1. Na bangɔ mbeti ti Suma, zo mɛ ndo de ngɔnzɔ na ndo azi tɛ Nzapa na?

 MBETI ti Suma ndo kambisa ya, Lo-lengɔ Gbia tɛ Nzapa abanda lengɔ gbia ka ndozu, wa atoma Satana ka ndozu abi lo ge lɛ sese. (Sum. 12:1-9) Tomangɔ Satana ahɛ̃ siriri ka ndozu, kanda asi na kpengba kpale ge lɛ sese. Na lo nɛ? Na lo mɛ ya, Satana ndo de ngɔnzɔ tɛ lo na ndo azi mɛ ndo li kwa hɛ̃ Yehova na mbilimbili zu ge lɛ sese.​—Sum. 12:12, 15, 17.

2. Ye mɛ na zangɔ e ya, e ngbã mbilimbili na mbage tɛ Yehova nɛ?

² Ngasia la, elengbi ti ngbãngɔ mbilimbili abɛse na ngoi mɛ Satana ndo hɛ̃ e pɛnɔ nɛ? (Sum. 13:10) Ye kɔi mɛ na zangɔ e, adu hĩngangɔ aye mɛ na lingɔ tɛrɛ lo na bi mɛ na gangɔ. Na ndakisa, kaya mbeti ti Suma, toma Yoanɛ kambisa ambɛge sulu mɛ angbã yakere e lua ni. Kɔi ti sulu niko adu ya, na kpɔngɔ awa kula tɛ Nzapa. Zia e ba na olo se mɛ mbeti ti Suma akambisa na tɛnɛ tɛ awa kula niko, nga na ye mɛ na singɔ na ala.

3. Mbeti ti Suma ahaka awa kula tɛ Nzapa na anɛ?

³ Vɛrse ti uzu ti Suma atɛnɛ yangondo ya, aye mɛ atɛnɛ tɛnɛ ni kaya buku niko ko, atɛnɛ ni na ndege ti “yika yika.” (Sum. 1:1, NWT) Ni haka awa kula tɛ Nzapa na asa ti kpɛ̃nɛ. E mu ndakisa, “sa kɔi alo kaya kota ngu asi.” Lo na “nza li lo sui kɔi, li lo mbala mbala.” (Sum. 13:1) So pɛni “sa mɛndɛ̃ mɛ alo ka gbɛ  sese si.” Sa niko ti sɛ ndo tɛnɛ tɛnɛ nga ma sa ti kpɛ̃nɛ mɛ nga ma ngunde, wa lo ndo li ya, “wá alo ka ndozu azu ge lɛ sese.” (Sum. 13:11-13) Na gesi sa mɛndɛ̃ ti taa asi, “tɛrɛ sa ni bengbani,” wali ndumba adu so ndoni. Asa niko taa ndo fa awa kula tɛ Yehova Nzapa, nga na awa kula ti Lo-lengɔ Gbia tɛ lo. Na lo ni la, adu ngbondoni ya, e hĩnga ala.​—Sum. 17:1, 3.

4-5. Ngasia la mbeti ti Daniel 7:15-17 ndo za e ya, e hĩnga awa kula tɛ Nzapa mɛ ahaka la na asa ti kpɛ̃nɛ nɛ?

⁴ Uzu ti nɛngɔ ya, e hĩnga bere awa kula niko adu ana ko, ayɔ ya, e hĩnga uzu bere asa niko adu ana. Se ti nzɔ̃ni ti gbɔ̃ngɔ ndani adu na landangɔ tɛnɛ mɛ Ngbangɔ ndo tɛnɛ. Ambɛge mbeti mɛndɛ̃ ti ya Ngbangɔ apiandó kambisa atɛnɛ ti yika yika mɛ kaya mbeti ti Suma. Na ndakisa prɔfeta Daniel ahũndó suma kɔi, kaya suma niko ko, lo hũ “asa ti kpɛ̃nɛ siɔ alo kaya kota tɛ ndo si.” (Dn. 7:1-3) Daniel kambisandó nda suma ni. Lo tɛnɛ ya, akota sa niko ndo fa “agbia,” siɔ bere guvɛrnɛma siɔ. (Di Daniele 7:15-17.) Kambisangɔ nda tɛnɛ niko yangondo aza e, e hĩnga ya, asa mɛ atɛnɛ tɛnɛ tɛ la kaya mbeti ti Suma ando fa aguvɛrnema ti politikɛ mɛ na ngunu gba.

⁵ Zia e ba na olo ambɛge avɛrse ti ya Ngbangɔ mɛ alengbi ti zangɔ e ya, e gbɔ̃ nda ayika yika mɛ mbeti ti Suma atɛnɛ tɛnɛ ni. E banda na ndo kpale tɛ asa ti kpɛ̃nɛ niko. Ti uzu e na hĩngangɔ aye mɛ asa niko ndo fa. Na gesi, e nga na hĩngangɔ ye mɛ na singɔ na asa niko. Wa ti ndani, e na bangɔ ye mɛ kpale niko na lingɔ na lo tɛ e.

6. Sa mɛ na li lo mbala mbala mɛ atɛnɛ tɛnɛ tɛ lo kaya mbeti ti Suma 13:1-4 ando fa nɛ?

⁶ Sa mɛ na li lo mbalambala ando fa nɛ? (Di Suma 13:1-4.) E hũ ya, tɛrɛ sa niko mabere tɛrɛ zɛ̃, gɛrɛ lo mabere gɛrɛ hɔbu (urse), yanga lo mabere yanga mbata, wa lo nga na nzali lo sui kɔi. Sa kɔi kɔi ka popo tɛrɛ asa siɔ mɛ atɛnɛ tɛnɛ tɛ la kaya mbeti ti Daniel shapitrɛ ti 7 ko, ala nga na aye niko ka tɛrɛ la. Kanda kaya mbeti ti Suma ko, sa kɔi la, alɔ aye niko zu ka tɛrɛ lo. Ta sa niko ndo fa bo guvɛrnɛma kɔi bere lo-lengɔ gbia kɔi ti gigi ma. Yoanɛ tɛnɛndó ya, “ahɛ̃ lo ngunu ti lɛ ngɔ gbia na ndo azi ti ale zu, ti lɛ sese zu, nga na ti yanga kɔdɔrɔ zu.” Afa yangondo ya, lo-lengɔ gbia tɛ lo aɔ lo-lengɔ gbia ti guvɛrnɛma kɔi. (Sum. 13:7) Akpale niko zu ndo fa ya, sa niko ndo fa ngunu tɛ agbia ti politikɛ mɛ ala bandandó lengɔ gbia na ndo azi gã tee ndɛ. *—Mos. 8:9.

7. Li sa kɔi kɔi ka popo tɛ ali sa mbalambala ndo fa nɛ?

⁷ Li sa kɔi kɔi ka popo tɛ ali sa mbalambala ndo fa nɛ? Mbeti ti Suma shapitrɛ ti 17 aza e ya, e lua gbinya ti hũnda niko na lo mɛ ya, ni kambisa kpale mɛ aba sa ti kpɛ̃nɛ mɛ atɛnɛ tɛnɛ tɛ lo kaya mbeti ti Suma shapitrɛ ti 13. Suma 17:10 atɛnɛ ya: “Na popo tɛ agbia ni ko, agbia okɔ̃ alɛ ndo gbia wɛ, bo kɔi la ndolɛ gbia na olo mɛ, ko ta omɛ ndɛ̃ kɔi adɛ aga ma. Ngoi mɛ lo na gangɔ ko, lo na lɛngɔ gbia bo ngoi yakere.” Ka popo tɛ aguvɛrnema ti politikɛ zu mɛ Satana salela ni ko, ahaka mbala mbala na “li” sa, na lo mɛ ya, ala na ngunu gba. Aguvɛrnema niko ti ngunu alendó gbia na ndo azi tɛ Nzapa, wa ala hɛ̃ ngandó azi tɛ Nzapa pɛnɔ kpengbani nvɛ̃ni. Na ngoi mɛndó toma Yoanɛ na dungɔ lɛ ngɛ̃́ ko, aguvɛrnɛma kũ ka popo tɛ la alendó gbia wɛ: Ezipito, Asiri, Babilonɛ, Mede ná Persɛ, nga na Grɛsɛ. Na ngoi mɛndó toma Yoanɛ hũ Suma niko ko, Roma mɛndó adu guvɛrnɛma ti mana la ando le gbia. Kanda kɔdɔrɔ mɛ na dungɔ lo-lengɔ gbia ti mbala mbala mɛ ahaka lo na li sa ti ndani nɛ?

8. Lo-lengɔ gbia mɛ wa la, ndo fa li sa ti mbala mbala wa?

 ⁸ Na olo e na hũngɔ ndenge mɛ, prɔfesi mɛ kaya mbeti ti Daniel aza e ya, e hĩnga kɔdɔrɔ mɛ adu li sa ti ndani nga ti mbala mbala. Kɔdɔrɔ mɛ ndo le gbia na ndo lɛ gigi zu na ngoi ti ndani, nga na “ngoi ti gangɔ tɛ Gbia” la nɛ? (Sum. 1:10) Ni du akɔdɔrɔ ti ngunu sɛ mɛ abombi nda la ndoni kɔi, adu Grande-Bretagne na États-Unis, na tɛnɛ mɛndɛ̃, ando ili ni ya, anglo-américain, kɔdɔrɔ mɛ ndo le gbia na ndo lɛ gigi zu. Na lo ni la, elengbi ti tɛnɛngɔ ya, li sa ti mbala mbala mɛ atɛnɛ tɛnɛ ni kaya mbeti ti Suma 13:1-4, adu lo-lengɔ gbia ti anglo-américain.

9. Sa “mɛ na nza li lo sɛ mabere tɛ ngasã ngbaga” ando fa nɛ?

⁹ Mbeti ti Suma shapitrɛ ti 13 atɛnɛ ya, li sa niko ti mbalambala mɛ adu anglo-américain mɛ ndo le gbia na ndo lɛ gigi zu, lo ndo li nga aye mabere sa ti kpɛ̃nɛ mɛ “nza li lo sɛ mabere tɛ ngasã ngbaga. Lo ndotɛnɛ tɛnɛ [nga ma tɛ dragɔ̃].” Sa niko “ndo li akokɛnɛ ye ti kpɛnɛ, [lo ndo li ya], wá alo ka ndozu azu ge lɛ sese azi zu ahũ ni.” (Sum. 13:11-15) Suma shapitrɛ ti 16 na ti 19 a ndo ili sa niko ya, “wa pangɔ nyɔ Nzapa na nvɛ̃nɛ.”(Sum. 16:13; 19:20) Daniel tɛnɛ nga tɛnɛ ti ngaso na ngoi mɛndó lo tɛnɛ ya, lo-lengɔ gbia ti anglo-américain mɛ ndo le gbia na ndo lɛ gigi zu ‘na gbɛ̃ngɔ aye gba.’ (Dn. 8:19, 23, 24.) Ni la, adu nvɛ̃ni ye mɛndó ali tɛrɛ lo na ngoi ti to ti sɛ ti lɛ gigi zu. Bombe atomikɛ sɛ mɛndó abi mɛ akɔ nda to ti sɛ ti lɛ gigi zu ko, azi ti siãsɛ ti Angleterre ná Amérique ndó la, abombi nda la ali ni. Lo-lengɔ gbia ti anglo-américain mɛ aɔ lo-lengɔ gbia ti akɔdɔrɔ zu ti lɛ gi gi na ngunu, lo lindó ya, “wá alo ka ndozu azu ge lɛ sese.”

10. “Sa ti yika yika ndo fa” nɛ? (Suma 13:14, 15; 17:8, 11)

¹⁰ Yoanɛ hũ sa mɛndɛ̃. Lo bo mabere sa mɛ na li lo mbalambala, kanda ɔngbi mɛ ka popo tɛrɛ la adu ya, tɛrɛ lo du bengbani. Ando ili lo ya, yika yika ti siɔ sa, wa atɛnɛ nga tɛnɛ tɛ lo mabere gbia ti “mwambe.” * (Di Suma 13:14, 15; 17:8, 11.) Mbeti ti Suma atɛnɛ ya, “gbia” niko asi, wa lo di mina, ko lo di si fãni mɛndɛ̃. Ni du ye mɛndó asi na ONU mɛ ndo li ye na ndombali nzɔ̃ kpale tɛ agbia ti politikɛ ti lɛ gigi zu la! Ni sindó na ila ti Société ti Nations, na ngoi ti to ti sɛ ti lɛ gigi zu ko, ta ni di dɛndó da ma, kanda na na gesi ni di sindó na ila ti ONU.

11. Ye mɛ aguvɛrnɛma ti gigi mɛ ndo to azi ya, ala li nɛ, wa nda mɛ ta elengbi ti kpɛngɔ ala ma nɛ?

¹¹ Asa mɛ mbeti ti Suma atɛnɛ tɛnɛ tɛ ala mɛ ando fa aguvɛrnema ti politikɛ ti lɛ gigi olo, ala ndo to azi na lége ti tɛnɛ tɛ la ya, ala tɔmbɔgɔ tɛrɛ Yehova ná awa kwa tɛ lo. Na ndenge ti yika yika, ala ndo bombi “agbia ti lɛ sese zu” ndoni kɔi na lo ti to ti Armagɛdona mɛ adu ‘kota bi tɛ Nzapa mɛ nvɛ̃ ngunu.’ (Sum. 16:13, 14, 16) Kanda ta e na kpɛngɔ ye kɔi ma. Yehova Nzapa tɛ e na lingɔ iɔ ti nɛngɔ ya, lo so na azi ko la ndo hɛ̃ ti la hɛ̃ Lo-lengɔ Gbia tɛ lo.​—Ezk. 38:21-23.

12. Ye mɛ na singɔ na asa ti kpɛ̃nɛ niko zu nɛ?

¹² Ye mɛ na singɔ na asa ti kpɛ̃nɛ niko zu nɛ? Suma 19:20 ahɛ̃ gbinya ngaso mɛ: “Agbɔ̃ sa ni, agbɔ̃ nga wa pangɔ nyɔ Nzapa na nvɛ̃nɛ mɛ ndo li aye ti kpɛnɛ so gbɛlɛ sa ni. (Lo li ndo aye ti kpɛnɛ ni so handangɔ na azi. Azi ni adu azi mɛ ndó asuru ili sa ni na tɛrɛ la, ala vɔrɔ nga ngbilondo tɛ sa ni.) Ngoi mɛ ĩ gbɔ̃nɔ la ko, asa la lɛ la ngɛ̃́ ka ya wá mɛ lɛ ni kotani.” Abɛse du ya, ala dɛ bo le gbia ko, aguvɛrnɛma ti politikɛ zu mɛ adu awa kula tɛ Nzapa na kpilingɔ bwai na bwai.

13. Kpengba kpale mɛ awakristo ndo tengbi na ni, mɛ ando lo ka tɛ azi ti guvɛrnɛma nɛ?

 ¹³ Ni lengbi na nɛ na lo tɛ e nɛ? Na lo mɛ ya, e du awakristo ko, ayɔ ya, e du mbilimbili na mbage tɛ Nzapa nga na Lo-lengɔ Gbia tɛ lo. (Yn. 18:36) Ti nɛngɔ ya, e li ngaso ko, ayɔ ya, e kɛ̃ yɔrɔngɔ tɛrɛ e na ya kpale ti politikɛ ti gigi olo. Kanda alengbi ti dungɔ kpengbani na lo tɛ e ya, e kɛ̃ yɔrɔngɔ tɛrɛ e na ya akpale ti gigi, na lo mɛ ya, gwɛ̃ tɛ aguvɛrnɛma ti gigi olo adu ya, e hɛ̃ ti e hɛ̃ ala na ya tɛnɛ bere na ya kwa tɛ e. Azi ko la ndo ye lingɔ kpale mɛ azi ti guvɛrnɛma ndo yɔ ka ti la ko, ando su nzɔlɔkɔ tɛ sa ti kpɛnɛ ka tɛrɛ la. (Sum. 13:16, 17) Na lo ni la, azi zu ko la alua nzɔlɔkɔ niko ko, ta Yehova na yengɔ ala ma, wa ta ala nga na luangɔ dungɔ lɛ ngɛ̃́ ti kaka ma. (Sum. 14:9, 10; 20:4) Ye mɛ ngbondoni nvɛ̃ni adu ya, zo kɔi kɔi so popo tɛrɛ e ali kpengbani ya, ta lo yɔrɔ tɛrɛ lo na ya kpale ti politikɛ ma, abɛse kpale ni mɛ e tengbi na ni adu ngasia!

14. Nga ma se ko la Suma 17:3-5 atɛnɛ na ni, aye mɛndɛ̃ ti kamwangɔ mɛndó toma Yoanɛ hũ nɛ?

¹⁴ Toma Yoanɛ tɛnɛ ya, lo ‘kamwandó mawoma’ na lo ti aye mɛndɛ̃ mɛndó lo hũ. Aye mɛndó lo hũ nɛ? Lo hũ wali kɔi, adu na ndo sa ti kpɛ̃nɛ mɛ tɛrɛ lo bengbani. (Sum. 17:1, 2, 6) Lo du “wali ndumba,” ili lo la “Babilɔnɛ kota kɔdɔrɔ.” Lo ndo li “aye ti kamɛnɛ” ndoni kɔi na “agbia ti lɛ sese.”​—Di Suma 17:3-5.

15-16. “Babilɔnɛ kota kɔdɔrɔ” adu nɛ, wa e hĩnga lo ngasia?

¹⁵ Zo mɛ du “Babilɔnɛ kota kɔdɔrɔ” na? Ta wali niko alengbi ti fangɔ bombi tɛ azi ti politikɛ ma, na lo mɛ ya, mbeti ti Suma tɛnɛ ya, lo ndo li akpale ti bí ndoni kɔi na agbia ti lɛ sese. (Sum. 18:9) Kutu, lo du na ndo sa ti kpɛ̃nɛ na ndenge mɛ lo ndo to agbia ti politikɛ na ndo ngunu ya, ala li dangɔ bɛ tɛ lo. Ta lo lengbi nga ti fangɔ linɔ tɛ awa dɛngɔ buze ti zugbu ti gigi olo tɛ Satana ma, na lo mɛ ya, mbeti ti suma atɛnɛ tɛnɛ ti linɔ niko ka ndo mɛndɛ̃, wa a ili ni ya ‘awa dengɔ buze ti lɛ sese’​—Sum. 18:11, 15, 16.

¹⁶ Kaya Ngbangɔ tɛnɛ mɛ, ‘lingɔ ndumba’ bere ‘tingɔ kɔmbɛ’ ndo fa seliye tɛ azi mɛ ala ndo tɛnɛ ya, ani ndo vɔrɔ Nzapa, kanda ala ndo vɔrɔ ngbilondo bere na ndenge mɛndɛ̃, ala du akwa azi ti gigi. (1 Nt. 5:25; Zk. 4:4) Na ɔngbingɔ na ni, Ngbangɔ ndo ili azi ko la ndo vɔrɔ Nzapa na mbilimbli ya, ala dɛ ‘li la ngbɔ̃, (angɔndɔ)’ bere ala du ‘vuruni.’ (2 Kɔr. 11:2; Sum. 14:4) Na ngoi ti gã, Babilɔnɛ dundó kɔdɔrɔ mɛndó asambela ti nvɛ̃nɛ ka da gba. Na lo ni la, elengbi ti tɛnɛngɔ ya, Babilɔnɛ kota kɔdɔrɔ afa bombi ti asambela zu ti nvɛ̃nɛ.​—Sum. 17:5, 18; ba tɛnɛ mɛ: “Babilone Monene ezali nini?” kaya jw.org.

17. Ye mɛ na singɔ na Babilɔnɛ kota kɔdɔrɔ nɛ?

¹⁷ Ye mɛ na singɔ na Babilɔnɛ kota kɔdɔrɔ nɛ? Mbeti ti Suma 17:16, 17 ahɛ̃ gbinya ti hũnda niko ngaso: “Nza li sa sui kɔi mɛ mɔ hũ ko, adu agbia sui kɔi, ko bɛ agbia ni ko sui kɔi nga na bɛ asa ni nvɛni na kɛ̃ngɔ ngbabo ko ka ka ka. Ala na kpatangɔ aye tɛ lo zu, hãnangɔ abɔngɔ tɛrɛ lo, ziangɔ lo ndumbu, ala na tɛngɔ mi tɛrɛ lo, ko ala na zɔngɔ tanga tɛrɛ lo ka ya wá. Ta sanga ma, ye mɛ Nzapa separa lingɔ ko, lo sa kɔdɛ ni ka bɛ agbia ko sui kɔi ya, [ala li ni].” Yehova na tongɔ agbia ti gigi ya, ala salela sa mɛ tɛrɛ lo bengbani afa ONU, ti nɛngɔ ya, lo bi to tɛrɛ asambela ti nvɛ̃nɛ wa lo gbɛ̃ ni bwai na bwai.​—Sum. 18:21-24.

18. Se ta e ye dungɔ na mangbi na Babilɔnɛ kota kɔdɔrɔ ma ko, aye mɛ elengbi ti kɛ̃ngɔ nɛ?

¹⁸ Ni lengbi na nɛ na lo tɛ e nɛ? Ayɔ ya, e vɔrɔ Nzapa “na ndenge ti vuruni ta na bí ma, NWT” na bangɔ dangɔ bɛ tɛ lo (Zk. 1:27) Na lo ni ko, e du na kpengba lɛ ti kɛ̃ngɔ ahãngɔ lo ti nvɛ̃nɛ tɛ Babilɔnɛ kota kɔdɔrɔ! Wa e kɛ̃ nga ayenga tɛ  apaganɔ, e kɛ̃ nga seliye tɛ la ti bí nga na akpale zu mɛ aba nyingɔ siɔni. Ayɔ ya, e ngbã lá kwɛ pangɔ hɛ̃ azi ya, “ĩ lo ka popo tɛ la ĩ si,” ti nɛngɔ ya, ta Nzapa ahũ ĩ mabere awa siɔ kpale nga ma tɛ la ma.​—Suma 18:4.

19. “Bengba sa ti kpɛnɛ [bere gragɔ̃] mɛ nga ma ngunde” ando fa na?

¹⁹ Mbeti ti Suma tɛnɛ nga tɛnɛ tɛ “bengba sa ti kpɛnɛ [bere gragɔ̃] mɛ nga ma ngunde.” (Sum. 12:3) Dragɔ̃ niko atiri to na Yezo ná aangelo tɛ lo. (Sum. 12:7-9) Lo ndo tiri azi tɛ Nzapa na to, wa lo la ndo hɛ̃ ngunu hɛ̃ asa ti kpɛ̃nɛ mɛ afa aguvɛrnɛma ti politikɛ. (Sum. 12:17; 13:4) Sa niko adu na? Adu “ngbɔ ti gã mɛ andoili lo ya Zabulu bere Satana.” (Sum. 12:9; 20:2) Lo la ndo tambwisa awa kula tɛ Nzapa zu.

20. Ye mɛ na singɔ na dragɔ̃ nɛ?

²⁰ Ye mɛ na singɔ na sa niko nɛ? Mbeti ti Suma 20:1-3 atɛnɛ ya, angelo kɔi na bingɔ Satana kaya du, du niko na dungɔ mabere da ti bɔlɔkɔ na lo tɛ lo. Lo na lingɔ so ya du niko abulu 1 000, na ya bulu niko ko, “ta lo na handangɔ azi fãni mɛndɛ̃ ma. Ti kɔngɔ ndani, na bingɔ Satana ná ademo tɛ lo “ka ya wá mɛ lɛ ni kotani.” (Sum. 20:10) Binga li mɔ na ndenge mɛ dungɔ lɛ ngɛ̃́ na tingɔ nzɔ̃ni na ngoi mɛ na gbɔ̃ngɔ Satana ná ademo tɛ lo. Na dungɔ ngoi ti nzɔ̃ni nvɛ̃ni!

21. Nda mɛ elengbi ti dungɔ na dengɔ bɛ na lo ti akpale mɛ e lo ti mandangɔ kaya mbeti ti Suma nɛ?

²¹ Tɛnɛ mɛ aza e nvɛ̃ni ti nɛngɔ ya, e hĩnga asa ti yika yika mɛ mbeti ti Suma atɛnɛ tɛnɛ tɛ ala! E hĩnga awa kula tɛ Yehova, e hĩnga nga ye mɛ na singɔ na la. Nga ma se mɛ Mbeti ti suma tɛnɛ na ni, “Dengɔ bɛ ati na zo ko la adi tɛnɛ [ti profesi] olo, dengɔ bɛ ati na zo ko la ama tɛnɛ ni!” (Sum. 1:3) Kanda ngoi mɛ gbanda awa kula tɛ Yehova zu akpili ko, anzɔ̃ kpale mɛ azi ti mbilimbili na luangɔ nɛ? Tɛnɛ ti ndani mɛ akambisa atɛnɛ mɛ kaya mbeti ti suma na hɛ̃ngɔ e gbinya ni, e na mandangɔ ni na pɔsɔ ti gesi.