Inda koshikalimo

Inda koshikalimo

Mbela Gehenna ehala moka aantu taya hepekwa momulilo sigo aluhe?

Mbela Gehenna ehala moka aantu taya hepekwa momulilo sigo aluhe?

Aaleshi taya pula . . .

Mbela Gehenna ehala moka aantu taya hepekwa momulilo sigo aluhe?

▪ Jesus okwa li a londodha aalongwa ye momavaangeli shi na ko nasha nokuhepekwa muGehanna, sha hala okutya, momulilo gwoheli. Osha yela kutya, shoka otashi ulike kutya elondodho ndyoka olya li lya kwata miiti. Ihe mbela okwa li ngaa ta popi kombinga yomulilo gwoheli moka aantu taya ka hepekwa sigo aluhe?—Mateus 5:22, yelekanitha NW.

Natu ka taleni kutya Gehenna otashi ti naanaa shike? Oshitya shoka shOshigreka Gehenna oshi na eityo lya faathana noshitya shOshihebeli geh Hin nom, shoka tashi ti “olusilu lwaHinnom” nenge geh veneh-Hin nom, shoka tashi ti ‘esilu lyoyana yaHinnom.’ (Josua 15:8; 2 Aakwaniilwa 23:10, KB) Ehala ndika olya ninga olusilu lwa ya muule nolwa thinana momutamo nolya tseyika nedhina Wadi er-Rababi. Otali adhika kuumbugantu nokuuningininolukadhi lwaJerusalem.

Pethimbo lyaakwaniilwa yaJuda, okuza methelemumvo eti-8 K.E.N, mehala moka omwa li hamu ningilwa omithigululwakalo dhoshipagani, ngaashi okuyamba po aanona omafikiloyambo. (2 Ondjalulo 28:1-3; 33:1-6) Omupolofeti Jeremia okwa li a hunganeke kutya olusilu olwo tuu ndoka omo mwa li tamu ka dhipagelwa Aajuda aakolokoshi sho Kalunga ta ka longitha Aababiloni oku ya geela. *Jeremia 7:30-33; 19:6, 7.

Omulongwantu gumwe Omujuda gwedhina David Kimhi ngoka a li ko mo (1160 E.N.-1235 E.N. lwaampono) okwa ti kutya konima yethimbo olusilu ndoka olwa li lwa ningwa ehala lyiiyagaya yomoshilando Jerusalem. Mehala moka omwa li hamu kala omulilo gwa tema ethimbo kehe opo gu fike po iiyagaya mbyoka ya li hayi umbilwa mo. Kehe shoka sha li shu umbilwa mo osha li hashi lungunithwa po thiluthilu sigo tashi ningi omutoko.

Aatoloki oyendji yOmbiimbeli oya li ya pingena po oshitya Gehenna nuutumbulilo “oheli.” (Mateus 5:22) Mbela omolwashike ya ningile ngaaka? Oye shi ningi opo ya ya ambidhidhe elongo lyoshipagani ndyoka tali ti kutya aakolokoshi ohaya fikwa momulilo gwoheli ngaashi omulilo gwo gwenegwene ngoka gwa li hagu kala molusilu lwaHinnom ndoka lwa li kondje yaJerusalem. Ihe Jesus sho a li ta popi kombinga yaGehenna ka li nando ta popi shi na ko nasha nokuhepeka aantu momulilo gwoheli.

Jesus okwa li e shi kutya edhiladhilo lyokufika aantu nomwenyo momulilo oli li oshinima shinyanyalitha kuHe gwomegulu, Jehova. Kalunga okwa popi tu ulike kunkene Gehenna sha li hashi longithwa pethimbo lyomupolofeti Jeremia, a ti: “Mesilu Ben-Hinnom oya tungile mo oshiyambelo sha lukwa Tofet, opo ya fikile ko oyana aamati naakadhona momulilo. Ngame inandi shi ya lombwela, noinashi ya nando okuli momadhiladhilo gandje.” (Jeremia 7:31) Kakele kaashono, edhiladhilo lyokuhepeka aasi nomulilo otali kondjithathana nuukwatya waKalunga wohole noshowo nelongo lyOmbiimbeli lya yela ndyoka tali ti kutya oonakusa “itaa tseya sha nando.”—Omuuvithi 9:5, 10.

Jesus okwa li a longitha oshitya ‘Gehenna’ tu ulike kehanagulo lyaaluhe ndyoka Kalunga a tokolela aakolokoshi. Onkee ano, oshitya ‘Gehenna’ oshi na eityo lya faathana ‘nefuta lyomulilo’ ndyoka lya popiwa mEhololo. Iitya mbyoka ayihe otayi ulike kehanagulo lyaaluhe lyaantu mboka kaaye na etegameno lyoku ka yumuka.—Lukas 12:4, 5; Ehololo 20:14, 15.

[Enyolo lyopevi]

^ okat. 5 O-New Catholic Encyclopedia oya popi kombinga yehunganeko ndika ya ti: “Sho Jerusalem sha hanagulwa po, omwa li mwa dhipagelwa aakalimo oyendji noonkondo nomidhimba dhawo odha li dhe ekelwa mesilu moka opo dhi olele mo nenge dhi fikwe po.”