Inda koshikalimo

Inda koshikalimo

ONTOPOLWA 12

“Ine ya lombwela sha itaa popi momayele”

“Ine ya lombwela sha itaa popi momayele”

1-3. (a) Aalongwa yaJesus mboka ya li haye ende naye oya li ye na uuthembahenda wi ikalekelwa wuni, nongiini a li e shi ningi oshipu kuyo ya dhimbulukwe shoka e ya longo? (b) Omolwashike aantu haya dhimbulukwa nuupu omathaneko ngoka taga hokitha?

 AALONGWA yaJesus mboka ya li haye ende pamwe naye, oya li ye na uuthembahenda wi ikalekelwa wokulongwa kuye mwene e li Omulongi Omunene. Oyu uvu ewi lye sho te ya fatululile Oohapu dhaKalunga noku dhi ya longa. Molwaashoka pethimbo mpoka oohapu dhe kadha li dha nyolwa natango, oya li ye na oku dhi kaleka momadhiladhilo gawo nomomitima dhawo. * Ihe Jesus okwa li e ya kwathele ya dhimbulukwe nuupu shoka e ya longo. Ngiini mbela? Omoku ya longa ta longitha omathaneko tago opalele.

2 Omuntu iha dhimbwa naanaa ethaneko ndyoka tali hokitha. Omunyoli gumwe okwa ti kutya omathaneko “ohaga kwathele aantu ya kale ya fa ye wete shoka taya lombwelwa” nohaga thindile “shoka tashi popiwa momadhiladhilo gawo.” Ohage tu kwathele tu uve ko oshinima nziya, molwaashoka ohatu kala tu na ethano lyaashoka tashi popiwa momadhiladhilo. Omathaneko ohaga mwenyopaleke oohapu, nohage tu longo iinima mbyoka ihayi zi mo momitse dhetu.

3 Kombanda yevi kakwa li nando omulongi gumwe a longo aantu omathaneko taga pondola e vule Jesus Kristus. Omathaneko ge ohaga dhimbulukiwa nuupu nokunena. Omolwashike a li e ga longitha unene mokulonga aantu? Oshike sha ningitha omathaneko ge ga kale taga hokitha noonkondo? Ongiini tatu vulu oku ga longitha nuukeka?

Omolwashike a li a longitha omathaneko?

4, 5. Omolwashike Jesus a li a longitha omathaneko?

4 Ombiimbeli oya gandja omatompelo gaali ga simana kutya omolwashike Jesus a li ha longitha omathaneko. Lyotango, okwe shi ningi opo omahunganeko ga gwanithwe. MuMateus 13:34, 35, otatu lesha kutya “Jesus okwe dhi lombwele aantu ta popi momayele, ye ine ya lombwela sha itaa popi momayele. Opo oohapu ndhoka dha popiwa komuhunganeki, dhi ninge dhoshili, sho ta ti: ‘Ongame tandi popi momayele.’” Omuhunganeki ngoka a popiwa muMateus oye a nyola Episalomi 78:2. Okwa li a nwethwa mo a nyole ngaaka kombepo ondjapuki yaKalunga omathelemimvo komeho manga Jesus inaa valwa. Shika itashi kumitha tuu sho Jehova a kala a hunganeka nale uule womathelemimvo kutya Mesias ota ka longitha omathaneko mokulonga aantu! Shika otashi ulike lela kutya Jehova okwa lenga omukalo ngoka.

5 Etompelo etiyali, Jesus okwa longitha omathaneko opo a tutike mboka ye na omitima ‘omikukutu.’ (Mateus 13:10-15; Jesaja 6:9, 10) Omathaneko ohaga holola puuyelele iikala yomitima dhaantu. Poompito dhimwe, Jesus okwa li a hala aapulakeni ye ya pule opo e ya fatululile nawa shoka a hala okutya. Aaifupipiki oya li ye mu pula, ihe aanuuntsa naamboka kaaye na ko nasha inaye shi ninga. (Mateus 13:36; Markus 4:34) Omathaneko oga li ga kwathele mboka ya sa ondjala pambepo yu uve ko oshili, ihe inaga kwathela nando mboka yi ishi uunambano.

6. Omathaneko gaJesus oga li ga kwathele aantu momikalo dhini?

6 Omathaneko gaJesus oga li ga kwathele aantu momikalo dhi ili nodhi ili. Oga pendutha ohokwe opo aantu ya pulakene kuye noga li ge ya kwathele yu uve ko iinima nuupu. Ngaashi sha tumbulwa metetekelo oga li ga kwathele aapulakeni ye ya dhimbulukwe oohapu dhe. Jesus okwa longitha omathaneko ogendji kaaku na we mEuvitho lyokOndundu ndyoka tali adhika muMateus 5:3–7:27. Okwa longitha omipopyofano dha konda 50 mEuvitho ndyoka. Opo tu uve ko kutya okwa li ta longitha omathaneko shi thike peni, natu kaleke momadhiladhilo kutya oohapu dhEuvitho ndyoka otadhi vulu okuleshwa muule wominute 20 lwaampo. Shoka osha hala okutya, konyala moosekonde 20 kehe okwa longitha ethaneko ngele otwa yalula uupokati womipopyofano ndhoka a longitha. Jesus okwa li a mono kutya osha simana lela okulongitha omathaneko.

7. Omolwashike tu na okulongitha omathaneko ngaashi Jesus?

7 Tu li aalanduli yaJesus otwa hala okuholela omukalo gwe gwokulonga aantu mwa kwatelwa okulongitha omathaneko. Ngaashi owala oondya hadhi tokola elaka ngele dha tulwa iitowaleki, nelongo lyetu otali ka kala tali hokitha ngele ohatu longitha omathaneko taga ti sha. Omuntu ota vulu okuuva ko ooshili dhomuule nuupu ngele tatu longitha omathaneko ga dhiladhilwa nawa. Natu tale kiinima yimwe mbyoka ya li ya ningitha omathaneko gaJesus ga kale taga longo. Oku shi ninga otashi ke tu kwathela tu mone nkene tu na oku ga longitha nuukeka.

Okwa li a longitha omafaathanitho omapu

Jesus okwa longitha uudhila noongala e tu ulukile nkene Kalunga he tu sile oshimpwiyu

8, 9. Ongiini Jesus a li a longitha omafaathanitho omapu, noshike sha li she ga ningitha ga kale taga pondola?

8 Olundji Jesus okwa li a longo aantu ta longitha omafaathanitho omapu noge li paufupi. Omukalo ngoka ogwa li gwa kwathele aantu yu uve ko nawa ooshili dhopambepo noya kale ye na ethano lya yela lyaashoka te ya longo. Pashiholelwa, opo a kwathele aalongwa ye kaaya kale niimpwiyu yakehe siku, okwa faathanitha onkalo yawo “noondhila dhokegulu” nosho wo ‘noongala dhokelundu.’ Oondhila ihadhi kunu dho ihadhi teya noongala ihadhi longo dho ihadhi iningile oonguwo. Ihe nonando ongaaka, Kalunga ohe dhi sile oshimpwiyu. Oshipu okupopya kutya ngele Kalunga oha sile oshimpwiyu oondhila noongala, osha yela kutya ote ke shi ningila aantu mboka taya ‘kongo tango Uukwaniilwa.’ — Mateus 6:26, 28-33, yelekanitha KB.

9 Jesus okwa li wo a longitha omifethelamo opo a kwathele aapulakeni ye yu uve ko iinima nawa. Momufethelamo omupopi oha faathanitha oshinima shontumba noshikwawo. Jesus okwa li a longitha omifethelamo omipu nokuuviwa ko. Oshikando shimwe okwa lombwele aalongwa ye a ti: “One uuyelele wuuyuni.” Aalongwa ye oya li yu uvite ko nawa omufethelamo ngoka kutya uuyelele wawo otawu ka minikila okupitila miilonga nomoohapu dhawo nomokukwathela yalwe ya simaneke Kalunga. (Mateus 5:14-16) Omifethelamo dhimwe ndhoka Jesus a longitha odho: “One omongwa gwevi” nosho wo “ongame omuviinu, one iitayi.” (Mateus 5:13; Johannes 15:5) Omipopyofano ndhoka ohadhi uviwa ko nuupu.

10. Tumbula iiholelwa yimwe yomathaneko ngoka to vulu okulongitha uuna to longo aantu.

10 Ongiini to vulu okulongitha omathaneko uuna to longo aantu? Ino pumbwa okupopya omahokololo omaleeleka ga kitakana. Longitha owala omafaathanitho giinima mbyoka ya tseyika nawa. Natu tye nduno otamu kundathana kombinga yeyumuko nowa hala okuyelithila omuntu kutya oshipu kuJehova okuyumudha aasi. Efaathanitho lini to ka longitha? Ombiimbeli otayi yelekanitha eso noomposi. Oto vulu wu tye: “Kalunga ota ka yumudha aasi nuupu, ngaashi owala omuntu ta pendula gumwe ngoka a kotha.” (Johannes 11:11-14) Natu tye nduno owa hala wu kwathele omuntu a mone kutya aanona oya pumbwa okuulukilwa ohole nokupewa eitulomo opo ya pondole monkalamwenyo. Oshiholelwa shini to ka longitha? Ombiimbeli otayi faathanitha aanona ‘niitutuma yomuolivi.’ (Episalomi 128:3) Oto vulu wu tye: “Ngaashi owala omuti hagu kala gwa pumbwa oonte dhetango nomeya, naanona wo ohaya kala ya pumbwa okuulikilwa ohole nokupewa eitulomo.” Ngele to longitha omafaathanitho omapu, aapulakeni yoye otaye ku uva ko nuupu.

Omathaneko giinima yakehe siku

11. Gandja iiholelwa mbyoka tayi ulike kutya omathaneko gaJesus oga li ga kankamena kiinima mbyoka a li a mono sho ta putuka muGalilea.

11 Kapu na ngoka e vule Jesus mokulongitha omathaneko ga pamba onkalamwenyo yaantu. Omathaneko ge ogendji oga li kombinga yiinima mbyoka a li ha mono esiku nesiku muGalilea moka a putukila. Dhiladhila owala sho a li okanona. Okwa mono iikando oyindji yina ta tsu, ta pilulile efulika mondombo, ta tema olamba nota kombo egumbo. (Mateus 13:33; 24:41; Lukas 15:8) Okwa mono olundji aayuli yoohi taya umbile oonete dhawo mefuta lyaGalilea. (Mateus 13:47) Okwa kala nokutala iikando nkene aanona taya tutula uudhano poondambo. (Mateus 11:16) Okwa li wo a mono iinima mbyoka hayi ningwa olundji nokwe yi tumbula momathaneko ge ngaashi eyele lyomukuni, oshituthihango nosho wo ombuto tayi piti. — Mateus 13:3-8; 25:1-12; Markus 4:26-29.

12, 13. Omolwashike Jesus a longitha ondjila ndjoka ya za ‘kuJerusalem yu uka kuJeriko’ meyele lye a yelithe oshitsa she kombinga yomuSamaria omunamutimahenda?

12 Jesus okwa li a longitha omathaneko giinima mbyoka yi shiwike nawa kaapulakeni ye. Pashiholelwa, okwa longitha eyele lyomuSamaria omunamutimahenda a ti: ‘Omulumentu gwontumba okwa li ta zi kuJerusalem u uka kuJeriko nokwa adhika kaayugi. Oye mu hula oonguwo noye mu mokagula e taye mu thigi e na okamwenyo okashona.’ (Lukas 10:30) Osha yela kutya Jesus okwa li ta popi ondjila ndjoka ya za ‘kuJerusalem yu uka kuJeriko’ opo a yelithe oshitsa she. Eyele ndika okwe li hokolola muJudea shoka sha tegama naJerusalem, naapulakeni ye oya li ye shi nawa ondjila ndjoka. Oya li ya nika oshiponga okweendwa komuntu oye awike. Aayugi oya li haya holama mooha dhayo nuupu, molwaashoka oya li kooha dhoshilando, yo oya ngolyauka nokaya li hayi endwa unene.

13 Jesus okwa li wo a kwatela mo uuyelele wulwe mboka wu shiwike nawa kombinga yondjila ndjoka ya za ‘kuJerusalem yu uka kuJeriko.’ Meyele moka okwa ti kutya omuyambi oye a li e ende tango nondjila ndjoka nokonima Omulevi, ihe ayehe kapu na ngoka a kwathele omulumentu ngoka. (Lukas 10:31, 32) Aayambi oya li haya yakula motempeli muJerusalem nAalevi oya li haye ya kwathele. Uuna aayambi nAalevi itaaya longo motempeli oyendji yomuyo oya li haya kala muJeriko shoka sha li ookilometa 23 okuza muJerusalem. Oya li haya monika taya ende nondjila ndjoka. *

14. Ngele tatu longitha omathaneko, ongiini tatu vulu okukaleka aapulakeni yetu momadhiladhilo?

14 Otu na okukaleka aapulakeni yetu momadhiladhilo uuna tatu longitha omathaneko. Oshike tashi ke tu kwathela tu longithe omathaneko tago opalele aapulakeni yetu? Otu na okutala komimvo dhawo, eputuko lyawo, onakuziwa yawo nokomaithano gawo. Pashiholelwa, ethaneko kombinga yuunamapya nuuteku wiimuna otali uviwa ko nuupu kaantu mboka haya litha nohaya longo omapya, okuyelekanitha naantu yomiilando. Otatu vulu wo okulongitha omathaneko ga kankamena kiinima yakehe siku mbyoka aapulakeni yetu haya ningi ngaashi omaipyakidhilo gawo, oyana, omagumbo gawo, shoka ye hole nosho wo kiikulya.

Omathaneko giinima yomeshito

15. Omolwashike itashi kumitha sho Jesus a li e shi nawa eshito?

15 Omathaneko ogendji gaJesus otaga holola kutya oku shi nawa eshito, ngaashi iimeno, iinamwenyo nosho wo onkalo yombepo. (Mateus 16:2, 3; Lukas 12:24, 27) Ontseyo ndjoka okwe yi adha peni? Okwa li ha kala nokunongela iinima yomeshito sho ta putuka muGalilea. Oye wo “omutango gwiishitwa ayihe,” na Jehova okwa li e mu longitha e li “engomba” mokushita iinima ayihe. (Aakolossa 1:15, 16; Omayeletumbulo 8:30, 31) Onkee ano, itashi kumitha sho Jesus a li e shi kehe shimwe meshito. Natu tale nkene a longitha ontseyo ye ndjoka nuukeka.

16, 17. (a) Oshike tashi ulike kutya Jesus okwa li e shi nawa iikala yoonzi? (b) Oshiholelwa shini tashi ulike shili kutya oonzi odhi shi ewi lyomusita gwadho?

16 Dhimbulukwa kutya Jesus okwi ipopi e li “Omusita omwaanawa” naalanduli ye oye li “oonzi.” Oohapu dhe otadhi ulike kutya okwa li e shi nawa iikala yoonzi. Okwa li a tseya ekwatathano lyi ikalekelwa ndyoka hali kala pokati kaasita noonzi dhawo. Okwa li e shi kutya oonzi ohadhi wilikwa nuupu komusita gwadho nohadhi mu landula aluhe mpoka ta yi. Omolwashike oonzi hadhi landula omusita gwadho? Jesus okwa ti: “Oshoka odhi shi ewi lye.” (Johannes 10:2-4, 11) Mbela oonzi odhi shi shili ewi lyomusita gwadho?

17 Omulumentu gwedhina George A. Smith ngoka e shi mona nomeho ge okwa nyola membo lye The Historical Geography of the Holy Land a ti: “Esiku limwe manga tatu vululukwa pomuthima gumwe gu li muJudea, opwa li pwe ya omausita gatatu nenge gane lwaampo. Omausita oga li ga yi mumwe notwa li twa kumwa kutya otaya ka tongola ngiini. Ihe konima sho oonzi dha nu nokudhana, aasita oya tameke okuya okayenda nampadhi koombinga dhi ili nodhi ili dhesilu, omusita kehe ohi ithana momukalo gwi ili, noonzi ohadhi itongola dho dhene dhu uka hoka omusita gwadho a gama tadhi yi melandulathano ngaashi dhi ile.” Jesus okwa li a hogolola omathaneko omawanawa kaaku na we opo a yelithe shoka ta popi. Ngele otatu dhiginine omalongo ge nokuvulika kugo e tatu ga landula, nena otatu ka kala mewiliko lye e li “omusita omwaanawa.”

18. Openi tatu vulu okwaadha omathaneko kombinga yeshito lyaJehova?

18 Ongiini tatu vulu okulongitha omathaneko ga kankamena kiinima yomeshito? Otatu vulu okulongitha omaukwatya omakumithi giinamwenyo tu kwathele aapulakeni yetu yu uve ko nuupu. Openi tatu vulu okwaadha uuyelele kombinga yeshito lyaJehova? Ombiimbeli otayi popi iinamwenyo yomaludhi ogendji, nomathimbo gamwe oya longitha omaukwatya giinamwenyo momukalo gwopathaneko. Ombiimbeli oya popya okuya ondapo ngaashi ompengu (omenye) yokoondundu nomatotono (etotongwe) nokukala twa kotoka ngaashi omayoka noonguti. * (1 Ondjalulo 12:8; Habakuk 1:8; Mateus 10:16) Otatu vulu wo okwaadha omathaneko mOshungolangelo no-Awake! nosho wo miileshomwa yilwe mbyoka ya nyanyangidhwa kOonzapo dhaJehova. Miileshomwa mbyoka ohatu adha mo omafaathanitho omapu giinima oyindji iikumithi yomeshito lyaJehova.

Omathaneko giinima mbyoka aantu ye shi

19, 20. (a) Opo Jesus a pukulule mboka ye na eitaalo lya puka, oshiningwanima shini a li a popi? (b) Ongiini tatu vulu okulongitha iinima mbyoka ya ningwa shili, niimoniwa uuna tatu longo aantu?

19 Otatu vulu okulongitha omathaneko taga hokitha ga kankamena kiinima yoshili. Oshikando shimwe Jesus okwa li a popi oshiningwanima sholela a pukulule mboka ye na eitaalo lya puka kutya iiponga ohayi adha mboka ye yi ilongela. Okwa ti: “Omu shi, aantu mbeyaka omulongo nayahetatu sho ya li ya gwilwa koshungongulu yomuSiloa e taa si, oya li aalunde unene ando ye vule aantu yalwe mboka ye li muJerusalem?” (Lukas 13:4) Aantu mboka 18 inaya sa molwaashoka ya yona kuKalunga. Ihe eso lyawo linyanyalitha oli li oshizemo ‘shethimbo nombaadhilila.’ (Omuuvithi 9:11, NW) Kungeyi, Jesus okwa aneke pomutenya omalongo giifundja mokupopya oshiningwanima shoka aapulakeni ye ya tseya nawa.

20 Ongiini tatu vulu okulongitha iinima mbyoka ya ningwa shili nosho wo iimoniwa ngele tatu longo aantu? Natu tye nduno otamu kundathana nkene omahunganeko gaJesus ge na ko nasha nehulilo lyuuyuni taga gwanithwa. (Mateus 24:3-14) Oto vulu okutumbula oonkundana oontalala kombinga yiita, ondjala nekakamo lyevi wu ulike kondandalunde kutya iinima mbyoka otayi gwanithwa lela. Natu tye nduno owa hala okuulukila gumwe kutya okuzala omuntu omupe osha kwatela mo shike. (Aaefeso 4:20-24) Openi to vulu okwaadha iimoniwa mbyoka? Omokukonakona omaputuko gi ili nogi ili gooitaali ooyakwetu nomiileshomwa yetu.

21. Ondjambi yashike tatu ka mona ngele ohatu longo aantu Oohapu dhaKalunga?

21 Jesus okwa li shili Omulongi Onkulungu ngaashi twe shi mono moshitopolwa shika. Oshilonga she shakehe siku osha li ‘okulonga aantu nokuuvitha elaka etoye.’ (Mateus 4:23) Natse otu na okuninga sha faathana. Otatu ka mona ondjambi kaayi shi okuyelekwa nasha uuna tatu shi ningi. Ngele tatu longo aantu, nena otatu gandja sha kuyo, nokugandja hoka ohaku tu etele elago. (Iilonga 20:35) Ohatu kala twa nyanyukwa molwaashoka otu shi kutya otatu gandja oshili kombinga yaJehova, oshinima shoka shi na ongushu tayi kalelele. Otatu ka kala wo twa mbilipalelwa molwaashoka otu shi kutya otwa landula oshiholelwa shaJesus, Omulongi Omunene ngoka a li kombanda yevi.

^ Ehokololo lyotango lya nwethwa mo lyonkalamwenyo yaJesus yokombanda yevi otali adhika mEvaangeli lyaMateus, ndyoka lya nyolwa omimvo hetatu konima yeso lyaJesus.

^ Jesus okwa ti wo kutya omuyambi nOmulevi oya li taya ‘zi kuJerusalem,’ shoka tashi ulike kutya oya li taya thigi po otempeli. Kungeyi, kaya li ye na eipopilo lyasha kutya omulumentu ngoka oye mu pitilile molwaashoka ota monika a fa a sa noinaya hala okukala ya nyata shoka tashi ke ya ningitha ya kale uule wokathimbo inaaya gwana okulonga motempeli. — Levitikus 21:1; Numeri 19:16.

^ Opo wu mone uuyelele oundji nkene Ombiimbeli ya longitha omaukwatya giinamwenyo, tala o-Insight on the Scriptures, embo lyo-1, epandja 268, 270-271, lya nyanyangidhwa kOonzapo dhaJehova.