Ba tɛnɛ mɛ ka ya ni

Gwe ka abɛli tɛnɛ

Hũnda tɛ wa dingɔ mbeti

Hũnda tɛ wa dingɔ mbeti

Na lo nɛ la zo mɛ Ngbangɔ ili lo ya, “Songolo” atɛnɛndó ya, se ni du na Ruta ko, ni na “gbɛ̃ngɔ” ndũ ye tɛ ni nvɛ̃ni nɛ? (Ruta 4:1, 6)

Na ngoi ti gã, se kɔli mɛndó adu na wali akpi zangangɔ dũngɔ nyi ko, azi ndo hũndandó tɛrɛ la na ndo mɛ: Zo mɛ na mungɔ andũ ye bere yaka tɛ lo na? Ili kɔli niko bere ndasewa tɛ lo na minãngɔ ti bwai? Ndia tɛ Moizɛ ndo zandó ti nɛngɔ ya, ala lua gbinya ti hũnda niko.

Ye mɛndó ndo si na sese tɛ zo mɛndó akpi bere tɛ zo mɛ aka sese tɛ lo na lo mɛ ya, lo ti wa yɛrɛ nɛ? Nyita zo niko bere zo mɛndɛ̃ ti ndasewa tɛ lo lengbindó ti tɔ̃ngɔ sese ni. Na lingɔ ngaso, sese niko na ngbãngɔ bo na lo tɛ azi ti ndasewa mɛ anvɛ̃ sese.​—Le. 25:23-28; Mit. 27:8-11.

Ye mɛndó ando li ti nɛngɔ ya, ta ili kɔli mɛ akpi zangangɔ dũngɔ ayangambi amĩna kaya ndasewa tɛ lo ma nɛ? Ando mundó wali mɛ kɔ lo kpi, ahɛ̃ zo mɛndɛ̃ ti ndasewa tɛ kɔ lo nga ma se mɛndó ali na ni na lo tɛ Ruta. Kɔli kɔi ti ndasewa ndo dundó na ya nyita lo ti nɛngɔ ya, ala dũ nyingambi mɛ na mungɔ ili nyita lo mɛ kpi nga na mungɔ andũ ye tɛ lo. Ebongiseli niko ti songo ndo bata ngandó wali mɛ kɔ lo kpi.​—Mib. 25:5-7; Mat. 22:23-28.

E mu se lɛlo tɛ Naomi. Lo dundó na kɔli kɔi mɛ ili lo la Elimeleke. Na ngoi mɛndó kɔ lo Elimeleke ná ayati lo sɛ akpili ko, ta lo ndó na zo kɔi mɛ alengbi ti zangɔ lo ná ndasewa tɛ lo ma. (Ruta 1:1-5) Na ngoi mɛndó ala diri ka Yuda ko, Naomi pandó hɛ̃ ya nyi lo Ruta ya, lo yɔ ka ti Boaze ya, lo vɔ̃ yaka tɛ nyita lo mɛndó akpi. Boaze dundó zo kɔi ti ndasewa tɛ Elimeleke. (Ruta 2:1, 19, 20; 3:1-4) Kanda Boaze hĩngandó ya, zo mɛndɛ̃ mɛ zo ti ndasewa tɛ Elimeleke da, mɛ lo lengbi ti vɔ̃ngɔ yaka ni, Ngbangɔ ili zo niko ya, “Songolo-pakala.” Lo ndó la, lo du zo ti uzu mɛ lo na lotomo ti vɔ̃ngɔ yaka ni.​—Ruta 3:9, 12, 13.

Na ebandeli “Songolo-pakala” ndó na gwɛ̃ ti zangɔ ala. (Ruta 4:1-4) Lo hĩngandó ya, na yɔngɔ falanga gba ti nɛngɔ ya, ni vɔ̃ na yaka ni, kanda lo yendó na lo mɛ ya, Naomi ti bange wa ta lo na dũngɔ nyingambi ti nɛngɔ ya, lo mu ndũ ye tɛ Elimeleke ma. Na lo ni la, yaka ná ndũ ye tɛ Elimeleke na tingɔ mbala kɔi tɛ lo, ye mɛ na dungɔ na ndombali nzɔ̃ kpale tɛ lo.

Kanda na gesi, Songolo-pakala kɛ̃ndó vɔ̃ngɔ yaka ni na lo mɛ ya, lo gandó lo hĩnga ya, Ruta dɛ wali mɛ lo lengbi ti lingɔ libala nga na dũngɔ ayangambi. Na lo ni la, lo pandó ya: “Ta mbi lengbi ti vɔ̃ngɔ ni ma, na lo mɛ ya, mbi na gbɛ̃ngɔ du ye tɛ mbi nvɛ̃ni.” (Ruta 4:5, 6) Na lo nɛ la, lo gbinyandó dangɔ bɛ tɛ lo nɛ?

Se Songolo-palaka, bere zo mɛndɛ̃ adu na Ruta wa lo dũ nyingambi ti kɔli ko, nyingambi niko na mungɔ ndũ ye tɛ Elimeleke. Ngasia la ni lengbindó ti “gbɛ̃ngɔ ndũ ye” tɛ Songolo-pakala nɛ? Ta Ngbangɔ tɛnɛ tɛnɛ na lo ni ma, kanda alengbindó ti dungɔ na lo ti aye mɛ.

  • Ti uzu, na dungɔ mabere lo gbɛ̃ falanga tɛ lo na sãna so vɔ̃ngɔ yaka tɛ Elimeleke, na lo mɛ ya, ta yaka niko na ngbãngɔ ti lo ma. Ni na tingɔ tɛ nyi Ruta.

  • Ti sɛ, lo na dungɔ na kumba ti kãngɔ nga na zangɔ Naomi ná Ruta.

  • Ti taa, se Ruta dũ ayangambi mɛndɛ̃ na Songolo-pakala ko, lo na kangbingɔ ndũ ye tɛ lo nvɛ̃ni na ayati lo nga na ayati Ruta.

  • Ti siɔ, se du ya, ta Solongo-pakala adũndó ayangambi mɛndɛ̃ uzu ti lo dungɔ na Ruta ma ko, se Ruta dũ nyingambi ti kɔli, lo na mungɔ ndũ ye tɛ lo nga na tɛ Elimeleke. Na ngoi mɛ lo na kpingɔ ko, ndũ ye tɛ lo zu na tingɔ tɛ nyingambi mɛ na ili Elimeleke, kanda ta na ili lo ma. Na lo ni la, Songolo-pakala kɛ̃ndó kpãngɔ ndũ ye tɛ lo na riskɛ so zangɔ Naomi. Lo ziandó ya, Boaze, zo mɛ na ndo ti sɛ ti tɔ̃ngɔ yaka niko amu kumba ni. Boaze yendó lingɔ ni ti nɛngɔ ya, lo “bata ili zo mɛ akpi nga na ndũ ye tɛ lo.”​—Ruta 4:10.

Ali mabere ya, Songolo-pakala ndó na gwɛ̃ kpengbani ti batangɔ ili lo nvɛ̃ni nga na ndũ ye tɛ lo. Lo ndo gindó nzɔ̃ kpale tɛ lo nvɛ̃ni. Abɛse Songolo-pakala lindó zu ti batangɔ ili lo ko, ili lo mĩnandó na ya pandɛ tɛ azi, ndɛ lo mɛ ko, ta zo kɔi hĩnga ili lo ma. Ta lo lua ngandó nzɔ̃ tangɔ li gɛrɛ ti kotani mɛndó Boaze lua ma. Boaze tindó kɔi tɛ azi mɛ ka popo tɛ akotara Masiya mɛ adu Yezo Kristo. Adu ye ti siɔni nvɛ̃ni mɛndó asi na Songolo-pakala na lo mɛ ya, lo gindó nzɔ̃ kpale tɛ lo nvɛ̃ni, wa lo kɛ̃ndó zangɔ azi mɛndɛ̃!​—Mat. 1:5; Luka 3:23, 32.