Inda koshikalimo

Inda koshikalimo

ONTOPOLWA 8

Jehova oku na oonkondo ‘okuninga iinima ayihe iipe’

Jehova oku na oonkondo ‘okuninga iinima ayihe iipe’

1, 2. Aantu ohaya kanitha shike kunena, naashoka ohashi tu gumu ngiini?

UUNA okanona ka kanitha okadhanitho kako hoka ke hole nenge ke ka teya, ohaka lili mokule. Shika ohashi inyengitha omuvali e ke etele ohenda. Mbela owa mona nale nkene oshipala shokanona hashi kala sha nyanyukwa ngele omuvali a pangele okadhanitho hoka? Ohashi kala oshipu komuvali okukonga okadhanitho nenge oku ka pangela. Ihe okanona ohaka kala taki imemeha noka kumwa noonkondo molwaashoka okadhanitho kako hoka ka li ke wete ka fa ka kanenena, oke ka mona.

2 Jehova, Tate yetu a dhenga mbanda oku na oonkondo okuningulula shoka oyana yokombanda yevi taya dhiladhila kutya otashi vulika kaaye ke shi mone we. Mpaka itatu popi uudhanitho wo wenewene. Ohatu kanitha iinima ya simana noonkondo molwaashoka otu li ‘momathimbo omadhigu.’ (2 Timoteus 3:1-5) Iinima mbyoka aantu ye hole ngaashi omagumbo, iiniwe, iilonga nuukolele wawo otayi vulu okukana po. Ohatu kala twa yemata ngele tatu dhiladhila kombinga yomudhingoloko ngoka tagu yonagulwa nosho wo omaludhi ogendji giimeno niinamwenyo ngoka kaage ko we. Ihe eso lyagumwe ngoka tu hole ohali tu ehameke unene noonkondo. Ohatu kala twa gwililwa po unene koluhodhi nohatu kala kaatu na oonkondo.—2 Samuel 18:33.

3. Etegameno lini tali hekeleke li li mIilonga 3:21, nokupitila mushike Jehova te ke li gwanitha po?

3 Itashi tu hekeleke tuu okwiilonga kombinga yoonkondo dhaJehova dhokushitulula! Otatu ke shi mona kutya opu na iinima yituntula mbyoka ta vulu okuninga note ke yi ningila oyana yokombanda yevi. Ombiimbeli otayi popi sha yela kutya Jehova oku na elalakano ‘okuninga iinima ayihe iipe.’ (Iilonga 3:21) Ota ka gwanitha po elalakano ndyoka okupitila mUukwaniilwa wopaMesiasa, mboka Omwana, Jesus Kristus oye e li omupangeli gwawo. Opu na uunzapo kutya Uukwaniilwa mboka owa tameka okupangela megulu okuza mo 1914. * (Mateus 24:3-14) Oshike tashi ka ningwa oshipe? Natu tale iikumithalonga yimwe yaJehova yokushitulula. Yimwe yomuyo otu yi wete nale. Iikwawo yilwe otayi ka ningwa monakuyiwa.

Okutungululwa kwelongelokalunga lya yogoka

4, 5. Oshike sha li sha ningilwa oshigwana shaKalunga mo 607 K.E.N., netegameno lini Kalunga li e shi pe?

4 Oshinima shimwe shoka Jehova a ninga nale oshipe osho elongelokalunga lya yogoka. Opo tu shi uve ko nawa, natu konakoneni paufupi ondjokonona yaakwaniilwa yaJuda. Ngele twe shi ningi otatu ku uva ko nawa nkene Jehova a kala nokulongitha oonkondo dhe dhokuninga iinima iipe.—Aaroma 15:4.

5 Dhiladhila owala nkene Aajuda mboka aadhiginini ya li yu uvite sho Jerusalem sha hanagulwa po mo 607 K.E.N. Oshilando shawo shoka ye hole, osha li sha mbonyagulwa po nokungumunwa po. Ihe shinikitha oluhodhi, otempeli ombwanawa ndjoka ya tungwa kuSalomo noya li ondingandinga yelongelokalunga lya yogoka kombanda yevi alihe, oya li ya hanagulwa po. (Episalomi 79:1) Ooluhupe oya falwa muupongekwa kuBabiloni noshilongo shawo osha li sha ningi ehala lyokukala iinamwenyo. (Jeremia 9:11) Pataloko lyopantu kapwa li we pu na etegameno lyasha. (Episalomi 137:1) Ihe Jehova ngoka a kala a hunganeka nale ehanagulo ndika, okwa popya kutya opu na etegameno lyoku shi tungulula.

6-8. (a) MOmanyolo gaapolofeti Aahebeli otamu holoka shike lwiikando niikando nomahunganeko ngoka oga li ga gwanithwa ngiini lwotango? (b) Ongiini oshigwana shaKalunga sha gwanithilwa omahunganeko ge na ko nasha nokutungulula kunena?

6 MOmanyolo gaapolofeti Aahebeli uutumbulilo okutungulula otawu holoka mo lwiikando niikando. * Jehova okwa li u uvaneke okupitila muyo kutya oshilongo otashi ka tungululwa nokukalwa kaantu, otamu ka kala eloolo note ke shi gamena kiilikama nokaatondi yasho. Okwa li a popi kutya oshilongo shoka otashi ka kala sha fa Oparadisa. (Jesaja 65:25; Hesekiel 34:25; 36:35) Kakele kaashono, elongelokalunga lya yogoka otali ka tamekululwa notempeli otayi ka tungululwa. (Mika 4:1-5) Omahunganeko ngoka oga ladhipike Aajuda mboka ya li muupongekwa noku ya kwathela yi idhidhimikile omimvo 70 muBabiloni.

7 Ethimbo lyokutungulula olya li lya thiki. Aajuda oya mangululwa muBabiloni nokushuna kuJerusalem ya ka tungulule otempeli yaJehova. (Esra 1:1, 2) Ngele taya dhiginine elongelokalunga lya yogoka, Jehova okwa li te ke ya yambeka nevi lyawo otali ka kala ewanawa li na uuyamba. Okwa li e ya gamene kaatondi yawo nokiinamwenyo mbyoka ya kala moshilongo shawo. Aajuda oya li ya nyanyukilwa oshinima shoka. Ihe shoka osha li owala etameko okugwanitha po omahunganeko ngoka. Egwanitho enene otali ka ningwa “momasiku tage ke ya,” sha hala okutya, pethimbo lyetu, sho Omuthigululi gwomukwaniilwa David ngoka a kala u uvanekwa nale ta ka langekwa po.—Jesaja 2:2-4; 9:6, 7.

8 Konima owala sho Jesus a langekwa po e li Omukwaniilwa megulu mo 1914, okwa kala nokusila oshimpwiyu oompumbwe dhopambepo dhaapiya yaKalunga aadhiginini kombanda yevi. Ngaashi naanaa omusindani Omupersia gwedhina Kores a li a mangulula oshihupe shAajuda muupika waBabiloni mo 537 K.E.N., Jesus naye okwa li a mangulula oshihupe shopambepo shAajuda, shoka shi li aalanduli ye komanwethomo gaBabiloni shokunena, uukwaniilwa womalongelokalunga giifundja. (Aaroma 2:29; Ehololo 18:1-5) Okuza mo 1919 elongelokalunga lya yogoka olya li lya tamekululwa monkalamwenyo yAakriste yashili. (Maleaki 3:1-5) Okuza mpoka aapiya yaJehova oya kala noku mu longela motempeli ye yopambepo ndjoka yi li elongekidho lye lyelongelokalunga lya yogoka. Omolwashike shika sha simana nokutse kunena?

Omolwashike sha li sha simana okutungulula elongelokalunga lyashili?

9. Oongeleka dhUukwakriste odha ningile shike elongelokalunga lyashili konima yeso lyaayapostoli, ihe Jehova okwa ningi po shike pethimbo lyetu?

9 Mondjokonona Aakriste yomethelemumvo lyotango oya li ya nyanyukilwa omauwanawa gopambepo ogendji. Jesus naayapostoli ye oya hunganeka kutya elongelokalunga lyashili otali ka nyatekwa notali ka kala lya kwidhidhikwa. (Mateus 13:24-30; Iilonga 20:29, 30) Konima yeso lyaayapostoli, Uukwakriste owa holoka. Aasitagongalo yUukwakriste oya tamba ko omalongo nomikalo dhaapagani. Oya keelele aantu ya galikane kuJehova Kalunga, moku ya longa kutya ye Omukwatatu noye ya longo wo yi ihempulule kaasita, ya galikane kuMaria nosho wo “kaayapuki” ya yoolokathana. Mbela Jehova okwa ningi po shike sho elongelokalunga lya yogoka lya kala nokunyatekwa uule womathelemimvo? Okwa katuka onkatu a tungulule elongelokalunga lya yogoka muuyuni mbuka wa nyatekwa komalongelokalunga giifundja ogendji nomikalo dha kaka. Kashi shi omutoto ngele tatu ti kutya etungululo ndika olyo limwe lyomiinima mbyoka ya simanenena ya ningwa kunena.

10, 11. (a) Oparadisa yopambepo oya kwatela mo iinima iyali yini, noye ku guma ngiini? (b) Aantu ya tya ngiini Jehova a gongela moparadisa ye yopambepo, noye na uuthembahenda washike?

10 Aakriste yashili otaya nyanyukilwa oparadisa yopambepo kunena. Oparadisa ndjika oya kwatela mo shike? Iinima iyali ya simana. Shotango, okulongela Kalunga kashili, Jehova ngoka e tu laleka nuuyamba nelongelokalunga lyashili noihali pengitha oshili. Okwe tu pa oondja dhopambepo odhindji. Iinima mbika otayi tu kwathele tu ilonge kombinga yaTate yetu gwomegulu, oku mu nyanyudha nokuhedha popepi naye. (Johannes 4:24) Oshitiyali, oya kwatela mo wo aantu. Ngaashi sha hunganekwa muJesaja, “momasiku tage ke ya,” Jehova ota ka longa mboka haye mu longele opo ya kale nombili. Okwa hulitha po iita mokati ketu. Nonando inatu gwanenena, ohe tu kwathele tu zale “omuntu omupe.” Ohe tu pe ombepo ondjapuki ndjoka hayi imike iiyimati iiwanawa mutse molwaashoka okwa hokwa oonkambadhala dhetu. (Aaefeso 4:22-24; Aagalati 5:22, 23) Uuna to longo metsokumwe nombepo yaKalunga, nena owu li shili oshitopolwa shoparadisa yopambepo.

11 Jehova okwa gongela aantu mboka e hole naamboka ye mu hole noye hole ombili nosho wo mboka “oohepele koomwenyo,” moparadisa ndjika yopambepo. (Mateus 5:3) Aantu mboka otaya ka kala ye na uuthembahenda wokumona nkene Jehova ta ka shitulula iinima yi na ko nasha naantu nosho wo nevi alihe momukalo omukumithi.

‘Tala, ayihe otandi yi ningi iipe!’

12, 13. (a) Omolwashike omahunganeko kombinga yetungululo taga ka gwanithwa momukalo gulwe? (b) Elalakano lyaJehova li na ko nasha nevi ndyoka lya popiwa muEden olini, nomolwashike tali tu pe etegameno lyonakuyiwa?

12 Omahunganeko ogendji ge na ko nasha netungululo itaga gwanithwa owala meityo lyopambepo, ihe otaga ka gwanithwa wo meityo lyolela. Pashiholelwa, Jesaja okwa nyola kombinga yethimbo uuna aavu, iilema, aaposi noombolo taya ka aludhwa neso otali ka hulithwa po sigo aluhe. (Jesaja 25:8; 35:1-7) Omauvaneko ngoka inaga gwanithilwa Aaisraeli yonale meityo lyolela. Nonando otwa mona nkene omauvaneko ngaka taga gwanithwa meityo lyopambepo pethimbo lyetu, opu na omatompelo okwiitaala kutya monakuyiwa otaga ka gwanithwa paulelalela. Shoka otu shi shi ngiini?

13 MuEden, Jehova okwa li a yelitha elalakano lye li na ko nasha nevi. Olya li li na okukaliwa kaantu ya nyanyukwa, ye na uukolele noya hangana. Aalumentu naakiintu oya li ye na okusila oshimpwiyu evi nosho wo iishitwa yalyo ayihe noku li lundululila moparadisa. (Genesis 1:28) Oparadisa oya li ya yooloka ko noonkondo konkalo ndjika tu li kunena. Ihe natu kale nuushili kutya kapu na nando osha tashi vulu okuya elalakano lyaJehova moshipala. (Jesaja 55:10, 11) Jesus, Omukwaniilwa gwopaMesisa ngoka a langekwa po kuJehova ote ke eta elunduluko ndika.—Lukas 23:43.

14, 15. (a) Ongiini Jehova ta ka ninga ‘iinima ayihe iipe’? (b) Onkalamwenyo mOparadisa otayi ka kala ya tya ngiini, noshinima shini wa hokwa unene?

14 Kala ando wa fa wu wete evi alihe lya ninga Oparadisa. Jehova okwa popya ethimbo ndyoka a ti: “Tala, ngashingeyi iinima ayihe otandi yi ningi iipe!” (Ehololo 21:5) Shika otashi ti kutya ngele a mana okulongitha oonkondo dhe dhokuhanagula po onkalelo ndjika yuukolokoshi, otapu ka kala owala “egulu epe nevi epe.” Shika osha hala okutya epangelo epe otali ka pangela mboka ye hole Jehova naamboka haya longo ehalo lye kombanda yevi okuza megulu. (2 Petrus 3:13) Satana noompwidhuli dhe itaya ka pukitha aantu. (Ehololo 20:3) Aantu otaya ka kala uule womimvo eyuvi ya manguluka komiyonena, kuutondwe nokenwethomo ewinayi. Shika otashi ke ye etela epepelelo.

15 Hugunina, otatu ka vula okusila oshimpwiyu evi ndika ewanawa ngaashi naanaa twa li tu na oku shi ninga petameko. Evi olya shitwa li na nale iinima yokwiiyopaleka. Omeya gomomatale nomomilonga otaga ka kala ga yela ngele iinima mbyoka hayi ga nyateke oya kuthwa po nosho wo uunshitwe otawu ka kala tawu monika nawa ngele iita oya hulithwa po. Itashi ka kala tuu shinyanyudha okukaleka opulanete yetu, evi, yo opala mokukwathela oku yi ninga oparadisa moka tamu ka kala iimeno niinamwenyo yomaludhi ga yoolokathana! Pehala lyokuhanagula po iinamwenyo nokuhulitha po iimeno yomaludhi gi ili nogi ili, aantu otaya ka kala nombili niishitwa ayihe kombanda yevi. Nokuli naanona itaya ka kala ya tila iiyamakuti.—Jesaja 9:6, 7; 11:1-9.

16. MOparadisa, eshitululo lyiinima otali ke etela ngiini omuntu kehe omudhiginini uuwanawa?

16 Otatu ka mona wo uuwanawa pauhandimwe pethimbo lyeshitululo monakuyiwa. Mboka taya ka hupa po puArmagedon otaya ka aludhwa pashikumithalonga. Jesus ota ka longitha oonkondo ndhoka a pewa kuKalunga a tsikulule aaposi, a thitulule omakutsi goombolo, a aludhe iilema naamboka ye na omaunkundi ngaashi e shi ningile sho a li kombanda yevi. (Mateus 15:30) Aakulupe otaya ka nyanyukilwa oonkondo dhuugundjuka, uukolele nuundjangandjele. (Job 33:25) Itaya ka kala we ye na oongandji, itaye ke enda we ya andalala nomalutu gawo otaga ka kala ge na oonkondo. Aantu ayehe aadhiginini otaye ke shi mona kutya uulunde nokwaagwanenena otayi ende tayi zi po nokuhula po. Itatu ka pandula tuu Jehova Kalunga omolwoonkondo dhe oonkumithi dhokushitulula iinima! Natu tale oshinima shimwe tashi gumu omutima shoka tashi ka ningwa pethimbo linyanyudha lyeshitululo.

Aasi otaya ka yumudhwa

17, 18. (a) Omolwashike Jesus a li a pukulula Aasadukayi? (b) Oonkalo dhini dha li dha ningitha Elia a galikane Jehova a yumudhe okamati?

17 Methelemumvo lyotango E.N., aawiliki yamwe yelongelokalunga hayi ithanwa Aasadukayi kaya li yi itaala meyumuko. Jesus okwa li e ya pukulula a ti: “One mwa puka, ne inamu tseya Omanyolo omayapuki nosho wo oonkondo dhaKalunga.” (Mateus 22:29) Omanyolo otage shi ulike kutya Jehova oku na oonkondo dhokuyumudha aasi. Ngiini mbela?

18 Dhiladhila kwaashoka sha li sha ningwa pethimbo lyaElia. Omuselekadhi gumwe okwa li u ukata omwanamati epona ngoka olutu lwe lwa li talu ongotele. Okamati hoka oka li ka sa. Osha halutha omupolofeti Elia ngoka a li a kala okathimbo kontumba megumbo lyomuselekadhi ngoka. Elia okwa li a hupitha okanona hoka opo kaaha se kondjala. Elia otashi vulika a li e hole okamati hoka tagu pu mo. Yina okwa li a nika oluhodhi noonkondo. Okamwana hoka oko owala ka li hake mu dhimbulukitha omusamane gwe ngoka a sa. Omuselekadhi otashi vulika a li e na etegameno kutya okamwana otake ke mu sila oshimpwiyu muukulupe we. Omuselekadhi okwa li a ngwangwana ti ipula kutya pamwe okwa geelwa omolwomayono gontumba ngoka a ningi. Elia ka li ta vulu okwiidhidhimikila oshiningwanima shoka shinikitha oluhodhi. Okwa kutha omudhimba miikaha yayina e te gu fala mondunda nokwa galikana Jehova Kalunga a yumudhe okamati.—1 Aakwaniilwa 17:8-21.

19, 20. (a) Abraham okwa li u ulike ngiini kutya okwi itaala moonkondo dhaJehova dhokuyumudha, neitaalo lye olya li lya kankamena kushike? (b) Ongiini Jehova a li a pe Elia ondjambi omolweitaalo lye?

19 Elia haye a li omuntu gwotango i itaala meyumuko. Omathelemimvo ga piti, Abraham okwa li i itaala kutya Jehova oku na oonkondo dhokuyumudha. Sho Abraham a li e na oomvula 100 naSara 90, Jehova okwa li a mwenyopaleke iilyo yoluvalo yaSara pashikumithalonga e ta vala okanona okamati. (Genesis 17:17; 21:2, 3) Konima sho ka koko, okwa lombwele Abraham e ka yambe po. Abraham okwa li e na eitaalo kutya Jehova ota vulu okuyumudha omwana omuholike, Isak. (Aahebeli 11:17-19) Eitaalo ndyoka lya kola olyo lya li lya ningitha Abraham a lombwele omupiya gwe, omanga inaaya ya kondundu kutya otaya ka galuka ayehe.—Genesis 22:5.

“Tala, omumwoye oye ngu e na omwenyo!”

20 Jehova okwa hupitha Isak, nokungawo, kali we a pumbwa oku mu yumudha pethimbo mpoka. Ihe moshinima shaElia, eyumuko olya li lya pumbiwa molwaashoka okamati oka adhika ka sa nale konima yokathimbo. Omolweitaalo lye, Jehova okwa li e mu pe oonkondo a yumudhe okanona. Elia okwe ka fala kuyina nokwe mu lombwele oohapu kaadhi shi okudhimbiwa a ti: “Tala, omumwoye oye ngu e na omwenyo!”—1 Aakwaniilwa 17:22-24.

21, 22. (a) Onelalakano lyashike eyumuko lya nyolwa mOmanyolo? (b) Aantu ye thike peni taya ka yumudhwa mOparadisa, nolye te ke shi ninga?

21 Shika osho oshikando shotango mOmbiimbeli tamu popiwa nkene Jehova a longitha oonkondo dhe okuyumudha omuntu. Konima yethimbo Jehova okwa li wo a pe Elisa, Jesus, Paulus naPetrus oonkondo ya yumudhe aasi. Eeno, mboka ya li ya yumudhwa oya ka sa natango. Ihe nonando ongaaka, omahokololo gOmbiimbeli goludhi ndoka otage tu pe ethano lyiinima iikumithi mbyoka tayi ka ningwa monakuyiwa.

22 Jesus ota ka dhana onkandangala e li “eyumuko nomwenyo” mOparadisa. (Johannes 11:25) Ota ka yumudha aantu omamiliyona ogendji opo ya ka kale nomwenyo mOparadisa kombanda yevi sigo aluhe. (Johannes 5:28, 29) Dhiladhila owala enyanyu mpoka tali ka kala li thike sho ookuume naakwanezimo taya ka papatelathana naaholike yawo mboka ya kala ya topoka nayo uule wethimbo omolweso. Aantu ayehe otaya ka tanga Jehova omolwoonkondo dhe dhokuyumudha.

23. Jehova okwa li u ulike oonkondo dhe momukalo gwa dhenga mbanda guni, naashika otashi tu pe etegameno lini lyonakuyiwa?

23 Jehova okwa shilipaleka lela kutya eyumuko otali ka ningwa. Oku ulike oonkondo dhe momukalo gwa dhenga mbanda sho a yumudha Omwana, Jesus ngoka e li oshishitwa shopambepo oshinankondo moku mu pa ondondo yi vulike owala kwaandjoka Ye. Konima yokuyumudhwa, Jesus okwa li a monika kaantu oyendji. (1 Aakorinto 15:5, 6) Aantu mboka ihaayi itaale sha nayo oya li ya tompwa yi itaale kutya okwa yumuka. Jehova oku na shili oonkondo dhokuyumudha.

24. Omolwashike tu na einekelo kutya Jehova ota ka yumudha aasi, nakehe gumwe gwomutse oku na etegameno lini?

24 Jehova ke na owala oonkondo dhokuyumudha, ihe oku na wo ehalo oku shi ninga. Omulumentu omudhiginini Job okwa li a nwethwa mo a nyole kutya Jehova okwa yuulukwa okuyumudha aasi. (Job 14:15) Mbela ino hala okuhedha kuKalunga ketu ngoka a halelela okulongitha oonkondo dhe okuyumudha aasi momukalo gwohole? Kala wu shi kutya eyumuko olyo limwe lyomiilongankondo mbyoka Jehova ta ka longa monakuyiwa. Sho to hedha popepi lela naye, kala aluhe wu na etegameno kutya opo to ka kala wu mone sho ta ‘ningi iinima ayihe iipe.’—Ehololo 21:5.

^ okat. 3 ‘Iinima ayihe oya ningwa iipe’ sho Uukwaniilwa wopaMesiasa wa dhikwa po mboka tawu pangelwa komuthigululi gwomukwaniilwa omudhiginini David. Jehova oku uvanekele David kutya ngoka ta ka thigulula oshipangelapundi she ota ka pangela sigo aluhe. (Episalomi 89:35-37) Ihe sho Jerusalem sha hanagulwa po kAababilon mo 607 K.E.N., koshipangelapundi shaKalunga inaku kala we omukwaniilwa gwomezimo lyaDavid. Jesus ngoka a valelwa kombanda yevi e li omuthigululi gwaDavid okwa ningi Omukwaniilwa ngoka a kala u uvanekwa nale sho a langekwa po koshipangelapundi megulu.

^ okat. 6 Pashiholelwa, Moses, Jesaja, Jeremia, Hesekiel, Hosea Joel, Amos, Obadja, Mika naSefanja ayehe oya popya oshinima shoka.