Inda koshikalimo

Inda koshikalimo

Aavali, kwatheleni aanona yeni ya mone ‘oondunge ndhoka tadhi ya thikitha mehupitho’

Aavali, kwatheleni aanona yeni ya mone ‘oondunge ndhoka tadhi ya thikitha mehupitho’

“Owa tseya Omanyolo omayapuki okuza kuunona woye. Otaga vulu oku ku pa oondunge ndhoka tadhi ku thikitha mehupitho.” — 2 TIM. 3:15.

OMAIMBILO: 141, 134

1, 2. Omolwashike tashi vulika aavali ya kale ye na omaipulo, uuna oyana ya hala okwiiyapulila Jehova nokuninginithwa?

AAKONAKONIMBIIMBELI omayuvi ohayi iyapulile Jehova nokuninginithwa. Oyendji yomuyo aagundjuka mboka ya kokela moshili, mboka ya hogolola onkalamwenyo ya dhenga mbanda. (Eps. 1:1-3) Ngele owu li omuvali Omukriste, kapu na omalimbililo kutya owa tegelela esiku ndyoka omumwoyemati nenge omumwoyekadhona ta ka ninginithwa. — Yelekanitha 3 Johannes 4.

2 Nonando ongawo, otashi vulika wu kale wu na omaipulo. Otashi vulika wa mona aagundjuka yamwe taya ninginithwa, ihe konima oya ka kala ya limbililwa, ngele okukala metsokumwe nomithikampango dhaKalunga oshinima ngaa oshiwanawa kuyo. Oyendji yomuyo oya thiga po oshili nokuli. Onkee ano, otashi vulika wu kale twi ipula kutya omumwoye ote ke ya moshili, nokonima otashi vulika a ka lunduluke, e ta kanitha ohole yokuhola oshili ndjoka a li e na petameko. Otashi vulika a ka kale a fa mboka ya li ko omimvo 2 000 nasha dha ka pita yomegongalo lyomuEfeso, mboka Jesus a li a lombwele a ti: ‘Kamu hole ndje we ngaashi mwa li petameko.’ (Eh. 2:4) Oonkambadhala dhini to vulu okuninga wu yande oshinima sha tya ngawo nokukwathela omumwoye ‘a koke ye a ka hupithwe’? (1 Pet. 2:2) Opo tu mone eyamukulo, natu taleni koshiholelwa shaTimoteus.

“OWA TSEYA OMANYOLO OMAYAPUKI”

3. (a) Oshe ende ngiini Timoteus a ninge Omukriste, nokwa li inyenge ngiini komalongo gopaKriste? (b) Paulus okwa li a ladhipike Timoteus a ninge iinima itatu yini?

3 Otashi vulika Timoteus a li a longwa kombinga yeitaalo lyopaKriste momumvo 47  E.N. lwaampono, sho omuyapostoli Paulus a talele po oshikando shotango muListra. Nonando Timoteus otashi vulika a li e na omimvo omulongo nasha, oshili okwa li e yi ningi ye mwene. Konima owala yomimvo mbali, okwa ningi omweendi pamwe naPaulus. Konima yomimvo 16 lwaampono, Paulus okwa nyolele Timoteus a ti: “Kala mwaambyoka yoshili, ngaashi we yi longwa nowe yi itaala. Oshoka mboka ye yi ku longo, ou ya shi. Owa tseya Omanyolo omayapuki [Omanyolo gOshihebeli] okuza kuunona woye. Otaga vulu oku ku pa oondunge ndhoka tadhi ku thikitha mehupitho, sho wi itaala Jesus Kristus.” (2 Tim. 3:14, 15) Ndhindhilika kutya Paulus okwa popi iinima itatu: (1) okutseya omanyolo omayapuki (2) okukala wi itaala lela iinima mbyoka wi ilonga nosho wo (3) okukala wu na oondunge ndhoka tadhi ku thikitha mehupitho sho wi itaala Jesus Kristus.

4. Iilongitho yini ho mono hayi pondola, uuna to longo aamwoye? (Tala kethano lyopetameko.)

4 Omuvali kehe Omukriste, okwa hala omwana a tseye omanyolo omayapuki, ngoka kunena ga kwatela mo Omanyolo gOshihebeli nosho wo Omanyolo gopaKriste gOshigreka. Nokuli naanona aashona lela otaya vulu okutseya oshili yopetameko kombinga yaantu noyiiningwanima mbyoka ya popiwa mOmbiimbeli, shi ikolelela kokuvula kwawo. Ehangano lyaJehova olya nyanyangidha iilongitho oyindji mbyoka aavali taya vulu okulongitha ya kwathele oyana. Mbela owu shi po yimwe mbyoka ya tolokwa melaka lyeni? Dhimbulukwa kutya ontseyo yokutseya Omanyolo, oyo ekankameno hoka omumwoye ta vulu okutungila ekwatathano lya kola naJehova.

‘OKWIITAALA LELA’

5. (a) Uutumbulilo ‘okwiitaala lela’ otawu ti shike? (b) Otu shi shi ngiini kutya Timoteus okwa li i itaala lela onkundana ombwanawa kombinga yaJesus?

5 Osha simana okutseya omanyolo omayapuki. Okukwathela aanona ya tseye iinima yopambepo, otashi pula oshindji shaa shi owala oku ya longa kombinga yaantu noyiinima mbyoka ya popiwa mOmbiimbeli. Timoteus okwa li wo i ‘itaala lela.’ Uutumbulilo mboka mOshigreka otawu ti kutya “okukala wu na uushili moshinima” nenge “okukala wa tompwa kutya oshinima shontumba oshoshili.” Timoteus okwa li e shi Omanyolo gOshihebeli okuza kuunona we. Shoka osha li she mu ningitha a kale a tompwa thiluthilu kutya Jesus oye Mesiasa. Niitya yimwe, okwa li i itaala thiluthilu shoka a longwa. Eitaalo lyaTimoteus monkundana ombwanawa olya li lya kola lela, shono she mu ningitha a ninginithwe nokukale omweendi pamwe naPaulus miilonga yuutumwa.

6. Ongiini to vulu okukwathela aamwoye yi itaale shoka tayi ilongo mOmbiimbeli?

6 Ongiini to vulu okukwathela aamwoye ya kale ye na eitaalo lya kola lya fa lyaTimoteus? Shotango, kala omwiidhidhimiki. Okukwathela omumwoye a kale e na eitaalo lya kola ohashi pula ethimbo, ye ita vulu oku li thigulula kungoye, molwaashoka owala wu li na. Okanona kehe oka pumbwa “okuyoolola shoka shu uka nenge sha puka,” opo ka kale ki itaala thiluthilu oshili yOmbiimbeli. (Lesha Aahebeli 5:14.) Wu li omuvali, oto dhana onkandangala ya simana moshinima shoka, unene tuu ngele omumwoye oha kala ta pula omapulo. Tala oshiholelwa tashi landula.

7, 8. (a) Omusamane gumwe Omukriste oku ulike ngiini eidhidhimiko, sho ta longo okamwanakadhona? (b) Openi nangoye wa pumbwa okwiidhidhimika, sho to longo aamwoye?

7 Tate Thomas, ngoka e na okamwanakadhona komimvo 11, okwa popi a ti: “Okamwanakadhona kandje ohashi vulika ka pule kutya: ‘Mbela Jehova okwa li ta vulu okulongitha oevolusi, a shitile omwenyo kombanda yevi?’ nenge ka pule kutya: ‘Omolwashike ihaatu kutha ombinga momahogololo, opo tu hwepopaleke iinima moshitopolwa shetu?’ Omathimbo gamwe ohandi ikwata melaka oku ka lombwela shoka ke na okwiitaala. Onda li ndi shi kutya opo omuntu a tompwe koshili, ina pumbwa okupewa uuyelele owundjiwundji. Okwa pumbwa okuyelithilwa kashona nakashona.”

8 Omumwatate Thomas okwa li e shi kutya okulonga omuntu ohaku pula eidhidhimiko. Odhoshili kutya eidhidhimiko olya simana kAakriste ayehe. (Kol. 3:12) Thomas okwa mona kutya otashi vulika a pumbwa okukundathana oshindji nokanona, uule wethimbo. Okwa pumbwa okutompathana nokamwana ta longitha Omanyolo, opo ki itaale lela shoka ki ilonga. Omumwatate Thomas okwa ti: “Ngame nomukulukadhi gwandje, ohatu kala twa hala okutseya lela ngele okamwanakadhona ketu oku uvite ko ngaa lela shoka ki ilonga notashi ti sha ngaa ku ko, unene tuu uuna tatu kundathana iinima ya simana. Uuna ke na omapulo, ohatu shi pandula. Odhoshili kutya ohandi kala ndi na omaipulo, ngele oka taamba ko oshinima shontumba inaaka pula omapulo.”

9. Ongiini to vulu okunongeka Oohapu dhaKalunga maamwoye?

9 Uuna aavali taya longo oyana neidhidhimiko, mokweendela ko kwethimbo otashi ke ya kwathela yu uve ko “uumbwalangandja nuunene, uule wopombanda nuule womohi” weitaalo. (Ef. 3:18) Otatu vulu okutala shoka tashi opalele epipi lyawo nokuvula kwawo. Uuna yi itaala lela shoka yi ilonga, otaya ka vula okupopila eitaalo lyawo, uuna taya patanekwa kuyalwe mwa kwatela aanasikola ooyakwawo. (1 Pet. 3:15) Pashiholelwa, mbela aamwoye ohaya vulu ngaa okuyelitha okuza mOmbiimbeli kutya oshike hashi ningwa po peso? Mbela uuyelele mboka wopaMbiimbeli otawu ti sha ngaa kuyo? * Okunongeka Oohapu dhaKalunga momumwoye, ohashi pula eidhidhimiko, ihe ohashi eta iizemo iiwanawa. — Deut. 6:6, 7.

10. Oshike shi na okukala oshinima sha simana, sho to longo aamwoye?

10 Oshiholelwa shoye osha simana wo ngele tashi ya pokukala neitaalo lya kola. Omumwameme Stephanie, ngoka e na oyanakadhona yatatu, okwa ti: “Okuza sho aamwandje ya li aashona lela, onda li handi ipula tandi ti: ‘Mbela ohandi popi ngaa naamwandje kutya omolwashike ndi itaala lela kutya Jehova oko e li, omunahole noondjila dhe odhu uka? Mbela aamwandje oye shi wete ngaa kutya ondi hole shili Jehova?’ Inandi tegelela aamwandje ya kale ye na eitaalo, omanga ngame ndaa li na.”

“OONDUNGE NDHOKA TADHI KU THIKITHA MEHUPITHO”

11, 12. Owino oshike, nomolwashike tatu vulu okuthika pehulithodhiladhilo kutya inayi ikolelela komimvo dhomuntu?

11 Ngaashi twe shi mono, Timoteus okwa li e na (1) ontseyo yokutseya Omanyolo (2) nokwa li wo i itaala lela iinima mbyoka i ilonga. Ihe Paulus okwa li a hala okutya shike, sho a popi kutya omanyolo omayapuki otaga vulu okukwathela Timoteus a kale e na ‘oondunge ndhoka tadhi mu thikitha mehupitho?’

12 Embo eti-2 lyo-Insight on the Scriptures, olya yelitha kutya mOmbiimbeli owino oya kwatela mo “okuvula kwetu okulongitha ontseyo neuvoko nawa tu kandule po uupyakadhi, tu yande iiponga, tu adhe omalalakano gontumba nenge tu kwathele yalwe ye shi ninge. Shoka otashi ulike kutya owino oya yooloka ko kuugoya.” Ombiimbeli otayi ti: “Uugoya wa kanyatela momwenyo gwomumati.” (Omayel. 22:15) Molwaashoka owino oya yooloka ko kuugoya, oyo hayi ulike kutya omuntu okwa koka. Okukoka pambepo inaku ikolelela komimvo dhomuntu, ihe okokutila Jehova nokuvulika kiipango ye. — Lesha Episalomi 111:10.

13. Ongiini omugundjuka ta vulu okuulika kutya oku na oondunge ndhoka tadhi mu thikitha mehupitho?

13 Aagundjuka mboka ya koka pambepo, ihaya ‘tengatengithwa noihaya alaalithwa’ komahalo gawo nenge komathiminiko goomakula. (Ef. 4:14) Pehala lyaashono, ohaya ningi ehumokomeho mokukala “ye na oondunge dha longekeka keigililo okuyoolola uuwanawa nuuwinayi.” (Heb. 5:14, OB-1954) Ohaya ningi omatokolo gopandunge nonando aavali yawo nenge aakuluntu yalwe kaye po, shoka tashi ulike kutya oya koka pambepo. (Fil. 2:12) Owino ya tya ngawo, otayi ya kwathele ya ka hupithwe. (Lesha Omayeletumbulo 24:14.) Ongiini to vulu okukwathela aamwoye ya kale ye yi na? Oshinima shotango shoka wu na okuninga, okushilipaleka kutya owa yelithila aamwoye omithikampango dhOmbiimbeli hoka wi ikolelela. Ya kwathela ya mone okupitila moohapu dhoye nomoshiholelwa shoye kutya omithikampango ndhoka tadhi adhika mOmbiimbeli, oko wi ikolelela. — Rom. 2:21-23.

Omolwashike sha simana kaavali ya tsikile okuninga oonkambadhala? (Tala okatendo 14-18)

14, 15. (a) Omugundjuka ngoka a hala okuninginithwa oku na okudhiladhila kushike sha simanenena? (b) Ongiini to vulu okukwathela aamwoye ya dhiladhile komayambeko ngoka haga zi mokuvulika koompango dhaKalunga?

14 Wu li omuvali, owa pumbwa okuninga oshindji shi vulithe owala okulombwela aamwoye shoka shi li mondjila naashoka sha puka. Oto ka ninga wo ngaashi to vulu, wu ya kwathele ya dhiladhile komapulo ngaashi: ‘Omolwashike Ombiimbeli yi indika iinima mbyoka tayi monika ya fa iiwanawa kutse? Oshike sha tompa ndje kutya omithikampango dhOmbiimbeli odhi lile po aluhe uuwanawa wandje mwene?’ — Jes. 48:17, 18.

15 Ngele omumwoye okwa hala okuninginithwa, mu kwathela a dhiladhile muule kombinga yiinakugwanithwa mbyoka omuntu ha kala e na, ngele a ningi Omukriste. Mbela oku yi uvitile ngiini? Uuwanawa wuni ta vulu okumona mo? Omashongo geni ta vulu okutsakaneka? Ongiini uuwanawa mboka ta vulu okumona mo wu vule kokule omashongo ngoka? (Mark. 10:29, 30) Omuntu otashi vulika i iyadhe moonkalo oondhigu konima yokuninginithwa. Onkee ano, osha simanenena okudhiladhila kombinga yiinima mbyoka, manga inoo katuka onkatu ndjoka ya kwata miiti. Ngele aanona oya kwathelwa ya dhiladhile muule komayambeko ngoka haga zi mokuvulika nosho wo kiilanduliko mbyoka hayi zi mokwaavulika, otaya ka kala ye na eitaalo lya kola. Otaya ka mona kutya okulandula aluhe omithikampango dhOmbiimbeli, otashi ke ya etela uuwanawa. — Deut. 30:19, 20.

UUNA OMUGUNDJUKA NGOKA A NINGINITHWA TA NYENGWA OKUDHIGININA EITAALO LYE

16. Aavali oye na okuninga po shike, uuna okanona kawo hoka ka ninginithwa ka tameke okukala ke na eitaalo tali tengauka?

16 Ongiini ngele omumwoye okwa tameke okukala a limbililwa oshili yontumba konima yokuninginithwa? Pashiholelwa, omugundjuka gwomimvo omulongo nasha otashi vulika a kale a hokwa iinima yomuuyuni nenge a kale ti ipula ngele osha simana ngaa shili okulandula omakotampango gOmbiimbeli. (Eps. 73:1-3, 12, 13) Wu li omuvali, kala wu shi kutya omukalo moka to inyenge sho to kwathele omumwoye, otagu vulu oku mu kwathela a hedhe popi naJehova nenge a hedhe kokule naye. Kambadhala waa nyenyete naye kombinga yoshinima shoka kutya nduno oku kale omushona lela nenge e na omimvo omulongo nasha. Elalakano lyoye nali kale oku mu ambidhidha noku mu kwathela pahole.

17, 18. Ngele omugundjuka oku na omalimbililo, ongiini aavali taya vulu oku mu kwathela?

17 Odhoshili kutya omugundjuka ngoka a ninginithwa okwi iyapulila Jehova. Eiyapulo olyo euvaneko lyokuhola Kalunga nokupititha ehalo lye komeho gaayihe. (Lesha Markus 12:30.) Euvaneko ndyoka Jehova ine li tala ko li li oshinima shanathangwa, nokali na okutalwa ko lyaa na oshilonga kwaangoka e li ninga. (Omuuv. 5:4, 5) Dhimbulukitha omumwoye nkene okwiiyapulila Jehova ku li oshinima sha simanenena, to shi ningi pethimbo lyo opala nomomukalo gwopahole. Manga inoo ninga ngawo, longitha nawa iilongitho mbyoka ehangano lyaJehova lya longekidhila aavali. Uuna to shi ningi, oto kwathele omumwoye a mone nkene sha kwata miiti okwiiyapulila Jehova nokukala Omukriste a ninginithwa nosho wo kombinga yomayambeko ngoka ta ka mona.

18 Pashiholelwa, omayele ngoka taga kwathele otaga vulu okwaadhika moshigwedhelwako shi na oshipalanyolo “Questions Parents Ask,” shi li kehulilo lyokambo Questions Young People Ask — Answers That Work, embo lyo-1. Otaga ti: “Ino thika pehulithodhiladhilo kutya omumwoye ina hala okutaamba shoka wi itaala. Poompito odhindji, ohapu kala pu na shoka tashi mu thiminike.” Otashi vulika ta thiminikwa koomakula. Poompito dhimwe, otashi vulika u uvite uuwike nenge a kale e wete kutya aagundjuka ooyakwawo Aakriste otaye shi enditha nawa pambepo. Oshigwedhelwako osha tsikile ko wo kutya “uupyakadhi mboka itawu ti lela kutya omumwoye ita tsu kumwe naashoka wi itaala. Ohawu etithwa koonkalo ndhoka dhe mu taalela, ndhoka tashi vulika dhi makele eitaalo lye.” Oshigwedhelwako osha gandja uuyelele wontumba kombinga yankene omuvali Omukriste ta vulu okukwathela omwana ngoka e na eitaalo tali tengauka.

19. Ongiini aavali taya vulu okukwathela oyana ya kale ye na ‘oondunge ndhoka tadhi ya thikitha mehupitho’?

19 Wu li omuvali, owu na oshinakugwanithwa sha simana nuuthembahenda ‘wokuputudha nokukumagidha paukriste’ aamwoye. (Ef. 6:4) Ngaashi twe shi mono, aavali inaya pumbwa owala okulonga oyana shoka Ombiimbeli tayi ti, ihe oku ya kwathela wo ya kale ya tompwa lela kombinga yaashoka yi ilonga. Oya pumbwa okukala ye na eitaalo lya kola, ndyoka tali ya inyengitha yi iyapulile Jehova noku mu longela nomutima aguhe. Oohapu dhaKalunga, ombepo ye nosho wo oonkambadhala dheni mu li aavali, nayi kwathele aanona yeni ya kale ye na ‘oondunge ndhoka tadhi ya thikitha mehupitho.’

^ okat. 9 Iitopolwa yokambo “What Does the Bible Really Teach?” (“Ombiimbeli otayi longo shike?”) oyi li iilongitho iiwanawa mbyoka tayi vulu okukwathela aagundjuka naakuluntu yu uve ko noya yelithe oshili yOmbiimbeli. Otayi adhika kepandja lyetu lyokointaneta, jw.org, momalaka ogendji. Tala mpoka pwa nyolwa BIBLE TEACHINGS > BIBLE STUDY TOOLS.