Ba tɛnɛ mɛ ka ya ni

Gwe ka abɛli tɛnɛ

Hũnda tɛ awa dingɔ mbeti

Hũnda tɛ awa dingɔ mbeti

Na pɛ dũngɔ Yezo, nda mɛndó Yozɛfɛ ná Maria angbã ka Bɛtɛlɛmɛ na se lɛ diringɔ mbala kɔi ka Nazarɛtɛ nɛ?

Ta Ngbangɔ kambisa nda mɛndó ta ala andiri ka Nazarete mbala kɔi ma. Kanda ni kambisa akpale ti yakere yakere mɛ alengbi ti zangɔ e ya, e hĩnga nda mɛndó ala li ngaso.

Angelo kɔi tɛnɛndó hɛ̃ Maria ya, lo na mɛngɔ ngɔ, wa lo na dũngɔ nyingambi. Ngoi mɛndó angelo pa hɛ̃ lo tɛnɛ niko ko, Maria ná Yozɛfɛ ndo dundó ka Nazarete mɛ ka Galile. (Luka 1:26-31; 2:4) Na gisi na pɛ longɔ ka Ezipito diringɔ ko, ala di dundó ka Nazarete. Yezo maindó Nazarete, wa lo tindó zo ti Nazarete. (Mat. 2:19-23) Na lo ni la, ngoi mɛ e ndo tɛnɛ tɛnɛ tɛ Yezo, Yozɛfɛ ná Maria ko, e ndo da be e mbala kɔi na kɔdɔrɔ ti Nazarete.

Maria ndó na nyita lo kɔi ti wali mɛ ili lo la, Elizabete, lo ndo dundó ka Yuda. Elizabete dundó ya nganga nzapa Zekaria, wa Elisabete tindó mama tɛ Yoanɛ mɛ wa hɛ̃ngɔ batisimɔ. (Luka 1:5, 9, 13, 36) Maria gwendó so bangɔ Elizabete ka kɔdɔrɔ ti Yuda, wa lo lindó ka tɛ lo nzɛ taa. Na gesi lo ndirindó ka Nazarete. (Luka 1:39, 40, 56) Na lo ni la Maria hĩngandó kɔndɔrɔ ti Yuda nzɔ̃ni.

Na gesi, so tɔndɔngɔ ndia mɛ aba sungɔ ili kaya buku tɛ Leta ko, Yozɛfɛ londó ka Nazarete lo gwe ka Bɛtɛlɛmɛ so sungɔ ili lo. Bɛtɛlɛmɛ adundó kɔdɔrɔ gbata tɛ Davidi, na bangɔ aprɔfesi ti ya Ngbangɔ ko, ni du ndo mɛ gbanda na dũngɔ na Masiya. (Luka 2:3, 4; 1 Sam 17:15; 20:6; Mika 5:2) Maria dũndó Yezo kai, Yozɛfɛ hũndó ya, ta adu nzɔ̃ni ya Maria li vuayajɛ ti yɔngɔrɔni ngaso na nyingambi so ti lo tee ka Nazarete bo na pɛ dũngɔ ma. Na lo ni la ala ngbãndó ka Bɛtɛlɛmɛ mɛ ni na kilometre 9 na Yerusalɛmɛ. Dungɔ kai na zangɔ ala ya, ala gwe na nyingambi mɛ adũ lo fãnani ka tepelo, wa ala hɛ̃ nga mbeka nga ma se mɛndó ndia tɛnɛ na ni.​—Le. 12:2, 6-8; Luka 2:22-24.

Uzu, angelo tɛ Nzapa atɛnɛndó hɛ̃ Maria ya, nyi mɔ na mungɔ, “kiti ti lo-lengɔ gbia . . . tɛ David” wa lo na lengɔ gbia. Alengbi ti dungɔ ya, Yozɛfɛ ná Maria a hũndó ya, adu ye ti ngbondoni dũngɔ Yezo ka kɔndɔrɔ tɛ David. (Luka 1:32, 33; 2:11, 17) Ngoi mɛndɛ̃, ala hũndó ya, na dungɔ ye ti ndara ngbãngɔ ka Bɛtɛlɛmɛ so kungɔ ya, Yehova pa hɛ̃ la aye mɛ ala na lingɔ na gesi.

Uzu ti nɛngɔ ya, awa bangɔ atongɔlo aga ba Yezo ko, ta e hĩnga abi mɛndó ala li ka Bɛtɛlɛmɛ ma. Kanda ye mɛ e hĩnga adu ya, na ngoi niko ko, Maria ná Yozɛfɛ ndo dundó ka yada, wa nyi la tindó “nyingambi” ta lo di dɛndó bebe mɛ yakere ma. (Mat. 2:11) Afa ya, na se lɛ diringɔ mbala kɔi ka Nazarete ko, ala ngbandó ka Bɛtɛlɛmɛ ngoi yɔngɔrɔni, wa ala dundó kai.

Erode hɛ̃ndó nyɔ ya, akpɔ ayangambi zu ti kɔli mɛ ka Bɛtɛlɛmɛ mɛ “bulu tɛ la ati sɛ . . . nga ala mɛ ta bulu tɛ la adɛ ti sɛ ma.” (Mat. 2:16) Angelo kɔi atɛnɛndó hɛ̃ Yozɛfɛ ná Maria ya, ala kpɛlɛ agwe ka Ezipito, wa angbã kai tee ka ngoi mɛ Erode na kpingɔ. Na gesi Yozɛfɛ ná ndasewa tɛ adirindó ka Nazarɛtɛ. Na lo nɛ la, ta ala di ndirindó ka Bɛtɛlɛmɛ ma nɛ? Na lo mɛ ya, na ngoi nikondó ko, nyingambi tɛ Erode mɛ ili lo la Arkelausi ndó la ndo le gbia ka Yudea, lo ngandó siɔ zo nga ma to lo. Hãngɔ ni zingɔ angelo tɛnɛndó hɛ̃ Yozɛfɛ ya, na dungɔ siɔni se ala diri ka Yudea, ni la, lo gwendó na ndasewa tɛ lo ka Nazarɛte. Kai, ala lengbindó ti kãngɔ Yezo nzɔ̃ni zangangɔ kpãngɔ dungɔ lɛ ngɛ̃́ tɛ lo na ya kaka.​—Mat. 2:19-22; 13:55; Luka 2:39, 52.

Alengbi ti dungɔ biani ya, Yozɛfɛ kpĩndó uzu ti nɛngɔ ya, Yezo zi lége hɛ̃ azi ya, ala lua dungɔ lɛ ngɛ̃́ ti kaka ka ndozu. Na lo ni la, Yozɛfɛ na luangɔ dungɔ lɛ ngɛ̃́ ge lɛ sese. Azi gba na luangɔ ngoi ti tɛnɛngɔ tɛnɛ na lo, hĩngangɔ nda mɛndó lo ná Maria angbã ka Bɛtɛlɛmɛ na pɛ̃ ngoi yɔngɔrɔni na ngoi mɛndó ala dũ Yezo.