1. Paradizo ti nyingɔ alengbi na nɛ, wa ye mɛ e mu ekateli ti lingɔ ni nɛ?

 NDƐ LO mɛ ko, e na paradizo kɔi ti yikayika ge le sese mɛ ndo hɛ̃ dungɔ lɛ ngɛ̃́ ti nzɔ̃ni nga na akwa ti nzɔ̃ni. Ni bombi amiliɔ̃ tɛ azi mɛ ndo sepala na siriri ti bɛ. Azi mɛ kaya paradizo ni amu ekateli ti nɛngɔ ya, ta ala lo kaya ni si ma. Ala ndo du nga na gwɛ̃ ya, azi mɛndɛ̃ ga li kaya paradizo ni. Ndo niko ti nzɔ̃ni lengbi na nɛ? Ni lengbi na paradizo ti nyingɔ! a

2. Ye ti kamwangɔ mɛ Yehova li na ndo paradizo ti nyingɔ nɛ?

² Ni du ye ti kamwangɔ hũngɔ ndenge mɛ Yehova lɛkɛ ndo kɔi mɛ nzɔ̃ni na ya gigi mɛ Satana gbinyangbi ni na kakulu lo, siɔ bɛ nga na akpengba kpale. (1 Yn. 5:19; Suma 12:12) Nzapa tɛ e ti songo ndo hũ aye ti siɔni mɛ ndo ɔ so ya gigi olo, wa lo ndo hɛ̃ e libateli tɛ lo mɛ e na gwɛ̃ ni ti nɛngɔ ya, e ngbã kpengbani na ya nyingɔ. Tɛnɛ tɛ lo ndo fa paradizo ti nyingɔ mabere ndo ti “batangɔ na tɛrɛ ti kpengbani” nga na “yaka mɛ ndo sa ngu ndoni nzɔ̃ni.” (Yis. 4:6; 58:11) Na lége ti nzɔ̃ sulu tɛ Yehova ko, azi mɛ kaya paradizo ti nyingɔ na dengɔ bɛ nga na siriri ti bɛ abɛse dungɔ lɛ ngɛ̃́ tɛ ala na ya ndangba bi mɛ asĩ na apɛnɔ.​—Yis. 54:14; 2 Tim. 3:1.

3. Prɔfesi mɛ kaya mbeti ti Yisaya shapitrɛ 65 tindó na seni ka Izraɛlɛ ti gã ngasia?

 ³ Na lége tɛ Prɔfɛta Yisaya, Yehova kambisa se ti dungɔ lɛ ngɛ̃́ mɛ azi mɛ kaya paradizo niko na dungɔ na ni. E na luangɔ tɛnɛ niko kaya mbeti tɛ Yisaya shapitrɛ 65, mɛndó ati na seni ti fãni ti uzu na bulu ti 537 uzu ti ngoi tɛ e. Na ngoi niko ndó la, Ayuda mɛndó asi ka gbɛ mbɛ ti Babilɔnɛ agbinyandó bɛ la wa ala dirindó ka kɔdɔrɔ tɛ la. Yehova sulundó azi tɛ lo wa lo za ngandó ala ya, ala lɛkɛ kɔdɔrɔ ti Yeruzalɛmɛ mɛndó gbɛ̃ wa ala di lɛkɛ Tepelo mɛndó du ndo ti vɔrɔngɔ na Yehova.​—Yis. 51:11; Zek. 8:3.

4. Prɔfesi mɛ kaya mbeti ti Yisaya shapitrɛ 65 ndo ti na seni na ngoi tɛ e ngasia?

⁴ Prɔfesi tɛ Yisaya abandandó tingɔ na seni ti fãni ti sɛ na 1919, na ngoi mɛndó awa kwa tɛ Yehova asi ka gbɛ mbɛ ti Babilɔnɛ mɛ kota kɔdɔrɔ. Na gesi, paradizo ti nyingɔ abandandó maingɔ ge lɛ sese. Awa fangɔ tɛnɛ ti Lo-lengɔ Gbia fandó ge ge ge ti zingɔ abombi wa ala ti ngandó na aseliye tɛ awakristo. Uzu ti nɛngɔ ya, ala ti awakristo ko, alandó na aseliye ti siɔni, kanda ala “gbinyangbi se ti dungɔ lɛ ngɛ̃́ tɛ ala ti nɛngɔ ya, amangbi na dangɔ bɛ tɛ Nzapa.” (Ef. 4:24) Ti biani, anzɔ̃ sulu gba mɛ Yisaya tɛnɛ tɛnɛ ni, na tingɔ na seni kaya gigi ti fãnani. Kanda ndɛ lo mɛ ko, e ndo lua ambanga anzɔ̃ sulu ni ge ya paradizo ti nyingɔ. Zia e ba se mɛ paradizo ti nyingɔ lengbi ti zangɔ e, nga na nda mɛ ta elengbi ti singɔ kaya ni ma.

SELIYE TƐ AZI MƐ KAYA PARADIZO TI NYINGƆ

5. Nga ma se mɛ Yisaya 65:13 tɛnɛ na ni, aye mɛ ndo hɛ̃ e dengɔ bɛ kaya paradizo ti nyingɔ nɛ?

⁵ Ala na sãte ti nzɔ̃ni wa ala ndo tɛ nga tɛ ti nzɔ̃ni. Prɔfesi tɛ Yisaya ahaka dungɔ lɛ ngɛ̃́ tɛ azi mɛ kaya paradizo ti nyingɔ ná dungɔ lɛ ngɛ̃́ tɛ azi mɛ ta ala kaya ni ma. (Di Yisaya 65:13.) Yehova ndo kokisa nvɛ̃ni na seni gwɛ̃ ti nyingɔ tɛ awa vɔrɔngɔ lo. E na nyingɔ vuru, Ngbangɔ, nga na tɛ ti nyingɔ mɛ ndo za e ya, e “tɛ, . . . e nyɔ, . . . [wa] e sepala.”(Ba nga Suma 22:17.) Kanda ɔngbingɔ na azi mɛ ta ala kaya paradizo ti nyingɔ ma ko, ala ndo du na “gwɛ̃ ti tɛ . . . , gwɛ̃ ti ngu . . . , [wa] ala ndo ma nga kamɛnɛ.” Ta ala ndo kokisa gwɛ̃ tɛ ala ti nyingɔ ma.​—Am. 8:11.

6. Ngasia la mbeti ti Yoele 2:21-24 ndo kambisa aye ti nzɔ̃ni mɛ kaya paradizo ti nyingɔ nɛ, wa nzɔ̃ kpale mɛ e ndo lua na lo ni nɛ?

⁶ Na ya prɔfesi tɛ Yoele ko, lo salela aye ti ngbondoni mabere: ble, vinyɔ, nga na kpɔ̃ ti olive ti fangɔ ya, Yehova ndo hɛ̃ azi tɛ lo na songo zu aye mɛ ala na gwɛ̃ ni na ya akpale ti nyingɔ. (Yoe. 2:21-24) Lo ndo li ni na lége ti Ngbangɔ, ambeti tɛ e mɛ ndo kambisa tɛnɛ ti ya Ngbangɔ, sitɛ tɛ e ti intɛrnɛtɛ, abombi, nga na lége ti akota bombi. Elengbi ti tɛngɔ tɛ niko ti nyingɔ bi zu, wa ni na zangɔ e ya, e du na sãte ti nzɔ̃ni nga na kpengba tɛrɛ.

7. Ye mɛ ndo hɛ̃ e “dengɔ bɛ nɛ”? (Yisaya 65:14)

⁷ Ala na dengɔ bɛ nga na mangbi. Awa kwa tɛ Nzapa ndo “dɛ kɔngɔ na dengɔ bɛ zu” na lo mɛ ya, Yehova ndo sepala na ala. (Di Yisaya 65:14.) Mbilimbili ná kapa ti tɛnɛ tɛ Nzapa mɛ ndo wamba bɛ e nga na nzɔ̃ dangɔ bɛ tɛ e mɛ alo na ndo kwá tɛ Yezo ndo hɛ̃ e “siriri ti bɛ.” Tɛnɛngɔ tɛnɛ niko ndoni kɔi na ayata e ti kɔli ná ti wali mɛ ge ya nyingɔ ndo hɛ̃ e dengɔ bɛ nvɛ̃ni!​—Nz. 34:8; 133:1-3.

8. Aseliye sɛ ti ngbondoni mɛ kaya paradizo ti nyingɔ nɛ?

⁸ Songo ná mangbi mɛ ka popo tɛ azi tɛ Yehova adu seliye sɛ ti ngbondoni mɛ kaya paradizo ti nyingɔ. “Mangbi” niko ndo fa na e se mɛ dungɔ lɛ ngɛ̃́ na dungɔ na ni ka gigi ti fãnani mɛ awa kwa tɛ Yehova na dungɔ na songo nga na mangbi ti kpengbani ɔngɔ omɛ ala na  ni ndɛ. (Kɔl. 3:14) Nyita wali kɔi kambisa ye mɛndó lo hũ ka tɛ awa kwa tɛ Yehova fãni ti uzu mɛndó lo tengbi na ala. Lo tɛnɛ ya: “Abɛse kaya ndasewa tɛ mbi ko, ta mbi hĩngandó ye mɛ mbi lengbi ti lingɔ ti nɛngɔ ya, mbi du na dengɔ bɛ ma. Fãni ti uzu mɛndó mbi hũ azi ndo fa bɛta songo ka popo tɛ ala adundó ka tɛ Atɛmwɛ tɛ Yehova.” Zo zu ko la na gwɛ̃ ti dungɔ na bɛta dengɔ bɛ nga na mangbi ti nzɔ̃ni ko, ayɔ ya lo du kaya paradizo tɛ e ti nyingɔ. Abɛse dangɔ bɛ mɛ azi ti lɛ gigi ndo du na ni na ndo awa kwa tɛ Yehova adu ngasia ko, ala hĩngangbi na ila ti nzɔ̃ni, nga na dɔngɔ nɔ ti nzɔ̃ni kaya ndasewa ti ndo lɛ gigi zu.​—Yis. 65:15.

9. Tɛnɛ mɛ mbeti ti Yisaya 65:​16, 17 ndo tɛnɛ na ndo akpengba kpale ti ya dungɔ lɛ ngɛ̃́ nɛ?

⁹ Ala na siriri. Yisaya 65:14 tɛnɛ ya, azi ko la akɛ̃ lingɔ kaya paradizo ti nyingɔ ko, ala ndo “dɛ kɔngɔ na lo ti pɛnɔ mɛ ka bɛ la wa ala ndo to nga to na lo mɛ ya nyingɔ tɛrɛ ala nzɛ̃.” E tɛnɛ ya nɛ na lo ti apɛnɔ mɛ awa kwa tɛ Nzapa ndo tengbi na ni nɛ? Biani, “bɛ ala na lingɔ” na apɛnɔ mɛndó ala ndo hũ, wa ta Nzapa na “hũngɔ ni fãni mɛndɛ̃ ma.” (Di Yisaya 65:16, 17.) Yehova na onzingɔ apɛnɔ tɛ e wa yɛkɛ yɛkɛ sɔngɔ bɛ tɛ e na wɛngɔ ti bwai.

10. Nda mɛ ayɔ ya, mɔ hɛ̃ sia kɔli na lo ti nzɔ̃ tangɔ li gɛrɛ mɛ mɔ na ni ti dungɔ ndoni kɔi na ayata mɔ awakristo nɛ? (Ba nga limɔ.)

¹⁰ Ndɛ lo mɛ ko, e ndo du na siriri na ngoi mɛ e ndo gwe abombi tɛ e awakristo. Ni ndo li ya, ta e kpã lɛ e gba na ndo aye ti siɔni mɛ gigi tɛ Satana ndo hɛ̃ e ma. E ndo hɛ̃ ti e ti nɛngɔ ya, siriri du kaya ndo tɛ e ti nyingɔ na ngoi mɛ e ndo fa songo, dengɔ bɛ, siriri, nzɔ̃ bɛ, nga na dede bɛ mɛ adu ale ti nyingɔ tɛ Nzapa. (Gal. 5:22, 23) Adu nvɛ̃ni kota sulu na lo tɛ e dungɔ kaya linɔ tɛ Nzapa! Azi mɛ na ngbãngɔ kaya paradizo tɛ Nzapa ti nyingɔ na hũngɔ se mɛ kapa tɛ lo mɛ aba “ndozu ti fãnani ná sese ti fãnani” na tingɔ na seni.

11. Na bangɔ mbeti ti Yisaya 65:​18, 19, nda mɛ paradizo ti nyingɔ mɛ Yehova li aba nga e nɛ, wa na lo nɛ?

¹¹ Ala ndo hɛ̃ sia kɔli wa ala nga na dengɔ bɛ. Yisaya di kambisa nda mɛ elengbi ti “dungɔ na dengɔ bɛ gba” na ya Paradizo ti nyingɔ. Yehova la li paradizo niko ti nyingɔ. (Di Yisaya 65:18, 19.) Ta ni du ye ti kamwangɔ hũngɔ ndenge mɛ Yehova ndo salela e ti nɛngɔ ya, e benda azi ti lɛ gigi mɛ ti siɔni ti nɛngɔ ya, ala ga li ge ya linɔ mɛ nzɔ̃ni ma? Anzɔ̃ sulu mɛ e na ni ndo hɛ̃ e dengɔ bɛ na lo mɛ ya, e ge ya mbilimbili, wa ni ndo to nga e ya, e kambisa tɛnɛ ti nzɔ̃ sulu ni hɛ̃ azi mɛndɛ̃.​—Yir. 31:12.

12. Mɔ ndo ma tɛrɛ mɔ ngasia na lo ti kapa mɛ kaya mbeti ti Yisaya 65:20-24 nɛ, wa na lo nɛ?

 ¹² E ndo hɛ̃ nga sia kɔli wa e ndo sepala na dangɔ bɛ mɛ e na ni ti dungɔ ge ya paradizo ti nyingɔ. Da bɛ mɔ na ndo aye zu ti nzɔ̃ni mɛ e na hũngɔ nga na lingɔ kaya gigi ti fãnani! Ngbangɔ ko kapa ya: “Ta nyingambi mɛ ndo hã mɛ̃ . . . mɛ na dungɔ na dungɔ lɛ ngɛ̃́ ti pɛ ndunu ngoi na dungɔ da ma, kanda ta bange na kpingɔ uzu ti nɛngɔ ya, bulu tɛ lo lengbi ma.” E na “kĩngɔ ada wa e na langɔ ka da, e na lungɔ ayaka wa e na tɛngɔ ale tɛ ni.” Ta e na “lengɔ kwa ti gɛgɛrɛ ma” na lo mɛ ya, “Yehova na sulungɔ e.” Nzapa tɛ e kokapa ti hɛ̃ngɔ e dungɔ lɛ ngɛ̃́ ti siriri, ti dengɔ bɛ nga na dangɔ bɛ ti nzɔ̃ni. “Uzu ti nɛngɔ ya ala ili lo” ko, lo na hĩngangɔ gwɛ̃ tɛ zo na zo wa lo na kokisangɔ gwɛ̃ tɛ azi zu mɛ na dungɔ lɛ ngɛ̃́.”​—Yis. 65:20-24; Nz. 145:16.

13. Ngasia la mbeti ti Yisaya 65:25 akambisa gbinyangbi mɛ azi mɛndɛ̃ ndo li na ya dungɔ lɛ ngɛ̃́ tɛ ala na ngoi mɛ ala ndo banda vɔrɔngɔ Yehova nɛ?

¹³ Ala na siriri. Na lége ti nyingɔ tɛ Nzapa, azi gba mɛndó na seliye ti siɔni uzu agbinyangbindó dungɔ lɛ ngɛ̃́ tɛ ala. (Di Yisaya 65:25.) Ala li kpengbani ti ziangɔ aseliye tɛ la ti siɔni. (Roma 12:2; Ef. 4:22-24) Hũngɔ ya, awa kwa tɛ Nzapa adɛ azi ti zangangɔ lengbingɔ ko, ala na ngbãngɔ bo lá kwɛ yungɔ ndo. Kanda, ta ni na gbanzingɔ Yehova ya, lo bombi “lɛ azi ndɛ̃ ndɛ̃ ndɛ̃” na ya songo nga na ya siriri tɛ lo ti kpengbani ma. (Tito 2:11) Ni du ye ti kpɛ̃nɛ mɛ bo Nzapa tɛ e mɛ nvɛ̃ ngunu zu la, lo lengbi ti lingɔ ni!

14. Ngasia la mbeti ti Yisaya 65:25 ati na seni na ndo kpale tɛ nyita kɔli kɔi nɛ?

¹⁴ Azi lengbi nvɛ̃ni ti gbinyangbingɔ seliye tɛ ala? Zia e ba se lɛlo tɛ palanga kɔi mɛndó na seliye ti mobulu ná ti bí. Abɛse lo na bulu 20 ko, lo lekisandó abulu gba ka bɔlɔkɔ na lo ti nzĩngɔ akamiɔ̃, kalangɔ ayɔ̃ da, nga na lo ti akakulu lo mɛndɛ̃. Ngoi zu lo ndo dundó dã ti tiringɔ to na azi. Ngoi mɛndó lo manda mbilimbili ti ya Ngbangɔ wa lo banda nga gwengɔ abombi tɛ Atɛmwɛ tɛ Yehova ko, lo yendó na bɛ lo kɔi ya, ni lua bɛta dungɔ lɛ ngɛ̃́: afa, paradizo ti nyingɔ. Na pɛ mungɔ batisimɔ tɛ lo ko, lo hũndó ya tɛnɛ ti Yisaya 65:25 ati na seni na lo tɛ lo. Lo gbinyangbindó seliye tɛ lo ti kakulu lo mabere tɛ zɛ̃, wa lo ti na seliye ti siriri nga ma tɛ ngasã gbaga.

15. Nda mɛ e ye ilingɔ azi mɛndɛ̃ ya, ala ga tã e kaya paradizo ti nyingɔ nɛ, wa elengbi ti lingɔ ni ngasia?

¹⁵ Yisaya 65:13 abanda na tɛnɛ mɛ: “Ba tɛnɛ mɛ Yehova Nzapa Gbia mɛ aɔ agbia zu tɛnɛ.” Vɛrse 25 akɔ ndani na tɛnɛ mɛ: “Yehova la tɛnɛ.” Akapa tɛ lo ndo ti ngoi zu na seni. (Yis. 55:10, 11) Ndɛ lo mɛ ko, paradizo ti nyingɔ da. Yehova li ndasewa kɔi mɛ ndo vɔrɔ lo na mangbi. Ka popo tɛ azi tɛ lo ko, elengbi ti luangɔ siriri ná dengɔ bɛ na ya gigi mɛ asĩ na aye ti siɔni. (Nz. 72:7) Na lo ni la, e na gwɛ̃ ti zangɔ azi gba ya, ala ga li ge ya ndasewa tɛ e ti nyingɔ. Elengbi ti lingɔ ni na ngoi mɛ e ndo li kpengbani ti zangɔ azi ya ala ti ava Yezo.​—Mat. 28:19, 20.

SE MƐ ELENGBI TI HƐ̃NGƆ AZI MƐNDƐ̃ GWƐ̃ YA ALA GA LI GE YA PARADIZO TI NYINGƆ

16. Ye mɛ lengbi ti hɛ̃ngɔ azi mɛndɛ̃ gwɛ̃ ti lingɔ kaya paradizo ti nyingɔ nɛ?

¹⁶ Ti nɛngɔ ya e hɛ̃ azi mɛndɛ̃ gwɛ̃ ti lingɔ ge ya paradizo ti nyingɔ ko, e zu na kumba mɛ ngbondoni ti lingɔ. Elengbi ti lingɔ kumba ni se du ya, e landa se lɛlo tɛ Yehova. Ta lo ndo gbɔ̃ zo na ngunu ya, lo ga lo li kaya linɔ tɛ lo ma. Kanda, lo ndo “benda” azi ka tɛ lo na songo zu. (Yn 6:44; Yir. 31:3) Azi mɛ na bɛ ti nzɔ̃ni mɛ ndo hũ songo tɛ Yehova nga na seliye tɛ lo ti nzɔ̃ni ko, ando to ala ya, ala ga ka tɛ lo. Seliye tɛ e ti nzɔ̃ni nga na dɔngɔ nɔ tɛ e  ti nzɔ̃ni, alengbi ti bendangɔ azi ge ya paradizo ti nyingɔ. Zia e ba se mɛ elengbi ti lingɔ na ni.

17. Ngasia la elengbi ti bendangɔ azi kaya paradizo ti nyingɔ nɛ?

¹⁷ Lége kɔi mɛ elengbi ti bendangɔ azi mɛndɛ̃ ge ya paradizo ti nyingɔ adu lingɔ ye tɛrɛ ayata e awakristo na songo nga na nzɔ̃ bɛ. Na ngoi mɛ azi ndo ga ti fãni ti uzu ka bombi tɛ e ko, e ndo yamba ala ti nɛngɔ ya, ala ma tɛrɛ ala nga ma azi mɛndó ta ala awakristo ma mɛndó aga bombi ti fãni ti uzu ka Kɔrinto ti gã. Ala tɛnɛndó ya: “Biani Nzapa na popo tɛ ĩ.” (1 Kɔr. 14:24, 25; Zek. 8:23) Ni la, e ngbã lá kwɛ landangɔ wangɔ mɛ aba “dungɔ na mangbi ka popo tɛ e.”​—1 Tɛs. 5:13.

18. Ngoi mɛndɛ̃ ye mɛ alengbi ti bendangɔ azi kaya linɔ tɛ e nɛ?

¹⁸ E li zu ti hũngɔ ayata e awakristo nga ma se mɛ Yehova ndo hũ na ala. Elengbi ti lingɔ ni se e ndo kpã lɛ e na ndo aseliye tɛ ala ti nzɔ̃ni na se lɛ kpãngɔ lɛ e na ndo zangangɔ lengbingɔ tɛ ala mɛ na wɛngɔ. Lingɔ ngaso, e na onzingɔ tɛnɛ ka popo tɛ e na songo zu, “na vundu, nga na kangɔ lɛ e na ndo siɔ ye tɛ afɔ̃ e.” (Ef. 4:32) Ni la, paradizo ti nyingɔ na bendangɔ azi mɛ ndo du na gwɛ̃ ya, ali aye niko ti ngaso tɛrɛ ala. b

NGBÃ KAYA PARADIZO TI NYINGƆ

19. (a) Tɛnɛ mɛndó azi mɛndɛ̃ tɛnɛ na pɛ diringɔ tɛ ala kaya paradizo ti nyingɔ nɛ? (Ba Ãkandre: “ Ala gwendó wa ala diri”) (b)Ye mɛ elengbi ti mungɔ ekateli ti lingɔ ni nɛ? (Ba nga limɔ.)

¹⁹ E ndo hɛ̃ gonda mawoma na lo ti paradizo tɛ e ti nyingɔ! adu nvɛ̃ni ye ti nzɔ̃ni dungɔ ndoni kɔi na azi mɛ ndo vɔrɔ Yehova. E ye ngbãngɔ lá kwɛ hɛ̃ngɔ sia kɔli na lo ti paradizo  ti nyingɔ mɛ Yehova lɛkɛ ni na lo tɛ e. Zo zu ko la na gwɛ̃ ti luangɔ dengɔ bɛ ná siriri ko, ayɔ ya lo li kaya paradizo ti nyingɔ wa ta lo si kaya ni ma. Kanda ayɔ ya, e du na kpengba lɛ, na lo mɛ ya Satana ndo li zu ti nɛngɔ ya, e si kaya paradizo ti nyingɔ. (1 Pet. 5:8; Suma 12:9) Ta e zi lége hɛ̃ lo ya, lo longa e ma. Zia ya, e li kpengbani ti batangɔ paradizo tɛ e ti nyingɔ na se ti nzɔ̃ni, vuru ni nga na siriri.