Inda koshikalimo

Inda koshikalimo

ONTOPOLWA 11

“Oondjokana nadhi simanekwe”

“Oondjokana nadhi simanekwe”

‘Nyanyukilwa omukulukadhi gwoye wa za naye kuufuko.’ — OMAYEL. 5:18.

1, 2. Epulo lini tatu ka kundathana, nomolwashike?

MBELA owa hokana nenge owa hokanwa? Ngele osho, ondjokana yeni ohayi mu etele ngaa enyanyu nenge oyi na omaupyakadhi ga kwata miiti? Mbela ngoye nakuume koye kopandjokana omu holathane we ngaa? Mbela omu li mo owala, ihe kamu na enyanyu lyasha? Ngele osho, otashi vulika mwa nika oluhodhi sho kaamu na we ekwatathano lyopahole. Wu li Omukriste, osha yela kutya owa hala ondjokana yeni yi kale tayi simanekitha Jehova Kalunga ngoka wu hole. Onkee ano, onkalo moka wu li ngashingeyi otayi ku ipulitha noku ku etela omaupyakadhi. Ihe nando ongaaka, ino dhiladhila kutya onkalo yeni itayi vulu okulunduluka.

2 Kunena opu na aaihokani Aakriste mboka ya li moondjokana kaayu uvitile mo elago. Ihe ngashingeyi oondjokana dhawo otadhi ende nawa, molwaashoka oya ninga oonkambadhala dha mana mo opo ya koleke ekwatathano lyawo. Nangoye oto vulu oku shi ninga muyoye. Ngiini mbela?

HEDHA POPEPI NAKALUNGA NOSHO WO NAKUUME KOYE KOPANDJOKANA

3, 4. Omolwashike aaihokani taya ka kala ye na ekwatathano ewanawa ngele oya hedha popepi naKalunga? Shi thaneka.

3 Ngoye nakuume koye kopandjokana otamu vulu okukala mu na ekwatathano ewanawa ngele tamu kambadhala okuhedha popepi naKalunga. Omolwashike mbela? Natu shi thaneke. Dhiladhila ando pu na ondundu yi na ekota enene noya honga kondungu. Omulumentu gwontumba okwa thikama pekota lyondundu ndjoka a gama kombinga yokolundume, omanga omukulukadhi gwontumba a thikama pekota lyayo a gama kombinga yokolukadhi. Ayehe otaya tameke okulonda kuyo. Manga ayehe ye li natango pekota lyondundu, pokati kawo opu na oshinano oshile. Ihe sho kehe gumwe ta tsikile okulonda u uka kondungu yayo, oshinano shoka shi li pokati kawo otashi ende tashi fupipala. Mbela owu wete shoka tatu ilongo meudhi ndika kutya oshoshili?

4 Oonkambadhala ndhoka to ningi opo wu longele Jehova nomutima aguhe otadhi vulu okuyelekanithwa noonkambadhala ndhoka omuntu ha ningi ngele ta londo kondundu. Molwaashoka owu hole Jehova, oto ningi nale oonkambadhala ndhoka dhokulonda ondundu pathaneko. Ihe ngele ngoye nakuume koye kopandjokana kamu holathane we, otashi vulika kehe gumwe gwomune ta londo u uka kombinga yimwe yi ili yondundu ndjoka. Mbela oshike tashi ka ningwa po ngele omwa tsikile okulonda? Petameko pokati keni otapu ka kala oshinano oshile. Ihe ngele omwa ningi oonkambadhala mu hedhe popepi naKalunga, sha hala okutya, ngele omwa tsikile okulonda kondundu pathaneko, otamu ka kalathana popepi, ngaashi aantu mboka ye li kondungu yondundu. Ngele owa hala okuhedha popepi nakuume koye kopandjokana, owu na tango okuhedha popepi naKalunga. Ihe ongiini tamu vulu oku shi ninga?

Ngele omwa tula miilonga uunongo wopaMbiimbeli, otamu ka koleka ondjokana yeni

5. (a) Omomukalo guni omuntu ta vulu okuhedha popepi naJehova nosho wo nakuume ke kopandjokana? (b) Jehova oha tala ko ngiini ondjokana?

5 Omukalo gumwe gwa simana tamu vulu okulonda ondundu pathaneko mu li aaihokani, ogwo okupulakena komayele ngoka ge li mOohapu dhaKalunga. (Eps. 25:4; Jes. 48:17, 18) Onkee ano, tala komayele gokondandalunde ngoka ga gandjwa komuyapostoli Paulus taga ti: “Oondjokana nadhi simanekwe kaantu ayehe.” (Heb. 13:4) Shika osha hala okutya shike? Uutumbulilo ‘simaneka’ otawu ulike kutya oshinima osha lengwa noshi na ondilo. Jehova naye osho naanaa ha tala ko oondjokana ngawo.

INYENGITHWA KOHOLE YOKUHOLA KALUNGA NOMUTIMA AGUHE

6. Omolwashike Paulus a gandja omayele ge na ko nasha nondjokana, nomolwashike sha simana oku shi kaleka momadhiladhilo?

6 Mu li aapiya yaKalunga, ngoye nakuume koye kopandjokana omu shi shi kutya ondjokana oyi li oshinima shi na ondilo noshiyapuki. Jehova oye e yi tota po. (Lesha Mateus 19:4-6.) Ihe ngele ngashingeyi omu na omaupyakadhi mondjokana yeni, okutseya owala kutya ondjokana oya simana otashi vulika itaashi mu inyengitha mu kale mu holathane nomwa simanekathana. Mbela oshike tashi vulu oku mu inyengitha mu shi ninge? Ndhindhilika nawa nkene Paulus a kundathana kombinga yokusimanekathana mondjokana. Ina tya kutya ‘oondjokana odha simana,’ ihe pehala lyaashono, okwa ti kutya ‘oondjokana nadhi simanekwe.’ Ka li owala ta popi ngeya, ihe okwa li ta gandja ekumagidho. * Okukala wu shi kutya okwa li ta gandja ekumagidho otashi ke ku kwathela wu kale ishewe ho simaneke kuume koye kopandjokana. Omolwashike shi li ngawo?

7. (a) Oho vulika kiipango yOmbiimbeli yini, nomolwashike? (b) Iizemo iiwanawa yini hayi etithwa kokukala hatu vulika?

7 Dhiladhila uule wokathimbo kombinga yankene wa tala ko iipango yOmbiimbeli yimwe, ngaashi elombwelo okuninga aantu aalongwa nenge ekumagidho okukala hatu yi kokugongala. (Mat. 28:19; Heb. 10:24, 25) Osha yela kutya okuvulika kiipango mbyoka omathimbo gamwe kashi shi oshipu. Aantu mboka ho uvithile otashi vulika ya kale inaaya hala okupulakena nenge pamwe iilonga yoye yokwiikongela omboloto tashi vulika yi ku vulithe noonkondo e tashi kala oshidhigu kungoye okuya kokugongala kwopaKriste. Ihe nando ongaaka, oto tsikile okuuvitha etumwalaka lyUukwaniilwa noto tsikile okukala ho yi kokugongala kwopaKriste. Kapu na gumwe ta vulu oku shi ku keelela, nokuli naSatana ite shi vulu. Omolwashike mbela? Omolwaashoka ohole yoye yokuhola Jehova nomutima aguhe otayi ku inyengitha wu vulike kiipango ye. (1 Joh. 5:3) Ohashi eta iizemo iiwanawa yini? Okukutha ombinga miilonga yokuuvitha nokuya kokugongala ohashi ku etele ombili yokomutima nenyanyu enene molwaashono owu shi kutya oto longo ehalo lyaKalunga. Naashono ohashi ku koleke wo. (Neh. 8:10) Oshike tatu ilongo mwaashoka twa kundathana ngashingeyi?

8, 9. (a) Oshike tashi vulu oku ku inyengitha wu vulike kekumagidho li na ko nasha nokusimaneka ondjokana, nomolwashike? (b) Otatu ka kundathana iitsa iyali yini?

8 Ngaashi owala ohole yoye yomuule yokuhola Kalunga hayi ku inyengitha wu vulike kelombwelo lyokuuvithila aantu nokukala ho kala pokugongala nonando kashi shi oshipu, osho wo otayi ku inyengitha wu vulike kekumagidho lyOmbiimbeli ndyoka tali ti kutya “oondjokana nadhi simanekwe,” nonando osha fa oshidhigu okuningwa. (Heb. 13:4; Eps. 18:29; Omuuv. 5:4) Niishewe, ngaashi naanaa Kalunga ha laleke nuuyamba oonkambadhala dhoye dhokukutha ombinga miilonga yokuuvitha noyokuya kokugongala, ota ka ndhindhilika wo oonkambadhala ndhoka ho ningi opo wu simanekithe ondjokana yoye note ke ku laleka nuuyamba. — 1 Tes. 1:3; Heb. 6:10.

9 Ihe ongiini to vulu okukaleka ondjokana yeni yi shi okusimanekwa? Owa pumbwa okuyanda eihumbato ndyoka tali vulu oku yi yona. Niishewe, owa pumbwa okukatuka oonkatu ndhoka tadhi vulu okukoleka ondjokana yeni.

YANDA OMAPOPYO NEIHUMBATO NDYOKA TALI VULU OKUDHINITHA ONDJOKANA YENI

10, 11. (a) Eihumbato lini hali dhinitha ondjokana? (b) Epulo lini tu na okupula ookuume ketu kopandjokana?

10 Omukulukadhi gumwe Omukriste okwa popile a ti: “Ohandi galikana Jehova a kwathele ndje ndi idhidhimike.” Okwa li ti idhidhimikile shike? Okwa li a yelitha a ti: “Omusamane gwandje ohu ula ndje omalaka omadhigu. Nando kandi na iilalo kolutu, omalaka omadhigu ngoka hu ula ndje ta ti kutya ‘owa lulila ndje!’ nosho wo kutya ‘ngoye ogwowala!’ oge ehameka nayi omutima gwandje.” Omukulukadhi nguka okwa popya oshinima sha kwata miiti noonkondo, okuulathana omalaka omadhigu mondjokana.

11 Kashi yemateka tuu ngele ookuume kopandjokana Aakriste tayu ulathana omalaka omadhigu, taye ehamekathana pamaiyuvo nuuwehame mboka ihaawu zi po nuupu! Osha yela kutya aaihokani mboka haa ulathana omalaka omadhigu, oondjokana dhawo kadhi shi okusimanekwa. Mbela ne ondjokana yeni oyi li ngiini? Omukalo gumwe moka to vulu okumona kutya otayi ende ngiini, omokupula kuume koye kopandjokana to ti: “Oohapu dhandje ohadhi ku gumu ngiini?” Ngele oku uvite kutya olundji ohadhi mu ehameke pamaiyuvo, ninga omalunduluko nehalo ewanawa mpoka sha pumbiwa opo ondjokana yeni yi hwepopale. — Gal. 5:15; lesha Aaefeso 4:31.

12. Ongiini okulongela Kalunga kwomuntu taku vulu okukala itaaku tompola sha koshipala shaKalunga?

12 Dhimbulukwa kutya omukalo moka ho longitha elaka lyoye mondjokana ohagu gumu ekwatathano lyoye naJehova. Ombiimbeli otayi ti: “Ngele ku na ngoka ta dhiladhila kutya ota longele Kalunga, ndele ita pangele okupopya kwe, nena elongelokalunga lye itali tompola sha, oti ifundjaleke owala.” (Jak. 1:26) Okupopya kwoye oku na lela ekwatathano nokulongela kwoye Kalunga. Ombiimbeli itayi yambidhidha edhiladhilo ndyoka kutya shoka aantu haya ningi komagumbo gawo kashi na oshilonga, shampa owala omuntu ha longele Kalunga. Ino ifundjaleka. Omukalo moka hatu longele Kalunga ogu li oshinima sha kwata miiti. (Lesha 1 Petrus 3:7.) Otashi vulika wu na uunkulungu nosho wo uulaadhi wontumba, ihe ngele oho ehameke kuume koye kopandjokana moku mu ula omalaka omadhigu, nena oto dhinitha ondjokana nokulongela Kalunga kwoye otaku kala itaaku tompola sha koshipala she.

13. Ongiini aaihokani taya vulu okweehamekathana pamaiyuvo?

13 Aaihokani oya pumbwa wo okuyanda okweehamekathana pamaiyuvo momikalo dhimwe dhi ili. Tala kiiholelwa iyali: Natu tye nduno omukulukadhi inaa hokanwa oha dhengele olundji omusamane Omukriste a hokana opo e mu pule omayele nohaya popi ethimbo ele, nenge omumwatate inaa hokana oha longo miilonga yomomapya ethimbo ele oshiwike kehe nomumwameme Omukriste a hokanwa. Mboka ya hokana miiholelwa mbika otashi vulika ya kale haya ningi iinima mbyoka nomatompelo omawanawa, ihe mbela eihumbato lyawo otali vulu okuguma ngiini ookuume kawo kopandjokana? Omukulukadhi gumwe ngoka a tsakaneka onkalo ya tya ngaaka okwa ti: “Okutala omusamane gwandje ta longitha ethimbo olindji nokugandja eitulomo olindji komumwameme gumwe megongalo ohashi yemateke ndje. Ohashi ningitha ndje ndi kale ndi uvite nda fa kaandi na oshilonga.”

14. (a) Oshinakugwanithwa shini shomondjokana sha tsuwa omuthindo muGenesis 2:24? (b) Otu na okwiipula shike?

14 Oshi shi okuuviwa ko sho nakuhokanwa ngoka nosho wo mboka ye li moonkalo dha fa ndhoka haye ehamekwa kiinima mbyoka. Ookuume kawo kopandjokana ohayi ipwililike oshipango shaKalunga sha simana shi na ko nasha nondjokana shoka tashi ti: ‘Omulumentu oku na okuthiga po he nayina e ta kwatathana nomukadhi.’ (Gen. 2:24) Nonando aaihokani oye na okukala haya simaneke natango aavali yawo, oshinakugwanithwa shotango shoka Kalunga e ya pa, osho okusila oshimpwiyu ookuume kawo kopandjokana. Sha faathana, aaihokani oye hole ooitaali ooyakwawo nomutima aguhe, ihe oshinakugwanithwa shawo shotango osho okugandja eitulomo olindji kookuume kawo kopandjokana. Onkee ano, ngele aaihokani Aakriste ohaya longitha ethimbo olindji unene okukala nooitaali ooyakwawo nenge okukala tayi igogo muyo, unene tuu mboka yuukashike ko okantu wi ili, otayi iyetele omaupyakadhi moondjokana dhawo. Mbela oshinima shoka oshe etitha okwaauvathana mondjokana yeni? Ipula to ti: ‘Mbela ohandi gandja eitulomo nokulongitha ethimbo okukala pamwe nakuume kandje kopandjokana noku mu ulukila ohole?’

15. PaMateus 5:28, omolwashike Aakriste aaihokani ye na okuyanda okugandja eitulomo olindji unene kaantu yuukashike ko okantu wi ili?

15 Kakele kaashono, aaihokani Aakriste mboka haya gandja eitulomo olindji noonkondo kaantu yuukashike ko okantu wi ili mboka kaaye shi ookuume kawo kopandjokana, otayi itula monkalo ya nika oshiponga. Shiyemateka, Aakriste yamwe mboka ya hokana oya ya miihulo naantu mboka ya kala hayi igogo muyo. (Mat. 5:28) Oshizemo, ekwatathano lyopothingo lya tya ngaaka olya ningitha yamwe ya kale tayi ihumbata momukalo itaagu simanekitha ondjokana nandonando. Natu ka taleni shoka omuyapostoli Paulus a popya shi na ko nasha noshinima shika.

‘ONTALA YONDJOKANA NAYI KALE KAAYI NA OSHIPWE’

16. Paulus okwa gandja oshipango shini shi na ko nasha nondjokana?

16 Nziya konima sho Paulus a gandja ekumagidho kutya “oondjokana nadhi simanekwe,” okwa gwedha ko elondodho tali ti: ‘Ontala yondjokana nayi kale kaayi na oshipwe. Kalunga ota ka pangula mboka ye hole oluhondelo nuuholume.’ (Heb. 13:4, yelekanitha OB-1954.) Paulus okwa longitha uutumbulilo ‘ontala yoondjokana’ okuulika kelalathano. Elalathano lya tya ngaaka ‘kali na oshipwe,’ nenge olya yogoka ngele otali ningwa owala mondjokana. Onkee ano, Aakriste ohaya vulika koohapu dha nwethwa mo ndhoka tadhi ti: ‘Nyanyukilwa omukulukadhi gwoye wa za naye kuufuko.’ — Omayel. 5:18.

17. (a) Omolwashike Aakriste ihaaye etha ya nwethwe mo ketaloko lyuuyuni li na ko nasha noluhondelo? (b) Ongiini tatu vulu okulandula oshiholelwa shoka sha tulwa po kuJob?

17 Mboka haya lala nomuntu kee shi kuume kawo kopandjokana otayu ulike kutya oya dhina thiluthilu oompango dhaKalunga dhopamikalo. Kunena aantu oyendji oya tala ko oluhondelo lu li oshinima shi li nawa. Kutya nduno aantu yamwe otaya dhiladhila ngiini shi na ko nasha noluhondelo, omataloko ga tya ngawo kage na okunwetha mo Aakriste. Yo oya tseya kutya pehulilo Kalunga oye ‘ta ka pangula mboka ye hole oluhondelo,’ ihe haantu taye ke shi ninga. (Heb. 10:31; 12:29) Onkee ano, Aakriste yashili ohaya tala ko oluhondelo ngaashi Jehova he lu tala ko. (Lesha Aaroma 12:9.) Dhimbulukwa kutya tatekulululwa Job okwa tile: ‘Onda ninga etokolo ndaa tale omukadhona nde mu haluka.’ (Job 31:1) Opo Aakriste yashili ya yande oshinima kehe shoka tashi vulu okufala moluhondelo, ohaya pangele omeho gawo noihaya tala nokahalu kaantu yuukashike ko okantu wa yooloka ko kuwawo, mboka kaaye shi ookuume kawo kopandjokana. — Tala Oshigwedhelwako “Shoka Ombiimbeli tayi ti kombinga yokuteya ondjokana nokutopoka.”

18. (a) Oluhondelo olwa kwata miiti shi thike peni koshipala shaJehova? (b) Efaathano lini li li pokati koluhondelo nokulongela iikalunga?

18 Oluhondelo olwa kwata miiti shi thike peni koshipala shaJehova? Ompango yaMoses otayi tu kwathele tu tseye nkene Jehova he lu tala ko. MuIsraeli shonale oluhondelo nokulongela iikalunga okwa li omayono ngoka haga dhipagitha aantu. (Lev. 20:2, 10) Mbela owu wete efaathano ndyoka li li pokati koluhondelo nokulongela iikalunga? Omwiisraeli ngoka a li ha longele iikalunga okwa li ta yono euvathano lye naJehova. Sha faathana, Omwiisraeli ngoka a li ta hondele okwa li ta yono euvathano lye nakuume ke kopandjokana. Aantu ayehe mboka oya li ya yono euvathano lyawo. (Eks. 19:5, 6; Deut. 5:9; lesha Maleaki 2:14.) Omolwaashono ayehe ya li ye na ondjo koshipala shaJehova Kalunga, ngoka e li omudhiginini noku shi okwiinekelwa. — Eps. 33:4.

19. Oshike tashi vulu okukwathela omuntu a koleke etokolotoko lye okuyanda oluhondelo, nomolwashike?

19 Aakriste kaye li kohi yOmpango yaMoses. Ihe nando ongaaka, ngele taya dhimbulukwa kutya muIsraeli shonale oluhondelo olwa li eyono lya kwata miiti, otashi vulu okukoleka etokolotoko lyawo lyokwaahondela. Omolwashike mbela? Dhiladhila shi na ko nasha nefaathanitho ndika tali landula: Mbela esiku limwe ono ka ya mongeleka e to tsu oongolo nokugalikana oshimenka? Oto ka tya: ‘Itandi ke shi ninga nandonando!’ Ihe mbela oto ka kala wa hala oku shi ninga ando owu pewe iimaliwa oyindji? Oto ka yamukula to ti: ‘Hasho nandonando!’ Nokuli edhiladhilo lyokukengelela Jehova mokugalikana iikalunga oli li oshinima shinyanyalitha kAakriste yashili. Sha faathana, Aakriste oye na okutonda iikala yokukengelela Kalunga kawo Jehova nosho wo ookuume kawo kopandjokana mokuyanda oluhondelo kutya nduno einyengotompelo lyawo olyashike. (Eps. 51:1, 4; Kol. 3:5) Inatu hala nandonando okuninga iinima mbyoka tayi ka nyanyudha Satana ihe otayi shekitha Jehova nayi nosho wo ondjokana ndjoka yi li elongekidho eyapuki.

NKENE TAMU VULU OKUKOLEKA EKWATATHANO LYENI MU LI AAIHOKANI

20. Oshike sha li sha ningwa po moondjokana dhimwe? Shi thaneka.

20 Kakele kokuyanda eihumbato ndyoka tali dhinitha ondjokana, oonkatu dhini to vulu okukatuka opo wu kale ishewe wa simanekitha kuume koye kopandjokana? Opo tu mone eyamukulo, natu tye nduno ondjokana oyi li ngaashi egumbo. Dhiladhila nduno oohapu dhohenda, iilonga iiwanawa nosho wo iinima yimwe iiwanawa mbyoka aaihokani haya ningilathana yi li ngaashi iinima mbyoka hayi ningitha egumbo li kale lyo opala. Ngele omu holathane lela, ondjokana yeni oya fa egumbo lyo opalekwa niinima yoku li monikitha nawa. Ngele kamu holathane we, iinima yoku li monikitha nawa mbyoka hugunina ohayi kana po, naashono ohashi ningitha ondjokana yi kale kaayi shi we yihokitha, ya fa egumbo kaali na iinima yoku li monikitha nawa. Ihe molwaashoka owa hala okuvulika koshipango shaKalunga shoka tashi ti kutya “oondjokana nadhi simanekwe,” oto ka katuka oonkatu opo wu hwepopaleke onkalo yoye. Oshinima shoka shi na ondilo osha gwana okwoopalekwa. Ongiini tamu vulu oku shi ninga? Oohapu dhaKalunga otadhi ti: “Egumbo otali tungwa po kowino, nokoondunge tali kala po lya kola; okuunongo oondunda dhalyo tadhi udhithwa omaliko gi ili nogi ili ge na ondilo nogo opala.” (Omayel. 24:3, 4) Natu taleni nkene oohapu ndhoka tadhi vulu okutulwa miilonga mondjokana.

21. Ongiini tatu vulu okukoleka kashona nakashona ondjokana yetu? (Tala wo oshimpungu “ Ongiini tandi vulu okuhwepopaleka ondjokana yetu?”)

21 Gamwe gomomaliko ge na “ondilo” haga kala momaukwanegumbo ga nyanyukwa ogo omaukwatya ngaashi ohole yashili, etilokalunga neitaalo lya kola. (Omayel. 15:16, 17; 1 Pet. 1:7) Ondjokana ohayi kala ya kola ngele mu na omaukwatya ngoka. Ihe mbela owe shi ndhindhilika ngaa kutya oshe ende ngiini opo oondunda ndhoka dha tumbulwa mOmayeletumbulo dhi kale dhu udha omaliko ge na ondilo? Odhu udhithwa iinima yi na ondilo ‘kuunongo.’ Ngele aantu oya tula miilonga uunongo wopaMbiimbeli, otawu vulu okulundulula okudhiladhila kwawo noku yi inyengitha ya pepaleke ohole yawo yokuholathana. (Rom. 12:2; Fil. 1:9) Onkee ano ngele ngoye nakuume koye kopandjokana tamu kundathana omanyolo gomOmbiimbeli mwa gundjila, ngaashi okukonakona omushangwa gwesiku nenge iitopolwa yi ikolelela kOmbiimbeli mbyoka yi li mOshungonangelo nenge mo-Awake! yi na ko nasha nondjokana, omwa fa tamu konakona oshinima oshiwanawa shoka tashi vulu okumonikitha nawa egumbo lyeni. Ngele ohole yokuhola Jehova tayi mu inyengitha mu tule miilonga omayele ngoka mwa konakona mu li aaihokani, otamu eta iinima yokumonikitha nawa pathaneko ‘moondunda’ dhegumbo lyeni. Oshizemo, otamu ka kala ishewe mu holathane mondjokana yeni.

22. Otatu ka kala tu uvite ngiini ngele otwa kambadhala okukoleka ondjokana yetu?

22 Oshoshili kutya otashi vulika tashi pula ethimbo olindji nosho wo oonkambadhala opo aaihokani ya hwepopaleke ondjokana yawo. Ihe ngele omwa kambadhala okuninga ngaashi tamu vulu, otamu ka kala mwa nyanyukwa noonkondo okutseya kutya otamu vulika koshipango shomOmbiimbeli shoka tashi ti: ‘Mokusimanekathana paathaneni oshiholelwa.’ (Rom. 12:10, OB-1954; Eps. 147:11) Komeho gaayihe, oonkambadhala dhoye okusimanekitha ondjokana yeni otadhi ke ku kaleka mohole yaKalunga.

^ okat. 6 MAahebeli ontopolwa 13 Paulus okwa li a gandja omakumagidho, mwa kwatelwa ngoka ge na ko nasha nondjokana. — Heb. 13:1-5.