Inda koshikalimo

Inda koshikalimo

Endhindhiliko lyomasiku gahugunina

Endhindhiliko lyomasiku gahugunina

Ontopolwa 111

Endhindhiliko lyomasiku gahugunina

NGASHINGEYI olyo Etiyali omutenya. Manga Jesus a kuutumba kondundu yOomono, ta tala pevi kotempeli, Petrus, Andreas, Jakob naJohannes otaye ya kuye oyo ayeke. Otayi ipula shi na ko nasha notempeli, oshoka Jesus opo owala a hunganeke kutya itapu thigwa emanya lya tentekwa kekwawo.

Ihe osha yela kutya oye na nokuli oshindji momadhiladhilo gawo sho taye ya kuJesus. Iiwike yontumba ya piti, okwa popile kombinga ‘yokukala po’ (NW) kwe pethimbo ndyoka “Omuna gwOmuntu ta holoka.” Nopompito ya tetekele, okwe ya hokololele kombinga ‘yehulilo lyonkalelo yiinima.’ (NW) Onkee ano aayapostoli oya hala okuuva nawa.

Otaya ti: “Tu lombwela, uunake ano iinima mbika tayi ka ningwa [mbyoka oyo tayi ke eta ehanagulo lyaJerusalem notempeli yasho], nendhindhiliko lyokukala po kwoye nolyehulilo lyonkalelo yiinima olini?” (NW) Dhoshili, epulo lyawo oli na iitopolwa itatu. Shotango, oya hala okutseya kombinga yehulilo lyaJerusalem notempeli yasho, nopo nduno okombinga yokukala po kwaKristus moonkondo dhUukwaniilwa, nolwahugunina okombinga yehulilo lyonkalelo ayihe yiinima.

Meyamukulo lye eleeleka, Jesus ota yamukula iitopolwa ayihe itatu yepulo. Ota gandja endhindhiliko ndyoka tali ulike kutya uunake onkalelo yiinima yOshijuda tayi ka hula po; ihe halyo owala ta gandja. Ota gandja wo endhindhiliko ndyoka tali ka kaleka aalongwa ye yomonakuyiwa ya tonata opo ya vule okutseya kutya oye li methimbo lyokukala po kwe nopopepi nehulilo lyonkalelo ayihe yiinima.

Oomvula sho dha piti po, aayapostoli otaya mono egwanitho lyehunganeko lyaJesus. Eeno, iinima naanaa mbyoka a hunganeke otayi tameke okuningwa pethimbo lyawo. Onkee ano Aakriste mboka ya kala nomwenyo oomvula 37 konima yaashoka, mo 70 E.N. itaya adhika ombaadhilila kehanagulo lyonkalelo yOshijuda pamwe notempeli yayo.

Ihe okukala po kwaKristus inaku ningwa mo 70 E.N. Okukala po kwe moonkondo dhUukwaniilwa otaku ka ningwa konima yethimbo ele. Ihe uunake? Ekonakono lyehunganeko lyaJesus shika otali shi ulike.

Jesus ota hunganeke kutya otaku ka kala “omalugodhi nomakundano gomalugodhi.” “Iigwana otayi thikama okukondjithathana,” osho ta ti notaku ka kala oondjala, omakakamo gevi nomalega golukayu. Aalongwa ye otaya ka tondwa e taya ka dhipagwa. Aaprofeti aafundja otaye ke ya notaya ka pukitha oyendji. Okwaanompango otaku ka lunda nohole yoyendji otayi ka talala. Ethimbo olyo tuu ndyono, onkundana ombwanawa yUukwaniilwa waKalunga otayi ku uvithwa yi ningile iigwana ayihe uunzapo.

Nonando ehunganeko lyaJesus olya gwanithwa pamukalo omushona manga Jerusalem inaa hanagulwa po mo 70 E.N., egwanitho enene lyalyo otali ningwa pethimbo lyokukala po kwe nolyehulilo lyonkalelo yiinima. Ekonakono lyuukeka lyiiningwanima yuuyuni okuza mo 1914 otali ulike kutya egwanitho enene lyehunganeko lyaJesus lya simana olya gwanithwa okuza momumvo ngoka.

Oshitopolwa shilwe shendhindhiliko ndyoka Jesus ta gandja osho okuholoka ‘kwiihuna mbyoka tayi eta ehanagulo.’ (NW) Mo 66 E.N. iihuna mbino oya holoka molupe ‘lwomatanga gaakwiita ga kondeka’ gaRoma ngoka ga kundukidha Jerusalem noga fulu mo omakuma gotempeli. “Iihuna” oya thikama pokuma pwaa fele.

Megwanitho enene lyendhindhiliko, iihuna oyo Oshipandi shIigwana nomulanduli gwasho, Iigwanahangano. Ehangano ndino lyombili yuuyuni olya talika ko kUukwakriste li li omupingenipo gwUukwaniilwa waKalunga. Iihuna oyi thike peni! Ihe konima yethimbo, omapangelo gopapolitika ngoka ge na ekwatathano nIigwanahangano otaga ka pilukila Uukwakriste (tau thanekwa kuJerusalem) notage ke wu hanagula po.

Onkee ano Jesus ota hunganeke ta ti: “Otaku [ka] kala uudhigu uunene, inaau kala [ko] oketameko lyuuyuni sigo ongashingeyi nongaashi itau ya we.” Ehanagulo lyaJerusalem mo 70 E.N. oli li shili uudhigu uunene, osha hokololwa kutya aantu ye vulithe pemiliyona oya dhipagwa. Egwanitho enene lyoshitopolwa shika shehunganeko lyaJesus otali ka kala enene shili.

Einekelo pethimbo lyomasiku gahugunina

Sho Etiyali, 11 Nisan li li pokuhula, Jesus ota tsikile okukundathana naayapostoli ye shi na ko nasha nendhindhiliko lyokukala po kwe moonkondo dhUukwaniilwa nolyehulilo lyonkalelo yiinima. Ote ya londodha kombinga yokulandula ooKristus aafundja. Ota ti kutya otaya ka ninga oonkambadhala “ya pukithe, nge taa vulu, naahogololwa wo.” Ihe ngaashi oontsa hadhi mono kokule, aahogololwa mbaka otaya ka gongala mpoka tapu vulu okwaadhika iikulya yashili yopambepo, sha hala okutya, puKristus gwashili pokukala po kwe mokwaahamonika. Itaya ka pukithwa noitaya ka gongalela Kristus omufundja.

Ookristus aafundja ohaya vulu owala okuholoka po ye wetike. Mekondjithathano naashika, okukala po kwaJesus otaku ka kala mokwaahamonika. Jesus ota ti kutya konima ngele uudhigu tau tameke: “[Etango otali ka luudha, NW] nomwedhi itagu yele we.” Eeno, ndika otali ka kala ethimbo lyomilema ominene mokukala po kwaantu. Ethimbo lyomutenya etango otali ka kala lya fa lya luudha nopethimbo lyongulohi omwedhi otagu ka kala gwa fa itaagu yele we.

“Oonkondo dhomegulu otadhi tukuluka,” Jesus ta tsikile. Onkee ano otu ulike kutya egulu lyopaunshitwe otali ka kala neholokopo etilithi. Uumbanda nelongithonkondo otayi ka kala ya vuka yi vulithe kehe shimwe sha ningwa nale mondjokonona yaantu.

Oshilanduliko, Jesus ota ti kutya ‘aantu yokombanda yevi ye na ethininiko notaa si uumbanda [omolwepopomo] lyefuta nolyomakuthikuthi galyo. Aantu notaa si ehaluko mokutila nomokutegelela mbyoka tayi ka adha evi alihe.’ Dhoshili, sho ethimbo lyomilema ominene ndika lyokukala po kwaantu li li popepi nokuhula po, ‘endhindhiliko lyOmuna gwOmuntu otali ka monika kegulu nopo nduno iigwana ayihe yevi otayi ka lilagana.’

Ihe haayehe taya ka lilagana uuna ‘Omuna gwOmuntu te ya e na oonkondo’ okuhanagula po onkalelo ndjika yiinima yuukolokoshi. “Aahogololwa,” ye li 144 000, mboka taya ka kala nombinga pamwe naKristus mUukwaniilwa we womegulu, itaya ka lilagana, nosho wo aaendi pamwe nayo mboka Jesus i ithana okuza nale ‘oonzi dhe dhilwe,’ itaya ka lilagana. Nonando mbaka oye li po pethimbo lyomilema ominene mondjokonona yaantu, otayi inyenge keladhipiko lyaJesus tali ti: “Ihe mbika nge tayi tameke okuningwa, ikoleleni, ne mu yeluthe omitse dheni, oshoka ehupitho lyeni olya hedha popepi.”

Opo aalongwa ye mboka taya ka kala po pethimbo lyomasiku gahugunina ya vule okundhindhilika kutya ehulilo oli li popepi, Jesus ota gandja eudhi ndika ta ti: “Taleni omukwiyu nomiti adhihe. Nge tadhi zizi, otamu mono mpono, nane yene tamu dhimbulula, othinge ya thiki popepi. Osho ngeyi nane wo nge tamu mono mbino ya ningwa, tseyeni, [uukwaniilwa waKalunga ou, NW] li popepi. Oshili tandi mu lombwele: oluvalo nduka italu hulu po, mbika ayihe manga inaayi gwanithwa.”

Onkee ano uuna aalongwa ye taya mono omaukwatya ogendji gi ili nogi ili gendhindhiliko taga gwanithwa, oye na okudhimbulula kutya ehulilo lyonkalelo yiinima oli li popepi nonokutya Uukwaniilwa waKalunga masiku otau ka komba po uukolokoshi auhe. Dhoshili, ehulilo otali ka ningwa pethimbo lyonkalamwenyo yaantu mboka taya mono egwanitho lyiinima ayihe mbyoka Jesus ta hunganeke! Mokukumagidha aalongwa mboka taya ka kala nomwenyo pethimbo lyomasiku gahugunina taga ti sha, Jesus ota ti:

“Itonateleni ihe, oomwenyo dheni dhaa vulithwe kiituthi nokuunkolwi nokoshimpwiyu shiipalutha, esiku [ndyoka] lyaaye mú akele ngomwigo, oshoka olyo tali adha ayehe ya kala kombanda yevi alihe. Tonateni ano omasiku agehe nokugalikana mu mone oonkondo okuyanda mbika ayihe tayi ka ningwa nokuthikama koshipala shOmuna gwOmuntu.”

Aakadhona aasama naanandunge

Jesus opo owala a yamukula eindilo lyaayapostoli ye li na ko nasha nendhindhiliko lyokukala po kwe moonkondo dhUukwaniilwa. Ngashingeyi ota gandja natango uukwatya wendhindhiliko ndika momayele nenge omaudhi gatatu.

Egwanitho lyeudhi kehe otali ka monika kwaamboka taya ka kala po pethimbo lyokukala po kwe. Ota tameke lyotango noohapu ndhika: “[Uukwaniilwa wegulu otau kala wa, KB] fa aakadhona omulongo, ya kutha oolamba dhawo noya ka tsakaneka ombushiki. Ihe yatano yomuyo oya li aasama, nooyakwawo yatano ya li aanandunge.”

Mokutumbula kutya “uukwaniilwa wegulu otau ka kala wa fa aakadhona omulongo,” Jesus ita ti kutya etata lyaamboka taya thigulula Uukwaniilwa womegulu oyo aasama netata oyo aanandunge! Aawe, ihe okwa hala okutya kutya shi na ko nasha nUukwaniilwa womegulu, opu na uukwatya wa fa mbuka nenge mbwiya nenge kutya iinima mbika yi na ko nasha nUukwaniilwa otayi ka kala ya fa shika naashiyaka.

Aakadhona omulongo otaya thaneke Aakriste ayehe mboka ye na etegameno lyokuya mUukwaniilwa womegulu nenge mboka taya ti kutya oye na etegameno ndyoka. Osha li pOpentekoste 33 E.N. sho egongalo lyopaKriste lya yalekwa kOmbushiki omuyumudhwa nomwaadhimithwa, Jesus Kristus. Ihe ondjokana oya li yi na okuningilwa megulu pethimbo lyaashiwike monakuyiwa.

Meudhi, aakadhona omulongo otaya yi nelalakano oku ka tsakaneka ombushiki nokukutha ombinga mosheendo shohango. Sho ta thiki, otaya ka minikila noolamba dhawo mondjila moka tamu endwa nokungeyi otaye mu simaneke manga te eta omufuko gwe kegumbo ndyoka e mu longekidhila. Ihe Jesus ota yelitha ta ti: “Aasama oya kutha oolamba dhawo, yo inaa kutha ko [omahooli]. Ihe aanandunge oya zi ko ye na [omahooli] miiyuma noolamba dhawo. Ano ombushiki sho kwa kala ko, oya kumuka ayehe noya kotha.”

Okukala ko unene kwombushiki otaku ulike kutya okukala po kwaKristus e li Omukwaniilwa ta pangele otaku ka kala monakuyiwa yi li kokule. Hugunina okwa yi koshipangelapundi she momumvo 1914. Muusiku uule wa tetekele, aakadhona ayehe oya kotha. Ihe itaya pangulwa molwaashika. Aakadhona aasama otaya pangulwa molwaashoka kaaye na omahooli miiyuma yawo. Jesus ota yelitha nkene aakadhona taya penduka omanga ombushiki inaayi thika ta ti: “Ihe opokati kuusiku kwi igidhwa: Ombushiki oye ngu! Indeni mu ke mu tsakaneke. Aakadhona ayehe oya penduka noya longekidha oolamba dhawo. Aasama noya lombwele aanandunge: Tu pii wo [momahooli] geni, oshoka oolamba dhetu otadhi dhimi po. Ihe aanandunge oye ya yamukula: Aawe, itage tu gwana otse nane. Shi vule, tamu yi kaahalithi, ne mu ki ilandele.”

Omahooli otaga thaneke sha shoka tashi kalitha Aakriste yashili taya adhima ngaashi omitemo. Shika osho Oohapu dhaKalunga dha nwethwa mo, hoka Aakriste ya kakatela noonkondo adhihe, nosho wo ombepo ondjapuki ndjoka tayi ya kwathele okuuva ko Oohapu ndhoka. Omahooli gopambepo otaga kwathele aakadhona aanandunge okuminikila sho taya tsakaneke ombushiki pethimbo lyosheendo shoshituthi shohango. Ihe ongundu yaakadhona aasama kayi na omahooli gopambepo ngoka ga pumbiwa muyo yene, miiyuma yawo. Onkee ano Jesus ota hokolola shoka tashi ningwa po:

“Ano sho [aakadhona aasama] ya yi, ya ka lande [omahooli], ombushiki okwe ya; naamboka ya adhika yi ilongekidha, oya yi mo pamwe naye koshituthi shohango, osheelo noshe edhilwa po. Ihe ohugunina aakadhona ooyakwawo ye ya wo noya ti: Omuwa, Omuwa, tu egulula! Oye nokwa yamukula e ta ti: Oshili tandi mú lombwele: kandi mú shi.”

Konima sho Kristus ta thiki mUukwaniilwa we womegulu, ongundu yaakadhona aanandunge Aakriste yashili aagwayekwa otayi pendukile uuthembahenda wawo wokuminikila muuyuni mbuno womilema mokuhambelela Ombushiki sho tayi galuka. Ihe mboka taya thanekwa kaakadhona aasama inayi ilongekidha okutsakaneka Ombushiki moku yi hambelela. Onkee ano sho ethimbo tali thiki, Kristus ite ye egululile omweelo gwokuya moshituthi shohango megulu. Ote ya thigi pondje momilema dhuusiku wuuyuni wa luudha thokothoko, ya kane pamwe naalongi ayehe yuuwinayi. “Kaleni ano mwa tonata,” Jesus ta hulitha, “oshoka inamu tseya esiku nethimbo.”

Eudhi lyiitalenti

Jesus ota tsikile ta kundathana naayapostoli ye kondundu yOomono moku ya lombwela eudhi lilwe, etiyali momusholondondo gwagatatu. Omasiku gontumba ga tetekele, manga a li muJeriko, okwe ya pele eudhi lyooponda okuulika kutya Uukwaniilwa ou li natango kokule monakuyiwa. Eudhi ndyoka ta hokolola ngashingeyi nonando oli na omaukwatya ogendji ga faathana, otali hokolola megwanitho lyalyo iilonga mbyoka tayi ka ningwa pethimbo lyokukala po kwaKristus moonkondo dhUukwaniilwa. Otali ulike kutya aalongwa ye oye na okulonga manga ye li kombanda yevi okwiindjipalitha “iinima ye.”

Jesus ota tameke ta ti: “Oshoka otaku ningi [sha hala okutya, oonkalo dhi na ko nasha nUukwaniilwa] ngashika omuntu te ke enda kiilongo; okwi ithana aalelwa ye nokwe ya pe iinima ye.” Jesus oye omulumentu ngoka manga inaa ya e ke ende kiilongo kegulu, ta pe aapiya ye—aalongwa mboka ye na etegameno lyokuya mUukwaniilwa womegulu—iinima ye. Iinima mbika kayi shi iiniwe yopanyama, ihe otayi thaneke epya lya longwa nale moka e na etegameno mu ze natango aalongwa oyendji.

Jesus oti inekelele aapiya ye iinima ye okathimbo manga inaa londa a ye megulu. Shika ote shi ningi ngiini? Omoku ya lombwela ya tsikile taya longo mepya lyokulongwa mokuuvitha etumwalaka lyUukwaniilwa sigo omiitopolwa yokooha dhevi. Ano Jesus ota ti: “Nokwa pe gumwe iitalenti itano nomukwawo iyali nomutitatu oshimwe, okehe tuu ngoka shono sha yeleka uupenda we, nokwa yi kiilongo.”

Iitalenti ihetatu—iinima yaKristus—ano otayi gandjwa shi ikolelela kuunkulungu nenge kokuvula kwopambepo kwaapiya. Aapiya oye lile po oongundu dhaalongwa. Methelemumvo lyotango, ongundu ndjoka ya pewa iitalenti itano osha yela kutya oya li ya kwatela mo aayapostoli. Jesus ota tsikile ta hokolola kutya aapiya mboka ya pewa iitalenti itano naamboka ya pewa iyali ayehe oye yi indjipalitha lwaali mokuuvitha kwawo Uukwaniilwa nokuninga aantu aalongwa. Ihe omupiya ngoka a pewa oshitalenti shimwe okwe shi fumvike mevi.

“Sho pwa piti omasiku ogendji” Jesus ta tsikile, “omuwa gwaamati mbaka okwa galuka ko nokwa yalula nayo omwaalu.” Kristus okwa galuka methelemimvo eti-20, konima yoomvula 1 900 lwaampono, a yalule nayo omwaalu, nosha li shili “sho pwa piti omasiku ogendji.” Opo nduno Jesus ota yelitha ta ti:

“Nena oonguka kwa li a pewa iitalenti itano, okwe ya nokwe eta iitalenti iikwawo itano nokwa ti: Omuwa, ongoye wa pele ndje iitalenti itano, tala, ongame onda likola iitalenti iikwawo itano. Omuwa gwe okwa ti kuye: Yaloo, omumati ngoye omwaanawa nomudhiginini. Ongoye wa li omudhiginini miishona, otandi ku pe okupangela oyindji. Inda menyanyu lyomuwa gwoye.” Omupiya ngoka a pewa iitalenti iyali naye wo okwi indjipalitha lwaali iitalenti ye nokwa pewa olupandu nosho wo ondjambi oyo tuu ndjoka.

Ihe ongiini mbela aapiya mbano aadhiginini taya yi menyanyu lyOmuwa gwawo? Enyanyu lyOmuwa gwawo, Jesus Kristus, olyo okupewa eliko lyUukwaniilwa sho a yi kuHe megulu. Shi na ko nasha naapiya aadhiginini yomethimbo lyongashingeyi, yo otaya mono enyanyu enene mokukala ya gwedhelwa ko kiinakugwanithwa yUukwaniilwa mbyoka yi inekelelwa, nongele ya mana ondjenda dhawo kombanda yevi, enyanyu lyawo otali ka adha oshitsa shopombanda sho taya ka yumudhilwa mUukwaniilwa womegulu. Ihe ongiini kombinga yomupiya omutitatu?

“Omuwa, ondi ku shi, ongoye omulumentu omukukutu,” omupiya nguka ta nyenyeta. “Onkee nda tila nonda yi nonda fumvike mevi oshitalenti shoye; tala, shoye ooshika.” Omupiya okwa tindi owina okulonga mepya lyokulongwa mokuuvitha nomokuninga aantu aalongwa. Onkee ano omuwa ote mu ithana “omwiinayi nomunanyalo” noku mu pangula ta ti: “Mu kutheni oshitalenti . . . Ihe omumati ngu omwiinayi mu umbileni momilema dhopondjelela, omo hamu kala elilagano neikokoto lyomayego.” Mboka yomongundu yomupiya nguka omwiinayi, sho yu umbilwa pondje, oya kuthwa enyanyu kehe lyopambepo.

Shika otashi tulile po oshiilongomwa sha kwata miiti ayehe mboka tayi iti aalanduli yaKristus. Ngele oya hala okunyanyukilwa okupandulwa kuye nokupewa ondjambi, nongele inaya hala okuumbilwa momilema dhopondje nolwahugunina okuhanagulwa po, oye na okulonga opo yi indjipalithe iinima yOmuwa gwawo gwomegulu mokukala ye na ombinga yu udha miilonga yeuvitho. Ngoye mbela omulaadhi shi na ko nasha naashino?

Uuna Kristus te ya moonkondo dhUukwaniilwa

Jesus oku li natango naayapostoli ye kondundu yOomono. Mokuyamukula eindilo lyawo e ya lombwele endhindhiliko lyokukala po kwe nolyehulilo lyonkalelo yiinima, ngashingeyi ote ya hokololele eudhi lyahugunina lyomugatatu. “Omuna gwOmuntu sho te ya meadhimo lye naayengeli ayehe pamwe naye,” Jesus osho ta tameke, “nena ota kuutumba koshipangelapundi sheadhimo lye.”

Okuya huno otaku ka ningwa sho ehulilo lyonkalelo yiinima li li popepi noonkondo. Ihe onelalakano lyashike? Jesus ota yelitha ta ti: “Niigwana ayihe otayi gongelwa koshipala she, nota yoolola aantu mooyakwawo, ongomusita ta yoolola oonzi miikombo. Oonzi ote dhi gameke kolulyo lwe niikombo kolumoho lwe.”

Mokuhokolola shoka tashi ka ningilwa mboka ya hogololelwa kombinga yokuhokiwa, Jesus ota ti: “Nena omukwaniilwa nota lombwele oomboka yokolulyo lwe: One aayambekwa yaTate, ileni, mu ka thigulule [uukwaniilwa mbuka mwe u, KB] longelwa okeshito lyuuyuni.” Oonzi dhomeudhi ndika itadhi ka pangela pamwe naKristus megulu ihe otadhi ka thigulula Uukwaniilwa mondunge yokukala aalelwa yawo kombanda yevi. ‘Eshito lyuuyuni’ olya ningwa sho Adam naEva ya tameke okumona aanona mboka taya vulu okukwathelwa kesiloshimpwiyu lyaKalunga lyokuhupitha aantu.

Ihe omolwashike oonzi tadhi yoololelwa kolulyo lwOmukwaniilwa lwokuhokiwa? “Oshoka ongame nda li nda sa ondjala,” Omukwaniilwa osho ta yamukula, “one mwa pa ndje okulya; ongame nda li nda sa enota, one nomwa nwetha ndje; ongame nda li ondjendi, nomwe edhilile ndje; ongame nda li olutu lwowala, nomwa zaleke ndje; nonda li nda ala, nomwe ya okupendula ndje; nda li mondholongo, nomwe ya okutalela ndje po.”

Molwashoka oonzi odhi li kombanda yevi, dho odha hala okutseya nkene dho dha vulu okulongela omukwaniilwa gwadho gwomegulu iilonga iiwanawa ya tya ngaaka. “Omuwa, [uunake] twe ku mwene wa sa ondjala notwe ku pa iikulya,” osho taya pula, “nowa sa enota notwe ku nwetha? [Uunake] twe ku mwene ongoye ondjendi notwe ku edhilile, nenge olutu lwowala notwe ku zaleke? [Uunake] twe ku mwene wa ala nenge u li mondholongo notwe ya kungoye?”

“Oshili tandi mú lombwele,” Omukwaniilwa ta yamukula, “ayihe mbyoka mwe yi ningile ogumwe gwaambaka aamwatate aashuushuka, ongame mwe yi ningile.” Aamwahe yaKristus oyo oshihupe shomo 144 000 mboka ya thigala kombanda yevi notaya ka pangela pamwe naye megulu. Nomoku ya ningila uuwanawa, Jesus ota ti, osha faathana noku mu ningila uuwanawa.

Konima yaashono, Omukwaniilwa ota popi niikombo. “Zii po pungame, one aathingwa, mu ye momulilo gwaaluhe gwa longelwa omutondadhi naayengeli ye. Oshoka ongame nda li nda sa ondjala, ne inamu pa ndje okulya; ongame nda li nda sa enota, ne inamu nwetha ndje; ongame nda li ondjendi, ne inamu edhilila ndje; olutu lwowala, ne inamu zaleka ndje; nda li nda ala nomondholongo, ne inamu ya okutalela ndje po.”

Ihe iikombo otayi nyenyeta tayi ti: “Omuwa, [uunake] twe ku mwene wa sa ondjala nenge wa sa enota nenge ondjendi nenge olutu lwowala nenge wa ala nenge mondholongo, noinaatu ku yakula?” Iikombo otayi pangulwa nayi kekankameno lya faathana naandyoka oonzi dha pangulilwa okuhokiwa. “Ayihe mbiyaka inaamu yi ningila gumwe gwaambaka aashuushuka [yomaamwatate],” Jesus ta yamukula, “ongame mwene inaamu yi ningila ndje.”

Ano okukala po kwaKristus moonkondo dhUukwaniilwa, komeho owala yehulilo lyonkalelo ndjino yiinima yuukolokoshi muudhigu uunene, otayi ka kala ya kwatela mo ethimbo lyepangulo. Iikombo otayi “yi mokugeelwa kwaaluhe, ihe aayuuki [oonzi] omomwenyo gwaaluhe.” Mateus 24:2–25:46; 13:40, 49; Markus 13:3-37; Lukas 21:7-36; 19:43, 44; 17:20-30; 2 Timoteus 3:1-5; Johannes 10:16; Ehololo 14:1-3.

▪ Oshike tashi etitha epulo lyaayapostoli, ihe osha yela kutya oshike ye na ishewe momadhiladhilo gawo?

▪ Oshitopolwa shini shehunganeko lyaJesus sha gwanithwa mo 70 E.N., ihe oshike inaashi ningwa ethimbo ndyono?

▪ Uunake ehunganeko lyaJesus lya gwanithwa oshikando shotango, ihe uunake egwanitho enene tali ningwa?

▪ Iihuna oshike megwanitho lyotango nosho wo mulyahugunina?

▪ Omolwashike ehanagulo lyaJerusalem haalyo egwanitho lyahugunina lyuudhigu uunene?

▪ Oonkalo dhuuyuni dhini tadhi ndhindhilikitha okukala po kwaKristus?

▪ Uunake ‘iigwana ayihe yevi tayi ka lilagana,’ ihe aalanduli yaKristus otaya ka ninga shike?

▪ Eudhi lini Jesus ta longitha okukwathela aalongwa ye yomonakuyiwa okundhindhilika kutya uunake ehulilo li li popepi?

▪ Ekumagidho lini Jesus ta pe aalongwa ye mboka taya ka kala po pethimbo lyomasiku gahugunina?

▪ Oolye taya thanekwa kaakadhona omulongo?

▪ Uunake egongalo lyopaKriste lya yalekwa kombushiki, ihe ombushiki otayi thiki uunake okufala omufuko gwayo koshituthi shohango?

▪ Omahooli otaga thaneke shike, nokukala ye ga na otaku vulitha aakadhona aanandunge okuninga shike?

▪ Oshituthi shohango otashi ningilwa peni?

▪ Ondjambi onene yashike aakadhona aasama taya kanitha, nehulilo lyawo oli li ngiini?

▪ Eudhi lyiitalenti otali longo oshiilongomwa shini?

▪ Aapiya oyo oolye, niinima mbyoka yi inekelelwa oyo shike?

▪ Uunake omuwa te ya okuyalula, noshike ta adha po?

▪ Omenyanyu lyashike aapiya aadhiginini taya yi, noshike tashi ningilwa omupiya omutitatu ngoka omwiinayi?

▪ Kristus ota longo iilonga yini yokupangula pethimbo lyokukala po kwe?

▪ Omondunge yini oonzi tadhi thigulula Uukwaniilwa?

▪ Uunake ‘eshito lyuuyuni’ lya ningwa?

▪ Okekankameno lini aantu taya pangulwa kutya nduno oye li oonzi nenge iikombo?