Ba tɛnɛ mɛ ka ya ni

Gwe ka abɛli tɛnɛ

TƐNƐ TI MANDANGƆ 30

Ngbã lá kwɛ maingɔ na ya songo

Ngbã lá kwɛ maingɔ na ya songo

“Na lége ti songo ko, . . . e mai na ya ye zu.”—EF. 4:15, NWT.

BIA 2 Yehova nde nkombo na yo

NA NDUNU NI a

1. Mbilimbili mɛndó mɔ hĩnga na ngoi mɛndó mɔ banda mandangɔ Ngbangɔ nɛ?

 MƆ NDO da bɛ mɔ na aye mɛndó mɔ manda na ngoi mɛndó mɔ banda mandangɔ Ngbangɔ? Na ngoi mɛndó mɔ hĩnga ya, ili Nzapa da ko, ni kamwisandó mɔ. Ngoi mɛndɛ̃ bɛ mɔ zundó na hĩngangɔ ya, ta Nzapa ndo hɛ̃ azi pɛnɔ bwai na bwai ka lifelo ma. Wa ngoi mɛndɛ̃ mɔ ka mandó dengɔ bɛ gba na ngoi mɛ mɔ hĩnga ya, mɔ na nzɔ̃ dangɔ bɛ ti hũngbingɔ na azi tɛ mɔ mɛ akpili fãni mɛndɛ̃ ka paradizo mɛ na dungɔ ge lɛ sese.

2. Hãngɔ mandangɔ mbilimbili ti ya Ngbangɔ zingɔ, maingɔ mɛ mɔ fa na ya dungɔ lɛ ngɛ̃́ tɛ mɔ nɛ? (Efɛzɛ 5:1, 2)

2 Na mandangɔ tɛnɛ tɛ Nzapa gba ko, songo tɛ mɔ na lo tɛ Yehova amaindó. Songo niko atondó mɔ ya, mɔ kpã aye mɛ mɔ ndo manda na kwa. Mɔ mundó ekateli mɛ amangbi na andia ti ya Ngbangɔ. Mɔ lindó kpengbani ti tingɔ na bingangɔ li nga na dɔngɔ nɔ ti nzɔ̃ni na lo mɛ ya, mɔ ye hɛ̃ngɔ Nzapa dengɔ bɛ. Nga ma se mɛ nyingambi ndo landa se lɛlo tɛ awa dũngɔ lo ko, mɔ landa se lɛlo tɛ To mɔ ti ndozu mɛ wa songo.​—Di Efɛzɛ 5:1, 2.

3. Ahũnda mɛ elengbi ti hũndangɔ na tɛrɛ e nɛ?

3 Elengbi ti hũndangɔ tɛrɛ e na ahũnda mɛ: ‘Songo mɛ ndɛ mbi na ni na lo tɛ Yehova, adu kpengbani ɔngɔ omɛndó mbi na ni na ngoi mɛndó mbi ti wa kristo? Bandangɔ la mbi mu batisimɔ, bingangɔ li nga na aye mɛ mbi ndo li ando landa tɛ Yehova na omɛ aba fangɔ songo na ayata kɔli ná ayata wali?’ Se du ya, ta songo mɛ mɔ na ni adi dɛ nga ma se ti uzu ma ko, ta mɔ nzɛ̃ ma. Kpale ti ngaso asi ngandó na awakristo ti siɛklɛ ti uzu. Ta Yezo kɛ̃ndó ala ma, ta lo nga na kɛ̃ngɔ mɔ ma. (Suma 2:4, 7) Lo hĩnga ya, elengbi ti lingɔ ya, songo mɛndó e na ni adi ti kpengbani nga ma se mɛndó e na ni na ngoi mɛndó e hĩnga mbilimbili fãnani.

4. Aye mɛ ndɛ e na mandangɔ nɛ?

4 Na ya tɛnɛ mɛ, e na bangɔ se mɛ elengbi ti lingɔ ya, songo tɛ e na lo tɛ Yehova ná ayata amai. E nga na bangɔ ambanga anzɔ̃ sulu mɛ e na luangɔ se du ya, e ndo ye Yehova ná ayata gba.

LI YA, SONGO TƐ MƆ NA LO TƐ YEHOVA AMAI

5-6. Akpengba kpale mɛndó Toma Polo tengbi na ni na ya kwa tɛ lo nɛ, wa aye mɛndó aza lo ya, lo ngbã lá kwɛ vɔrɔngɔ Yehova nɛ?

5 Toma Polo ndó na dengɔ bɛ ti lingɔ kwa hɛ̃ Yehova, kanda ta ni dundó ngoi zu woni ma, na lo mɛ ya, lo ndo tengbindó na akpengba kpale gba. Lo nɔndó nɔ na ya akɔdrɔ gba mɛ ka yɔngɔrɔ ni, wa lingɔ vuayajɛ na ngoi tɛ lo, ta adundó ye ti wele ma. Na ngoi mɛndó lo ndo li avuayajɛ ko, ngoi mɛndɛ̃ lo“sondó kwá [ka lɛ tɛ]” nga ka “tɛ awa nzĩ.” Na ya ngoi mɛndɛ̃, awa kula asɔ̃ndó lo siɔni nvɛ̃ni. (2 Kɔr. 11:23-27) Wa ta ayata lo awakrsito ndo hɛ̃ndó lo ngoi zu sia kɔli na lo ti aye zu mɛndó lo ndo li ti zangɔ ala ma.​—2 Kɔr. 10:10; Fil. 4:15.

6 Aye mɛndó aza Polo ya, lo ngbã lá kwɛ lingɔ kwa hɛ̃ Yehova nɛ? Polo mandandó aye gba mɛ aba seliye tɛ Yehova na lége ti Ngbangɔ nga na lége ti aye mɛndó lo nvɛ̃ni lo tengbi na ni. Ni lindó ya, Polo ye na bɛ lo kɔi ya, Yehova Nzapa ndo ye lo. (Roma 8:38, 39; Ef. 2:4, 5) Wa lo di bandandó yengɔ Yehova gba. Polo fandó songo tɛ lo na lo tɛ Yehova “na lingɔ nga na ngbãngɔ lá kwɛ lingɔ kwa hɛ̃ asanto.”​—Aeb. 6:10, NWT.

7. Lége kɔi mɛ elengbi ti lingɔ ti nɛngɔ ya, songo tɛ e na lo tɛ Yehova ati kpengbani nɛ?

7 Elengbi ti lingɔ ya, songo tɛ e na lo tɛ Yehova ati kpengabani se e ndo di na seni nvɛ̃ni Tɛnɛ tɛ lo. Na ngoi mɛ mɔ ndo di Ngbangɔ ko, gi hĩngangɔ ye mɛ verse kɔi kɔi ndo fa na lo tɛ Yehova. Hũnda tɛrɛ mɔ na ndo mɛ: ‘Ngasia la tɛnɛ mɛ afa ya Yehova ndo ye mbi nɛ? Ngasia la ni lengbi ti tongɔ mbi ya, mbi ye Yehova nɛ?’

8. Ngasia la lingɔ sambela hɛ̃ Yehova alengbi ti lingɔ ya, songo tɛ e na mbage tɛ lo amai nɛ?

8 Ndenge mɛndɛ̃ mɛ elengbi ti lingɔ ya, songo tɛ e na mbage tɛ Yehova ati kpengbani adu na lingɔ sambela hɛ̃ lo ngoi zu na bɛ e kɔi. (Nz. 25:4, 5) Yehova na hɛ̃ngɔ gbinya ti sambela tɛ e. (1 Yn. 3:21, 22) Khanh, nyita wali kɔi mɛ ndo du ka Asie atɛnɛ ya: “Mbi tindó na songo na lo tɛ Yehova na lo ti aye mɛndó mbi manda na lo tɛ lo, kanda songo niko atindó kpengbani na ngoi mɛndó mbi hũ lo ndo hɛ̃ gbinya ti asambela tɛ mbi. Ni tondó mbi ya, mbi li aye mɛ ndo hɛ̃ lo dengɔ bɛ.” b

LI YA, SONGO TƐ MƆ NA LO TƐ AYATA ATI KPENGBANI

9. Ngasia la Timɔte fandó ya, songo tɛ lo na lo tɛ ayata ati kpengbani nɛ?

9 Abulu yakere na pɛ tingɔ wakristo ko, Polo tengbindó na Palanga kɔi mɛ ili lo la Timɔte. Timɔte ndo yendó Yehova, wa lo ndo ye ngandó azi mɛndɛ̃. Polo pandó hɛ̃ ayata ti Filipɛ ya: ‘Ta mbi na zo mɛndɛ̃ mɛ na dangɔ bɛ nga ma [Timɔte] mɛ bɛ lo ndo sɔ gba na lo tɛ ĩ ma.’ (Fil. 2:20) Ta Polo tɛnɛndó tɛnɛ ti makoki ti lɛkɛngɔ kpale bere lingɔ adiskur mɛndó Timɔte na ni ma, kanda songo mɛndó Timɔte na ni na lo tɛ ayata lo agbɔ̃ndó bɛ Polo. Ta kitɛ da ma ya, ayata ti ya bombi mɛndó Timɔte li kwa ka da, ndó na gwɛ̃ kpengbani ya, lo ga ba ani.​—1 Kɔr. 4:17.

10. Ngasia la Anna ná kɔ lo afanndó ya, ani ndo ye ayata nɛ?

10 E zu, e gi lége ti zangɔ ayata kɔli ná ayata wali. (Aeb. 13:16) E mu se lɛlo tɛ nyita wali Anna, mɛ mbalasi e tɛnɛ tɛnɛ tɛ lo na pɔsɔ mɛ aɔ. Na pɛ kpengba yá ko, lo na kɔ lo agwendó ti bangɔ ndasewa tɛ nyita kɔi, wa ala hũndó ya, kpengba yá niko agbɛ̃ndó bɛli da tɛ la. Ni lindó ya, ta ndasewa niko na bɔngɔ ti nzɔ̃ni mɛ akpo ni kpongɔ ma. Anna tɛnɛ ya: “E lɔndó abɔngɔ tɛ la e kpo ni, e repaser ni, wa e dirindó na ni hɛ̃ ala. Ta adundó ye ti kotani la e li ma, kanda ni lindó ya, e ti na mangbi ti kpengbani nga akwa la tee ndɛ.” Songo mɛndó Anna ná kɔ lo na ni na lo tɛ ayata atondó ala ya, ala za ayata.​—1 Yn. 3:17, 18.

11. (a) Se e ndo fa na ayata ya, e ndo ye ala, ala na mangɔ tɛrɛ la ngasia? (b) Na bangɔ Masese 19:17, ye mɛ Yehova ndo li hɛ̃ e na ngoi mɛ e ndo fa songo nɛ?

11 Na ngoi mɛ e ndo li kpale tɛrɛ azi mɛndɛ̃ na songo ko, ala lengbi ti hũngɔ ya, e ndo li kpengbani ti landangɔ se lɛlo tɛ Yehova. Wa ala lengbi ti hɛ̃ngɔ e sia kɔli na lo ni zangangɔ ya, e nvɛ̃ni e hĩnga ni. Khanh, mɛ fale e tɛnɛ tɛnɛ tɛ lo uzu ko, lo ndo da bɛ lo na se mɛndó ayata aza na lo. Lo tɛnɛ ya: “Mbi ndo hɛ̃ sia kɔli hɛ̃ ayata zu mɛndó ndo ga mu e ti nɛngɔ ya, e na ala e si kwa ti fangɔ tɛnɛ. Ala ndo gandó mu mbi ya, e si fãna, e tɛ nyi ye ndoni kɔi, wa ala ndo gandó zia mbi ge yada na siriri zu. Na olo mbi hĩnga ya, ando yɔndó ge ge ge na mbage tɛ la ti nɛngɔ ya, ala li ni. Wa songo ndó la ndo to ala ya, ala li ni.” Ti biani ko, ta azi zu la na hɛ̃ngɔ e sia kɔli na lo ti aye mɛ e li na lo tɛ la ma. Khanh tɛnɛ ngaso na lo tɛ azi mɛndó aza lo: “Mbi ndó na gwɛ̃ ti diringɔ na anzɔ̃ kpale zu mɛndó ala li tɛrɛ mbi, kanda ta mbi hĩngandó ndo mɛ ala zu ndo du na ni ma. Abɛse ngaso ko, Yehova lengbi ti lingɔ ni, wa mbi ndo li sambela hɛ̃ lo ya, lo futa ala na lo ti nzɔ̃ kpale mɛndó ala li tɛrɛ mbi.” Tɛnɛ tɛ Khanh adu biani. Yehova ndo hũ aye ti yakere yakera zu mɛ e ndo li so zangɔ na ayata. Lo ndo hũ ni nga ma tisa mɛ ngbondoni, wa lo ndo hũ nga ni nga ma yongo mɛ lo na futangɔ ni.​—Di Masese 19:17.

Na ngoi mɛ zo ndo mai na ya nyingɔ ko, lo ndo gi lége ti zangɔ azi mɛndɛ̃ (Ba paragrafɛ ti 12)

12. Ngasia la ayata kɔli alengbi ti fangɔ ya, ala ndo ye bombi tɛ awakristo nɛ? (Ba nga alimɔ.)

12 Se mɔ du nyita kɔli, mɔ lengbi ti fangɔ songo tɛ mɔ na lo tɛ ayata na gingɔ lége ti zangɔ ala? Nyita kɔli kɔi mɛ palanga mɛ ili lo la Jordan ahũndandó biazo kɔi aye mɛ lo lengbi ti lingɔ ti nɛngɔ ya, lo za ayata ti ya bombi. Biazo niko ahɛ̃ndó lo sia kɔli na lo ti aye zu mɛ lo ndo li, wa lo kambisa ngandó hɛ̃ lo se mɛndɛ̃ mɛ lo lengbi ti lingɔ aye gba. Na ndakisa, lo pandó hɛ̃ Jordan ya, lo ndo ga bombi iɔ ti nɛngɔ ya, lo ndo yamba ayata uzu ti bombi bandangɔ, lo ndo hɛ̃ agbinya ka bombi, lo ndo si kwa ti fangɔ tɛnɛ ngoi zu ndoni kɔi na grupɛ ti fangɔ tɛnɛ mɛ lo ka da, wa lo ndo gi nga akɔdɛ ti zangɔ na ayata. Na ngoi mɛndó Jordan kpã awangɔ niko na kwa ko, ta lo ngbã bondó na hĩngangɔ aye gba ma, kanda lo ti ngandó na songo ti kpengbani na lo tɛ ayata. Jordan gbɔ̃ndó ndani ya, ta nyita kɔli ndo banda zangɔ ayata na ngoi mɛ lo ti wa zangɔ na kwa ma, kanda lo ndo li ni gã, wa lo na ngbãngɔ bo lingɔ ni.​—1 Tim. 3:8-10, 13.

13. Ngasia la, songo atondó nyita kɔli kɔi mɛ ili lo la Christian ya, lo li kpengbani, lo kokisa masengami ti tingɔ biazo nɛ?

13 Wa se du ya, mɔ ndó wa zangɔ na kwa bere biazo mɛ? Ta bɛ Yehova li na kwa mɛndó mɔ li, nga na songo mɛndó ato mɔ ya, mɔ li ni ma. (1 Kɔr. 15:58) Lo ndo hũ nga songo mɛ mɔ dɛ mɔ fa ni ndɛ. Nyita kɔli kɔi mɛ ili lo la Christian atindó na nzɛ̃ngɔ kpengbani na ngoi mɛndó kumba tɛ lo ti biazo wɛ. Lo tɛnɛ ya, “Mbi lindó kpengbani ti lingɔ aye zu mɛ ndo fa ya, mbi ndo vɔrɔ Yehova na songo, abɛse mbi du biazo ti ya bombi bere ta mbi du biazo ma.” Ngbĩi lo dirindó lo ti biazo. Christian tɛnɛ ya: “Diringɔ lingɔ kwa ti biazo fãni mɛndɛ̃ ahɛ̃ndó mbi mbɛtɔ yakere. Kanda mbi pandó ya, se na nzɔ̃ bɛ zu, Yehova hɛ̃ mbi lége ya, mbi li kwa hɛ̃ lo nga ma tɛ biazo ko, ayɔ ya, mbi li ni na lo mɛ ya, mbi ndo ye lo wa mbi ndo ye nga ayata mbi awakristo.”

14. Wangɔ mɛ mɔ lua na ndo tɛnɛ tɛ nyita wali Elena nɛ?

14 Awa kwa tɛ Yehova ndo fa nga songo na azi mɛ ala ndo du ndoni kɔi na ala. (Mat. 22:37-39) Na ndakisa, Elena nyita wali kɔi mɛ ndo du ka Géorgie, atɛnɛ ya: “Na ebandeli, ye kɔi mɛndó ndo to mbi ya, mbi si kwa ti fangɔ tɛnɛ adu songo mɛndó mbi na ni na lo tɛ Yehova. Na ngoi mɛndó songo tɛ mbi na lo tɛ To mbi ti ndozu ndo mai ko, songo tɛ mbi na lo tɛ azi ndo ti ngandó kpengbani. Mbi ndo lindó kpengbai ti hĩngangɔ akpale mɛ ala ndo tengbi na ni nga na aye mɛ na zangɔ ala. Ngoi zu mɛ mbi ndo da bɛ mbi na ala, mbi ndo ti nga na gwɛ̃ kpengbani ti zangɔ ala.”—Roma 10:13-15.

YEHOVA NA HƐ̃NGƆ E ANZƆ̃ SULU, SE E FA SONGO NA AZI MƐNDƐ̃

Se e li ye kɔi mɛ ndo fa songo ko, azi gba alengbi ti luangɔ nzɔ̃ kpale na lo ni (Ba paragrafɛ ti 15-16)

15-16. Nga ma se mɛ limɔ mɛ afa na ni, anzɔ̃ sulu mɛ e na luangɔ se e fa songo na azi mɛndɛ̃ nɛ?

15 Na ngoi mɛ e ndo fa songo na ayata ko, ta bo ala kɔi la ndo lua anzɔ̃ kpale ma. Na ngoi mɛndó ngã ti Covid-19 abanda ko, nyita kɔli Paolo ná ya lo azandó ayata gba mɛ ati akangba ya, ala salela aparɛilɛ tɛ la so fangɔ tɛnɛ. Nyita wali kɔi mɛndó ta lo ndo hĩnga salelangɔ telefɔnɛ na seni ma ko, lo bandandó salelangɔ na seni, wa lo ilindó azi ti ndasewa tɛ lo nga na azi mɛndɛ̃ ya, ala ga bombi ti dangɔ bɛ na kwá tɛ Yezo. Azi 60 na popo tɛ la alandandó bombi ti dangɔ bɛ na bi ti kwá tɛ Yezo na lége ti video! Nyita wali niko nga na azi mɛndɛ̃ ti ndasewa tɛ lo aluandó anzɔ̃ kpale na lo ti ge ge ge tɛ nyita Paolo ná ya lo. Na gesi nyita wali niko sundó mbeti hɛ̃ Paolo: “Sia kɔli na mɔ, na ndenge mɛ mɔ ha na e ayata mɛ ati abange na ye. Ta bɛ mbi na lingɔ gbanda na se mɛ Yehova ndo kpã lɛ lo na ndo e nga na ge ge ge mɛndó mɔ li so zangɔ e ma.”

16 Se lɛlo ti ngaso ahɛ̃ndó Paolo awangɔ ti ngbondoni. Lo gbɔ̃ndó ndani ya, songo adu ngbondoni ɔngɔ hĩngangɔ ndo nga na kɔdɛ mɛ zo lengbi ti dungɔ na ni. Paolo tɛnɛ ya: “Mbi lindó kwa nga ma awa bangɔ ndo kɛlɛ kɛlɛ. Ndɛ lo mɛ ko, mbi hĩnga ya, ta nyita kɔi dɛ da bɛ lo na adiskur ti nzɔ̃ni mɛndó mbi li ma, kanda ta bɛ la na lingɔ na se mɛndó mbi za na ala ma.”

17. Se e fa songo, anzɔ̃ kpale mɛ e nvɛ̃ni na luangɔ nɛ?

17 Na ngoi mɛ e ndo fa songo na azi mɛndɛ̃ ko, e nvɛ̃ni e ndo lau nga anzɔ̃ kpale. Nyita Jonathan, mɛ ndo du ka Nouvelle-Zélande aye lo ni. Na la pɔsɔ kɔi na ndɔ ko, lo hũndó wa sungɔ lége kɔi ndo fa tɛnɛ lo kɔi na bɛ lo ka talége. Ni la nyita Jonathan mundó ekateli ti singɔ kwa ti fangɔ tɛnɛ ndoni kɔi na lo na lapɔsɔ ti gesi na ndɔ. Ta lo ndo dandó bɛ lo ya, ni na luangɔ anzɔ̃ kpale na fangɔ songo ti ngaso ma. Jonathan tɛnɛ ya, “Na ya dungɔ lɛ ngɛ̃́ tɛ mbi zu, ta mbi dɛndó mbi ma dengɔ bɛ ti ngaso na ya kwa ti fangɔ tɛnɛ ma. Bangɔ se mɛndó lo ndo fa tɛnɛ nga na anzɔ̃ le mɛndó kwa tɛ lo ndo si na ni ko, alindó ya, mbi banda yengɔ kwa ti fangɔ tɛnɛ gba nvɛ̃ni. Hãngɔ ni zingɔ mbi luandó nzɔ̃ akwa mɛ aza mbi ya, mbi ti na mangbi ti kpengbani na Yehova, mbi ye kwa ti fangɔ tɛnɛ wa mbi mai na ya nyingɔ.”

18. Ye mɛ Yehova ye ya, e li nɛ?

18 Yehova ye ya, e ti na songo ti kpengbani na lo tɛ lo nga na lo tɛ azi mɛndɛ̃. Nga ma se mɛ e lo ti mandangɔ na ni, elengbi ti lingɔ ya, songo tɛ e na lo tɛ Yehova ati kpengbani na dingɔ Ngbangɔ, gbɔ̃ngɔ li e na ndo ni, nga na lingɔ sambela hɛ̃ lo ngoi zu. Songo tɛ e na lo tɛ ayata alengbi ti maingɔ se du ya, e ndo za ala se alengbi. Na ngoi mɛ songo tɛ e na tingɔ kpenbani ko, e nga na tingɔ na mangbi ti kpengani na Yehova nga na ndasewa tɛ e ti nyingɔ. Wa e na sepalangɔ na mangbi niko ti bwai na bwai!

BIA 109 Tólingana makasi, na motema moko

a Abɛse du ya, e bandandó vɔrɔngɔ Yehova ali ndɛ abulu gba bere e lo ti mungɔ batisimɔ ko, ayɔ ya, e ngbã lá kwɛ maingɔ. Tɛnɛ ti mandangɔ mɛ na kambisangɔ se mɛ elengbi ti ngbãngɔ lá kwɛ maingɔ na ya songo, na yengɔ Yehova nga na ayata. Na ngoi mɛ e ndo manda aye niko ko, gbɔ̃ li mɔ na ndo aye mɛ mɔ li wɛ nga na se mɛ mɔ lengbi ti maingɔ fãni mɛndɛ̃ gba na ya lingɔ ni.

b E hɛ̃ ala ila mɛndɛ̃.