1-2. Se ti nzɔ̃ni ti dingɔ nga na mandangɔ Ngbangɔ adu nɛ? Hɛ̃ se lɛlo kɔi

 DA BƐ mɔ ya, mɔ ye vɔ̃ngɔ da kɔi. Ye mɛ mɔ na yengɔ hĩngangɔ ni uzu ti nɛngɔ ya, mɔ mu ekateli ti vɔ̃ngɔ da ni nɛ? Bangɔ bo tɛrɛ da ti gigi gɛgɛrɛ alengbi? Mɔ na sepelangɔ ya, mɔ nvɛ̃ni mɔ gwe mɔ ba se mɛ da ni da, mɔ li kaya ni mɔ ba ye kɔi kɔi. Na ndunu ni, mɔ na bangɔ da ni na seni nvɛ̃ni. Ta kitɛ da ma ya, mɔ na yengɔ nga bangɔ se mɛ plan ti da ni da ti nɛngɔ ya, mɔ hĩnga se mɛ akĩ na da ni. Ni la, mɔ na hĩngangɔ da tɛ mɔ ti fãnani nzɔ̃ni nvɛ̃ni.

² Kwɛ kɔi ayɔ nga ya, e di wa e manda nga Ngbangɔ ngaso. Buku ti bolukiluki kɔi ahaka tɛnɛ ti Ngbangɔ na “kota da kɔi, mɛ fɔ̃ndasiɔ̃ ni ali kaya sese yɔngɔngɔrɔni.” Wa ngasia la zo lengbi ti gbɔ̃ngɔ tɛnɛ ti ya Ngbangɔ nzɔ̃ni nvɛ̃ni nɛ? Se mɔ di ni na ndo kpɛ ko, ta mɔ na gbɔ̃ngɔ nda tɛnɛ tɛ Nzapa na se ni ma​—“kanda ta ĩ dɛ ĩ hĩnga tɛnɛ niko nzɔ̃ni ma, ko ale ati aha ĩ na akɔzo alo ti tɛnɛ tɛ Nzapa mɛ ndo aha na ĩ uzu.” (Aeb. 5:12) Nga ma se ti da, ayɔ ya mɔ “li” kaya ni ti nɛngɔ ya, mɔ hĩnga aye zu mɛ ka da. Se ti nzɔ̃ni ti mandangɔ Ngbangɔ adu gingɔ hĩngangɔ se mɛ vɛrse kɔi kɔi ti ya Ngbangɔ amangbi na avɛrse mɛndɛ̃. Li kpengbani ya, ta mɔ gbɔ̃ bo nda mbilimbili mɛ mɔ hĩnga ma, kanda mɔ hĩnga nga nda mɛ mɔ ye mbilimbili ni.

3. Ye mɛndó Toma Polo sa ngunu bɛ ayata kɔli ná ayata wali ya, ala li nɛ, wa na lo nɛ? (Efɛzɛ 3:14-19)

³ Ti nɛngɔ ya mɔ gbɔ̃ nda tɛnɛ ti Ngbangɔ nzɔ̃ni ko, ni na ambanga aye mɛ ayɔ ya mɔ manda ni na seni nvɛ̃ni. Toma Polo  sandó ngunu bɛ ayata kɔli ná ayata wali ya, ala manda tɛnɛ tɛ Nzapa na seni ti nɛngɔ ya, ala “gbɔ̃ nda tɛnɛ ni na seni nvɛ̃ni.” Ni na lingɔ ya “loyengɔ mɛ ĩ ndoye na lo ali ya bɛ ĩ.” (Di Efɛzɛ 3:14-19.) E nga elengbi ti lingɔ ngaso. Zia e ba na olo se mɛ elengbi ti mandangɔ tɛnɛ tɛ Nzapa nga na se mɛ elengbi ti gbɔ̃ngɔ li e na ndo ni.

4. Ye mɛ elengbi ti lingɔ ti nɛngɔ ya, e dɔ dã na Yehova nɛ? Hɛ̃ se lelo kɔi.

⁴ Ta e awakristo e ndo du na ngwɛ̃ ti hĩngangɔ atɛnɛ yakere ti ya Ngbangɔ ma. E na gwɛ̃ ti hĩngangɔ atɛnɛ ti, “ngbondoni mɛ kaya tɛnɛ tɛ Nzapa.” Elengbi ti lingɔ ni na lége ti lisalisi ti Nyingɔ vurú tɛ lo. (1 Kɔr. 2:9, 10) Nda mɛ ta mɔ lengbi ti salelangɔ ni na ngoi ti mandangɔ Ngbangɔ tɛ mɔ nvɛ̃ni bɛli tɛnɛ kɔi mɛ alengbi ti lingɔ ya, mɔ dɔ dã na Yehova ma nɛ? Na ndakisa, mɔ lengbi ti lingɔ bolukiluki ti hĩngangɔ se mɛndó Yehova fa na songɔ tɛ lo na ndo awa kwa tɛ lo ti gã, ni lengbi ti zangɔ mɔ, mɔ hĩnga ya, Yehova ndo ye nga mɔ. Mɔ lengbi ti bangɔ na seni ebongiseli mɛ amu na lo ti sambela ka Izraɛlɛ ti gã, wa mɔ haka ni na se mɛ e ndo vɔrɔ na Yehova ndɛ. Bere mɔ lengbi nga ti mandangɔ aprɔfesi mɛndó ati na seni na ngoi mɛndó Yezo dɛ ge lɛ sese.

5. Mɔ na ye kɔi mɛ mɔ ye lingɔ bolukiluki na ndoni na ngoi ti mandangɔ Ngbangɔ tɛ mɔ nvɛ̃ni?

⁵ Ayɔndó ka ti ayata kɔli ná ayata wali mɛ ndo ye mandangɔ Ngbangɔ ya, ala pa hangɔ lo ti ya Ngbangɔ mɛ ala na yengɔ hĩngangɔ ni nzɔ̃ni. Ala ambanga aye ni kaya ãkadre “ abɛli tɛnɛ ti mandangɔ.” Mɔ lengbi ti luangɔ dengɔ bɛ gba na mandangɔ abɛli tɛnɛ mɛndɛ̃ mɛ kaya Index des publications des Témoins de Jéhovah bere Buku ya bolukiluki mpo na Batatoli ya Yehova. Se mɔ manda Ngbangɔ na seni ko, ni lengbi ti lingɔ ya, loyengɔ tɛ mɔ ati kpengbani, wa ni nga na zangɔ mɔ ya, “mɔ lua ndara tɛ Nzapa.” (Mas. 2:4, 5) Zia e tɛnɛ tɛnɛ na olo na ndo ambanga ngbondo tɛnɛ ti mbilimbili mɛ kaya Ngbangɔ mɛ elengbi ti mandangɔ ni.

6. (a) Ɔngbi mɛ ka popo ti ebongiseli tɛ Nzapa ná dangɔ bɛ tɛ lo nɛ? (b) Nda mɛ elengbi ti tɛnɛngɔ ya, dangɔ bɛ tɛ Yehova na lo tɛ azi ná lɛ sese adu ti bwai na bwai nɛ? (Efɛzɛ 3:11)

⁶ Da bɛ mɔ na tɛnɛ mɛ Ngbangɔ tɛnɛ na ndo dangɔ bɛ tɛ Nzapa. Ebongiseli tɛ Nzapa ná dangɔ bɛ tɛ lo akɛsɛnɛ madãma. Ebongiseli, adu mabere lége mɛ zo lɛkɛ ni na ya bingangɔ li tɛ lo uzu, se lo landa ni ko, ni na lingɔ ya, lo si ka ndo mɛ lo ye gwengɔ da. Kanda, se lo tengbi na kpengba kpale kɔi so lége ni ko, ni na lingɔ ya, ta lo si ka ndo mɛ lo ye gwengɔ da ma. Na ɔngbingɔ dangɔ bɛ ndo li ya, zo si ka ndo mɛ lo ga gwe da. E hĩnga nvɛ̃ni ndo mɛ e ye ya e gwe da, kanda ta e lɛkɛ ndo mɛ e ye gwengɔ da kaya bingangɔ li tɛ e nzɔ̃ni ma. Elengbi ti gbinyangbingɔ ni na bangɔ kpale mɛ e tengbi na ni. Yehova ndo fa e na dangɔ bɛ tɛ lo ti kaka yɛkɛ yɛkɛ na lége ti tɛnɛ tɛ lo. (Ef. 3:11) Yehova lengbi ti kokisangɔ akapa tɛ lo na lége ndɛ̃ ndɛ̃ ndɛ̃ na ndenge mɛ bɛ lo ye, na lo mɛ ya, lo ndo li ya, “aye niko zu akokisa dangɔ bɛ tɛ lo.” (Mas. 16:4) Wa ni ndo hɛ̃ nzɔ̃ kpale ti bwai na bwai. Dangɔ bɛ tɛ Yehova adu nɛ, wa gbinyangbingɔ kpale mɛ lo li ti nɛngɔ ya, ni ti na se ni nɛ?

7. Na pɛ tɔmbɔkɔngɔ tɛ Adama ná Eva, ye mɛndó Yehova gbinyangbi ti nɛngɔ ya, lo kokisa na dangɔ bɛ tɛ lo nɛ? (Matie 25:34)

⁷ Yehova kambisandó hɛ̃ azi ti uzu dangɔ bɛ tɛ lo na lo tɛ ala. Lo pandó hɛ̃ la ya “ĩ dũ, ĩ ti gba ĩ sĩ lɛ gi gi . . . ĩ kpã aye zu ka gbɛ gɛrɛ ĩ wa ĩ du agbia na ndo asa zu.” (Eb. 1:28) Kanda na vundu zu, Adama ná Eva atɔmbɔkɔndó, wa azi zu asi na ya siɔ kpale tɛ ala. Kanda ta ni li ya Yehova zia kokisangɔ dangɔ bɛ tɛ lo ma. Lo mu bibongiseli mɛndɛ̃. Lo mu ekateli ti kpãngɔ Lo-lengɔ Gbia mɛndɛ̃ ka ndozu ti nɛngɔ ya, akokisa dangɔ bɛ tɛ lo na ndo azi ge lɛ sese. (Di Matie 25:34.) Na ngoi mɛ alengbi, na lo ti songo tɛ lo ko, lo tondó ngbongi Nyi lo ge lɛ sese ti nɛngɔ ya, lo kambisa tɛnɛ ti Lo-lengɔ Gbia tɛ lo, wa lo hɛ̃ dungɔ lɛ ngɛ̃́ tɛ lo ti nɛngɔ ya, lo tɔ̃ azi kaya siɔ kpale ná kwá. Na gesi lo so na pɛ kwá ti nɛngɔ ya, lo le Gbia ka ndozu nga ma Gbia ti Lo-lengɔ Gbia tɛ lo. Kanda e na aye mɛndɛ̃ mɛ ayɔ ya e hĩnga na ndo dangɔ bɛ tɛ Nzapa.

8. (a) Tɛnɛ ti ngbondoni mɛ kaya Ngbangɔ adu nɛ? (b) Nga ma se ko Efɛzɛ 1:​8-11, tɛnɛ na ni, ye mɛndó Yehova di li fãni mɛndɛ̃ nɛ? (Ba limɔ ti koko mbeti.)

⁸ Tɛnɛ ti ngbondoni mɛ kaya Ngbangɔ adu ya,Yehova na lingɔ ya, ili lo ti santo na kokisangɔ kapa tɛ lo na ndo lɛ sese na lége ti Lo-lengɔ gbia mɛ lo kpã Yezo ya, lo du Gbia ni. Ta dangɔ bɛ tɛ Yehova na gbinyangbingɔ ma. Lo ko hɛ̃ e kapa ya, lo na kokisangɔ ye mɛ lo ye lingɔ. (Yis. 46:10, 11; Aeb. 6:17, 18) Yɛkɛ yɛkɛ, sese na gbinyangbingɔ tingɔ paradizo, wa atara Adama ná Eva mɛ mbilimbili ka tɛ Nzapa na tingɔ na tɛrɛ ti lengbingɔ, wa ala na “dungɔ na dungɔ lɛ ngɛ̃́ bwai na bwai.” (Nz. 22:26) Kanda ta dangɔ bɛ tɛ Nzapa asuka bo so ndo ko ma. Wa dangɔ bɛ tɛ lo ti ndani du nɛ? Ye mɛ Yehova ye lingɔ adu ya, lo bombi ndoni kɔi awa kwa tɛ lo mɛ ka ndozu nga omɛ ge ti sese. Wa aangelo ná azi na yengɔ lo-gbia tɛ lo, wa ala nga na tɔndɔngɔ lo. (Di Efɛzɛ 1:8-11.) Se mɛ Yehova na kokisangɔ na dangɔ bɛ tɛ lo, ta ni hɛ̃ mɔ dengɔ bɛ ma?

9. Na lége ti dingɔ Ngbangɔ, ngasia la elengbi ti hũngɔ kpale mɛ na lingɔ tɛrɛ lo na yɔngɔrɔni nɛ?

⁹ Da bɛ mɔ na prɔfesi mɛndó Yehova tɛnɛ ni ka yaka ti Edɛnɛ mɛ ni kaya mbeti ti Ebandeli 3:15. b Lo ndo tɛnɛndó tɛnɛ ti akpale mɛ na mangbi na dangɔ bɛ tɛ lo, mɛ na lingɔ tɛrɛ  lo abulu gba na gesi. Ayɔndó ya, Abrahama adũ atara, wa kɔi ka popo tɛ ala du Kristo. (Eb. 22:15-18) Na bulu, ti 33 N.E. nga ma se ko la Ngbangɔ tɛnɛ na ni, Yezo hɔ̃ndó kã ka nda gɛrɛ lo. (Aw. 3:13-15) Wa na ngoi mɛ na gbɔ̃ngɔ Satana ko, ni na kokisangɔ prɔfesi ti ndani mɛ aba bingɔ lo ka ya du ti nɛngɔ ya, lo li bulu 1000. (Suma 20:7-10) Ngbangɔ kambisa hɛ̃ e aye mɛndɛ̃ mɛ na lingɔ tɛrɛ lo na ngoi mɛ kula mɛ ka popo tɛ azi tɛ Satana ná linɔ tɛ Yehova na tingɔ kpengbani nvɛ̃ni.

10. (a) Kpale mɛ angbã ya kere ali tɛrɛ lo nɛ? (b) Ngasia la elengbi ti lɛkɛngɔ bingangɔ li tɛ e ná bɛ e nɛ? (Ba tɛnɛ ti gbɛnda pajɛ.)

¹⁰ Da bɛ mɔ na tɛnɛ mɛ Ngbangɔ kokapa ni mɛ na yengingɔ lɛ sese. Ti uzu azi ti gigi na tɛnɛngɔ ya, “kɔdɔrɔ kwɛ ngĩi ni ta to nga da ma!” (1 Tɛs. 5:2, 3) Na mbala kɔi kota pɛnɔ na bandangɔ na ngoi mɛ agbia ti gigi na bingɔ to tɛrɛ asambela zu ti nvɛ̃nɛ. (Suma 17:16) Na pɛni, ngoi mɛndɛ̃, kpale kɔi mɛndó ta dɛ li tɛrɛ lo uzu ma na lingɔ tɛrɛ lo, “Nyi zo na gangɔ na ya da baba ná nguru, nga na kota ndima.” (Mat. 24:30) Yezo na fangɔ ngbanga tɛ azi, wa lo na kangbingɔ ya angasã ngbaga ná angasã ngbandi. (Mat. 25:31-33, 46) Na mbage tɛ Satana ko, ta lo na ngbãngɔ ngaso ma, lo na lingɔ ye kɔi. Na lége ti siɔ bɛ tɛ lo ko, lo na tongɔ linɔ tɛ azi ti gigi mɛ abombi ndala mɛ Ngbangɔ ndo ili ni ya, gogɛ ti magɔgɛ ya, ala bi to tɛrɛ awa kwa tɛ Yehova. (Ezk. 38:2, 10, 11) Na ya ngoi kɔi ngaso ko, awakristo mɛ ahĩni ala na kpɔ̃ mɛ ala dɛ ge sese na bombingɔ tɛrɛ la ka ndozu, wa ala na tengbingɔ na Yezo ná aangelo tɛ lo ti nɛngɔ ya, ala tiri to ti Armagɛdona, mɛ na dungɔ kɔngɔ ti nda kota pɛnɔ. c (Mat. 24:31; Suma 16:14, 16) Kristo na lengɔ gbia na ndo lɛ sese, wa Lo-lengɔ Gbia tɛ lo ti bulu nkoto kɔi (1000) na bandangɔ.​—Suma 20:6.

11. Nzɔ̃ dangɔ bɛ ti luangɔ dungɔ lɛ ngɛ̃́ ti kaka aba mɔ na nɛ? (Ba nga limɔ.)

¹¹ Mu ngoi yakere mɔ binga li mɔ na olo na ndo kpale mɛ ka gbɛlɛ mɔ. Ngbangɔ tɛnɛ ya, Wa lingɔ e “akpã [kaya bɛ e] gwɛ̃ ti ndungɔ na dungɔ lɛ ngɛ̃́ ti bwai na bwai.” (Mos. 3:11) Binga li mɔ na ndenge mɛ mɔ na  dungɔ na dungɔ lɛ ngɛ̃́ ti bwai na bwai, nga na se mɛ mangbi tɛ mɔ ná Yehova na tingɔ kpengbani. Buku pusana penepene na Yehova na pajɛ ti 318-319, ahɛ̃ gbinya ti nzɔ̃ni, ni pa ya, “na pɛ lingɔ abulu koto, amiliɔ̃ ti abulu nga na amiliarɛ ti bulu na ya dungɔ lɛ ngɛ̃́ ko, e na hĩngangɔ Yehova nzɔ̃ni nvɛ̃ni ɔngɔ se mɛndó e hĩnga na lo uzu. Kanda e na dungɔ ngbanda lá kwɛ na gwɛ̃ ti mandangɔ aye gba mɛ aba Yehova . . . Dungɔ lɛ ngɛ̃́ ti bwai na bwai na dungɔ ye ti ndima nga ti ngbondoni na lo tɛ e​—ni nga na lingɔ ya, e du ngoi zu dã na Yehova, wa e nga na luangɔ dengɔ bɛ mɛ kotani.” Ngoi mɛ e ndo ngbã bo lá kwɛ mandangɔ tɛnɛ tɛ Nzapa ko, mbilimbili mɛndɛ̃ mɛ elengbi ti mandangɔ nɛ?

12. Se mɔ ya le mɔ ndozu, ye mɛ mɔ ndo hũ ni nɛ? Hɛ̃ se lɛ lo kɔi.

¹² Tɛnɛ tɛ Nzapa kambisa bo na ndunu ni se mɛ Yehova ndo du ka ndo mɛ “duzu sĩ nvɛ̃ni.” (Yis. 33:5) Ando fa na e aye ti kpɛ̃nɛ tɛ Yehova nga na ebongiseli tɛ lo mɛ ka ndozu. (Yis. 6:1-4; Da. 7:9, 10; Suma 4:1-6) Na ndakisa, ni ndo kambisa aye ti kpɛ̃nɛ mɛndó Ezekiele hũ na lége ti suma na ngoi mɛndó lo hũ “ndozu zi tɛrɛ lo wa lo banda hũngɔ aye mɛndó Nzapa ndo fa na lo.”​—Ezk. 1:1.

13. Mɔ ndo ma tɛrɛ mɔ ngasia na ndo ye mɛ Yezo li na lo tɛ e ka ndozu nga ma se mɛ atɛnɛ na ni kaya mbeti ti Aebreo 4:14-16 nɛ?

¹³ Da bɛ mɔ na Yezo, nga na kumba mɛ lo na ni ka ndozu. Lo du Gbia mɛ Nzapa kpã wa lo nga kota nganga nzapa mɛ na bɛ ti vundu. Na lo tɛ lo elengbi ti dɔngɔ dã na “Gbia Nzapa” na lége ti sambela nga na “ngoi mɛ alengbi.” (Di Aebreo 4:14-16.) Ta mɔ zia bi kɔi ahɔ zangangɔ ya, mɔ binga li mɔ na ndo ye mɛ Yehova ná Yezo li wa ala dɛ bo li na lo tɛ e ka ndozu ma. Songo mɛ ala ndo fa na e alengbi ti gbɔ̃ngɔ bɛ e kpengbani nga tongɔ e ya e fa ge  ge ge na ya kwa mɛ e ndo li hɛ̃ la.​—2 Kɔr. 5:14, 15.

14. Se ti nzɔ̃ni mɛ elengbi ti hɛ̃ngɔ Yehova ná Yezo sia kɔli nɛ? (Ba nga li mɔ.)

¹⁴ Ngasia la elengbi ti fangɔ ya e ndo ye Nzapa ná Nyi lo Yezo nɛ? Se ti nzɔ̃ni ti lingɔ na ni adu na lingɔ kpengbani zangɔ azi ti nɛngɔ ya ala ti Atɛmwɛ tɛ Yehova wa ala ti nga ava Yezo. (Mat. 28:19, 20) Nindó la ato toma Polo ya, lo fa songo na Yehova nga na Yezo. Lo hĩngandó ya, gwɛ̃ tɛ Yehova adu ya “ni so azi zu, ko ala hĩnga nga bɛta tɛ lo tɛ ni.” (1 Tim. 2:3, 4) Lo hɛ̃ndó tɛrɛ lo gba na ya kwa ti fangɔ tɛnɛ, wa lo li ngandó kpengbani ti zangɔ azi gba na ya nyingɔ ti nɛngɔ ya, lo “ili ambanga na se kɔdɛ ndɛ̃ ndɛ̃ ndɛ̃ hɛ̃ Gbia Yezo, wadila Nzapa aso la.”​—1 Kɔr. 9:22, 23.

15. Na bangɔ Nzembo 1:2, ye mɛ ndo hɛ̃ e dengɔ bɛ nɛ?

¹⁵ Wa sungɔ mbeti kɔi ti Nzembo pa ya, dengɔ bɛ ti na zo ko la ta ndo nɔ nɔ na lége tɛ asiɔ azi ma, “lo ndo sepala na ndia tɛ Yehova” wa “lo ndo gbɔ̃ li lo na tɛnɛ tɛ Nzapa bi na la.” (Nz. 1:1-3) Wa gbinyangbingɔ tɛnɛ ti ya Ngbangɔ kɔi mɛ ilo la Joseph Rotherham apa ya, “zo lengbi ti luangɔ dengɔ bɛ na ndo tɛnɛ tɛ Nzapa lo lengbi nga ti gingɔ, mandangɔ, gbɔ̃ngɔ nga li lo yɔngɔrɔni na ndo ni.” Lo di pa ya, “ngoi mɛndɛ̃ wa dingɔ Ngbangɔ alengbi ti hũngɔ mabere lo lekisa ngoi tɛ lo gɛgɛrɛ na lo mɛ ya, ta lo manda ye kɔi ti ngbondoni mɛ ndo hɛ̃ ndara ma.” Mɔ lengbi ti luangɔ dengɔ bɛ na lége ti mandangɔ Ngbangɔ na hɛ̃ngɔ tɛrɛ mɔ gba na dingɔ atɛnɛ ti yakere yakere mɛ ka da, wa mɔ hũ nga mangbi mɛ ka popo ni!

16. Ye mɛ e na mandangɔ na pɔsɔ mɛ na gangɔ nɛ?

¹⁶ Bɛta mbilimbili mɛ Yehova ndo fa na e kaya Ngbangɔ ko, ta ni du kpengbani gbɔ̃ngɔ ndani ma. Na ya pɔsɔ mɛ na gangɔ, e na mandangɔ kɔi ti mbilimbili ti ya Ngbangɔ mɛ ngbondoni nvɛ̃ni—e na tɛnɛngɔ tɛnɛ na lo ti kota tempelo tɛ Yehova ti Nyingɔ mɛndó Toma Polo su kaya mbeti mɛ lo to hɛ̃ awakristo ti Ebre. Mɔ na hũngɔ ya, mandangɔ mbilimbili niko na hɛ̃ngɔ mɔ dengɔ bɛ nvɛ̃ni.