Inda koshikalimo

Inda koshikalimo

ONDJOKONONA

Okwiidhidhimikila omaudhigu ohaku eta omayambeko

Okwiidhidhimikila omaudhigu ohaku eta omayambeko

OMUPOLISI gumwe gwomehangano lyoKGB * okwa li u ula ndje a ti: “Ngoye omuvali omwiinayi. Owa thiga po omukulukadhi gwoye e li metegelelo nokamwoyekadhona okashona. Olye te ke ya sila oshimpwiyu? Popya kutya ito uvitha we wu ye kegumbo!” Onda yamukula nda ti: “Aawe, inandi ya thiga po. One mwa kwata ndje po! Omwa kwatele ndje po shike?” Omupolisi okwa yamukula a ti: “Kapu na omuyonena gwa kwata miiti gwa fa okukala Onzapo.”

Shoka osha li sha ningwa mo 1959, mondholongo yomoshilando Irkutsk, moRusia. Andiya ndi mu kuthile ko kutya omolwashike ngame nanekulu lyandje, Maria, twa li twi ilongekidha ‘okwaadhika komahepeko, omolwokulonga shoka shu uka’ nankene twa mona omalaleko nuuyamba mokukala aadhiginini. — 1 Pet. 3:13, 14.

Onda valwa mo 1933, momukunda Zolotniki, gu li moUkraine. Momumvo 1937, memegona nomusamane gwe, mboka ya li Oonzapo oye tu talele po okuza koFulaanisa. Oya li ye tu thigile embo Government nosho wo Deliverance, ga nyanyangidhwa kehangano lyo-Watch Tower Society. Sho tate a lesha omambo ngoka, osha koleke eitaalo lye muKalunga. Mupyamunene, mo 1939, okwa tameke okweehama noonkondo, ihe manga inaa sa, okwa lombwele meme a ti: “Ndjika oyo oshili. Yi longa aanona.”

OTWE KU UVITHILA KOSIBERIA

MuApilili mo 1951, aapangeli oya tameke okukwata po Oonzapo moRusia, dhi ka kale muukwatwa koSiberia. Ngame nameme nomumwamememati gwonkelo, Grigory, otwa lombwelwa tu ze mo moUkraine. Otwa yi neshina lyokolutenda, notwe ende po ookilometa 6 000 nasha, opo tu thike moshilando shaTulun moSiberia. Konima yiiwike iyali, omumwamememati gwosheeli, Bogdan, okwa thiki mokamba ndjoka ya li popepi noshilando Angarsk. Okwa li a tokolelwa omimvo 25 a kale ta longo iilonga iidhigu.

Ngame, meme naGrigory otwa li tu uvitha monanguwi momahala ge li momudhingoloko gwaTulun. Pashiholelwa, otwa li hatu pula tatu ti: “Opu na omuntu ngoka a hala okulanditha ongombe pomudhingoloko mpano?” Uuna twa mono omuntu ta landitha, ohatu mu lombwele nkene ongombe ya shitwa nuunkulungu. Konima yokathimbo, ohatu tameke okupopya kombinga yOmushiti. Pethimbo mpono, oshifokundaneki shimwe osha popi kutya Oonzapo ohadhi ende tadhi pula oongombe, ihe shoka hadhi kala tadhi kongo shili oonzi. Otwa li twa mono aantu mboka ye na omitima omiwanawa. Otwa li tu uvite nawa sho tatu konakona Ombiimbeli naantu mboka aaifupipiki, yo ohaya yakula aantu nombili, moshitopolwa shoka ihaashi longwa naanaa. Kunena moTulun, omu na egongalo li na aauvithi ya konda 100.

EITAALO LYOMUMWAMEME MARIA TALI MAKELWA

Omukulukadhi gwandje, Maria, okwi ilongo oshili moUkraine, pethimbo Iita Iitiyali yUuyuni yi li metifa. Sho e na omimvo 18, omupolisi gwoKGB okwa tameke oku mu piyaganeka. Okwa kala te mu kondjitha a lale naye, ihe Maria okwa tindi thiluthilu. Esiku limwe sho e ya kegumbo, okwa adha omupolisi ngoka a lala kombete ye. Maria okwa fadhuka po. Omupolisi okwa li a thita po kondjahi, e ta lombwele Maria kutya oku na okukwatwa po, molwaashoka ye Onzapo. Shono osha ka ningwa shili mo 1952. Maria okwa kwatwa po e ta tokolelwa omimvo omulongo mondholongo. Okwa li u uvite ngaashi Josef, ngoka a li a tulwa mondholongo, omolwuudhiginini we. (Gen. 39:12, 20) Omuhingi ngoka a li i ile Maria kompangu e mu fale kondholongo, okwa ti kuye: “Ino tila. Aantu oyendji ohaya falwa kondholongo, ihe ihaye etha po uudhiginini wawo.” Oohapu ndhoka odha li dha tsu Maria omukumo.

Okuza mo 1952 sigo 1956, Maria okwa tulwa mokamba moka a ka kala ta longithwa iilonga iidhigu. Okamba ndjoka oya li popepi noshilando Gorkiy (ngashingeyi hashi ithanwa Nizhniy Novgorod) moRusia. Maria okwa li a pewa iilonga yokuvudha mo omiti, mbyoka a li ha longo nopethimbo kwa talala noonkondo. Shoka oshe mu etele uunkundi, ihe mo 1956 okwa mangululwa, e ta shuna koshilando Tulun.

NDI LI KOKULE NOMUKADHI NONAAMWANDJE

Omumwatate gumwe moTulun, okwa lombwele ndje kutya opu na omumwameme gumwe te ya. Onda kutha okathanguthangu kandje e tandi yi kosasiyona yoombesa ndi ke mu tsakaneke, opo ndi ke mu humbatithe ko. Sho ngaa nda mono Maria, okwa yi komwenyo gwandje. Osha li sha pula ndje omazigudhe, opo i itaale ndje. Otwa hokana momumvo 1957. Konima yomumvo gumwe, otwa mono omagano gokanona kokakadhona, Irina, ihe inandi kala pamwe nako ethimbo ele. Mo 1959, onda kwatwa po, molwaashoka handi pilinta iileshomwa yopaMbiimbeli. Uule woomwedhi hamano, onda kala nde edhililwa mokandunda ongame awike. Opo ndi vule okwiidhidhimika, onda kala nokugalikana nokwiimba omaimbilo gUukwaniilwa. Onda kala wo handi ipula nkene tandi ku uvitha, ngele nda mangululwa.

Sho ndi li mokamba yiilonga, mo 1962

Pethimbo lyomapulapulo sho ndi li mondholongo, omukonakoni gwiipotha oku ula ndje a ti: “Masiku epangelo otali ka hulitha po thiluthilu Oonzapo dhaJehova moshilongo.” Onde mu yamukula nda ti: “Jesus okwa ti kutya onkundana ombwanawa yUukwaniilwa OTAYI ku uvithilwa iigwana ayihe, nokapu na ngoka ta vulu oku yi ya moshipala.” Omukonakoni ngoka okwa kala ta pulapula ndje nokukambadhala okuningitha ndje ndi ethe po eitaalo lyandje, ngaashi nde shi popi metetekelo. Molwaashono omikalo adhihe ndhoka a longitha kadha li dha pondola, onda tokolelwa omimvo heyali, ndi ka longe iilonga iidhigu mokamba yi li moshilando Saransk. Mondjila yandje yokuya kokamba hoka, ondu uvu kutya okamwandjekadhona okatiyali, Olga, oka valwa. Nonando omukulukadhi gwandje nosho wo aamwandje oya li kokule nangame, shoka sha li hashi hekeleke ndje oosho ngame naMaria twa kala aadhiginini kuJehova.

Maria pamwe noyanakadhona yetu, Olga naIrina, mo 1965

Maria okwa li he ya koSaransk lumwe momumvo, opo a talele ndje po, nonando okuza koTulun nokushuna ko osha li hashi mu pula omasiku 12, ngele oku li meshina. Omumvo kehe okwa li he etele ndje omabutsa omape. Okwa li ha tula mo Ooshungolangelo ndhoka opo dha piti. Omumvo gumwe sho Maria e ya okutalela ndje po ogwa li gwi ikalekelwa, molwaashono okwe ya pamwe naanona yetu yaali. Sho nde ya mono, onda li nda nyanyukwa shambishi megumbo mwa tselwa!

OTWA TEMBUKILE KOMAHALA GALWE, HOKA WO TWA LI TWA ADHIKA KOMASHONGO

Mo 1966, osho nda mangululwa mo mokamba moka nda li nda tulwa. Ngame nanekulu lyandje pamwe naanona yetu, otwa tembukile koshilando Armavir, shi li popepi nEfuta Eluudhe. Hoka oko twa monene oyanamati yetu, Yaroslav naPavel.

Opwa piti owala ethimbo eshona, yo aapolisi yoKGB otaya tameke okuya momagumbo getu, taya kongo iileshomwa yopaMbiimbeli. Oya li taya hadha kehe pamwe, nokuli nomiikulya yoongombe. Sho yi ipyakidhila niilonga yawo mbyoka, oya li ya pusha noonkondo, noonguwo dhawo odha li dha tsimagana. Maria okwa li e yu uvitile ohenda, molwaashoka oya li owala taya gwanitha po shoka ya lombwelwa. Okwe ya faalele sha shokunwa. Okwe ya faalele wo okakombe kokupupula oonguwo, oshiyaha shomeya niihanduke. Konima yethimbo, sho omuwiliki gwoKGB a thiki, aapolisi oye mu lombwele kombinga yaashoka ya ningilwa kuMaria. Sho ya yi, omuwiliki ngoka okwi imemeha e te tu ganeke. Otwa li twa nyanyukwa okumona uuwanawa mboka hawu zi moonkambadhala ‘dhokusinda uuwinayi nuuwanawa.’ — Rom. 12:21.

Nonando opwa li oshinima sha tya ngawo, otwa tsikile okuuvitha moArmavir. Otwa kwathele wo okangundu kaauvithi mboka ya li mondoolopa yopopepi moKurganinsk. Onda nyanyukwa okutseya kutya ngashingeyi moArmavir omu na omagongalo gahamano, omanga moKurganinsk mu na gane.

Muule womimvo odhindji, omathimbo gamwe otwa kala twa talala pambepo. Ihe otwa pandula unene, sho Jehova a li a longitha aamwatate aadhiginini ye tu pukulule noye tu kwathele tu kale twa kola pambepo. (Eps. 130:3) Osha li wo eshongo enene, sho twa kala hatu longele Kalunga pamwe naamboka ye na ekwatathano noKGB, ya kala owala taye tu litha nokaapu na oku shi nongela. Oya li taya monika ya fa aalaadhi nohaya kutha lela ombinga muukalele. Yamwe oya li nokuli ya pewa iinakugwanithwa mehangano. Mokweendela ko kwethimbo, omakunde osho ga zi mooshendje, sho twe ya dhimbulula mo.

Mo 1978, Maria okwa ningi ishewe etegelelo mepipi lyomimvo 45. Molwaashoka okwa li e na uuvu womutima, oondohotola odha li dha tila kutya pamwe otashi vulika shi mu etele. Onkee odha kambadhala oku mu tompa e li kuthe mo, ihe Maria okwa tindi. Oondohotola dhimwe, odha kala noku mu landula moshipangelo kehe mpoka tayi, dha hala oku mu wenda, opo ela lyi gwe mo. Opo Maria a gamene okanona ke hoka inaaka valwa natango, okwi iyaka mo moshipangelo.

Ehangano lyoKGB olye tu lombwele tu ze mo moshilando. Otwa tembukile komukunda gu li popepi noshilando Tallinn moEstonia, shoka sha li oshitopolwa shaRusia. Mepingathano naashoka sha li tashi popiwa koondohotola, Maria okwa mono okanona kokamati ke na uukolele, kedhina Vitaly, moTallinn.

Konima yethimbo, otwa tembuka mo moEstonia e tatu yi koNezlobnaya, shi li muumbugantu waRusia. Otwa li hatu uvithile moondoolopa dhopopepi, ndhoka dha li hadhi talelwa po kaantu ya za kiilongo yi ili noyi ili, tatu shi ningi noondunge. Aantu mboka oya li haye ya ko shi na ko nasha nuukolele wawo, ihe yamwe oya shuna ye na etegameno lyomwenyo gwaaluhe.

TATU PUTUDHA AANONA YETU YA KALE YE HOLE JEHOVA

Otwa kambadhala okuthindila ohole yokuhola Jehova maanona yetu aamati naakadhona, noya kale nehalo lyoku mu longela. Olundji otwa li hatu hiya kegumbo lyetu aamwatate mboka ye na enwethomo ewanawa kaanona yetu. Gumwe ngoka twa li hatu hiya olundji omumwamememati, Grigory, ngoka a li omutonateli omweendi okuza mo 1970 sigo omo 1995. Ayehe oya li haya nyanyukilwa etalelopo lye, molwaashoka okwa li omunyanyukwi noku hole iiyolitha. Uuna tu na aayenda, olundji otwa li hatu dhana uudhano wopaMbiimbeli, naanona yetu oya putuka ye hole omahokololo gOmbiimbeli.

Oyanamati yetu pamwe naakulukadhi yawo.

Komukweyo gwokonima, okuza kolumoho okuuka kolulyo: Yaroslav, Pavel naJr. Vitaly

Omukweyo gwokomeho: Alyona, Raya naSvetlana

Mo 1987, omwanamati gwetu Yaroslav okwa tembukile koshilando Riga, shi li moLatvia, moka a li hu uvitha a manguluka. Ihe konima sho a tindi okuya miilonga yuukwiita, okwa li a tokolelwa omumvo gumwe netata mondholongo. Okwa li a tuminwa moondholongo dha yoolokathana dhi li omugoyi. Sho nde mu lombwele kombinga yaasho nda li mondholongo, oshe mu kwathele i idhidhimike. Konima okwa tameke okukokola ondjila. Mo 1990, omwanamati gwetu Pavel, pethimbo e na omimvo 19, okwa li a hala oku ka kokola ondjila kokantuntu kedhina Sakhalin, ke li kuumbangalantu waJapani. Petameko, katwa li twa hala a ye. Mokantuntu moka omwa li owala aauvithi 20, noka li kokule natse uule wookilometa 9 000. Ihe konima yethimbo, osho ngaa twa zimine, nosha li etokolo ewanawa. Aantu yokokantuntu hoka oya li haya pulakene nawa ketumwalaka lyUukwaniilwa. Muule womimvo omishona, mokantuntu moka omwa totwa omagongalo gahetatu. Pavel okwa kala ta longele moSakhalin sigo omo 1995. Omwanamati gwetu gwonkelo, Vitaly, oye owala twa kala naye pegumbo. Okuza kuunona we, okwa kala e hole okulesha Ombiimbeli. Sho e na omimvo 14, okwa tameke okukokola ondjila, notwa kala tatu kokola ondjila pamwe naye uule womimvo mbali. Otwa li hatu shi tyapula shili. Sho Vitaly e na omimvo 19, okwa yi a ka longe e li omukokolindjila i ikalekelwa.

Nale mo 1952, omupolisi gwoKGB okwa li a lombwele Maria a ti: “Etha po eitaalo lyoye, ngele hasho, oto tokolelwa omimvo omulongo mondholongo. Sho to ka za mo, oto adhika wa kulupa nowu na owike.” Ihe iinima hasho ye ke enda ngawo. Otwa li tu uvite kutya otu holike kuKalunga ketu omudhiginini, Jehova, nosho wo kaanona yetu. Mboka wo twa li twa kwathele ya mone oshili, nayo oya li ye tu hole. Ngame naMaria otwa li hatu nyanyukilwa okutalela po omahala hoka kwa li haku longele aanona yetu. Otwa mono nkene mboka ya kwathelwa kaanona yetu yi ilonge kombinga yaJehova, ya pandula.

ONDA PANDULA KUUWANAWA MBOKA JEHOVA A NINGILA NDJE

Mo 1991, Oonzapo dhaJehova odha li dha pitikwa okuuvitha paveta. Oshinima shoka osha ningitha Oonzapo dhi uvithe nuulaadhi muukalele. Egongalo lyetu olya li nokuli lya landa ombesa, opo tu vule oku ka talela po koondoolopa nokomikunda dhopopepi, ehuliloshiwike kehe.

Ndi li nanekulu lyandje mo 2011

Onda nyanyukwa sho Yaroslav nomukadhi Alyona nosho wo Pavel nomukadhi Raya ye li koBetel, omanga Vitaly nomukadhi Svetlana ye li miilonga yuutonatelishikandjo. Omwanakadhona gwetu gwosheeli, Irina, pamwe nuukwanegumbo we oye li koNdowishi. Omusamane gwe Vladimir nosho wo oyanamati yawo yatatu, ayehe aakuluntugongalo. Omwanakadhona gwetu, Olga, oku li koEstonia noha dhengele ndje olundji. Shiyemateka, nekulu lyandje Maria, okwa hulitha mo 2014. Onda halelela oku ke mu mona ishewe, sho ta ka yumudhwa! Ngashingeyi ondi li moshilando Belgorod, na aamwatate yamo ohaya kwathele ndje noonkondo.

Omimvo ndhoka nda kala nokulongela Jehova, odha longa ndje kutya okukala omudhiginini ohashi pula omuntu i idhidhimikile omaudhigu. Ihe ombili yokomwenyo ndjoka Jehova ha pe omuntu, oyi li eyambeko kaaku na we. Omalaleko nuuyamba ngoka ngame naMaria twa mona, sho twa kala aadhiginini, ogendji shi vulithe pwaashoka nda li tandi dhiladhila. Manga epangelo lyaUSSR moRusia, inaali teka po mo 1991, omwa li owala aauvithi ye vulithe po 40 000. Ngashingeyi miilongo mbyoka ya li oshitopolwa shaSoviet Union, omu na aauvithi ye vulithe 400 000. Ngashingeyi ondi na omimvo 83, nondi li natango omukuluntugongalo. Molwaashono Jehova okwa kala aluhe ta ambidhidha ndje, shoka osha tsu ndje omukumo ndi vule okwiidhidhimika. Odhoshili kutya Jehova okwa laleka ndje nuuyamba. — Eps. 13:5, 6.

^ okat. 4 KGB efupipiko lyOshirusia lyuutumbulilo Soviet State Security Committee.