Inda koshikalimo

Inda koshikalimo

 IINIMA BYOKA YA NINGWA MONDJOKONONA YOONZAPO DHAJEHOVA

“Iilonga yeteyo inayi pwa natango”

“Iilonga yeteyo inayi pwa natango”

George Young okwa thiki moRio de Janeiro muMaalitsa 1923

MOMUMVO 1923, oshinyanga shedhina Drama and Music Conservatory shaSão Paulo osha li shu udha aantu. Kala ando wa fa wu uvite George Young ta popi nomukumo, ta tolokelwa mOshiputu. Aantu ayehe 585 mboka ya li po oya li taya pulakene neitulomo. Oovelise dhOmbiimbeli mOshiputu odha li tadhi ulikwa koskilina. Pehulilo lyoshipopiwa, aantu oya li ya pewa uumbo ethele wedhina Aantu omamiliyona mboka ye na omwenyo ngashingeyi itaya ka sa we! mOshiingilisa, mOshindowishi nomOshiitalia. Oshipopiwa oshe endele nawa lela, naashoka sha popiwa mo osha yi okawi nokawi. Konima yomasiku gaali, oshinyanga osho tuu shoka osha li shu udha aantu ya pulakene ishewe koshipopiwa. Oshike sha tetekele oshiningwanima shika?

Mo 1867, Sarah Bellona Ferguson okwa tembukile koBrasilia pamwe noyaandjawo okuza koAmerika. Mo 1899, Sarah sho a lesha iileshomwa yopaMbiimbeli mbyoka ye etelelwa okuza koAmerika komumwayinamati omushona, okwa mono kutya shoka a lesha oshili. Molwashoka Sarah okwa li e hole okulesha, okwi inyolitha a kale ha mono Oshungolangelo mOshiingilisa. Okwa li a nyanyukilwa noonkondo etumwalaka lyOmbiimbeli e ta nyolele tate C. T. Russell ta ti “kape na omuntu itaa vulu okuuva onkundana ombwanawa kutya na kale e li kokule shi thike peni” ngaashi ye.

Mbela aanamwenyo otaya vulu okupopya naasi? (mOshiputu)

Sarah Ferguson okwa li ha kambadhala a mana mo u uvithile yalwe oshili yOmbiimbeli, ihe okwa li hi ipula olundji kutya olye ta vulu oku mu kwathela pamwe naanegumbo lye nosho wo yalwe moBrasilia, yu uve ko iinima ishewe yilwe. Mo 1912, aamwatate kObetel yaBrooklyn oye mu lombwele kutya koSão Paulo otaku ke ya omuntu te etelele uufo mOshiputu wedhina Oonakusa oye li peni? Mo 1915 okwa ti kutya okwa li ha kala a kumwa sho Aakonakoni yOmbiimbeli oyendji ya li ya tegelela masiku okuya megulu. Okwa nyolele aamwatate ta ti: “Ongiini kombinga yAabrasilia naantu ayehe muAmerika lyokOlukadhi? . . . Ngele owa dhiladhila koshitopolwa oshinenenene shaAmerika  lyokOlukadhi, osha yela kutya iilonga yeteyo inayi pwa.” Opwa li shili pu na iilonga oyindji yokuuvitha natango.

Mo 1920, aagundjuka yahetatu ya za koBrasilia mboka ya li ya tegelela osikepa yawo yiita yi pangelwe, oye ya kokugongala moNew York City. Sho ya shuna koRio de Janeiro, oyu uvithile yalwe shoka yi ilongo mOmbiimbeli. Mathimbo hamale, mo 1923 George Young, ngoka a li omutonateli omweendi, okwa thiki moRio de Janeiro moka a adha aantu taya ulike ohokwe. Okwa longekidha pu tolokwe iileshomwa yontumba mOshiputu. Tate George Young okwa ka ya wo koSão Paulo, oshilando shoka sha li shi na aantu 600 000. Moshilando moka omo a gandja oshipopiwa nosho wo uumbo wedhina Aantu omamiliyona, ngaashi sha popiwa metetekelo. Okwa nyola a ti: “Molwashoka ondi li ongame awike, onda longitha oshifokundaneki ndi tseyithile aantu kombinga yoshipopiwa.” Okwa gwedha ko kutya “mbika oyo iipopiwa yotango mbyoka kwa tseyithwa kutya otayi ka gandjwa kehangano lyo-I.B.S.A. moBrasilia.” *

Oovelise dhOmbiimbeli mOshiputu odhu ulikwa koskilina pethimbo lyoshipopiwa shatate George Young

Oshungolangelo yo 15 Desemba 1923 oya popi kombinga yaBrasilia ya ti: “Ngele otwa dhiladhila kiilonga mbyoka ya tameke owala me 1 Juni, po kapwa li pu na iileshomwa mOshiputu, otashi kumitha nkene Omuwa a yambeke iilonga mbyoka.” Oshifo osha popi wo kutya iipopiwa mbyoka iyali yatate George Young moSão Paulo, yimwe yomiipopiwa 21 mbyoka ya gandjwa okuza me 1 Juni sigo 30 Septemba noya pulakenwa kaantu 3 600. Etumwalaka lyUukwaniilwa olya li wo tali taandele muRio de Janeiro. Moomwedhi owala dhontumba, omwa li mwa taandelithwa iileshomwa yOshiputu yi vulithe 7 000. Oshikwawo, Oshungolangelo oya tameke okunyanyangidhwa mOshiputu, ya tameke noshifo shaNovomba-Desemba 1923.

Sarah Bellona Ferguson, oye i inyolitha tango moBrasilia a kale ha mono Oshungolangelo mOshiingilisa

George Young, omutonateli omweendi, okwa talele po Sarah Ferguson. Oshungolangelo oya tile: “Omumwameme sho e ya moseti, okwa li a kumwa noonkondo. Okwa kwata tate George Young moshikaha e ta kala e mu tala nawa moshipala, nohugunina okwa ti: ‘Ongoye ngaa shili?’” Konima yokathimbo Sarah noyana oya ninginithwa. Nokuli okuninginithwa okwa kala e ku tegelela uule woomvula 25. Oshungolangelo ye 1 Auguste 1924 oya popi kutya moBrasilia omwa ninginithwa aantu 50, oyendji oya li yomoRio de Janeiro.

Ngashingeyi sho pwa pita oomvula 90 lwaampono, inatu pumbwa we okupula tatu ti: “Ongiini kombinga yaBrasilia noyaAmerika alihe lyokOlukadhi?” Ngashingeyi moBrasilia omu na Oonzapo dhaJehova dhi vulithe 760 000 tadhi uvitha onkundana ombwanawa. NomuAmerika lyokOlukadhi alihe ngashingeyi etumwalaka lyUukwaniilwa otali uvithilwa aantu mOshiputu, mOshispania nomomalaka goshivalelwamo ogendji. Mo 1915, Sarah Ferguson okwa li e li mondjila sho a ti: ‘Iilonga yeteyo inayi pwa natango.’ —  Iinima mbyoka ya ningwa mondjokonona yetu moBrasilia.

^ okat. 6 Efupipiko I.B.S.A. otali ti: International Bible Students Association.