Inda koshikalimo

Inda koshikalimo

Mbela owa lenga ngaa uuthiga woye?

Mbela owa lenga ngaa uuthiga woye?

“Otwa pewa [ombepo] ya zi kuKalunga, opo tu vule okutseya ashihe shoka Kalunga e shi tu pa.” —  1 KOR. 2:12.

1. Omathimbo gamwe aantu ohaya popi eyele lini lya tseyika nawa?

OYENDJI yomutse otu uva omuntu ta ti: “Waa pandula noyaka.” Nangoye otashi vulika wa koneka kutya omuntu ngoka a putukila puuwanawa, otashi vulika a kale ihaa pandula naanaa. Molwaashoka kaye na owino, aagundjuka nayo otashi vulika ya kale kaaye shi kutya oshike sha simana lela monkalamwenyo.

2, 3. (a) Aagundjuka Aakriste oye na okukala ya kotokela shike? (b) Oshike tashi ke tu kwathela tu kale twa lenga shoka tu na?

2 Ngele ngoye omugundjuka gwoomvula omulongo nenge omilongo mbali nasha, oshike naanaa sha simana kungoye? Aagundjuka oyendji muuyuni oya lenga iinima yopamaliko, ongele iilonga hayi futu nawa, egumbo ewanawa nenge iikwaelektronika yoshinanena. Ihe ngele mbika oyo owala tayi ti pii monkalamwenyo yoye, opu na sha sha kambela po shoka sha simanenena, ano ekwatathano lyoye naKalunga. Mupyamunene, aantu omamiliyona nena inaya tameka natango okupanga uukuume naKalunga. Ngele owa putudhilwa moshili, owa pewa omagano omawanawa gopambepo. (Mat. 5:3) Ngele owa kala inoo ga lenga, otashi ke ku etela iilanduliko iiwinayi onkalamwenyo yoye ayihe.

3 Ihe shika oto vulu oku shi yanda. Mbela oshike tashi ke ku kwathela wu kale wa lenga uuthiga woye wopambepo? Natu taleni kiiholelwa yimwe mOmbiimbeli, mbyoka tayi ke tu kwathela tu mone kutya omolwashike sha simana tu kale twa lenga uuthiga wetu wopambepo. Iiholelwa mbika itayi ka kwathela owala aagundjuka, ihe otayi ka kwathela Aakriste ayehe ya kale ya lenga uuthiga wawo.

KAYA LI YA LENGA UUTHIGA WAWO

4. Samuel gwotango 8:1-5 otayi holola shike kombinga yoyana yaSamuel?

4 MOmbiimbeli omu na omahokololo gaamboka ya li ya pewa uuthiga uuwanawa wopambepo, ihe kaya li ye wu lenga. Shika osha li sha ningilwa egumbo lyomupolofeti Samuel ngoka a tamekele okulongela Jehova okuza muugundjuka we nokwa li a hokiwa kuKalunga. (1 Sam. 12:1-5) Samuel okwa li a tulile po oyana yaali, Joel naAbia, oshiholelwa oshiwanawa shoka ya li ye na okulandula. Ihe inaya ka kala aantu yokolela, oshoka kaya li ya lenga oshiholelwa she. Ombiimbeli otayi ti kutya kaya li haya “utha oohapu pamukalo gu uka.” —  Lesha 1 Samuel 8:1-5.

5, 6. Oyana yaJosia nosho wo omutekulu oya li ye na iikala ya tya ngiini?

5 Oshinima sha faathana osha li wo sha ningilwa oyanamati yomukwaniilwa Josia. Josia okwa li e ya tulile po oshiholelwa oshiwanawa shokulongela Jehova. Sho embompango lyi itsuwa e te li leshelwa, Josia okwa ningi kehe shoka ta vulu, opo a gwanithe po omalombwelo gaJehova. Okwa hulitha po elongelo lyiikalunga nuumpulile moshilongo, e ta ladhipike oshigwana shi longele Jehova. (2 Aak. 22:8; 23:2, 3, 12-15, 24, 25) Oyana oya li ye na shili uuthiga uuwanawa wopambepo. Oyana ye yatatu nosho wo omutekulu gwe oya ka ninga aakwaniilwa, ihe kapu na nando ogumwe u ulike kutya okwa lenga omagano ngoka.

6 Omwana gwaJosia, Joahas, okwa ningi omukwaniilwa peha lyahe, ihe okwa li a “yono kOmuwa.” Joahas okwa adhika owala a lele uule woomwedhi ndatu, sho omukwaniilwa gwaEgipiti e mu tula mondholongo, moka a ka sila. (2 Aak. 23:31-34) Omumwayina gwaJoahas, Jehoiakim, okwa lele uule woomvula 11, ihe naye ka li a lenga shoka a thigilwa kuhe. Molwaashoka Jehoiakim okwa longo uuwinayi, Jeremia okwa hunganeke kombinga ye a ti: “Ota ka fumvikwa a fa okasino.” (Jer. 22:17-19) Omwana gwaJosia, Sedekia, nosho wo omutekulu, Jehoiakin, nayo ongashikwawo. Kape na nando ogumwe a landula oshiholelwa oshiwanawa shaJosia. —  2 Aak. 24:8, 9, 18, 19.

7, 8. (a) Omomukalo guni Salomo a hepitha uuthiga we wopambepo? (b) Otatu ilongo shike kiiholelwa yaamboka ya popiwa mOmbiimbeli, mboka ya hepitha uuthiga wawo wopambepo?

7 Omukwaniilwa Salomo okwa thigilwa oshindji kuhe, David. Nonando Salomo okwa putuka ta longwa kombinga yaJehova, konima ka li a lenga uuthiga we wopambepo. ‘Salomo sho a kulupa aakiintu ye oye mu simanekitha iikalunga iikwiilongo. Ina dhiginina Omuwa, Kalunga ke, ngaashi he David a ningile.’ (1 Aak. 11:4) Nomolwaashono Jehova a kala inaa hokwa we Salomo.

8 Aalumentu mbaka oya li ye na ompito ombwanawa yokutseya Jehova nokulonga shoka shu uka. Ihe ompito ndjika oye yi hunutha. Nonando ongawo, haagundjuka ayehe ya li ya kanitha uuthiga wawo wopambepo. Natu ka kundathaneni iiholelwa iiwanawa yaagundjuka yopethimbo ndiyaka mboka aagundjuka Aakriste taya vulu okuholela.

OYA LI YA LENGA UUTHIGA WAWO

9. Aana yaNoa oya tula po ngiini oshiholelwa oshiwanawa? (Tala kethano lyopetameko.)

9 Oyanamati yaNoa oye li oshiholelwa oshiwanawa. Noa okwa lombwelwa a tunge onguluwato opo ye noyaandjawo ya hupithilwe mo. Oyana yaNoa oya li ya hala okulonga ehalo lyaJehova, nomolwaashono ya longele kumwe nahe mokutunga onguluwato. Naasho ya pu oya vulika e taya yi monguluwato. (Gen. 7:1, 7) Oshizemo? Genesis 7:3 otayi ti kutya oya fala iinamwenyo monguluwato, “opo omaludhi giinamwenyo nenge goondhila ga kale ge na omwenyo go ga ka indjipale ishewe.” Aantu nayo oya li ya hupithwa. Molwaashoka aana yaNoa oya li ya lenga omagano ngoka ya pewa kuhe, oya pewa uuthembahenda wokuudhitha evi naantu nokutotulula elongelokalunga lyashili. —  Gen. 8:20; 9:18, 19.

10. Sho aagundjuka yane Aahebeli ya li muBabilonia, oyu ulike ngiini kutya oya lenga uuthiga wawo wopambepo?

10 Konima yoomvula omathele, aagundjuka yane Aahebeli, Daniel, Hanania, Mishael naAzaria, oya li yu ulike kutya oshike sha simanenena kuyo. Momumvo 617 K.E.N. oya li ya falwa kuBabilonia. Aamati mbaka oya li taya vulu okukala nonkalamwenyo ombwanawa muBabilonia, oshoka oya li ya shitikika naanandunge. Ashike inaye shi ninga, oshoka oya kaleke momadhiladhilo uuthiga wawo naashoka ya longwa pegumbo. Jehova okwa yambeke aamati mbaka yane, molwaashoka ya dhiginine iinima yopambepo mbyoka yi ilongele manga aashona. —  Lesha Daniel 1:8, 11-15, 20.

11. Ongiini aantu yalwe ya mono uuwanawa muuthiga waJesus wopambepo?

11 Jesus oye oshiholelwa oshiwanawa dhingi shomuntu ngoka a li a lenga uuthiga we wopambepo. Okwa li a lenga shili ashihe a longwa kuHe. Naashika oshi iwetikile moohapu dhe sho a ti: “Otandi popi ashike shoka Tate a longa ndje.” (Joh. 8:28) Jesus okwa li a hala aantu ya mone uuwanawa mwaashoka a longwa kuHe. Okwa lombwele ongundu yaantu a ti: “Elaka etoye lyOshilongo shaKalunga ondi na oku li uvitha wo miilando yilwe, oshoka osho naanaa shika Kalunga a tumu ndje, ndi shi ninge.” (Luk. 4:18, 43) Jesus okwa kwathele aapulakeni ye ya mone kutya kaye na okukala “yomuuyuni” mbuka inaawu lenga iinima yopambepo. —  Joh. 15:19.

KALA WA LENGA UUTHIGA WOYE

12. (a) Shoka sha popiwa muTimoteus omutiyali 3:14-17 osha kwatela mo ngiini aagundjuka oyendji nena? (b) Omapulo geni aagundjuka Aakriste ye na okwiipula?

12 Otashi vulika nangoye wa putudhwa kaavali aatilikalunga, ngaashi naanaa aamati yane mboka twa zi nokukundathana. Ngele osho, shoka Ombiimbeli ya popi kombinga yaTimoteus otashi vulika she ku kwatela mo wo. (Lesha 2 Timoteus 3:14-17.) Aavali yoye oyo ye ku ‘longo’ kombinga yaKalunga nankene wu na okuvulika kuye. Otashi vulika nokuli ya tamekele oku ku longa manga wa li okahanona. Shika oshe ku kwathela nokuli wu mone “oondunge ndhoka tadhi ku thikitha mehupitho, sho wi itaala Jesus Kristus” nowu kale wo wa ‘opalela’ oshilonga shaKalunga. Ihe epulo lya simana wu na okwiipula wu ikonakone olyo: Mbela otandi ku ulika ngaa kutya onda lenga shoka nda longwa? Omapulo galwe ngoka to vulu ishewe okwiipula ogo: ‘Mbela onda tala ko ngiini ongundu onene yoonzapo ndhoka dha li ko nale? Mbela ondu uvite ngiini sho ndi li mokangundu kaamboka ya tseyika kuKalunga nena kombanda yevi? Mbela onda lenga ngaa omagano dhingi gokukala ndi shi oshili?’

Owu uvite ngiini sho wu li momusholondondo gwomadhina gaapiya yaJehova aadhiginini? (Tala okatendo 9, 10, 12)

13, 14. Aagundjuka yamwe Aakriste ohayi iyadha memakelo lini, ihe omolwashike kaashi li pandunge okwiiyethela memakelo ndyoka? Gandja oshiholelwa.

13 Aagundjuka yamwe mboka ya putudhwa kaavali Aakriste otashi vulika kaaya mone eyooloko enene ndyoka li li pokati koparadisa yopambepo moka tu li nomilema dhuuyuni waSatana. Yamwe nokuli oya makelwa ya ka lole kutya uuyuni waSatana owa tya ngiini. Ihe mbela oto ka nukila ngaa komeho goshihauto tashi ende, opo wu tale ngele oto mono oshiponga nenge wu tale ngele oto si? Shoka kashi li pandunge. Shaa faathana, inatu pumbwa okukutha ombinga “muuholume nomokwaaidhilika” kuuyuni mbuka, opo ando tu mone ngele otatu ka mona iilanduliko iiwinayi tuu shili. —  1 Pet. 4:4.

14 Omumati gwedhina Gener ngoka ha kala moAsia okwa putudhilwe kaavali Aakriste. Okwa ninginithilwe manga e na omimvo 12. Ihe muugundjuka we, okwa li a hala a ka tale kutya muuyuni omu li ngiini. Ota ti: “Onda li nda hala okukala nda ‘manguluka’ ngaashi aakuuyuni.” Gener okwa tameke ha holeke yaandjawo iinima, ye te ya fundju. Sho a li e na oomvula 15 okwa tameke okulonga iinima iiwinayi mbyoka ya li hayi ningwa kookuume ke, ngaashi okutukana nokunwa. Okwa li wo ha ka dhana osinuka nosho wo uudhano womalugodhi kokompiuta nookuume ke nokwa li he ya kegumbo mokati kuusiku. Ihe mokweendela ko kwethimbo okwa ka mona kutya iinima mbi ta ningi, itayi mu nyanyudha nokwa li u uvite a kambela sha. Ihe nando ngashingeyi okwa galukila moshili, okwa ti: “Ohandi adhika natango komashongo ogendji, ihe omayambeko ngoka Jehova a pa ndje oge vule omashongo ngoka.”   

15. Atuhe otu na okwiipula kombinga yashike, kutya nduno otwa putudhwa kaavali Aakriste nenge hasho?

15 Ihe megongalo omu na aagundjuka yalwe mboka inaaya putudhwa kaavali Aakriste. Ngele ngoye ogumwe gwomuyo, dhiladhila owala kuuthembahenda mboka wu na ngashingeyi wokukala wu shi Omushiti nowoku mu longela. Evi olyu udha aantu omabiliyona, ihe Jehova ongoye a nanene kuye nokwe ku hololele oshili yOmbiimbeli. Shika kashi li tuu elaleko nuuyamba! (Joh. 6:44, 45) Maantu 1 000 lwaampono nena kombanda yevi omu na owala omuntu 1 ngoka e na ontseyo yashili yOmbiimbeli. Ngoye ogumwe gwomuyo. Mbela shoka kashi na oku tu nyanyudha, kutya nduno oshili otwe yi ilongo ngiini? (Lesha 1 Aakorinto 2:12.) Gener ota ti: “Ongame lye, sho ndi shiwike kuJehova, Omushiti gwuuyuni awuhe? Ohashi tilitha ndje uuna nde shi ipula.” (Eps. 8:4) Omukriste gulwe omukiintu a za moshitopolwa shoka okwa ti: “Aalongwa ohaya kala yu uvite uuntsa, ngele omulongi gwawo oku ya shi nawa. Kashi li tuu esimano enene kutse okukala tu shiwike kuJehova, Omulongi omunenenene!”

OTO KA NINGA PO SHIKE?

16. Etokolo lini lyopandunge aagundjuka Aakriste nena ye na okuninga?

16 Ngele owa dhiladhila kuuthembahenda mboka wu na, oto ka kala wa tokola toko okulongitha nawa onkalamwenyo yoye, ngaashi yalwe ye shi ningi. Kungeyi oto landula oshiholelwa oshiwanawa shaapiya yaKalunga aadhiginini yonale. Ino kala wa fa aagundjuka yomuuyuni, mboka taya hepitha oonkalamwenyo dhawo notaya ka hanagulwa po pamwe nuuyuni mbuka. —  2 Kor. 4:3, 4.

17-19. Omolwashike shi li pandunge okukala wa yooloka ko kuuyuni?

17 Shika itashi ti kutya okukala twa yooloka ko kuuyuni mbuka otashi kala aluhe oshipu. Ihe shoka oshinima shopandunge. Natu dhiladhile komutondoki momathigathano goOlympic. Opo a vule oku ka thika komathigathano ngoka, oku na okukala a yooloka ko kuyakwawo. Ye iha ningi iinima mbyoka hayi mana po ethimbo lye. Shika otashi mu kwathele a kale e na ethimbo lya gwana lyokwiidheula, opo a kale a gwana okuya komathigathano ngoka goOlympic.

18 Aapiya yaJehova inaya fa aantu oyendji muuyuni, mboka ihaaya dhiladhila ko kiilanduliko yiilonga yawo. Ngele otwa kala twa yooloka ko kuuyuni mbuka nokuyanda okuninga iinima, ngaashi oluhondelo, ndwoka talu vulu okuteya po ekwatathano lyetu naJehova, nena otatu ka ‘imonena okukalamwenyo kwashili.’ (1 Tim. 6:19) Omumwameme ngoka a tumbulwa metetekelo ota ti: “Ngele owa dhiginine shoka wi itaala, oto ka kala wa nyanyukwa. Otashi ka ulika kutya owu na oonkondo dhokukondjitha omanwethomo guuyuni waSatana. Komeho gaayihe, oto ka kala wa fa nokuli wu wete Jehova sho e ku uvitile uuntsa nokwe ku nyanyukilwa. Kungeyi oto ka kala wu uvite nawa, nonando owa yooloka ko kuuyuni.”

19 Onkalamwenyo ihayi kala yi na eityo, ngele omuntu oha kala owala ti ipula naashoka ta vulu okumona monkalamwenyo ngashingeyi. (Omuuv. 9:2, 10) Ngele ngoye omugundjuka nowu shi elalakano lyonkalamwenyo yoye nowu shi kutya owu na etegameno lyokukala nomwenyo gwaaluhe, oto ka yanda ‘okweenda ngashika aapagani’ noto ka lalakanena onkalamwenyo tayi ti sha. —  Ef. 4:17; Mal. 3:18.

20, 21. Ngele otwa ningi omatokolo ge li mondjila, otatu kala tu na etegameno lyashike? Ihe Jehova okwa tegelela tu ninge shike?

20 Ngele otwa ningi omatokolo ge li mondjila, otatu vulu okukala nonkalamwenyo ombwanawa ngashingeyi notatu kala tu na etegameno lyoku ka “thigulula evi” nokukala nomwenyo sigo aluhe. Jehova ote ke tu yambeka nomayambeko ogendjigendji. (Mat. 5:5; 19:29; 25:34) Ihe Kalunga iha gandja omayambeko kukehe omuntu. Onkee ano, okwa hala tu kale hatu vulika. (Lesha 1 Johannes 5:3, 4.) Ihe ngele otwa tokola oku mu longela twa mana mo ngashingeyi, otashi ke tu etela uuwanawa.

21 Jehova okwe tu pa nale oshindji. Okwe tu longa oshili yOmbiimbeli nokwe tu kwathela tu mu tseye nawanawa notu tseye omalalakano ge. Otu na uuthembahenda wokwiithanwa nedhina lye, Jehova, nokukala Oonzapo dhe. Kalunga ote tu uvanekele kutya oku li pamwe natse note tu kwatha. (Eps. 118:7) Atuheni, kutya nduno aagundjuka nenge aakuluntu, natu ulike kutya otwa lenga uuthiga wetu wopambepo mokukala nonkalamwenyo tayi ulike kutya otwa hala ‘okusimaneka Jehova aluheluhe.’ —  Rom. 11:33-36; Eps. 33:12.