1-3. (a) Oshe ende ngiini yaandjawo yaAbigajil ya kale ya taalelwa koshiponga? (b) Otatu ki ilonga shike kombinga yomukiintu nguka omunandunge?

ABIGAJIL okwa li e wete kutya omulumentu omugundjuka okwa tila. Okwa li ta kakama kuumbanda. Ye okwa li e na okukala a tila tuu shili, oshoka opwa li pu na oshiponga oshinene tashi ya. Pethimbo opo tuu mpono, opwa li pu na aalumentu omapendafule 400 lwaampono taye ya ya tokola okudhipaga aalumentu ayehe yomegumbo lyomusamane gwaAbigajil, Nabal. Ihe omolwashike mbela?

² Nabal oye ngaa e eta uupyakadhi. Okwa li a ningi aantu yontumba onyanya nokwa li u ulike kutya okwe ya dhina, ngaashi naanaa ha ningi shito. Ihe ngashingeyi okwa li ta hala okwiiyetela, shaashi okwa tuku omuntu a puka. Omulumentu ngoka a tuku ondjayi yetanga lyaakwiita oofule dha dheulikika. Ngashingeyi gumwe gwomaalumentu aagundjuka mboka haya longele Nabal, tashi vulika omusita gwoonzi, okwa li e ya kuAbigajil neinekelo kutya ota ka ninga po sha e ya hupithe mo miikaha yetanga ndiyaka. Ihe ongiini omukiintu owala gumwe ta vulu okukondjitha etangakwiita?

³ Tango natu popye ishewe kashona kombinga yomukiintu nguka omunandunge. Abigajil okwa li naanaa lye? Uupyakadhi mbuno owe ya po ngiini? Noshike tatu vulu okwiilonga moshiholelwa she sheitaalo?

4. Nabal okwa li omulumentu a tya ngiini?

⁴ Abigajil naNabal kaya li nando yo opalelathana. Abigajil okwa li omukulukadhi e li nawa, omanga Nabal a li omusamane omudhigu. Ashike Nabal okwa li omuyamba. Onkee okwa li i iwete a simana. Ihe yalwe oya li ye mu tala ko ngiini? MOmbiimbeli inamu popiwa we omuntu gulwe egoya a fa Nabal. Nedhina lye otali ti nokuli “Egoya.” Mbela aavali ye oyo ye mu luku edhina ndyoka nenge okwe li lukwa kaantu molweihumbato lye? Kutya nduno okwe li lukwa kulye, oku ulike miilonga ye kutya olye mu eleka. Nabal okwa li “inaa pwa nawa, nomugeyentu.” Okwa  li e na onyanya, onkolwi, ha tilika noku tondike koyendji. —  1 Sam. 25:2, 3, 17, 21, 25.

5, 6. (a) Sho to tala, Abigajil okwa li e na uukwatya dhingi wuni? (b) Omolwashike tashi vulika Abigajil a li a hokanwa komulumentu gwegoya, Nabal?

⁵ Abigajil ka li nando ngaashi Nabal. Edhina lye otali ti “Tate okwi ikongela enyanyu.” Ootate oyendji ohaya kala yu uvite uuntsa uuna ye na oyanakadhona aawanawa. Ihe omuvali omunandunge oha kala a nyanyukwa uuna e na omwana e na omikalo. Oyendji mbono ya yambekwa nuuwanawa womoshipala ihaya kala naanaa ye wete sha pumbiwa ya kale nuukwatya uuwanawa, ngaashi oondunge, uunongo, uupenda nenge eitaalo. Ihe Abigajil hasho a li ngaaka. Ombiimbeli otayi mu tanga kutya okwa li omwaanawa nomunandunge. —  Lesha 1 Samuel 25:3.

⁶ Oyendji kunena ohaya kala tayi ipula kutya omolwashike omukiintu nguka omunandunge e etha a hokanwe kegoya. Otu na okudhimbulukwa kutya aantu oyendji pethimbo lyOmbiimbeli oya li haya kongelwa ookuume kopandjokana kaavali yawo. Nonando oya konge kuyo yene, aavali oya li ye na oku shi zimina. Mbela aavali yaAbigajil oya li ya panda ondjokana ndjika, tashi vulika nokuli oyo ye yi longekidha, molwaashoka ya li ya fuuka kuuyamba nesimano lyaNabal? Mbela oya li ye shi ningithwa koluhepo? Kutya nduno oye shi ningi netompelo lini, uuyamba waNabal inawu mu ninga omusamane e li nawa.

7. (a) Aavali kunena oye na okuyanda shike ngele oya hala okulonga oyana ya kale netaloko ewanawa lyondjokana? (b) Abigajil okwa li a tokola toko okuninga shike?

⁷ Aavali aanandunge ohaya longo oyana yawo etaloko lyomondjila kombinga yondjokana. Ihaya ladhipikile oyana ya ye mondjokana molwomaliko nenge ye ya thiminike ya tameke okweendelathana manga ye li methimbo moka itaaya vulu okukala niinakugwanithwa mbyoka omukulukadhi nomusamane ye na okukala ye na. (1 Kor. 7:36) Ihe Abigajil ka li we e na ompito yokudhiladhila kiinima mbyoka. Kutya nduno okwa hokanenwa shike kuNabal, okwa li a tokola toko okutaamba ko onkalo ndjoka ondhigu.

8. Olye a li a tukwa kuNabal, nomolwashike tatu vulu okutya kasha li nando pandunge?

⁸ Nabal osho a ka ninga po oshinima shilwe shoka sha li sha pimbilike onkalo yaAbigajil. Okwa tuku omukwaniilwa David, omupiya omudhiginini gwaJehova ngoka a li a gwayekwa komupolofeti Samuel, okuulika kutya Kalunga oye a hogolola pehala lyomukwaniilwa Saul. (1 Sam. 16:1, 2, 11-13) David okwa li ta yi ontuku omukwaniilwa Saul, omunandumbo nomudhipagi, nokwa li e li mombuga naakwiita ye omapendafule 600.

9, 10. (a) David naalumentu ye oya li ye li moonkalo dhini ndhono dha li tadhi ya hupitha nuudhigu? (b) Omolwashike Nabal a li e na okupandula shoka David naalumentu ye ya li ya ningi? (Tala wo enyolo lyopevi mokatendo 10.)

⁹ Nabal okwa li ha kala muMaon, ihe okwa li ha ka longa popepi  naKarmel mpoka tashi vulika a li e na ofaalama. * Iilando mbyoka oya li yi li popepi nomaulithilo omawanawa noonzi, na Nabal okwa li i ilikolela oonzi 3 000. Oshitopolwa ashihe osha li okuti. Kuumbugantu okwa li ku na ombuga onenenene yaParan. Kuuzilo, manga inoo adha Efuta lya sa, okwa li ku na ombuga yu udha omalumbogo nomakololo. Miitopolwa moka omo nduno David naalumentu ye ya li taya kondjo nuuhupilo, tashi vulika ya li haya yi kuukongo ye ki ikongele iikulya noya li hayi idhidhimikile omaupyakadhi ogendji. Olundji oya li haya tsakanene naalumentu aagundjuka mboka ya li aasita yoonzi dhomuyamba Nabal.

¹⁰ Aakwiita mbaka omapendafule oya li yu ungaunga ngiini naasita yoonzi? Osha li oshipu kuyo okuyaka po oonzi omathimbo nomathimbo, ihe inaye shi ninga. Pehala lyaashono, oya li ye li egameno kiimuna yaNabal nokaapiya ye. (Lesha 1 Samuel 25:15, 16.) Oonzi naasita yadho oya li ya taalelwa kiiponga oyindji. Opwa li pu na iilikama oyindji, noongamba dhokuumbugantu waIsraeli odha li popepi, nomolwaashono oongundu dhaayugi naafuthi aakwiilongo dha li hadhi ya ponokele olundji. *

11, 12. (a) Etumwalaka ndyoka David a li a tumu kuNabal olya li lyu ulike ngiini kutya oku na oondunge nesimaneko? (b) Oshike sha li sha puka momukalo moka Nabal a li i inyenge ketumwalaka lyaDavid?

¹¹ Oshi na okukala sha li oshidhigu okupalutha aalumentu ayehe mboka mombuga. Onkee ano, esiku limwe David okwa li a tumu aatumwa ye omulongo kuNabal e ya kwathele. David okwa li e ya tumu pethimbo ewanawa. Olya li ethimbo lyoshituthi shokukulula oonzi mpoka aantu ya li haya kala ye na ombepo yokugandja noya nyanyukwa. David okwa li e ya lombwele ya ka popye oohapu dha hogololekeka momukalo gwesimaneko. Okwa li nokuli i ipopi ye mwene nuutumbulilo ‘omumwoye David’ (OB-1954), tashi vulika opo u ulike kutya okwa simaneka Nabal ngoka a li omukuluntu kuye. Nabal okwa li i inyenge ngiini? —  1 Sam. 25:5-8.

¹² Okwa li a geya noonkondo. Omumati omugundjuka ngoka a popiwa metetekelo sho a hokololele Abigajil shoka sha ningwa po okwa ti kutya “okwa vavauka nayo.” Molwaashoka Nabal okwa li omuluya okwa li ta nyenyeta mokule kombinga yiikwiila ye, yomeya ge noyonyama ye. Okwa li u ula David kutya ke na shilonga shasha, nokwa li e mu yeleke nomupika a fadhuka po mwene. Otashi vulika Nabal a li e na etaloko lya fa lyaSaul, ngoka a li e tonde David. Ayehe yaali kaya li ye na etaloko lya fa lyaJehova. Kalunga okwa li e hole David noka li e mu tala ko e li omupiya omutangalali, ihe ongomukwaniilwa gwomonakuyiwa gwaIsraeli. —  1 Sam. 25:10, 11, 14.

13. (a) Tango David okwa li i inyenge ngiini sho a tukwa kuNabal? (b)  Ekotampango ndyoka li li muJakob 1:20 otali tu longo shike kombinga yeihumbato lyaDavid?

 ¹³ Sho aatumwa ye mu etele etumwalaka, David okwa geye noonkondo. Okwe ya lombwele a ti: “Itapakanekeni omagongamwele geni!” David naye mwene osho a ningi, e ta kwatele komeho aalumentu 400 lwaampono ya ye kolugodhi. Okwa gana kutya ota ka letheka po aalumentu ayehe yomegumbo lyaNabal. (1 Sam. 25:12, 13, 21, 22) Oshi shi okuuviwa ko sho David a li a geya, ihe okwa li a puka sho a li a hala oku ya dhipaga. Ombiimbeli otayi ti: “Ondjahi yomuntu ihayi longo shoka shu uka koshipala shaKalunga.” (Jak. 1:20) Ihe Abigajil ota ka gamena ngiini yaandjawo?

14. (a) Abigajil okwa li a katuka ngiini onkatu yotango a pukulule epuko ndyoka Nabal a ningi? (b) Oshike tatu vulu okwiilonga meyooloko ndyoka li li pokati kaNabal naAbigajil?

¹⁴ Otatu vulu okutya otwa mona nale nkene Abigajil a katuka onkatu yotango a pukulule epuko ndika enene. Molwaashoka ka li a fa omusamane gwe Nabal, okwa li a hala okupulakena. Omupiya omugundjuka okwa popi ngeyi shi na ko nasha nokulombwela Nabal kombinga yoshinima shika a ti: “Oye omunanyati ihaa pulakene omuntu.” (1 Sam. 25:17) Shinikitha oluhodhi, molwaashoka Nabal okwa li e wete a simana ka li a hala okupulakena. Uukwatya mboka wuuntsa owu li apuhe nokunena. Ihe omulumentu omugundjuka okwa li e shi nawa kutya Abigajil ka li e na uukwatya wa tya ngaaka nomolwaashono tashi vulika a li e mu lombwele uupyakadhi mboka.

15, 16. (a) Abigajil okwa li u ulike ngiini kutya okwa li a fa omukulukadhi omwaanawa ngoka a popiwa mOmayeletumbulo? (b) Omolwashike sho Abigajil a katuka onkatu itaashi ti kutya okwa li a dhina uukwamutse womusamane gwe?

¹⁵ Abigajil okwa li a dhiladhila mbala nokwa katuka mbala. Ombiimbeli otayi ti: “Abigajil okwa kutha nziya iikwiila.” Mehokololo ndika Abigajil ota popiwa lwiikando ine kutya okwa li a katuka “nziya” nenge mbala. Okwa li a longekidhile David naalumentu ye omagano ogendji. Oga li ga kwatela mo iikwiila, omaviinu, oonzi, iilya ya kangwa, omakaka gomandjembele nogoondhiye. Abigajil okwa li e shi nawa shoka shi li megumbo lye noye a li ha tonatele ayihe megumbo, ngaashi naanaa omukulukadhi omwaanawa ngoka a popiwa mOmayeletumbulo. (Omayel. 31:10-31) Okwa tetekelitha iikulya naapiya ye yamwe, opo nduno ta landula ko oye awike. Ombiimbeli otayi ti: “Ihe komulume ina tya ko sha.” —  1 Sam. 25:18, 19.

¹⁶ Mbela shika otashi ti kutya Abigajil okwa li a dhina uukwamutse  womusamane gwe? Hasho nando, dhimbulukwa kutya Nabal okwa li u ungaunga nayi nomupiya gwaJehova omuhogololwa, shoka sha li tashi vulu okudhipagitha iilyo oyindji yegumbo lyaNabal kaayi na ondjo. Ando Abigajil okwa li inaa ninga po sha, ando otashi vulika ku tiwe kutya naye okwa ambidhidha epuko lyomusamane gwe. Moshinima shika, okwa vulika kuKalunga ke pehala lyokuvulika kuukwamutse womusamane gwe.

17, 18. Abigajil okwi ihumbata ngiini sho a tsakanene naDavid nokwe mu lombwele shike, nomolwashike oohapu dhe dha pondola?

¹⁷ Konima yokathimbo, Abigajil okwa tsakanene naDavid naalumentu ye. Naampaka okwe endelele a londoloke kokasino e ta tsu oongolo neifupipiko koshipala shaDavid. (1 Sam. 25:20, 23) Opo nduno okwa popi tashi zi komutima, ti indile a mana mo omusamane gwe a silwe ohenda nosho wo aanegumbo lye. Oshike sha ningitha oohapu dhe dhi pondole?

¹⁸ Okwa ti kutya uusama owe e ta pula David e mu dhimine po. Okwa zimine kutya omusamane gwe egoya ngaashi edhina lye tali ti, e ta lombwele David kutya itashi ka kala oshiwanawa David i iyete pondondo yomulumentu a tya ngaaka. Okwa li u ulike kutya okwi inekela David ngoka e li omukalelipo gwaJehova nokwa li e wete kutya ‘ota kondjo olugodhi lwaJehova.’ Okwa li wo u ulike kutya oku shi euvaneko ndyoka Jehova a ningila David kombinga yuukwaniilwa, oshoka okwa ti: ‘Jehova ote ke ku ninga omukwaniilwa gwaIsraeli.’ Okwa li wo i indile David kaa ninge sha shoka tashi ke mu ningitha a kale e na ondjo yombinzi nenge shoka tashi ke mu ningitha ‘a se oluhodhi nenge a lile,’ nenge ano shoka tashi ke mu ningitha a kale e na eiyuvo tali mu nyenyetele. (Lesha 1 Samuel 25:24-31, yelekanitha OB-1954.) Oohapu dhe odha li oombwanawa nodhi inyengitha omutima gwaDavid.

19. David okwa li i inyenge ngiini koohapu dhaAbigajil, nomolwashike a li e mu pandula?

¹⁹ David okwa li i inyenge ngiini? Okwa taamba shoka Abigajil e mu etele, e ta ti: “OMUWA Kalunga kaIsraeli na hambelelwe, sho e ku tumu, u tsakaneke ndje! Kalunga na hambelelwe molwoondunge dhoye oombwanawa nomolwashoka wa ningi nena ndjika okugamena ndje kiihuna yedhipago nokugalulila aatondi yandje ondjo yawo.” David okwe mu pandula sho e endelele nondjungu e ke mu tsakaneke, e ta zimine kutya okwe mu keelele kii iyetele ondjo yombinzi. David okwe mu lombwele a ti: “Inda kegumbo nombili.” E ta gwedha ko neifupipiko ta ti: “Otii ka ninga shoka wa hala.” —  1 Sam. 25:32-35.

20, 21. (a) Omolwashike tashi kumitha sho Abigajil a li a hala natango okushuna komusamane gwe? (b) Abigajil okwa li u ulike ngiini uupenda noondunge sho a kongo ethimbo ewanawa a popye naNabal?

²⁰ Konima sho ya topoka, osha yela kutya Abigajil okwa kala ta dhiladhila koonkundathana dhawo, nosha yela kutya okwa li e wete eyooloko enene ndyoka li li pokati komusamane omukwanyanya ngoka a li e mu hokana naDavid ngoka a li omudhiginini nomunambili. Ihe ina kala  osho ta dhiladhila. Ombiimbeli otayi ti: “Abigajil okwa shuna kuNabal.” Okwa shuna komusamane gwe a tokola shi vulithe nale a gwanithe po oshinakugwanithwa she ngaashi ta vulu e li omukulukadhi a hokanwa. Okwa li e mu lombwele kombinga yomagano ngoka a pe David naalumentu ye, molwaashoka Nabal okwa li e na okukala e shi shi. Okwa li wo e na oku mu lombwela ye mwene kombinga yoshiponga shoka sha keelelwa, manga inee shi uva kaantu yalwe, oshoka ando okwa si unene ohoni ngele okwe shi uvu kuyalwe. Ihe ka li ta vulu oku shi mu lombwela sho a thiki pegumbo. Okwa li e li moshituthi sha fa shomukwaniilwa ye okwa kolwa a pwa po. —  1 Sam. 25:36.

²¹ Abigajil okwa li u ulike ishewe uupenda noondunge sho a tegelele sigo kwa shi, opo e mu lombwele nawa sho a kololokwa. Uuna a kololokwa, Nabal okwa li te ku uva ko nawa shoka ta ti, ihe otashi vulika a li wo ta ka kala a nika oshiponga omolwondjahi ye. Ihe nonando ongaaka, okwa li e mu hokololele ashihe, inaa thiga ko nando osha. Osha yela kutya okwa li a tegelela a kale a thita po, nenge nokuli e mu dhenge. Ihe pehala lyaashono, okwa li owala a kuutumba a mwena, itii inyenge. —  1 Sam. 25:37.

22. Oshike sha li sha ningilwa Nabal, noshike tatu vulu okwiilonga kombinga yonyanya nehepeko ndyoka hali ningilwa aantu momagumbo?

²² Omolwashike mbela? Ombiimbeli otayi ti: “Okwa si onkumamuthika e ta kambuka.” Otashi vulika a si ombanda. Nokonima yomasiku omulongo lwaampono okwa thanga uuzilo, ihe hakombanda owala. Ehokololo otali tu lombwele kutya “OMUWA okwa dhenge Nabal e ta si.” (1 Sam. 25:38) Kungawo, Abigajil okwa manguluka mo mondjokana ondhigu. Nonando kunena Jehova iha katuka onkatu a dhipage aasamane aakwanyanya pashikumithalonga, ehokololo ndika otali tu dhimbulukitha kutya onyanya nehepeko kehe hayi ningilwa aantu momagumbo oku yi wete. Jehova ote ke yi hulitha po pethimbo lye lyo opala. —  Lesha Lukas 8:17.

23. Abigajil okwa li ishewe a mono eyambeko lini, noku ulike ngiini kutya ina kwatwa kuuntsa sho a mono kutya oku li pokuninga omukadhi gwaDavid?

²³ Kakele kokumangululwa mondjokana ondhigu, Abigajil okwa li natango a tegelela eyambeko lilwe. Sho David u uvu kutya Nabal okwa sa, okwa tumu aatumwa ye ke endele Abigajil a ninge omukadhi. Abigajil okwe ya yamukula a ti: “Ngame omuntu gwe, ndi ilongekidhila okuyoga oompadhi dhaapiya ye.” Osha yela kutya Abigajil ina kwatwa kuuntsa sho a mono kutya oku li pokuninga omukulukadhi gwaDavid. Okwa li nokuli i iyamba a ninge omupiya gwaapiya yaDavid. Naampaka Ombiimbeli otayi ti ishewe okwe endelele i ilongekidhe okuya kuDavid. —  1 Sam. 25:39-42.

24. Abigajil okwa li a adhika komashongo geni monkalamwenyo ye naDavid, ihe Kalunga ke nosho wo David oya li ye mu tala ko ngiini?

 ²⁴ Shika itashi ti kutya onkalamwenyo yaAbigajil oya li tayi ka kala yaa na uupyakadhi, oshoka onkalamwenyo yawo naDavid kaya li nando ompu. David okwa adhika a hokana nale Ahinoam. Nonando Kalunga pethimbo ndiyaka okwa li a pitika aantu ya hokane ombanda, oondjokana dha tya ngaaka odha li hadhi etele aakiintu aadhiginini omashongo omadhigu. Niishewe David ka li natango omukwaniilwa. Okwa li e na okutaaguluka omandangalati omanene nokupita muudhigu owindji, opo a ka ninge nawa omukwaniilwa. Ihe sho Abigajil a kala ta ambidhidha nokukwatha David, okwa li a mono kutya okwa hokanwa komusamane ngoka e mu lenga nokwa hala oku mu gamena. Oya li nokuli ya mono okanona kokamati. Oshikando shimwe okwa li nokuli e mu kamutulula mo momake gaakwati yombambyona. (1 Sam. 30:1-19) Kungeyi David okwa li a holele Jehova Kalunga ngoka e hole aakiintu aadhiginini, aapenda naanandunge nokwe ya lenga.