Inda koshikalimo

Inda koshikalimo

Ta longo aantu nomaudhi

Ta longo aantu nomaudhi

Ontopolwa 43

Ta longo aantu nomaudhi

OSHA yela kutya Jesus oku li muKapernaum sho ta nyenyetele Aafarisayi. Konima yaashono esiku olyo tuu ndyoka, ota zi megumbo e ta yi kEfuta lyaGalilea ndyoka li li popepi, hoka kwa ngundumana omangathithi gaantu. Hoka ye ota londo mowato, e ta humu ko okanano okashona, nota tameke okulonga aantu mboka ye li komunkulo gwefuta kombinga yUukwaniilwa womegulu. Ote shi ningi okupitila momayele nenge omaudhi ga landulathana, kehe limwe tali popi oshinima shono sha tseyika nawa kaantu.

Tango, Jesus ota hokolola omukuni ngoka ta kunu oombuto. Oombuto dhimwe otadhi gwile mooha dhondjila notadhi lika po kuudhila. Oombuto dhilwe otadhi gwile pevi lya nika omamanya. Molwashoka omidhi itadhi vulu okuya muule, oohengo otadhi ganya kuupyu wetango. Oombuto dhilwe natango otadhi gwile mongwena ndjoka hayi theteke oohengo ngele tadhi piti. Hugunina, oombuto dhimwe otadhi gwile mevi ewanawa notadhi vala lwethele, dhilwe olwomilongo hamano nayilwe olwomilongo ndatu.

Meudhi ekwawo, Jesus ota yelekanitha Uukwaniilwa waKalunga nomulumentu ngoka ta kunu oombuto. Molweendo lwethimbo, manga omulumentu ta kotha nuuna a penduka, oombuto otadhi koko. Omulumentu ke shi wo nkene she ende. Otadhi koko kudho dhene notadhi vala iilya. Sho iilya tayi tiligana, omulumentu ote yi teya po.

Jesus ota hokolola eudhi etitatu kombinga yomulumentu ngoka ta kunu ombuto ombwanawa, ihe “manga aantu ya kotha,” omutondadhi ote ya nota kunu omau mokati kiilya. Aapiya yomulumentu otaya pula ngele omau oye na oku ga vudha mo. Ihe ote ya yamukula ta ti: ‘Aawe, otamu ka vudha po iilya yimwe mumwe nago ngele omwe shi ningi. Etheni ga kokele mumwe sigo esiku lyeteyo. Opo nduno otandi ka lombwela aateyi ya gongele omau noye ga fike po niilya ye yi tule miigandhi.’

Jesus ota tsikile nokupopya kwe nomangathithi gaantu ngoka ge li komunkulo gwefuta nota longitha natango omaudhi gaali. Ota yelitha kutya “uukwaniilwa wegulu” owa fa ombuto yonsheno yosinapi ndjoka omulumentu ta kunu. Nonando oyo onshuunshuka koombuto adhihe, ye ta ti, ohayi koko yi vule iimeno ayihe. Ohayi ningi omuti hoka oondhila hadhi ya okumona ehala lyokukala pokati kiitayi yago.

Nena yamwe ohaya ti kutya oku na oombuto oonshuunshu dhi vulike koombuto dhonsheno yosinapi. Ihe Jesus ita longo oshilongwa shi na ko nasha nuutseyiimeno. Onsheno yosinapi oyo shili okambuto okanshuunshu ke vulike koombuto oonkwawo ndhoka Aagalilea yopethimbo lye ye shi. Ano oye uvite ko ekoko ekumithi ndyoka Jesus ta thaneke.

Hugunina, Jesus ota faathanitha “uukwaniilwa wegulu” nontaku ndjoka omukiintu te yi kutha e te yi pilulile mumwe nuusila moontungwa ndatu oonene. Ota ti kutya konima yethimbo, otayi ihanene muusila auhe.

Konima yokugandja omaudhi ngaka gatano, Jesus ota laleke omangathithi gaantu nota shuna kegumbo hoka a kala. Mbalambala aayapostoli ye 12 nayalwe otaya yi kuye hoka.

Taya kwathelwa komaudhi gaJesus

Sho aalongwa taye ya kuJesus konima yoshipopiwa she nomangathithi gaantu ngoka ge li komunkulo gwefuta, yo oya hala okuuva nawa omukalo gwe omupe gwokulonga. Eeno oye mu uva nale ta longitha omaudhi, ihe haunene shi thike mpono. Onkee ano taya pula: “Oshike to ya lombwele oondhoka dhomayele?”

Etompelo limwe molwashike te shi ningile, olyo okugwanitha oohapu dhomuprofeti: “Otandi makula okana kandje okupopya ndhoka dhomayele notandi holola shoka sha holekwa shoketameko lyuuyuni.” Ihe opu na oshindji shi vulithe shika. Okulongitha kwe omaudhi otaku kwathele okuulika iikala yokomutima yaantu nkene yi li.

Dhoshili, aantu oyendji oya hokwa owala Jesus e li ongomuhokololi gwomahokololo onkulungu nomulongi gwiikumithalonga, hangaangoka e na okulongelwa e li Omuwa noku na okulandulwa nokwaaihola mwene. Yo inaya hala okutala ko kwawo iinima nenge omukalo gwawo gwonkalamwenyo gu piyaganekwe. Inaya hala ya nwethwe mo unene ketumwalaka ndika.

Ano Jesus ota ti: “Onkee ano tandi ya lombwele oondhoka dhomayele, oshoka nando oyo ye na omeho gokutala, ihaa mono ko, nomakutsi gokuuva, ihaa uvu ko, nongaashi kaa uvite ko. Ihe omumbaka omahunganeko gaJesaja taga ningi goshili, sho ta ti: . . . Oshoka omwenyo gwoshigwana shino ogwa kukuta.”

Jesus ota tsikile ta ti: “Ihe omeho geni oge na elago, sho ge wete ko, nomakutsi geni, sho haga uvu ko. Oshili tandi mú lombwele: aaprofeti oyendji naayuuki oya li ya hala ya halelela okumona mbyoka hamu yi mono, yo inaaye yi mona, nokuuva ndhoka hamu dhi uvu, yo inaye dhi uva.”

Eeno, aayapostoli 12 naamboka ye li pamwe nayo oye na omitima hadhi uvu ko mbala. Onkee ano Jesus ta ti: “One omwa pewa okutseya iiholekwa [yuukwaniilwa wegulu] ihe oombeyaka inaye yi pewa.” Molwashoka oya halelela okuuva ko, Jesus ota yelithile aalongwa ye eudhi lyomukuni.

“Oombuto odho oohapu dhaKalunga,” Jesus ta ti, nevi olyo omutima. Oombuto ndhoka dha kunwa pevi ekukutu mondjila, ye ota yelitha ta ti: “Satana ote ya nota yugu mo oohapu moomwenyo dhawo, yaa itaale noyaa hupithwe.”

Mepingathano naashono, oombuto ndhoka dha kunwa pevi lya nika omamanya otadhi thaneke omitima dhaantu mboka haya taamba ko oohapu nenyanyu. Ihe molwashoka oohapu itadhi vulu okumena omidhi dha ya muule womitima dha tya ngaaka, aantu mbaka otayi iteka uuna tapu ya ethimbo lyomamakelo nenge lyomahepeko.

Jesus ota tsikile ta ti kutya oombuto ndhoka tadhi gwile moongwena otadhi thaneke mboka haya pulakene oohapu. Ihe mbaka otaya falwafalwa kiimpwiyu, kuuyamba nokomainyanyudho gonkalamwenyo ndjika, notaya theta thiluthilu noitaya tiliganeke nando omuma.

Hugunina, shi na ko nasha noombuto ndhoka tadhi kunwa mevi ewanawa, Jesus ota ti kutya oyo mboka taya dhiginine momitima dhawo omiwanawa oohapu ye dhi uvu e tayi imike iiyimati neidhidhimiko.

Aalongwa mboka ya kongo Jesus e ya yelithile omalongo ge inaya lalekwa tuu nuuyamba! Jesus okwa hala omaudhi ge gu uviwe ko, opo yalwe ya vule okulongwa wo oshili. “Onyeka yomagadhi itayi etwa mo ndishi yi tulwe kohi yontungwa nenge kohi yontala?” ye ta pula. Aawe, ‘ihayi tulwa koshihukikwa.’ Ano Jesus ota gwedha po ta ti: “Ndhindhilikeni shono hamu shi pulakene.”

Taya yambekwa nelongo olindji

Konima yokuyelitha kwaJesus eudhi lyomukuni, aalongwa oya hala okwiilonga oshindji. “Tu [fatululila] eyele lyomau gomepya,” yo taya pula.

Iikala yaalongwa inayi yooloka ko tuu kwaambyoka yayalwe yomengathithi lyaantu mboka ye li komunkulo gwefuta! Aantu mboka kaye na ehalo lya mana mo okwiilonga shoka omaudhi taga ti noya mbilipalelwa owala kwaashoka tashi popiwa mugo. Mokuninga eyooloko pokati kaapulakeni mbaka ye li komunkulofuta naalongwa ye mboka ya hala okutseya ayihe, noye ya kuye megumbo, Jesus ota ti:

“Oshiyelekitho shono tamu shi yelekitha, one otamu shi yelekithwa e tamu hohelwa ko.” Aalongwa otaya yelekwa kuJesus mohokwe ya mana mo nosho wo meitulomo, nokomukalo gwa tya ngaaka yo otaya lalekwa nuuyamba nelongo olindji. Onkee ano mokuyamukula epulo lyaalongwa ye, Jesus ota yelitha ta ti:

“Oonguka a kunu mo ombuto ombwanawa, oye Omuna gwOmuntu. Epya olyo uuyuni; ombuto ombwanawa oyo aana [yuukwaniilwa, KB], omau ogo aana yomwiinayi. Nomutondadhi ngoka e ga kunu mo, oye ondiaboli; eteyo olyo ehulilo lyuuyuni, naateyi oyo aayengeli.”

Konima yokufatulula ombinga kehe yeudhi lye, Jesus ota hokolola oshizemo shalyo. Pehulilo lyonkalelo yiinima, ota ti kutya aateyi, nenge aayengeli, otaya ka yoolola mboka ya fa omau tayi ifethitha Aakriste ‘maana yuukwaniilwa’ yashili. Opo nduno “aana yomwiinayi” otaya ka ndhindhilikilwa ehanagulo, ihe aana yUukwaniilwa waKalunga, “aayuuki” otaya ka adhima nguuyelele mUukwaniilwa waHe.

Nopo nduno Jesus ota yambeke aalongwa ye mboka ya hala okutseya ayihe moku ya hokololela omaudhi ge li gatatu. Tango, ota ti: ‘Uukwaniilwa wegulu owa fa emona lya holekwa mepya, omulumentu e li mono nokwe li holeke; nomoku li nyanyukilwa okwa ka landa po iinima ye ayihe nokwa landa epya ndiyaka.’

Ota tsikile ta ti: “[Uukwaniilwa wegulu owa] fa omuhalithi ta kongo uuwe wo opala, [naashono] a mono ko okawe kamwe ke na ondilo, okwa yi nokwa landa po iinima ye ayihe nokwe ki ilandele.”

Jesus ye mwene oye a fa omulumentu ngoka ta mono eliko lya holekwa nokwa fa omuhalithi ngoka ta mono okawe ke na ondilo noonkondo. Okwa landitha po kehe shimwe meityo lyopathaneko, mokuthiga po ondondo ya simana megulu opo a ninge omuntu i ifupipika. Opo nduno e li omuntu kombanda yevi, ota mono iihuna yokushekwa nomahepeko guutondwe, nokungawo otu ulike kutya okwa gwana okuninga Omupangeli gUukwaniilwa waKalunga.

Oshi li wo eshongo kaalanduli yaJesus okulanditha po ayihe opo ya vule okumona ondjambi onkumithi oku ka pangela pamwe naKristus nenge ya ka kale aalelwa yokevi yUukwaniilwa. Mbela tse otatu ka tala ko ngaa okukala tu na ombinga mUukwaniilwa waKalunga shi li oshinima shi na ongushu unene shi vule shaa shoka monkalamwenyo, sha fa eliko li na ondilo nenge okawe ke na ondilo itaayi vulu okuyelekwa nasha?

Hugunina, Jesus ota yelekanitha “uukwaniilwa wegulu” noshiyulitho shoohi shoka tashi kwata oohi dholudhi kehe. Sho oohi tadhi yoololwa, oombwinayi otadhi ekelwahi, ihe oombwanawa otadhi pungulwa. Onkee ano Jesus ta ti kutya osho tashi ka kala pehulilo lyonkalelo yiinima; aayengeli otaya ka yoolola aawinayi maayuuki, naawinayi otaya ka pungulilwa ehanagulo.

Jesus oye mwene ta tameke niilonga mbika yokuyula oohi, noti ithana aalongwa ye yotango ya kale “aayuli yaantu.” Metonatelo lyaayengeli, iilonga yokukwata oohi otayi tsikile okulongwa momathelemimvo agehe. Hugunina ethimbo otali thiki okuhila mo “oshiyulitho,” shoka tashi thaneke omahangano agehe gokombanda yevi ngoka tagi iti kutya go ogopaKriste mwa kwatelwa egongalo lyAakriste aagwayekwa.

Nonando oohi oombwinayi otadhi hanagulwa po, lago enene ‘oohi ndhoka oombwanawa’ otadhi pungulwa. Mokuholola ehalo lya mana mo okukala tu na ontseyo neuvoko olindji ngaashi aalongwa yaJesus, itatu ka yambekwa owala nelongo olindji, ihe onomalaleko nuuyamba wo gaKalunga gomwenyo gwaaluhe. Mateus 13:1-52, yelekanitha KB; Markus 4:1-34; Lukas 8:4-18; Epsalmi 78:2; Jesaja 6:9, 10.

▪ Uunake nopeni Jesus ta popi nomangathithi gaantu okupitila momaudhi?

▪ Omaudhi gatano ogeni Jesus ta hokololele ngashingeyi omangathithi gaantu?

▪ Omolwashike Jesus ta ti kutya ombuto yonsheno yosinapi oyo onshuunshu koombuto adhihe?

▪ Omolwashike Jesus ta popi momaudhi?

▪ Aalongwa yaJesus otayu ulike ngiini kutya oya yooloka ko komangathithi gaantu?

▪ Jesus ota fatulula ngiini eudhi lyomukuni?

▪ Aalongwa oya yooloka ko ngiini komangathithi gaantu ngoka ge li komunkulo gwefuta?

▪ Oolye nenge oshike tashi thanekwa komukuni, epya, ombuto ombwanawa, omutondadhi, eteyo naateyi?

▪ Omaudhi gatatu ogeni ga gwedhwa po Jesus ta hokolola, notatu vulu okwiilonga mo shike mugo?