Inda koshikalimo

Inda koshikalimo

OSHITOPOLWA SHOKUKONAKONWA 16

Kala ho pulakene, ho uvu ko oonkalo dhayalwe noku ya ulukila olukeno

Kala ho pulakene, ho uvu ko oonkalo dhayalwe noku ya ulukila olukeno

“Inamu pangula ngaashi tamu tala nomeho, ihe panguleni epangulo lyu uka.” — JOH. 7:24.

EIMBILO 101 Natu longeni muukumwe

ELALAKANO LYOSHITOPOLWA *

1. Ombiimbeli oya popya oshili yini tayi hekeleke kombinga yaJehova?

MBELA oto ka kala ngaa wa hala aantu ye ku pangule shi ikolelela kolwaala lwoshipa shoye, kondjelo yoye nenge mpoka pu thike olutu lwoye? Hasho nando. Itashi tu hekeleke tuu okutseya kutya Jehova ihe tu pangula shi ikolelela keholokopo lyetu! Pashiholelwa, sho Samuel a li a tala oyanamati yaIsai, ka li e wete shoka Jehova e wete. Jehova okwa li a lombwele Samuel kutya gumwe gwomoyanamati yaIsai, ota ka ninga omukwaniilwa gwaIsraeli. Ihe ogunipo? Sho Samuel a mono osheeli shaIsai, Eliab, okwa ti: “Omulumentu nguka a thikama mpaka koshipala shOmuwa, oshili oye a hogololwa kOmuwa.” Eliab okwa li ta monika a eleka okukala omukwaniilwa. “Ihe Omuwa okwa ti kuye: ‘Ino tala koshuuluko she, sho e na omuthika omule nondjelo ombwanawa. Onde mu tinda.’” Oshiilongomwa? Jehova okwa gwedha ko a ti: “Omuntu oha tala kombanda, ihe ngame ondi wete momutima.” — 1 Sam. 16:1, 6, 7.

2. Ngaashi sha popiwa muJohannes 7:24, omolwashike kaatu na okupangula omuntu shi ikolelela keholokopo lye? Gandja oshiholelwa.

2 Tu li aantu inaatu gwanenena, atuheni otu na egamo lyokupangula yalwe shi ikolelela keholokopo lyawo. (Lesha Johannes 7:24.) Otatu vulu owala okwiilonga ko kashona keholokopo lyomuntu. Pashiholelwa, ndohotola ngoka a pyokoka noku na ontseyo oyindji, iha vulu lela okutseya kutya omuntu ote ehama shike mokutala owala kuye. Oku na okukala a pulakena neitulomo komuvu ngoka, ngele okwa hala a tseye ondjokonona ye yopaunamiti, omaiyuvo ge nenge uumbangi wulwe mboka tawu ulike uuvu we. Ndohotola otashi vulika nokuli e mu lombwele a ka thanekwe, opo a mone kutya oshike shi li molutu lwe. Ngele hasho, ndohotola otashi vulika e mu pe epango haalyo. Sha faathana, itatu vulu lelalela okutseya ooitaali ooyakwetu, mokutala owala keholokopo lyawo. Otu na okukambadhala oku ya tseya nawa, kaashi shi owala kombanda. Odhoshili kutya itatu vulu okulesha omitima dhaantu, onkene katu na esiku tu ke ya tseye thiluthilu, ngaashi Jehova. Ihe otatu vulu okuninga ngaashi tatu vulu, tu mu holele. Ngiini mbela?

3. Iiholelwa yopaMbiimbeli moshitopolwa shika otayi ke tu kwathela ngiini tu holele Jehova?

3 Jehova oha ungaunga ngiini naapiya ye? Oha pulakene kuyo. Oha kaleke momadhiladhilo eputuko lyawo nosho wo onkalo yawo. Ohe ya ulukile wo olukeno. Sho tatu kundathana shoka Jehova a li a ningile Jona, Elia, Hagar naLot, natu taleni nkene tatu vulu oku mu holela, uuna tatu ungaunga nooitaali ooyakwetu.

KALA HO PULAKENE NEITULOMO

4. Omolwashike tashi vulika tu tale ko Jona momukalo omwiinayi?

4 Molwaashoka katu shi ashihe shoka sha li sha kwatelwa mo monkalo yaJona, otashi vulika tu thike pehulithodhiladhilo kutya ka li omwiinekelwa nomudhiginini. Okwa li a lombwelwa kuJehova a ka uvithile Aaninive etumwalaka lyepangulo. Ihe pehala lyokuvulika, Jona okwa londo osikepa e ta yi “Omuwa ontuku.” (Jona 1:1-3) Andola ongoye, mbela ando Jona owe mu pa ngaa ishewe ompito a ka gwanithe po oshinakugwanithwa shoka? Otashi vulika ando ino shi ninga. Nonando ongawo, Jehova okwa li e na omatompelo goku shi ninga. — Jona 3:1, 2.

5. Oshike to ilongo moohapu dhaJona, ndhoka dhi li muJona 2:1, 2, 9?

5 Jona okwa li a ulike kutya ye omuntu a tya ngiini, megalikano lye. (Lesha Jona 2:1, 2, 9.) Kapu na omalimbililo kutya Jona okwa li ha galikana Jehova olundji. Okutala kegalikano ndyoka a li a galikana, sho e li mela lyohi, otaku tu kwathele tu mone kutya ka li owala omulumentu ngoka a li a fadhuka po oshinakugwanithwa she. Oohapu dhe otadhi ulike kutya okwa li omwiifupipiki, ha pandula nokwa li a tokola toko okuvulika kuJehova. Itashi kumitha sho Jehova inaa gandja eitulomo komapuko gaJona, a yamukula egalikano lye nokutsikila oku mu longitha e li omuhunganeki gwe.

Ngele otwa tseya ashihe shoka sha kwatelwa mo monkalo yomuntu, otatu vulu oku mu ulukila lela olukeno (Tala okatendo 6) *

6. Omolwashike shi li pandunge tu kale hatu pulakene neitulomo?

6 Opo tu kale hatu pulakene kuyalwe neitulomo, otwa pumbwa okukala aaifupipiki nohatu idhidhimike. Shoka oshi li pandunge, omolwomatompelo gatatu. Lyotango, itatu ka kala aluhe hatu thiki pehulithodhiladhilo lya puka kombinga yaantu. Etiyali, otatu ka vula okumona kutya omumwatate oku uvite ngiini nosho wo omainyengotompelo ge, naashoka otashi ke tu kwathela tu mu ulukile olukeno shi vulithe nale. Etitatu, otashi vulika tu kwathele omuntu ngoka, i ilonge sha kombinga ye mwene. Omathimbo gamwe, ihatu kala tu uvite ko thiluthilu omaiyuvo getu, sigo twa popi nkene tu uvite. (Omayel. 20:5) Omukuluntugongalo gumwe gwokoAsia, ote shi zimine ta ti: “Otandi dhimbulukwa oshikando shimwe sho nda li nda ningi epuko lyokupopya manga inaandi uva ashihe shoka sha kwatelwa mo. Onda li nda lombwele omumwameme gumwe kutya okwa pumbwa okuhwepopaleka omukalo gwe gwokugandja omatyokosha pokugongala. Lwanima onda mono kutya oshidhigu kuye okulesha nohashi mu pula oonkambadhala, opo a gandje omatyokosha.” Inashi simanenena tuu omukuluntugongalo kehe a kale ha ‘uvu tango shoka sha kwatelwa mo,’ manga inaa gandja omayele! — Omayel. 18:13.

7. Oshike to ilongo komukalo moka Jehova a li a ungaunga naElia?

7 Aamwatate naamwameme yamwe, ohaye shi mono oshidhigu okupopya nkene ye uvite, omolweputuko lyawo, omuthigululwakalo gwawo nenge omaukwatya gawo. Ongiini tatu vulu oku shi ningitha oshipu kuyo ye tu lombwele nkene ye uvite? Dhimbulukwa omukalo moka Jehova a li a ungaunga naElia, sho a yi ontuku Isebel. Osha li sha pula Elia omasiku ogendji, opo a hololele thiluthilu Tate gwe gwomegulu nkene e uvite. Jehova okwa li e mu pulakene neitulomo. Opo nduno okwe mu tsu omukumo, e te mu pe oshilonga sha simana e shi longe. (1 Aak. 19:1-18) Otashi vulika shi pule aamwatate naamwameme ethimbo, opo ya popye natse ya manguluka, nongele oye shi ningi, opo owala tatu ka uva ko nkene ye uvite. Ngele otwa holele Jehova mokukala aaidhidhimiki, otaya ka kala ye na ehalo lyoku tu lombwela nkene ye uvite. Opo nduno, uuna taye tu lombwele nkene ye uvite, otu na oku ya pulakena neitulomo.

TSEYA AAMWAHO

8. Shi ikolelela kuGenesis 16:7-13, Jehova okwa li a kwathele ngiini Hagar?

8 Hagar, omudhike gwaSarai, okwa li i ihumbata momukalo omwiinayi, konima sho a gandjwa a ninge omukulukadhi gwaAbram. Hagar okwa ningi omusimba nokwa tameke okudhina Sarai, ngoka a li kee na aanona. Onkalo oya nayipala sigo Sarai a tidha mo Hagar megumbo. (Gen. 16:4-6) Pataloko lyetu tu li aantu inaatu gwanenena, otashi vulika tu dhiladhile kutya Hagar okwa li omukiintu e na omikalo omiwinayi, nokwa li a ningilwa shoka i ilongela. Ihe Jehova ka li a tala ko Hagar ngawo. Okwe mu tumine omuyengeli gwe. Sho omuyengeli a yi kuye, okwe mu kwathele a lundulule iikala ye, e te mu yambeke. Hagar okwa li e shi mono kutya Jehova okwa kala e mu wete noku shi ashihe kombinga yonkalo ye. Okwa li i inyengithwa e mu ithane “Kalunga ngoka ha mono.” — Lesha Genesis 16:7-13.

9. Kalunga okwa li a kaleke shike momadhiladhilo, sho a li ta ungaunga naHagar?

9 Jehova okwa li a mono shike muHagar? Okwa li e shi thiluthilu eputuko lye nosho wo oonkalo adhihe moka a enda. (Omayel. 15:3) Hagar okwa li Omuegipiti ha zi muukwanegumbo wAahebeli. Mbela omathimbo gamwe okwa li ha kala e uvite a patelwa pondje? Mbela okwa li ha kala a yuulukwa yaandjawo nokoshilongo shawo? Haye owala a li omukiintu gwaAbram. Pethimbo lyonale, aalumentu yamwe aadhiginini oya li ye na aakulukadhi ye vulithe pugumwe. Ihe shoka kasha li elalakano lyaJehova lyopetameko. (Mat. 19:4-6) Onkee ano, itashi tu kumitha, sho onkalo ndjoka ya li ye eta ondumbo nuutondwe. Nonando Jehova ka li a popile omukalo moka Hagar i ihumbatele Sarai, otatu vulu okukala nuushili kutya okwa li e uvite ko omaiyuvo gaHagar nonkalo ye.

Tseya aamwaho nawa (Tala okatendo 10-12) *

10. Ongiini tatu vulu okutseya nawa aamwatate naamwameme?

10 Otatu vulu okuholela Jehova, mokukambadhala okuuva ko aamwatate naamwameme. Tseya aamwaho. Kala ho popi nayo manga okugongalo inaaku tameka nokonima ngele kwa pu, kala ho longo nayo muukalele, nongele otashi wapa, ya hiya wu lye pamwe nayo. Ngele owe shi ningi, otashi vulika wu ka mone kutya omumwameme ngoka ha monika a fa kee hole aantu, nani oku na owala oohoni, omumwatate ngoka wa li ho dhiladhila kutya oku hole iinima yopamaliko, nani oku hole owala okugandja, nenge uukwanegumbo mboka olundji hawu ya wa lata kokugongala, otawu idhidhimikile omapataneko. (Job 6:29) Odhoshili kutya katu na “okwiitula miinima yaantu.” (1 Tim. 5:13) Nonando ongawo, oshili nawa okutseya aamwatate naamwameme nosho wo oonkalo moka ya enda.

11. Omolwashike sha simana aakuluntugongalo ya tseye nawa oonzi?

11 Aakuluntugongalo oyo unene ya pumbwa okutseya eputuko lyaamwatate naamwameme mboka ye li kohi yetonatelo lyawo. Natu tale koshiholelwa shomumwatate Artur, ngoka a li omutonatelishikandjo. Ye nomukuluntugongalo gulwe, oya li ya talele po omumwameme ngoka a li ha monika e na oohoni. Artur ota ti: “Otwa li twe shi mono mo kutya omusamane gwe, okwa si konima sho opo owala ya hokana. Nonando okwa li a taalele omashongo, okwa li a vulu okuputudha oyanakadhona yaali ya kale ye hole Jehova. Ihe ngashingeyi iha mono ko we nawa noha kala e niwe kepolimano. Nonando ongawo, natango ohole ye yokuhola Jehova nosho wo eitaalo lye muye, oya kola. Otwa li twe shi mono mo kutya otwa pumbwa okwiilonga oshindji koshiholelwa oshiwanawa shomumwameme nguno.” (Fil. 2:3) Omutonatelishikandjo nguka okwa li ta landula oshiholelwa shaJehova. Jehova oku shi oonzi dhe nosho wo oonkalo ndhoka tadhi idhidhimikile. (Eks. 3:7) Aakuluntugongalo mboka ye shi nawa oonzi, ohaya kala ye shi nkene ye na oku dhi kwathela.

12. Omumwameme Yip Yee okwa li i ilongo shike, sho a tseya nawa omumwameme gumwe megongalo lyawo?

12 Uuna wa tseya nawa Omukriste omukweni ngoka he ku ningile nayi, otashi vulika shi ke ku inyengithe wu kale wu mu uvitile olukeno shi vulithe nale. Natu tale koshiholelwa shika. Omumwameme Yip Yee gwokoAsia, ota ti: “Megongalo lyetu omwa li mu na omumwameme gumwe ha popi mokule noonkondo. Onda li ndi wete kutya ke na omikalo. Ihe sho nda longo naye muukalele, ondi ilongo kutya okwa li ha kwathele aavali ye mokulanditha oohi pomatala. Okwa li e na okupopya mokule, opo aalandi ye mu uve noye ye kuye.” Yip Yee okwa gwedha ko a ti: “Ondi ilongo kutya opo ndi uve ko aamwatate naamwameme, onda pumbwa okutseya eputuko lyawo.” Okutseya aamwaho nawa, ohashi pula oonkambadhala. Nonando ongawo, ngele owa landula omayele gOmbiimbeli ge na ko nasha nokumbwalangandjeka omutima gwoye, oto holele Jehova ngoka e hole “aantu ayehe.” — 1 Tim. 2:3, 4; 2 Kor. 6:11-13.

ULUKILA YALWE OLUKENO

13. Ngaashi sha popiwa muGenesis 19:15, 16, aayengeli oya li ya ningi po shike, sho Lot a kala ta kakadhala, nomolwashike?

13 Lot okwa li a kakadhala okuvulika komalombwelo gaJehova, sho a li methimbo edhigu. Aayengeli yaali oya li ye mu talele po, e taye mu lombwele a pitithe mo aanegumbo lye moshilando. Omolwashike? Oya ti: “Otatu ka hanagula po ehala ndika.” (Gen. 19:12, 13) Esiku lya landula ko, Lot nuukwanegumbo we oya li natango megumbo. Onkene aayengeli oye mu londodha ishewe. Ihe okwa kala “ta kakadhala.” Otashi vulika tu dhiladhile kutya Lot ka li e na ko nasha noka li omuvuliki. Nonando ongawo, Jehova ka li e mu si uunye. Aayengeli oye ya kwata mokwaako e taye ya pititha mo moshilando, “oshoka Omuwa okwa li e ya uvitile ohenda.” — Lesha Genesis 19:15, 16.

14. Omolwashike Jehova tashi vulika a li e uvitile Lot olukeno?

14 Jehova otashi vulika a li e uvitile Lot olukeno, omolwomatompelo gontumba. Lot otashi vulika a li inaa hala okuza mo megumbo lye, molwaashoka a tila aantu mboka ya li kondje yoshilando. Opwa li wo pu na iinima yilwe ya nika oshiponga. Lot otashi vulika a li e shi kombinga yaakwaniilwa yaali mboka ya li ya gwile miiko yi na onka yomevi, yi li popepi nolusilu. (Gen. 14:8-12) E li omusamane natate, Lot oku na okukala a li ti ipula nuukwanegumbo we. Shimwe ishewe, Lot okwa li omuyamba, onkene otashi vulika a li e na egumbo ewanawa muSodom. (Gen. 13:5, 6) Odhoshili kutya Lot ka li ta vulu okwiipopila molwiinima mbyoka, sho inaa vulika nziya kuJehova. Nonando ongawo, Jehova ka li a gandja eitulomo komapuko gaLot, ihe okwa li e mu tala ko e li “omulumentu omuyuuki.” — 2 Pet. 2:7, 8.

Ngele otwa kala hatu pulakene kuyalwe, otashi vulika tu tseye nkene tu na oku ya ulukila olukeno (Tala okatendo 15-16) *

15. Pehala lyokupangula oonkatu dhagulwe, oshike tu na okuninga?

15 Pehala lyokupangula oonkatu dhagulwe, ninga ngaashi to vulu wu uve ko nkene e uvite. Omumwameme Veronica, gwokoEuropa, okwa li a kambadhala oku shi ninga. Okwa ti: “Omumwameme gumwe okwa li ha monika aluhe a fa kee na ombili. Okwa kala hi iyoolola ko kuyalwe. Omathimbo gamwe, onda li handi kala nda tila okupopya naye. Ihe onda dhiladhila nda ti: ‘Ando ongame nda li monkalo ye, ando otandi kala nda pumbwa kuume.’ Onkee ano, onda tokola oku mu pula nkene e uvite. Opo nduno, okwa tameke okumbumbulila ndje omutima gwe! Ngashingeyi ondi mu shi nawa lela.”

16. Omolwashike tu na okugalikana Jehova e tu kwathele tu kale tu na olukeno?

16 Jehova oye owala ha kala e tu uvite ko thiluthilu. (Omayel. 15:11) Onkee ano, mu pula e ku kwathele wu kale wa tala ko yalwe ngaashi e ya tala ko nokukala wu shi nkene wu na oku ya ulukila olukeno. Egalikano olya li lya kwathele omumwameme Anzhela a kale ha ulukile yalwe olukeno shi vulithe nale. Omumwameme gumwe megongalo lyawo, ka li omupu okupopiwa naye. Anzhela ota ti: “Osha li oshipu okugwila momwigo gwoku mu pa uusama noku mu kala kokule. Ihe onda pula Jehova a kwathele ndje ndi vule okuuva ko onkalo ye.” Mbela Jehova okwa li a yamukula egalikano lyomumwameme Anzhela? Okwa gwedha ko a ti: “Otwa yi pamwe muukalele nokonima otwa li twa popi uule woowili. Onda li nda pulakene kuye nolukeno. Ngashingeyi ondi mu hole noonkondo nonda tokola oku mu kwathela.”

17. Otu na okukala twa tokola toko okuninga shike?

17 Ito vulu okuhogolola kutya aamwatate naamwameme yeni wa gwana okuulukila olukeno nohenda. Ayehe ohaya adhika komaupyakadhi, ngaashi owala ga li ga adha Jona, Elia, Hagar naLot. Poompito dhimwe, oyo yene ya li yi iyetele omaupyakadhi. Odhoshili kutya atuheni omathimbo gamwe osho hatu ningi. Oshi li pandunge, sho Jehova te tu pula tu kale tu uvitilathane uukwawo wanankali. (1 Pet. 3:8) Uuna tatu vulika kuJehova, otatu koleke uukumwe wetu wuumwayinathana muuyuni awuhe. Onkee ano, uuna tatu ungaunga nayalwe, natu kale twa tokola toko oku ya pulakena, okuuva ko oonkalo dhawo noku ya ulukila olukeno.

EIMBILO 87 Ileni mu talalekwe!

^ okat. 5 Tu li aantu inaatu gwanenena, otu na egamo lyokuthika nziya pehulithodhiladhilo lya puka kombinga yaantu noyomainyengotompelo gawo. Ihe Jehova oha kala e “wete momutima.” (1 Sam. 16:7) Oshitopolwa shika, otashi ka kundathana nkene a li a kwathele pahole Jona, Elia, Hagar naLot. Otashi ke tu kwathela wo tu mu holele, uuna tatu ungaunga nooitaali ooyakwetu.

^ okat. 52 OMATHANO: Omumwatate omukokele kuu uvitile ombili omumwatate omugundjuka ngoka inaa thika kokugongala pethimbo, ihe konima yethimbo okwa ka mona kutya omumwatate ngoka ine ya pethimbo, molwaashoka okwa li moshiponga shohauto.

^ okat. 54 OMATHANO: Nonando omutonateli gwongundu yiilonga yomomapya, okwa li ta dhiladhila kutya omumwameme gwontumba ke hole aantu, lwanima okwe shi mono mo kutya oku na owala oohoni noiha kala a manguluka mokati kaantu kee ya shi nawa.

^ okat. 56 OMATHANO: Sho omumwameme gumwe a tseyathana nawa nomumwameme gulwe, okwa mono kutya omumwameme ngoka ke shi omugeyentu nokee na ko nasha naantu ngaashi a li ta dhiladhila petameko, sho e mu mono tango pOshinyanga shUukwaniilwa.