Inda koshikalimo

Inda koshikalimo

OSHITOPOLWA SHOKUKONAKONWA 40

Okwiiyela ombedhi shili otaku ti shike?

Okwiiyela ombedhi shili otaku ti shike?

‘Ngame onde ya okwiithana aalunde yi itedhulule.’ — LUK. 5:32.

EIMBILO 36 Gamena omutima gwoye

ELALAKANO LYOSHITOPOLWA *

1-2. Eyooloko lini lya li pokati kAhab naManasse, nomapulo geni tatu ka yamukula?

NATU ka kundathaneni muule kombinga yaakwaniilwa yaali mboka ya li ko pethimbo lyonale. Gumwe okwa li omukwaniilwa gwomazimo omulongo gaIsraeli, omanga gulwe a li omukwaniilwa gwomazimo gaali gaJuda. Nonando oya li ko pomathimbo ga yoolokathana, oya li ya ningi iinima ya faathana. Ayehe kaya li ya vulika kuJehova noya li ya nwetha mo nayi oshigwana she. Ayehe oya li haya longele iikalunga noya li wo ya dhipagitha aantu. Nonando ongawo, opwa li eyooloko pokati kaalumentu mboka. Gumwe gwomuyo okwa tsikile owala okukala ihaa vulika kuJehova sigo omeso, ihe omukwawo okwi iyele ombedhi omolwuuwinayi awuhe mboka a longa, Jehova e te mu dhimine po. Aalumentu mboka yaali oyo oolye mbela?

2 Gumwe gwomuyo oAhab, omukwaniilwa gwaIsraeli, omanga gulwe oManasse, omukwaniilwa gwaJuda. Eyooloko ndyoka lya li pokati kaalumentu mboka yaali otali vulu oku tu longa oshindji kombinga yokwiiyela ombedhi. (Iil. 17:30; Rom. 3:23) Okwiiyela ombedhi oshike, noshike hashi ulike kutya omuntu okwi iyela ombedhi shili? Otwa hala okutseya omayamukulo gomapulo ngoka, oshoka otwa hala Jehova e tu dhimine po uuna twa yona. Opo tu mone omayamukulo gomapulo ngoka, otatu ka konakona onkalamwenyo yaakwaniilwa mboka yaali nokutala kwaashoka tatu vulu okwiilonga kiiholelwa yawo. Opo nduno otatu ka tala kwaashoka Jesus te tu longa kombinga yokwiiyela ombedhi.

SHOKA TATU VULU OKWIILONGA KOSHIHOLELWA SHOMUKWANIILWA AHAB

3. Ahab okwa li omukwaniilwa a tya ngiini?

3 Ahab okwa li omukwaniilwa omutiheyali gwomazimo omulongo gaIsraeli. Okwa li a hokana Isebel, omwanakadhona gwomukwaniilwa gwaSidon, oshilongo oshiyamba shokuumbangalantu. Ondjokana ndjoka otashi vulika ya li ye etitha eliko muIsraeli. Ihe oya ningitha wo oshigwana shaIsraeli kaashi kale we oshidhiginini kuJehova. Isebel okwa li ha longele oshikalunga Baal, nokwa ningitha Ahab a humithe komeho okulongela oshikalunga shoka muIsraeli, shoka sha li sha kwatela mo okulonga uuholume kwaakiintu naalumentu motempeli nosho wo okuyamba aanona omafikilondjambo. Sho Isebel a li omukwaniilwakiintu, oomwenyo dhaahunganeki yaJehova odha li aluhe hadhi kala moshiponga. Oyendji yomuyo okwa li e ya dhipagitha. (1 Aak. 18:13) Ahab okwa popiwa nokuli kutya “okwa yono kOmuwa e vule aatetekeli ye ayehe.” (1 Aak. 16:30) Jehova okwa kala e wete ashihe shoka Ahab naIsebel taya ningi, noka li e shi idhimbike. Ihe Jehova okwe ya ulukile ohenda nokwa tumu omuhunganeki Elia, a ladhipike aantu ayehe ye ethe po iilonga yawo iiwinayi noye mu longele manga pu na ethimbo. Ihe Ahab naIsebel oya tindi oku ya pulakena.

4. Jehova okwa li a tokola okuningila shike Ahab, na Ahab okwi inyenge ngiini?

4 Mokweendela ko kwethimbo Jehova okwa tokola oku ya katukila onkatu. Okwa tumu Elia kuyo e ke ya lombwele nkene te ke ya geela. Ezimo lyawo alihe olya li tali ka kombwa po. Oohapu dhaElia odha li dha uvitha Ahab nayi noonkondo. Shoka oshikumithi, omulumentu ngoka e na omutse omukukutu ‘okwi ifupipike.’ — 1 Aak. 21:19-29.

Sho omukwaniilwa Ahab a kala e tonde omuhunganeki gwaKalunga okwa ulike kutya ini iyela ombedhi shili (Tala okatendo 5-6) *

5-6. Oshike tashi ulike kutya Ahab ka li i iyela ombedhi shili?

5 Nonando Ahab okwa li i ifupipike pompito ndjono, shoka a ka ninga konima yaashono osha ulike kutya ini iyela shili ombedhi. Ka li a kambadhala okuhulitha po okulongela oshikalunga Baal moshilongo, nenge a humithe komeho okulongela Jehova. Ahab okwa ulike wo kutya ini iyela ombedhi shili momikalo dhilwe.

6 Pompito yimwe Ahab okwa li a pula omukwaniilwa gwaJuda, Jehosafat, e mu wayimine mokukondjitha Aasiria. Omukwaniilwa Jehosafat okwa li ha vulika kuJehova nokwa lombwele Ahab kutya oya pumbwa tango okupula omuhunganeki gwaJehova shoka ye na okuninga manga inaaya ya kolugodhi. Ahab ka li a hala oku shi ninga, nokwa ti: “Oku na ngaa Mikaia yaImla. Ihe onde mu tonda, oshoka iha hunganekele ndje uuwanawa; aluhe uuwinayi auke.” Nonando Ahab ka li ta tsu kumwe nasho, oya pula omuhunganeki Mikaia. Ngaashi shito, omuhunganeki gwaJehova okwa hunganekele Ahab uuwinayi. Pehala lyokwiiyela ombedhi nokupula a dhiminwe po kuJehova, Ahab okwa tulitha omuhunganeki Mikaia mondholongo. (1 Aak. 22:7-9, 23, 27) Nonando Ahab okwa li a vulu okutulitha omuhunganeki gwaJehova ngoka mondholongo, ka li a vulu okukeelela shoka a hunganeka kaashi ningwe. Ahab okwa sile molugodhi ndwoka. — 1 Aak. 22:34-38.

7. Jehova okwa li a popi shike kombinga yaAhab konima sho a si?

7 Konima sho Ahab a si, Jehova okwa holola nkene a li e mu uvitile. Sho omukwaniilwa Jehosafat a galukile kegumbo, Jehova okwa tumu omuhunganeki Jehu e mu lombwele kutya okwa ninga epuko sho a ambidhidha Ahab. Omuhunganeki gwaJehova ngoka okwe mu lombwele a ti: “Oto dhiladhila tuu kutya oshu uka okukwatha mboka aawinayi nokugama kumboka ye tonde Omuwa?” (2 Ondjal. 19:1, 2) Dhiladhila kwaashika: Andola Ahab okwa li i iyela ombedhi shili, ando omuhunganeki gwaJehova ine mu popya kutya oku li omuntu omwiinayi noku tonde Jehova. Osha yela kutya nonando Ahab okwa li ta ulike a fa i iyela ombedhi, ka li i iyela ombedhi shili.

8. Oshike tatu ilongo koshiholelwa shaAhab kombinga yokwiiyela ombedhi?

8 Oshike tatu ilongo koshiholelwa shAhab? Sho Ahab a uvu etumwalaka lyaElia kombinga yaashoka Jehova ta ka ningila ezimo lye, okwa li i ifupipike. Shoka a ningi osha li shi li mondjila. Ihe konima yethimbo okwe ku ulika kutya ini iyela shili ombedhi. Shono otashi ulike kutya okwiiyela ombedhi okwa kwatela mo oshindji, kaashi shi owala okuulika pakathimbo kutya otu uvitile nayi shoka twa ninga. Natu ka taleni koshiholelwa shilwe shoka tashi ke tu kwathela tu uve ko kutya okwiiyela ombedhi shili okwa kwatela mo shike.

SHOKA TATU VULU OKWIILONGA KOSHIHOLELWA SHOMUKWANIILWA MANASSE

9. Manasse okwa li omukwaniilwa a tya ngiini?

9 Sho pwa piti omimvo 200, Manasse okwa ningi omukwaniilwa gwaJuda. Manasse okwa li a longo iihuna momeho gaJehova yi vule yaAhab. Ombiimbeli oya ti: “Okwa yono nayi kOmuwa e ta tukulutha ondjahi ye.” (2 Ondjal. 33:1-9) Manasse okwa li a tungitha iiyambelo yiikalunga yuupagani, nokwa tula oshiyelekela motempeli ondjapuki yaJehova, shoka tashi vulika sha li shoshikalunga shomilalo dha nyata. Okwa li wo ha anekele nokupulitha oonganga noompulile. Okwa li nokuli a dhipagitha “aantu oyendjiyendji yaa na ndjo.” Pashiholelwa, ‘okwa li ha yamba po oyanamati kiikalunga yiifundja ye li omafikilondjambo.’ — 2 Aak. 21:6, 7, 10, 11, 16.

10. Jehova okwa li a pe ngiini Manasse egeeloputudho, nokwa li i inyenge ngiini?

10 Ngaashi Ahab, Manasse ka li a pulakene komalondodho gaJehova okuza kaahunganeki Ye. Lwahugunina, “Omuwa okwe etha, oondjayi dhetangakwiita lyaAssur dhi homone Juda. Odha kwata Mannasse, odhe mu tsu oongona, tadhi mu tula momalyenge noku mu fala kuBabilon.” Sho a kwatwa po nokufalwa koshilongo shoka, Manasse okwa kala ti ipula muule nuuwinayi awuhe mboka a kala ta longo. “Okwi ifupipike e ta galukile kOmuwa, Kalunga ke.” Shoka hasho ashike a ningi. ‘Okwi indile Jehova ekwatho, nokwa kala ta galikana kuye.’ Omulumentu ngoka omukolokoshi okwa li ta ningi omalunduluko, nokwa tseya kutya Jehova oye Kalunga. — 2 Ondjal. 33:10-13.

Molwaashoka omukwaniilwa Manasse okwa li i iyela ombedhi shili, okwa kala e li ompinge nelongelokalunga lyiifundja (Tala okatendo 11) *

11. Shi ikolelela kOndjalulo ontiyali 33:15, 16, Manasse okwa ulike ngiini kutya okwi iyela ombedhi shili?

11 Mokweendela ko kwethimbo Jehova okwa yamukula egalikano lyaManasse. Iinima mbyoka a li a kwatele momagalikano ge oya ulikile Jehova kutya okwi iyela ombedhi shili. Ano Jehova okwa pulakene komagalikano gaManasse e mu dhimine po nokwa pitike a kale ishewe omukwaniilwa. Manasse okwa ningi ashihe shoka ta vulu a ulike kutya okwi iyela ombedhi shili. Okwa lundulula iikala ye, oshinima shoka Ahab a ndopa okuninga. Okwa kala e li ompinge nelongelokalunga lyiifundja nokwa kala ta humitha komeho elongelokalunga lya shili. (Lesha 2 Ondjalulo 33:15, 16.) Shoka osha li lela sha pula uulaadhi neitaalo lya kola, oshoka Manasse okwa kala enwethomo ewinayi kaanegumbo lye, kaambala ye nosho wo koshigwana ashihe uule womimvo. Ihe sho Manasse a ningi omukokele, okwa kambadhala okwoopaleka omapuko ngoka a li a ningi. Oshiholelwa she oshiwanawa otashi vulika sha kwathele omutekulu, Josia, ngoka lwanima a ka kala omukwaniilwa ha tila Jehova. — 2 Aak. 22:1, 2.

12. Oshike tatu vulu okwiilonga koshiholelwa shaManasse kombinga yokwiiyela ombedhi?

12 Oshike tatu ilongo koshiholelwa shaManasse? Ka li owala i ifupipike, ihe okwa li wo a ningi oshindji. Okwa galikana a silwe ohenda. Okwa li wo a lundulula iikala ye. Okwa longo nuudhiginini a opaleke omapuko ngoka a ninga, okwa kala ta humitha komeho okulongela Jehova nokwa kwathele wo yalwe ya ninge sha faathana. Oshiholelwa she otashi vulu okukwathela naamboka ya yona sha kwata miiti. Oshiholelwa she otashi ulike wo kutya Jehova Kalunga ‘omunalukeno noha dhimine po.’ (Eps. 86:5) Jehova ota vulu okudhimina po ayehe mboka yi iyela ombedhi shili.

13. Gandja ethaneko kombinga yankene okwiiyela ombedhi kwa simana.

13 Manasse okwa ningi oshindji kaashi shi owala okukala e uvitile nayi omayono ge. Shoka otashi tu longo oshiilongomwa sha simana kombinga yokwiiyela ombedhi. Natu taleni kethaneko tali landula: Natu tye andola owa ya kombeka wu ka lande omboloto. Pehala lyoku ku pa omboloto, ngoka ha landitha mo okwe ku pe owala efulika. Mbela oto ke li taamba ngaa? Hasho! Ongiini ngele ngoka ha longo mombeka ndjoka okwe ku lombwele kutya efulika oli li oshinima sha simana shoka hashi longithwa mokuninga oomboloto? Natango ito ke li taamba ko! Sha faathana, Jehova oha kala a tegelela ngoka a yona i iyele ombedhi. Oshi li mondjila ngele ngoka a yona oku uvitile nayi eyono lye. Ngele tashi ya pokwiiyela ombedhi, okukala wu uvitile nayi eyono lyoye oku li oshinima sha simana, ihe hasho ashike sha pumbiwa. Oshike ishewe wu na okuninga? Eyamukulo otali adhika meyele ndyoka Jesus a li a gandja.

OKWIIYELA OMBEDHI KWASHILI

Konima sho omwanamati ngoka a kanene a dhimbulula okukala kwe, okwa yi molweendo olule a shune kegumbo (Tala okatendo 14-15) *

14. Omumati ngoka a kanene gwomeyele lyaJesus okwa li a ulike ngiini kutya oku uvitile nayi shoka a ninga?

14 MuLukas 15:11-32, Jesus okwa gandja eyele tali tsu omukumo kombinga yomumati a kanene. Sho a pula he e mu pe ombinga yeliko ndyoka a li e na okupewa, okwa gongele iinima ye ayihe “e ta yi koshilongo shokokule.” Sho a li koshilongo shoka, okwa ningi omuholume. Ihe sho onkalamwenyo ye mu dhigupalele okwa tameke okwiipula muule kombinga yomatokolo omawinayi ngoka a ninga, nokwe shi dhimbulula mo kutya onkalamwenyo ye oya li yi li hwepo sho a li megumbo lyahe. Ngaashi Jesus a popi, omulumentu ngoka omugundjuka ‘okwa dhimbulula okukala kwe.’ Okwa tokola a shune kegumbo nokupula he e mu dhimine po. Osha li mondjila sho omwanamati ngoka a ndhindhilike kutya okwa ninga omatokolo ogendji omawinayi. Ihe mbela shoka osha li ngaa sha gwana? Aawe. Okwa li e na okulundulula iikala ye.

15. Omumati gwomeyele lyaJesus ngoka a kanene okwa li a ulike ngiini kutya okwiiyela ombedhi?

15 Omumati ngoka a kanene okwi iyele ombedhi omolwomapuko ngoka a ninga. Okwi idhenge ondjila onde a shune kegumbo. Opo nduno sho a tsakanene nahe, okwe mu lombwele a ti: “Tate onda yono kuKalunga nokungoye. Inandi gwana we, ndi ithanwe omumwoye.” (Luk. 15:21) Sho omumati ngoka i iyele ombedhi tashi zi komutima okwa ulike kutya okwa halelela ishewe okukala e na ekwatathano ewanawa naJehova. Okwa li wo a ndhindhilike kutya shoka a ninga osha uvitha he nayi noonkondo. Okwa li e na ehalo a longe nuudhiginini a kale ishewe e na ekwatathano ewanawa nahe, nokwa li nokuli e na ehalo a kale ongagumwe gwomaaniilonga ye. (Luk. 15:19) Eyele ndyoka kali shi owala ehokololo ehokithi. Otali vulu lela okukwathela aakuluntugongalo uuna ya hala okutseya ngele ngoka a yona eyono lya kwata miiti okwiiyela ngaa ombedhi shili.

16. Omolwashike hashi vulu okukala oshidhigu kaakuluntugongalo okutseya ngele gumwe ngoka a yona okwi iyela ombedhi shili?

16 Ihashi kala oshipu kaakuluntugongalo okutseya ngele gumwe ngoka a yona eyono lya kwata miiti okwi iyela ngaa ombedhi shili. Omolwashike mbela? Aakuluntugongalo ihaya vulu okulesha omitima, onkene ohaya kambadhala okumona uuyelele mboka tawu ulike kutya omuntu okwi iyela ombedhi shili. Poompito dhimwe, omuntu otashi vulika a kale a yona eyono lya kwata miiti noonkondo, nuuna aakuluntugongalo ya popi naye ihaya kala ya tompwa kutya okwi iyela ombedhi shili.

17. (a) Oshiholelwa shini tashi ulike kutya omuntu otashi vulika kaa kale i iyela shili ombedhi, nonando ota ti kutya oku uvitile nayi shoka a ninga? (b) Ngaashi sha popiwa mAakorinto aatiyali 7:11, omuntu ngoka i iyela ombedhi shili oku na okuninga shike?

17 Natu tale koshiholelwa tashi landula. Omumwatate otashi vulika a kala ta hondele uule womimvo. Pehala lyokukonga ekwatho, eyono lye okwa kala te li holeke omukulukadhi gwe, ookuume ke nosho wo aakuluntugongalo. Mokweendela ko kwethimbo aakuluntugongalo oya tseya shoka a ninga. Sho aakuluntugongalo ye mu lombwele kutya oye na uumbangi mboka tawu koleke kutya okwa ya moluhondelo, okwa zimine kutya oshoshili nokwa tameke okumonika a fa e uvitile nayi shoka a ninga. Mbela shoka otashi ulike kutya okwi iyela ombedhi? Hasho. Aakuluntugongalo mboka taya ungaunga noshipotha shoka itaya ka thika pehulithodhiladhilo kutya omumwatate ngoka okwi iyela ombedhi shi ikolelela owala kwaashoka. Omumwatate ngoka ina yona owala lumwe sho a ningi etokolo lya puka, ihe okwa kala ta yono uule womimvo. Ine ki ihokolola ye mwene kaakuluntugongalo, ihe okuyona kwe okwa monika komuntu gulwe ngoka e shi lombwele aakuluntugongalo. Onkene aakuluntugongalo oya pumbwa okumona uumbangi ngele omumwatate ngoka a yona okwiiyela shili ombedhi nosho wo kutya okwa lundulula okudhiladhila kwe neihumbato lye lya nyata. (Lesha 2 Aakorinto 7:11.) Otashi vulika shi pule omumwatate ngoka ethimbo ele u ulike kutya okwi iyela shili ombedhi. Otashi vulika nokuli a kondwe mo megongalo uule wethimbo. — 1 Kor. 5:11-13; 6:9, 10.

18. Omuntu ngoka a kondwa oku na okuulika ngiini kutya okwi iyela ombedhi shili, noshizemo ohashi kala shini?

18 Ngele omuntu okwi iyela shili ombedhi, oku na okukala he ya kokugongala pandjigilile nokutula miilonga omayele gaakuluntugongalo ge na ko nasha nokukala e na ondjigilile yokugalikana nokukonakona Ombiimbeli paumwene. Oku na wo okuyanda oonkalo ndhoka tadhi vulu oku mu ningitha a yone ishewe. Ngele okwa kala ta longo nuudhiginini a kale ishewe e na ekwatathano ewanawa naJehova, ota vulu okukala nuushili kutya Jehova ote ke mu dhimina po nosho wo kutya aakuluntugongalo otaye ke mu galulila megongalo. Odhoshili kutya uuna aakuluntugongalo ya hala okutseya ngele omuntu okwi iyela ombedhi shili, ohaya kala ye shi kutya kehe oshipotha osha yooloka ko koshikwawo, onkene ohaye shi konakona nuukeka nohaya yanda okupangula nonyanya ngoka a yona.

19. Okwiiyela ombedhi kwashili okwa kwatela mo shike? (Hesekiel 33:14-16)

19 Ngaashi twi ilongo, okwiiyela ombedhi kwashili okwa kwatela mo oshindji kaashi shi owala okupopya kutya otu uvitile nayi shoka twa ninga. Okwa kwatela mo wo okulundulula okudhiladhila kwetu nokukatuka oonkatu ndhoka tadhi ulike kutya otwi iyela shili ombedhi, shoka sha kwatela mo okweetha po eihumbato lyetu lya nyata nokutameka okuvulika kuJehova. (Lesha Hesekiel 33:14-16.) Osha simanenena ngoka a yona a kale ishewe e na ekwatathano ewanawa naJehova.

NKENE TATU VULU OKUKWATHELA NGOKA A YONA

20-21. Ongiini tatu vulu okukwathela gumwe ngoka a yona eyono lya kwata miiti?

20 Jesus okwa li a popi kombinga yashimwe shomiinima mbyoka ya simanenena shi na ko nasha nuukalele we, a ti: ‘Ngame onde ya okwiithana aalunde yi itedhulule.’ (Luk. 5:32) Natse otu na okukala tu na etaloko lya tya ngaaka. Ngele kuume ketu okwa yono eyono lya kwata miiti, oshike tu na okuninga?

21 Ngele otwa kambadhala oku shi holeka, otashi ka etela owala kuume ketu uupyakadhi. Nonando otu kambadhale oku shi holeka itatu ka pondola, oshoka Jehova oha kala e wete kehe shimwe shoka tatu ningi. (Omayel. 5:21, 22; 28:13) Otashi ka kala ekwatho enene kukuume koye ngele owe mu lombwele kutya aakuluntugongalo otaya vulu oku mu kwathela. Ngele kuume koye ina hala okulombwela aakuluntugongalo kombinga yaashoka a ninga, owa pumbwa oku ya lombwele kombinga yasho, shoka tashi ka ulika kutya owu li lela kuume kashili. Okuninga ngawo okwa simanenena, oshoka otashi ke mu kwathela a kale ishewe e na ekwatathano ewanawa naJehova!

22. Oshike tatu ka kundathana moshitopolwa tashi landula?

22 Ongiini ngele gumwe okwa kala ta yono sha kwata miiti uule womimvo, aakuluntugongalo e taya tokola ye mu konde mo megongalo? Mbela shoka osha hala kutya oya ungaunga naye nonyanya? Moshitopolwa tashi landula, otatu ka kundathana kombinga yankene Jehova ha pe mboka ya yona egeeloputudho pahole nankene tatu vulu oku mu holela.

EIMBILO 103 Aasita oye li omagano

^ okat. 5 Okwiiyela ombedhi shili okwa kwatela mo oshindji kaashi shi owala okugandja ombili omolweyono lyoye. Oshitopolwa shika otashi ka kundathana kombinga yoshiholelwa shomukwaniilwa Ahab, shomukwaniilwa Manasse nosho wo shomumati a kanene gwomeyele lyaJesus, opo tu uve ko kutya okwiiyela ombedhi shili otaku ti shike. Otashi ka kundathana wo kombinga yaashoka aakuluntugongalo ye na okukaleka momadhiladhilo, uuna taya tala ngele ngoka a yona eyono lya kwata miiti okwi iyela ngaa ombedhi shili.

^ okat. 60 ETHANO: Omukwaniilwa Ahab a geya nota lombwele aalumentu ye ya tule omuhunganeki gwaJehova, Mikaia, mondholongo.

^ okat. 62 ETHANO: Omukwaniilwa Manasse ta lombwele aaniilonga ya hanagule po iimenka mbyoka a li a tula motempeli.

^ okat. 64 ETHANO: Omumati ngoka a kanene a vulwa noonkondo sho a ende ondjila onde nokwa pepelelwa sho e wete egumbo lyaandjawo okuza kokule.