Inda koshikalimo

Inda koshikalimo

Kevi otaku ka kala ombili uule woomvula eyuvi, nosigo aluhe

Kevi otaku ka kala ombili uule woomvula eyuvi, nosigo aluhe

‘Opo Kalunga a ninge oye awike omupangeli gwaayihe.’ — 1 KOR. 15:28.

1. “Ongundu onene” otayi ka mona uuwanawa wuni?

DHILADHILA owala kuuwanawa mboka epangelo enankondo tali ka ningila aalelwa yalyo muule woomvula eyuvi limwe, kohi yewiliko lyomupangeli omuyuuki nomunalukeno. “Ongundu onene” ndjoka ya nyengana okuyalulwa oya tegelela oku ka mona iinima iikumithi. Ongundu ndjoka otayi ka hupa ‘puudhigu uunene’ mboka tawu ka etitha ehanagulo lyuuyuni mbuka wa kolokosha. — Eh. 7:9, 14NW.

2. Uule womimvo 6 000 dha ka pita aantu oya kala monkalo ya tya ngiini?

2 Aantu oya kala nokwiipangela yo yene omimvo 6 000 dha ka pita, naashoka oshe etitha iiponga yinikitha oluhodhi nokumona iihuna. Ombiimbeli oya popya nalenale ya ti: “Omuntu ta pangele omukwawo noku mu pangelela oshiponga.” (Omuuv. 8:9, OB-1954) Mbela osho shi li ngawo nokunena? Eeno, kakele kiita nosho wo okutukulila omapangelo iipotha, opu na wo omaupyakadhi galwe omanene ngaashi oluhepo, omikithi, eyonagulo lyomudhingoloko, elunduluko lyonkalo yombepo nosho wo yilwe oyindji. Aakwanepangelo oya londodha aantu kutya ngele itaye etha po iikala yawo iiwinayi, oshizemo otashi ka kala shiyemateka.

3. Elelo lyOomvula Eyuvi otali ka eta omauwanawa geni?

3 Uukwaniilwa waKalunga, kohi yewiliko lyOmukwaniilwa gwopaMesiasa, Jesus Kristus, naapangeli pamwe naye 144 000, otawu ka enda tawu hulitha po iinima ayihe iiwinayi mbyoka ya ningilwa aantu nosho wo evi. Pethimbo lyElelo lyOomvula Eyuvi, euvaneko lyaJehova Kalunga ndyoka tali hekeleke otali ka gwanithwa po. Euvaneko ndyoka otali ti: “Otandi shiti egulu epe nevi epe. Iiningwanima yonale otayi ka dhimbiwa thiluthilu.” (Jes. 65:17) Otwa tegelela iiningwanima iikumithi yini kaayi wetike? Omahunganeko ngoka ge li mOohapu dhaKalunga, otage tu ulukile owala kashona iinima iikumithi  mbyoka “kaayi wetike” natango. — 2 Kor. 4:18.

‘OTAA KA TUNGA OMAGUMBO, NOKUTSIKA OMIVIINU’

4. Aantu oyendji oya taalela omukundu guni kunena gu na ko nasha nomagumbo?

4 Mbela opu na ngaa omuntu inaa hala okukala negumbo lye mwene omutaka, moka ye noyaandjawo taya kala yu uvite ya gamenwa? Kunena muuyuni oshidhigu okumona omagumbo ge li nawa ga gwana. Miilando oyindji omu udha aantu noonkondo. Oyendji yomuyo ohaya kala momahala gopakathimbo momalukanda giinyakwi nosho wo moombashu. Oyendji oye shi kutya kaye na esiku ya ka likole omagumbo gomakuma.

5, 6. (a) Ehunganeko ndyoka li li muJesaja 65:21 nomuMika 4:4 otali ka gwanithwa ngiini? (b) Otu na okuninga shike opo tu ka mone omalaleko nuuyamba ngoka?

5 Sho Uukwaniilwa waKalunga tawu ka pangela, kehe omuntu ota ka kala e na egumbo lye mwene. Jesaja okwa hunganeka a ti: “Otaa ka tunga omagumbo, opo ya kale mo yo yene. Otaa ka tsika omiviinu, opo ya lye iiyimati yadho yo yene.” (Jes. 65:21) Ihe hamagumbo owala tatu ka mona. Aantu yamwe kunena, ohaya zi momagumbo gawo yene, nopu na yamwe mboka ye na omagumbo gondilo nogomafilitsa nokuli. Ihe ohaya kala mo ya tila oombotsotso nenge ye na uumbanda woku ga kuthwa uuna itaaya vulu oku ga futa. Ihe mepangelo lyUukwaniilwa kapu na ngoka ta ka kala ti ipula niinima mbyoka. Omupolofeti Mika okwa nyola a ti: “Kehe gumwe ota ka kala nombili mokati komiviinu nomikwiyu dhe, nokape na ngoka te mu halutha we.” — Mika 4:4.

6 Otu na okuninga shike, opo tu ka nyanyukilwe etegameno ndyoka ekumithi? Eeno shili, kehe gumwe okwa pumbwa egumbo ewanawa. Ihe katu na okukambadhala twi imonene omagumbo ngoka twa hala mokulya oongunga odhindji inaashi pumbiwa. Mbela kashi li nawa tu kale tatu gandja eitulomo komauvaneko gaJehova? Dhimbulukwa oohapu dhaJesus sho i ipopi a ti: ‘Oombandje odhi na omakwena, noondhila odhi na iihandhila, ihe Omuna gwomuntu ke na mpoka ta langeke omutse gwe.’ (Luk. 9:58) Jesus okwa li ta vulu, nokwa li e na oonkondo okwiitungila nenge i ilandele egumbo ndyoka kaapu na gulwe ta vulu okukala e li na. Omolwashike inee shi ningila? Ka li a hala okwiitula miinima mbyoka ya li tayi vulu oku mu imba noku mu piyaganeka kaa pitithe komeho iinima yUukwaniilwa. Mbela tse itatu vulu okulandula oshiholelwa she, mokwaakala twa pwila miinima yopamaliko nomiimpwiyu yonkalamwenyo? — Mat. 6:33, 34.

“EMBUNGU NOKANZIGONA OTAYI KA NAPELA PAMWE”

7. Jehova okwa li a tula po ekwatathano lini pokati kaantu niinamwenyo?

7 Tango Jehova okwa shiti iinima yilwe, opo nduno hugunina okwa shiti aantu mboka ye li iishitwa iinandunge kaaku na we kombanda yevi. Jehova okwa li a lombwele Omwana gwosheeli kombinga yelalakano lye a ti: “Natu shiteni aantu ye tu fe, oshifetha shetu. Oyo ye na okupangela oohi dhomefuta, oondhila dhokegulu, iimuna, iiyamakuti, evi alihe niihono ayihe.” (Gen. 1:26) Kungeyi, Adam naEva nosho wo aantu ayehe oya li ya pewa oonkondo dhokupangela iinamwenyo.

8. Kunena iinamwenyo ohayi ihumbata ngiini?

8 Mbela otashi vulika ngaa shili aantu ya pangele iinamwenyo ayihe nokukala nayo nombili? Aantu oyendji oye na ekwatathano ewanawa niinamwenyo yawo yomomagumbo, ngaashi oombwa nuumbishi. Mbela aantu otaya vulu ngaa okukala pamwe niinamwenyo yomiihwa? Olopota yimwe oya ti: “Aanongononi mboka ya kala piinamwenyo yomiihwa noya konakona oonkalo dhayo, oye shi mona mo kutya iinamwenyo ayihe mbyoka hayi yamutha, omitima dhayo ohadhi inyengithwa kiinima yontumba.” Uuna  oshinamwenyo sha hindwa ohashi kala sha tila nenge shi geye. Ihe mbela oshinamwenyo shoka otashi vulu ngaa okukala shi na ohole? Olopota ndjoka oya tsikile ko tayi ti: “Iinamwenyo mbyoka hayi yamutha ohayi ulukile uunimwena wayo ohole sho tayi wu tekula.”

9. Otwa tegelela pu ka ningwe omalunduluko geni monakuyiwa shi na ko nasha niinamwenyo?

9 Omolweihumbato ndyoka lyiinamwenyo, katu na okukala twa kumwa uuna tatu lesha mOmbiimbeli kutya pokati kaantu niinamwenyo otapu ka kala ombili. (Lesha Jesaja 11:6-9; 65:25.) Omolwashike kaatu na okukala twa kumwa? Dhimbulukwa shoka Jehova a li a lombwele Noowa naanegumbo lye sho ya zi monguluwato konima yEyelu, a ti: ‘Iinamwenyo ayihe otayi kala hayi mú tila.’ Okuza mpono, iinamwenyo oyindji ohayi fadhuka po aantu opo yi igamene. (Gen. 9:2, 3) Ihe Jehova ota vulu oku ka kutha po uutile nuumbanda mboka, opo elalakano lye lyopetameko li ka gwanithwe. (Hos. 2:18) Onkee ano, ayehe mboka taya ka kala nomwenyo kombanda yevi oya tegelela onkalamwenyo ombwanawa.

“OTA KA THETA OMAHODHI AGEHE MOMEHO GAWO”

10. Oshike hashi lilitha aantu olundji?

10 Sho Salomo a tala “komahepeko agehe taga ningwa kohi yetango,” okwa lili a ti: “Onda mono omahodhi gaahepekwa nokaye na omutalaleki.” (Omuuv. 4:1) Kunena, onkalo inayi lunduluka, pehala lyaashono oya nayipala owala. Olye gwomutse inaa lila nale monkalamwenyo ye omolwetompelo lyontumba? Eeno, oshoshili kutya omathimbo gamwe ohashi vulika tu lile kenyanyu. Ihe olundji ohatu lili omolwoothina ndhoka dhi li moomwenyo dhetu.

11. Ehokololo lyOmbiimbeli lini hali gumu omutima gwoye unene?

11 Uuna tatu lesha Ombiimbeli, otatu adha mo iiningwanima oyindji mbyoka tayi gumu omitima dhetu. Sho Sara a si mepipi lyomimvo 127 ‘Abraham okwe mu lili.’ (Gen. 23:1, 2) Sho Naemi a li ta laleke iitenya ye mbyoka ya li ya silwa aasamane yayo, ‘oya li ya lili pombanda,’ konima yaashoka, “oya lilulula pombanda” ishewe. (Rut 1:9, 14, OB-1954) Sho omukwaniilwa Hiskija a li te ehama noku li pokusa, okwa galikana kuKalunga ta “lili nokulililila,” naashoka osha li sha gumu omutima gwaJehova. (2 Aak. 20:1-5) Mbela opu na ngaa ngoka inaa gumwa komutima kehokololo lyomuyapostoli Petrus sho a li i idhimbike Jesus? Sho Petrus u uvu ekondombolo lyi igi okwa “yi pondje nokwa lili nokulililila. — Mat. 26:75.

12. Epangelo lyUukwaniilwa otali ke etela aantu epepelelo lini?

12 Aantu ohaya kala ya pumbwa ehekeleko nokukwathelwa omolwiiponga iinene niishona mbyoka hayi tu adha atuhe. Elelo lyOomvula Eyuvi otali ka etela aapangelwa yalyo uuwanawa mbuka: “[Kalunga] ota ka theta omahodhi agehe momeho gawo. Oko noitaku ka kala we eso, oluhodhi, [elilo] nenge uuwehame. Oshoka iikulu oya hula po.” (Eh. 21:4) Onawa sho oluhodhi, okulila, nuuwehame tawu ka hula po, ihe Kalunga oku uvaneka wo kutya eso ndyoka li li omutondi gwaantu, itali ka kala po we. Mbela shoka ote ke shi ninga ngiini?

‘AYEHE MBOKA YE LI MOOMBILA OTAA KA ZA MO’

13. Eso olya guma aantu ngiini sho Adam a yono?

13 Sho Adam a si, eso olya kala nokupangela aantu ayehe. Olya kala li li omutondi ngoka itaa vulu okuhulithwa po, nokusindika kaantu mboka aalunde, nohali eta okulila nosho wo oluhodhi. (Rom. 5:12, 14) Onkee ano, “omolwuumbanda weso” aantu omamiliyona oye li “muupika okukalamwenyo kwawo akuhe.” — Heb. 2:15.

14. Oshike tashi ka ningwa po ngele eso lya hulithwa po?

14 Ombiimbeli oya popya ethimbo ndyoka sho ‘omutondi gwahugunina, eso, ta ka sindwa.’ (1 Kor. 15:26) Opu na oongundu mbali  ndhoka dha tumbulwa tadhi ka mona uuwanawa moshinima shoka. Iilyo ‘yongundu onene’ mbyoka yi na omwenyo ngashingeyi, otashi vulika yi ka hupe yi ye muuyuni uupe mboka wu uvanekwa yi ka kale nomwenyo sigo aluhe. Yo aantu omamiliyona mboka ya sa nale, otashi vulika ya ka yumudhwe. Enyanyu otali ka kala li thike peni mbela sho iilyo ‘yongundu onene’ tayi ka hambelela oonakusa mboka taya ka yumudhwa? Ngele otwa konakona nawa omahokololo gOmbiimbeli kombinga yomayumuko ngoka ga li ga ningwa, otashi ke tu kwathela tu mone nkene tashi ka kala. — Lesha Markus 5:38-42; Lukas 7:11-17.

15. Oto ka kala wu uvite ngiini ngele owa mono aantu mboka wu hole ya yumuka?

15 Dhiladhila owala kuutumbulilo “oya kwatwa kehaluko enene” nosho wo “noya hambelele Kalunga.” Ando nangoye opo wa li piiningwanima mbyoka, otashi vulika ando nangoye wi inyenge momukalo gwa faathana. Uushili owo kutya, sho tatu ka mona mboka tu hole ya yumudhwa otashi ke tu kumitha noku tu nyanyudha noonkondo. Jesus okwa ti: “Ethimbo otali ya, uuna oonakusa ayehe mboka ye li moombila, taa ka uva ewi lye. Oyo notaa ka za mo moombila dhawo.” (Joh. 5:28, 29) Kapu na nando ogumwe gwomutse a mona oshinima shoka, nosha yela kutya otashi ka kala shimwe ‘shomiinima iikumithi mbyoka kaayi wetike.’

KALUNGA “OTA KA NINGA OYE AWIKE OMUPANGELI GWAAYIHE”

16. (a) Omolwashike tu na okukala hatu popi nehwamo kombinga yomalaleko nuuyamba ngoka kaage wetike natango? (b) Paulus okwa li a popi shike, opo a ladhipike Aakriste yomuKorinto?

16 Mboka taya kala aadhiginini kuJehova momathimbo ngaka omadhigu, oya tegelela onkalamwenyo ombwanawa lela. Nonando omalaleko nuuyamba ngoka kage wetike natango, oku ga kaleka momadhiladhilo otaku ke tu kwathela tu gandje eitulomo kiinima mbyoka ya simana shili nokaatu piyaganekwe  komaheka gopakathimbo guuyuni mbuka. (Luk. 21:34; 1 Tim. 6:17-19) Onkee ano, natu popyeni nehwamo kombinga yetegameno ekumithi ndyoka tu na, pethimbo lyElongelokalunga lyUukwanegumbo, uuna tatu popi nooitaali ooyakwetu, nosho wo ngele tatu popi naakonakonimbiimbeli yetu nenge naamboka ye na ohokwe. Shika otashi ke tu kwathela tu kaleke iinima mbika momadhiladhilo nomomitima dhetu. Omuyapostoli Paulus okwa li e shi ningi sho ta ladhipike Aakriste ooyakwawo. Oohapu dhe odha li dhe ya kwathele ya dhiladhile kombinga yiinima mbyoka tayi ka ningwa pehulilo lyElelo lyOomvula Eyuvi lyaKristus. Kambadhala wu uve ko eityo lyoohapu dhaPaulus ndhoka dhi li mAakorinto yotango 15:24, 25, 28. — Lesha.

17, 18. (a) Omomukalo guni Jehova a li “oye awike omupangeli gwaayihe” petameko lyondjokonona yaantu? (b) Jesus ota ka ninga po shike, opo a galulile po elongelokumwe nombili?

17 Oohapu ndhoka tadhi ti kutya “Kalunga ota ka ninga oye awike omupangeli gwaayihe” odha ngonga nawa kutya onkalamwenyo otayi ka kala ngiini pehulilo lyoomvula eyuvi. Shoka osha hala okutya shike? Dhiladhila nkene onkalamwenyo ya li muEden, sho Adam naEva ya li ya gwanenena noye li iilyo yegumbo lyaJehova li na ombili nelongelokumwe. Jehova, Omunamapangelo agehe, oye a li ta pangele eshito lye alihe mwa kwatelwa aayengeli naantu. Oya li haya vulu okupopya naye ye mwene noku mu longela nokwa li e ya laleka nuuyamba. Okwa li “oye awike omupangeli gwaayihe.”

Ngele Jesus a mana oshilonga shoka a pewa e li Omukwaniilwa, ota ka shunitha kuHe Uukwaniilwa neifupipiko

18 Ihe elongelokumwe ndyoka olya li lya teka po, sho Satana a nwetha mo Adam naEva ya tukululile Jehova oshipotha. Ihe okuza mo 1914, Uukwaniilwa wopaMesiasa owa kala nokukatuka oonkatu kashona nakashona wu galulile po elongelokumwe nombili ndjoka. (Ef. 1:9, 10) Pethimbo lyElelo lyOomvula Eyuvi, iinima iikumithi mbyoka “kaayi wetike” ngashingeyi otayi ka monika shili. Opo nduno taku ya ihe “ehulilo,” sha hala okutya, ehulilo lyElelo lyOomvula Eyuvi lyaKristus. Konima yaashono, oshike tashi ka ningwa po? Nonando Jesus okwa pewa “epangelo alihe megulu nokombanda yevi,” ke na nando elalakano lyasha lyokukutha po ondondo yaJehova. Jesus ota ka gandja neifupipiko ‘uukwaniilwa kuHe Kalunga ke.’ Jesus ota ka longitha ondondo ye yi ikalekelwa noonkondopangelo dhe a ‘simanekithe Kalunga.’ — Mat. 28:18; Fil. 2:9-11.

19, 20. (a) Aalelwa ayehe yUukwaniilwa otaye ku ulika ngiini kutya oya taamba ko Jehova a kale omupangeli gwawo? (b) Otwa tegelela iinima iiwanawa yini?

19 Pethimbo ndyoka, aapangelwa yUukwaniilwa ayehe kombanda yevi otaya ka kala ya gwanenena. Otaya ka kala aaifupipiki notaya ka vulika nehalo ewanawa kuunamapangelo waJehova ngaashi Jesus. Otaya ka ulika kutya oya hala shili okuvulika kuunamapangelo waJehova mokukala aadhiginini kuwo sho taya ka makelwa lwahugunina kuSatana. (Eh. 20:7-10) Konima yaashono, mboka ya tsa ondumbo naJehova otaya ka hanagulwa po sigo aluhe kutya nduno aantu nenge iishitwa yopambepo. Ngele sha ningwa, oondigolo dhenyanyu otadhi ka uvika. Iishitwa ayihe megulu nokombanda yevi otayi ka tanga Jehova nenyanyu ngoka ta ka kala “oye awike omupangeli gwaayihe.” — Lesha Episalomi 99:1-3.

20 Mbela iinima iiwanawa yUukwaniilwa waKalunga mbyoka twa tegelela kayi na oku tu ningitha tu gandje eitulomo nokuninga oonkambadhala tu longe ehalo lyaKalunga? Mbela ito vulu okuninga oonkambadhala, opo omalalakano giifundja nosho wo omauwanawa ngoka taga komangelwa kuuyuni waSatana kaage ku imbe wu longele Jehova? Owa koleka ngaa etokolotoko lyoye lyokwaambidhidha uunamapangelo waJehova? Iilonga yoye nayi kale tayi ulike kutya owa halelela okuninga ngaaka sigo aluhe. Uuna to shi ningi, oto ka mona uuthembahenda wokunyanyukilwa ombili nonkalamwenyo ombwanawa uule womimvo eyuvi, nosigo aluhe.