oha ningi shoka itaatu vulu okuninga. Komeho gaayihe eteyo olyaJehova, ihe kali shi lyetu. — Mat. 9:38.

Momumvo 1990 otwa li twa tuminwa miilonga yuuyendi. Iilonga yetu yuutonatelishikandjo yotango oyomoshilandopangelo Bogotá. Otwa li twa tila, tatu dhiladhila kutya pamwe itatu ke shi enditha nawa. Ngame nomukulukadhi gwandje kwatwa li tu na naanaa oshitalenti sha ikalekelwa. Katwa li twa igilila okukala moshilando sha udha aantu. Ihe nando ongawo, Jehova okwa li a gwanitha po euvaneko ndyoka tali adhika mAafilippi 2:13, tali ti: “Kalunga oye mwene ta longo aluhe mune oku mu pa ehalo noonkondo, opo a tsakanithe elalakano lye ewanawa.”

Lwanima, otwa ka tuminwa koshikandjo shi li moshitopolwa shaMedellín, shi li moshilandopangelo shoka nda popi metetekelo. Aantu yamo oya li ya igilila elongithonkondo lyomomapandaanda, e taya kala ihaaye li tila we. Pashiholelwa, esiku limwe sho nda li tandi ningi ekonakonombiimbeli, aantu oya tameke okuumba oondjembo pondje yegumbo moka nda li tandi longo. Okonyala ndi mbete pevi, ihe omukonakoni okwa tsikile owala ta lesha okatendo a ngungumana. Sho a mana okulesha okatendo okwa pula a ze po a ye pondje. Konima sho a galuka okwe ya naanona ye yaali, e ta popi a ngungumana, ta ti: “Ombili onda li ndi na oku ka tala aanona yandje pondje.”

Opwa li omathimbo gamwe hatu kala tu li moshiponga. Pompito yimwe, manga twa li tatu uvitha egumbo negumbo, omukulukadhi gwandje okwe ya ta matuka a uka kungame ta monika a tila. Okwa ti kutya okwa umbwa komuntu. Shoka osha li sha halutha ndje. Ihe lwanima, otwa li twe shi ndhindhilike mo kutya nakuumba ondjembo ka li a hala okuyaha Sirkka; ihe okwa li a hala okuyaha omusamane gumwe ngoka a li ta piti puye.

Mokweendela ko kwethimbo uukolokoshi womoshitopolwa kawa li we hawu tu tilitha. Otwa li twa tsuwa omukumo kuulaadhi wOonzapo dhomoshitopolwa ndhoka dha li hadhi kala dha taalela oonkalo dha fa ndhika nenge nokuli dhi vulithe po. Otwa thiki pehulithodhiladhilo kutya ngele Jehova okwa li e dhi kwathele, natse ote ke tu kwathela wo. Otwa pulakene komayele gaakuluntugongalo yomoshitopolwa, hatu iyutha kiitegelelwa nokweethela iinima ayihe momake gaJehova.

Oonkalo dhimwe kadha li dha nika oshiponga ngaashi twa li tatu dhiladhila. Oshikando shimwe onda li nda uvu aakiintu yaali taya ituku pondje yegumbo moka nda li tandi longo. Kanda li ndi na ohokwe yokupulakena oontamanana, ihe mwene gwegumbo okwa lombwele ndje ndi ye mondunda ye. Oontamanana ndhoka twa li tu uvite, odha li nani pokati kuudhila wuupapahayi uyali mboka wa li tawu holele aashiinda.

Mo 1997, onda li nda langekwa po ndi li omulongi gwOsikola yOkudheula mUukalele. b Ohandi nyanyukilwa aluhe okukala poosikola dhelongo lyopakalunga, ihe inandi shi dhiladhila nando onale okukala ndi na uuthembahenda wokulonga nando oyimwe yomudho.

Lwanima onda ka ninga omutonateli gwoshitopolwa. Sho elongekidho ndyoka lya hulithwa po, onda li nda shuna miilonga yuutonatelishikandjo. Onkee ano uule womimvo dhi vulithe po 30, onda kala handi nyanyukilwa iilonga yokukala ndi li omulongi nosho wo omutonateli omweendi. Iinakugwanithwa mbyoka oya li ye tu etele omalalekonuuyamba ogendji. Ihe nonando ongawo, iinima ayihe inayi kala tayi tu endele nawa. Nandi mu kuthile ko.

Onda li handi idhidhimikile iipyu niitalala. Shono osha li sha kwathele ndje ndi idhidhimikile oonkalo oondhigu. Ihe nando ongawo, omathimbo gamwe onda li handi longo nuudhiginini, tandi kambadhala okukandula po omaupyakadhi momagongalo. Poompito dhimwe, onda li handi gandja omayele kaakuluntugongalo yamwe ya kale aanahole noye na ondjele. Ihe nando ongawo, ongame nda li kaandi na omaukwatya ngoka. — Rom. 7:21-23.

Omathimbo gamwe onda li handi kala nda teka omukumo, molwaashoka kaandi na omaukwatya ngoka. (Rom. 7:24) Pompito yimwe onda li nda lombwele Jehova megalikano kutya oshi li hwepo ndi ethe po iilonga yuutumwa e tandi shuna koSuomi. Ongulohi ndjono onda li nda kala pokugongala. Eladhipiko ndyoka nda mono po olya li lya tompo ndje kutya onda pumbwa okutsikila noshinakugwanithwa shandje nokulongela ko kokwaagwanenena kwandje. Sigo okunena, onda gumwa kunkene Jehova a yamukula egalikano lyandje. Shimwe ishewe, onda pandula noonkondo kunkene Jehova a kwathela ndje nolukeno ndi sinde omaunkundi gandje.

Ngame naSirkka otwa pandula Jehova omolwuuthembahenda mboka twa kala tu na woku mu longela ethimbo ele miilonga yethimbo lya udha. Onda pandula wo Jehova noonkondo sho a pa ndje omukulukadhi omunahole nokwa kala omudhiginini uule womimvo adhihe ndhoka.

Masiku otandi gwanitha omimvo 70 notandi ka etha po iinakugwanithwa yandje yokukala ndi li omulongi gwokudheula aauvithi nosho wo omutonateli omweendi. Omolwashike mbela? Omolwaashoka onda itaala kutya shoka hashi simanekitha Jehova noonkondo osho oku mu longela nuudhiginini noku mu tanga tashi zi komutima, tatu inyengithwa kohole nokolupandu. (Mika 6:8; Mark. 12:32-34) Opo tu simanekithe Jehova, inatu pumbwa okukala tu na iinakugwanithwa ya simana.

Sho nda tala kiinakugwanithwa mbyoka nda li handi nyanyukilwa, onda mona kutya inandi yi pewa molwaashoka nda simana ndi vule yalwe, noinandi yi pewa molwaashoka nda li ndi na uukwatya wa tongomana. Pehala lyaashono Jehova oye a inekelela ndje iinakugwanithwa mbika omolwesilohenda lye. Okwa li a pe ndje iinakugwanithwa mbyoka, nonando ondi na omaunkundi. Ondi shi kutya onda li owala nda vulu okugwanitha po iinakugwanithwa mbyoka kekwatho lyaJehova. — 2 Kor. 12:9.