Inda koshikalimo

Inda koshikalimo

Oshigwana shaJehova ohashi nyanyukilwa iigongi yasho

Oshigwana shaJehova ohashi nyanyukilwa iigongi yasho

“Gongalekeni oshigwana ashihe, aalumentu, aakiintu naanona naakwiilongo.” — DEUT. 31:12.

1, 2. Otatu ka kundathana kombinga yashike moshitopolwa shika?

UULE woomvula odhindji, Oonzapo dhaJehova odha kala nokuninga iigongi yopaigwana noyiitopolwa. Otashi vulika oyendji yomutse twa li twa kala nokuli piigongi oyindji mbyoka ya ningwa uule woomvula omilongo dha ka pita.

2 Oomvula omayuvi dha ka pita aapiya yaKalunga oya kala wo haya ningi iigongi iiyapuki. Ngashingeyi otatu ka kundathana kombinga yiigongi yonale mbyoka ya popiwa mOmbiimbeli nosho wo nkene ya faathana niigongi mbyoka hatu kala nayo kunena. Otatu ki ilonga wo kutya omolwashike okukala piigongi mbyoka kwa simana. — Eps. 44:1; Rom. 15:4.

IIGONGI IINDHINDHILIKWEDHI YOPETHIMBO LYOMBIIMBELI NOYOPETHIMBO LYETU

3. (a) Oshike sha ningitha oshigongi shotango shoshigwana shaJehova shoka sha nyolwa mOmbiimbeli shi kale oshindhindhilikwedhi? (b) Oshigwana shaIsraeli osha li hashi gongalekwa ngiini?

3 Oshigongi shoka sha li sha ningilwa ponyonga yOndundu Sinai, osho oshigongi shotango oshinene sha nyolwa mOmbiimbeli, mpoka oshigwana shaIsraeli sha li sha pewa omalombwelo kuJehova. Osha li lela oshiningwanima oshindhindhilikwedhi mondjokonona yelongelokalunga lyashili. Poshiningwanima shoka shituntula, shoka Aaisraeli inaaya dhimbwa nando, Jehova okwa li e yu ulikile mpoka pu thike oonkondo dhe, sho e ya pe Ompango ye. (Eks. 19:2-9, 16-19; lesha Eksodus 20:18; Deuteronomium 4:9, 10.) Okuza mesiku ndyoka, Kalunga okwa li a ningi po elunduluko momukalo ngoka a li hu ungaunga nAaisraeli. Sho pwa piti ethimbo efupi, Jehova okwa li a toto po omukalo omupe gwokugongaleka oshigwana she. Okwa li a lombwele Moses a hambulithe omankuma gaali goshisiliveli, ngoka ga li ge na okukala haga longithwa okwiithana “egongalo alihe” li gongale “posheelo shetsalihangano.” (Num. 10: 1-4) Dhiladhila owala nkene oshigwana shoka sha li sha nyanyukwa poshigongi shoka.

4, 5. Omolwashike iigongi mbyoka ya li ya ningwa pethimbo lyaMoses naJosua ya li unene iindhindhilikwedhi?

4 Lwopehulilo lyolweendo lwomimvo 40, sho Aaisraeli ya kala taya yungu oontanda mombuga, Moses okwa li e ya gongaleke. Shoka osha li sha ningwa pethimbo lya simana mondjokonona yoshigwana shoka oshipe. Oshigwana shoka osha li shi li pokuya mEvi lyEuvaneko. Osha li ethimbo lyo opala kuMoses a dhimbulukithe aamwahe iinima ayihe mbyoka Jehova e ya ningila nosho wo ayihe mbyoka te ke ya ningila. — Deut. 29:1-15; 30:15-20; 31:30.

5 Otashi vulika poshigongi opo tuu mpoka Moses a li a lombwele oshigwana kutya otashi ka kala hashi gongala aluhe, shi longwe kuKalunga. Aaisraeli kutya nduno aalumentu, aakiintu, aanona nosho wo aakwiilongo oya li haya gongala momumvo omutiheyali kehe gwEsabati, pehala ndyoka Jehova a hogolola, ‘opo yi ilonge okutila OMUWA Kalunga kawo nokudhiginina oohapu adhihe dhompango.’ (Lesha Deuteronomium 31:1, 10-12.) Osha li sha yela kutya oshigwana shaIsraeli osha li shi na okukala hashi gongala lwiikando shi ilonge oohapu dhaJehova nomalalakano ge. Sho Aaisraeli ya li ya kwata ko Evi lyEuvaneko alihe, oya li natango ya kundukidhwa kiigwana yaapagani. Josua okwa li a gongaleke oshigwana ashihe, opo e shi ladhipike shi kale oshidhiginini kuJehova. Oshigwana osha li shu uvaneke kutya otashi ka longela Kalunga. — Jos. 23:1, 2; 24:1, 15, 21-24.

6, 7. Omolwashike taku vulu okutiwa kutya iigongi mbyoka ya ningwa mondjokonona yoshigwana shaJehova oyi li iindhindhilikwedhi?

6 Pethimbo lyetu, oshigwana shaJehova osha kala wo nokuninga iigongi iindhindhilikwedhi mondjokonona yasho, mpoka pwa kala hapu tseyithwa omalunduluko ngoka ga ningwa mehangano nosho wo uuyelele uupe wOmanyolo gopaMbiimbeli. (Omayel. 4:18) Oshigongi oshinene shotango shoka Aakonakoni yOmbiimbeli ya li ya ningi konima yIita yoTango yUuyuni, osha li sha ningwa mo 1919 muCedar Point, Ohio, moAmerika. Poshigongi shoka opwa li aantu 7 000, nopwa li pwa ningwa etseyitho kutya oshigwana shaKalunga oshi na okuuvitha muuyuni auhe. Iilonga yokuuvitha oya li ya tsuwa omuthindo komumwatate Joseph F. Rutherford, poshigongi shoka sha li sha ningilwa pehala olyo tuu ndyoka mo 1922, sho a lombwele aapulakeni a ti: “Kaleni aadhiginini noonzapo dha shili dhOmuwa. Puleni komeho mekondjo sigo kehe shimwe shoka shi na ekwatathano naBabiloni sha hulithwa po. Indeni mu ka uvithe etumwalaka kokule sigo okooha dhuuyuni. Uuyuni owu na okutseya kutya Jehova oye Kalunga nonokutya Jesus Kristus oye Omukwaniilwa gwaakwaniilwa noye Omuwa gwaawa. Esiku lyonena olya simana li vule omasiku agehe. Tseyeni kutya Omukwaniilwa ota pangele nale! One aakalelipo ye yoku mu tseyitha. Onkee ano, uvitheni, uvitheni, uvitheni shi na ko nasha nOmukwaniilwa nonuukwaniilwa we.” Aakalipo nosho wo oshigwana shaKalunga muuyuni auhe, oya li ya taamba ko elombwelo ndyoka nenyanyu.

7 Aakonakoni yOmbiimbeli oya li ya tuntukwa noonkondo poshigongi shoka sha li muColumbus, Ohio, mo 1931, sho ya tameke okwiithanwa edhina epe, Oonzapo dhaJehova. Opo ihe mo 1935, moWashington, D.C., omumwatate Rutherford okwa li a yelitha kutya “ongundu onene” ndjoka ya popiwa mEhololo ya “thikama ya taalela oshipangelapundi nOnzigona” otayi thaneke oolye. (Eh. 7:9-17, yelekanitha NW.) Mo 1942, sho Iita Iitiyali yUuyuni ya li metifa, omumwatate Nathan H. Knorr okwa li a gandja oshipopiwa shi na oshipalanyolo “Mbela ombili otayi vulu ngaa okukalelela?” Moshipopiwa moka, okwa li a popi kutya ‘oshilikama oshitiligane’ shoka sha popiwa mEhololo 17 otashi thaneke shike nosho wo kutya konima yiita otapu ka kala iilonga oyindji yokuuvitha.

Oshigongi shopaigwana mo 1950, moNew York City

8, 9. Omolwashike iigongi yimwe ya li tayi nyanyudha noonkondo?

8 Poshigongi shimwe shi na oshipalanyolo “Iigwana ya nyanyukwa” shoka sha li sha ningwa mo 1946 moCleveland, Ohio, omumwatate  Knorr okwa li a gandja oshipopiwa shihokitha shi na oshipalanyolo “Uupyakadhi wokutungulula nokutamununa mo” oBetel. Omumwatate gumwe ngoka a li poshigongi shoka, okwa nyola kombinga yoshipopiwa shoka a ti: “Ongulohi ndjoka onda li ndi na uuthembahenda wokukuutumba konima ye komutuni, sho ta popi kombinga yiilonga noyomalongekidho ngoka ga ningwa po gokutamununa mo oBetel yaBrooklyn nosho wo oshinyanyangidho shayo. Omolwenyanyu engathithi lyaantu olya li lya hakele ethimbo ele. Nonando kanda li ndi ya wete kiipala sho ndi li komutuni, osha li oshipu okumona kutya oya li ya nyanyukwa.” Poshigongi shopaigwana shoka sha ningilwe moNew York City mo 1950, aakalipo oya li ya nyanyukwa sho ya pewa o-New World Translation of the Christian Greek Scriptures. Oyo ya li etoloko lyotangotango lyOmbiimbeli ndyoka lya longitha edhina lyaKalunga moovelise adhihe ndhoka li na okukala. — Jer. 16:21.

9 Iigongi oya li wo yu unganekwa miilongo moka Oonzapo oondhiginini dha kala tadhi hepekwa nosho wo moka iilonga yadho ya li yi indikwa. Pashiholelwa, Adolf Hitler okwa li a gana kutya ota ka hulitha po Oonzapo dhaJehova mOndowishi. Ihe poshigongi shoka sha li moNuremberg mo 1955, mpoka a li ha gongala a popye naayambidhidhi ye, opwa li aakalipo ye li 107 000. Aakalipo oyendji oya li taya lili kenyanyu. Piigongi itatu mbyoka ya li ya ningilwa moPoland mo 1989, yi na oshipalanyolo “Iilonga yometilokalunga” opwa li aakalipo 166 518 noyendji yomuyo oya za koSoviet Union (Rusia), Tsehoslovakia nosho wo kiilongo mbyoka yi li mUuzilo waEuropa. Osha li oshikando shotango kuyamwe okukala poshigongi shaapiya yaKalunga mpoka pu na aantu ya konda po 15 nenge po 20. Dhiladhila owala kenyanyu mpoka lya li lyi thike sho aantu 7 402 ya ninginithwa poshigongi shopaigwana shi na oshipalanyolo “Elongo lyopaKalunga” shoka sha li muKiev, Ukraine, mo 1993. Poshigongi mpoka opo pwa ninginithwa Oonzapo dhaJehova odhindji mondjokonona. — Jes. 60:22; Hag. 2:7.

10. Oshigongi shini ihoo dhimbwa, nomolwashike?

10 Otashi vulika nangoye wu shi iigongi yontumba yopashitopolwa nenge yopaigwana mbyoka ihoo dhimbwa nando. Mbela oto dhimbulukwa oshigongi shoka wa li wa kala oshikando shotango nenge mpoka wa li wa ninginithwa? Iiningwanima yoludhi ndwoka oyi li iindhindhilikwedhi. Kala we yi lenga noku yi dhimbulukwa. — Eps. 42:4.

OOMPITO NDHOKA HADHI ETA ENYANYU ALUHE

11. Pethimbo lyonale, Kalunga okwa li a tegelela Aaisraeli ya kale haya dhana iituthi yini omumvo kehe?

11 Jehova okwa li ha tegelele oshigwana shaIsraeli shi gongale omumvo kehe muJerusalem, shi dhane iituthi itatu, oshituthi shiikwiila inaayi tulwa efulika, oshituthi shiiwike (konima oshe ki ithanwa Opentekoste) nosho wo oshituthi shomatsali. Kalunga okwa li a lombwele oshigwana a ti: “Omumvo kehe miituthi mbika itatu aalumentu yeni ayehe oye na okuya, ya simaneke ndje, ngame, OMUWA, Kalunga keni.” (Eks. 23:14-17) Omitse dhomagumbo odhindji odha li hadhi yi naangandjawo ayehe, molwaashoka odha li dha lenga uuwanawa wopambepo mboka haya mono miituthi mbyoka. — 1 Sam. 1:1-7; Luk. 2:41, 42.

12, 13. Iituthi mbyoka ya li hayi dhanwa omumvo kehe kAaisraeli oyendji oya li tayi ti shike kuyo?

 12 Dhiladhila kwaashoka sha li sha kwatelwa mo opo iilyo ayihe yegumbo muIsraeli yi ye molweendo ndwoka. Pashiholelwa, Josef naMaria, oya li ye na okweenda ookilometa 100, okuza owala muNasaret yu uka kuJerusalem. Mbela sho to tala olweendo ndoka otalu kutha omasiku gangapi, uuna wu li naanona aashona? Ehokololo kombinga yaJesus, sho ya yile kuJerusalem omanga a li omushona, otali ulike kutya aapambele naatseyikile oya li haya ende ye li ongundu. Dhiladhila owala kutya osha li hashi kala ngiini okukala molweendo, aantu taya teleke ye li pamwe, nokuunganeka omahala gokulala pokuma mpoka kaaye shi nando onale. Molweendo ndwoka kamwa li iiponga yasha, molwaashoka Jesus ngoka a li e na oomvula 12 okwa li a manguluka a kale kuye mwene. Osha yela kutya aantu, unene tuu aagundjuka kaya li haya dhimbwa iituthi mbyoka yi ikalekelwa. — Luk. 2:44-46.

13 Sho Aaisraeli ya li yi ihanene miilongo yilwe, mboka ya li haye ya piituthi mbyoka oya li haya zi kiilongo oyindji. Aajuda nosho wo mboka yi itedhululithwa e taya ningi yeitaalo lyOshijuda oya li ye ya kuJerusalem, pOpentekoste yomumvo 33, okuza kiilongo ngaashi Italia, Libia, Kreta, Asia naMesopotamia. — Iil. 2:5-11; 20:16.

14. Aaisraeli oya li haya mono uuwanawa wuni ngele ya kala piituthi mbyoka yokomumvo?

14 Aaisraeli aadhiginini oya li hayi idhenge momalweendo ga tya ngaaka nelalakano lyokukapalulwa pambepo kuJehova pamwe naalongelikalunga yashili ooyakwawo. Mboka haya kala piituthi mbyoka oya li haya kala yu uvite ngiini? Otatu vulu okumona kutya oya li haya kala yu uvite ngiini ngele tatu tala komalombwelo ngoka Jehova a li e ya pe shi na ko nasha nIituthi yOmatsali, sho a ti: “Shi nyanyukilwa pamwe naamwoye, aapiya yoye, Aalevi, aakwiilongo, oothigwa naaselekadhi mboka ya kala miilando yeni. Simaneka OMUWA Kalunga koye nokudhana oshituthi shika omasiku gaheyali pehala lyelongelokalunga. Nyanyukwa oshoka OMUWA okwa yambeka eteyo lyoye niilonga yoye.” — Deut. 16:14, 15; lesha Lukas 11:28.

OMOLWASHIKE TU NA OKUKALA NOLUPANDU LWIIGONGI YETU YOKUNENA?

15, 16. Omaiyambo geni wa li wu na okuninga, opo wu vule okukala piigongi yetu? Omolwashike wa li wa halelela okuninga oonkambadhala ndhoka?

15 Iituthi mbyoka yonale kayi li tuu oshiholelwa sha dhenga mbanda koshigwana shaKalunga kunena! Nonando opwa ningwa omalunduluko ogendji muule womathelemimvo, elalakano lyiigongi yetu inali lunduluka. Pethimbo lyOmbiimbeli, aantu oya li ye na okuninga omaiyambo opo ya vule oku ka kala po. Oyendji ohaya ningi sha faathana kunena, nohaya mono lela uuwanawa omolwoonkambadhala dhawo. Iigongi oyi li natango oompito dha simana dhokutungwa pambepo ngaashi sha li nale. Piigongi mpoka ohatu mono po uuyelele nosho wo ontseyo ndjoka hayi tu kwathele tu kale tu na ekwatathano lyopothingo naKalunga. Iigongi ohayi tu inyengitha tu tule miilonga shoka tatu ilongo, ohayi tu kwathele tu henuke omaupyakadhi, nohayi tu ladhipike tu kale tatu gandja eitulomo kiinima mbyoka hayi tu etele epepelelo, pehala lyokukala twa hokwa mbyoka tayi tu lolodha. — Eps. 122:1-4.

South Korea

16 Aakali poshigongi ohaya kala aluhe ya nyanyukwa. Olopota yimwe kombinga yoshigongi shimwe oshinene shoka sha ningilwe mo 1946, oya ti: “Osha li tashi nyanyudha okumona Oonzapo omayuvi ogendji ndhoka dha li poshigongi shoka, nosha li shinyanyudha unene okupulakena kongundu onene yaamwatate taya hiki iihikomwa yi ili noyi ili mboka ya li ya waiminwa kengathithi lyaakalipo, mboka omawi gawo ga li taga mbolongondja ga fa ongendjo, sho taya tanga Jehova moku mu imbila omaimbilo gUukwaniilwa.” Olopota oya gwedha ko tayi ti: “Aakalipo oyendji mboka ya za kiilongo yilwe oya li ya yi kOshikondo shIilonga yOkwiiyamba ya ka longe miikondo yi ili noyi ili tayi inyengithwa kohole yokukwathela [ooitaali] ooyakwawo.” Mbela opu na esiku wa li wa mono enyanyu lya  tya ngaaka pushimwe shomiigongi yetu yoshitopolwa nenge yopaigwana? — Eps. 110:3; Jes. 42:10-12.

17. Omalunduluko geni ga ningwa momukalo moka iigongi hayi unganekwa?

17 Opwa ningwa omalunduluko gontumba mokuunganeka iigongi yetu. Pashiholelwa, yamwe otaya dhimbulukwa sho iigongi ya li hayi vulu okuningwa uule womasiku gahetatu. Opwa li hapu kala omutumba gwongulonene, gwomutenya nosho wo gwokongulohi. Iilonga yomomapya oya li oshitopolwa shopolohalama. Iitopolwa yimwe oya li hayi tameke pomugoyi gwongula, nolundji opolohalama oya li hayi pu pomugoyi gwuusiku. Aaiyambi oya li haya longo ethimbo ele nuudhiginini ya longekidhile aakalipo oshuumbululwa, omwiha nosho wo uulalelo. Ngashingeyi oshigongi ohashi kwata omasiku omashona, go omaukwanegumbo nosho wo oohandimwe ohaye etelele iikulya yawo yene, opo ya gandje eitulomo olindji kiikulya yopambepo mbyoka ya longekidhwa.

Mosambike

18, 19. Iiningwanima yini yoposhigongi ho kala wa tegelela nondjuulukwe, nomolwashike?

18 Opu na iitopolwa nosho wo iinima yontumba mbyoka hayi ningwa aluhe poshigongi nohatu kala aluhe twe yi tegelela nondjuulukwe. Iipopiwa nosho wo iileshomwa iipe mbyoka hayi piti piigongi, ohayi tu kwathele tu uve ko nawa omahunganeko nomalongo gOmbiimbeli. Komukalo ngoka otatu mono ‘iikulya yopambepo pethimbo lyo opala.’ (Mat. 24:45, yelekanitha NW.) Iileshomwa mbyoka iipe olundji ohayi kwathele mboka ye na omitima omiwanawa yu uve ko oshili yOmbiimbeli. Iinyandwa yopaMbiimbeli ohayi ladhipike aapulakeni ayehe, kutya nduno aagundjuka nenge aakulupe ya konakone omainyengotompelo gawo nosho wo ya kale ya kotokela iinima mbyoka tayi hwahwamekwa kuuyuni. Oshipopiwa sheninginitho ohashi tu pe ompito yokutalulula kutya iinima yini twa pititha komeho monkalamwenyo yetu nohatu kala twa nyanyukwa okutala yalwe tayu ulike montaneho kutya oyi iyapulila Jehova.

19 Okuza nalenale, iigongi oya kala oshitopolwa shelongelokalunga lya yogoka, nohayi kwathele oshigwana shaJehova shi kale tashi mu longele momukalo ngoka a hokwa momathimbo omadhigu. Iigongi mbyoka ohayi tu tungu pambepo, ohayi tu pe ompito yokupanga uukuume nayalwe, nohayi tu kwathele tu kale tu na olupandu lwuukumwe wuumwayinathana muuyuni auhe. Oyi li wo omukalo gumwe moka Jehova ha laleke nuuyamba nokusila oshimpwiyu oshigwana she. Onkee ano, kehe gumwe gwomutse na shilipaleke a kale ha kala puyo omasiku agehe, ye a mone uuwanawa pomutumba kehe. — Omayel. 10:22.