MIZIKI dundó ye kɔi mɛ ngbondoni na ya sambela tɛ aya Izraɛlɛ. Ngoi gba Ngbangɔ dikɔ ili azi mɛndó ndo dɛ miziki, ndo ye nga abia. Ni la, abuku gba ti ya Ngbangɔ sĩ na abia, na ndakisa: Asundó mbeti ti Nzembo, Loyembo ya Salomo, nga na ti Bileli na lo ti bia. Ni la, buku kɔi mɛ bɛli ni tɛnɛ ya: La musique dans la vie biblique tɛnɛ ya Ngbangɔ ndo “fa yangondo ya, azi ti Izraɛlɛ ndo salelandó miziki kaya akpale gba ti ya dungɔ lɛ ngɛ̃́ tɛ la.”

Miziki ti ya dungɔ lɛ ngɛ̃́ ti bi zu. Aya Izraɛlɛ ndo dɛndó miziki so fangɔ se mɛ ala ndo ma na tɛrɛ la. (Yis. 30:29) Awali ndo dɛndó ngɔ, ala ndo yendó bia ti dengɔ bɛ, ala ndo dɔ ngandó dɔ, na ndakisa na ngoi ti lingɔ fɛtɛ ti kpãngɔ gbia ti fãnani, lingɔ fɛtɛ tɛ asoda mɛ nwɔ to, bere lingɔ yenga ti asambela. (Bas. 11:34; 1 Sam. 18:6, 7; 1 Ba. 1:39, 40) Aya Izraɛlɛ ndo ye ngandó bia so fangɔ vundu na ngoi mɛ zo tɛ la kpi. (2 Nt. 35:25) Ta kitɛ da ma ya, “azi ti Izraɛlɛ ayendó miziki gba nvɛ̃ni.”

Miziki mɛndó ndo ye kaya ngbo tɛ agbia. Agbia ti Izraɛlɛ ndo sepalandó na mangɔ miziki gba. Gbia Saulu ilindó Davidi ya, lo ga le kwa kaya gbagba tɛ lo ngama wa dɛngɔ miziki. (1 Sam. 16:18, 23) Na pɛni, ngoi mɛndó Davidi ti gbia ko, lo lɛkɛndó aye ti fãnani ti dɛngɔ na miziki, lo sundó abia ti nzɔ̃ni nvɛ̃ni, wa lo lɛkɛ ngandó grupɛ tɛ azi ti koral ya, ala ye bia ka tepelo tɛ Yehova. (2 Nt. 7:6; Am. 6:5) Gbia Salomo ndo na awa yengɔ bia ti akɔli ná ti awali kaya lopango tɛ lo.​—Mos. 2:8.

Miziki ti vɔrɔngɔ na Yehova. Aya Izraɛlɛ ndo hũndó ya, salelangɔ miziki na lo ti vɔrɔngɔ na Yehova adu ye mɛ ngbondoni. Ni la, awa yengɔ bia 4 000 ndo dɛndó miziki ka tepelo mɛ ka Yeruzalɛmɛ. (1 Nt. 23:5) Ala ndo dɛndó sĩmbalɛ, agidarɛ mɛndó ali ni na kpu, akundi (harpe), wa ala ndo hulu ngandó anza. (2 Nt. 5:12) Kanda ta ala bo kɔi ndó la ndo ndo vɔrɔ Yehova na miziki ma. Aya Izraɛlɛ gba ndo yendó bia na ngoi mɛndó ala ndo gwe ka Yeruzalɛmɛ na lo ti fɛtɛ ti singɔ ka gbɛ mbɛ, ala ndo ilindó ni ya: Bia ti mangɔ. (Nz. 120-134) Wa na bangɔ mbeti tɛ Ayuda ko, aya Izraɛlɛ ndo yendo bia mɛndó ando ili ni ya Hallel a ka tepelo na ngoi ti yenga ti Pasika.

Miziki ngbã du ye ti ngbondoni ka tɛ awa vɔrɔngɔ Nzapa ndɛ. (Zaki 5:13) E ndo ye bia hɛ̃ Yehova so gondangɔ lo. (Ef. 5:19) E ndo hũ ya, e dã na ayata kɔli ná ayata wali na ngoi mɛ e ná ala e ndo ye bia ndoni kɔi ti vɔrɔngɔ na Yehova. (Kɔl. 3:16) Ngoi mɛ e ndo ye bia, e ndo dɛ miziki bere e ndo ma bia mɛ aba Yehova ko, ni ndo sa ngunu bɛ e, wa ni ndo to nga e ya, e gbe bɛ e na ndo akpale mɛ e ndo tengbi na ni. (Aw. 16:25) Miziki du lége kɔi mɛ e ndo na Yehova fa ya, e ndo ye lo wa e nga na loyengɔ na mbage tɛ lo.