TƐNƐ TI MANDANGƆ 19
Tɛnɛ mɛ mbeti ti Suma tɛnɛ mɛ aba dungɔ lɛ ngɛ̃́ tɛ mɔ ndɛ nɛ?
“Dengɔ bɛ ati na zo ko la adi tɛnɛ [ti prɔfesi] olo.”—SUM. 1:3.
BIA 15 Tókumisa Mwana ya liboso ya Yehova!
NA NDUNU NI *
1-2. Ye ti uzu mɛ alengbi ti tongɔ e ya, e kpã lɛ e na ndo tɛnɛ mɛ kaya mbeti ti Suma nɛ?
TA ADƐNDÓ ayɔ ka ti mɔ ya, mɔ ba afoto tɛ zo kɔi mɛ mɔ hĩnga lo ma? Na ngoi mɛ mɔ ndo ba afoto niko ko, mɔ hũ azi gba mɛ ta mɔ hĩnga ala ma. Kanda foto kɔi kaya ni abenda likebi tɛ mɔ nvɛ̃ni. Na lo nɛ? Na lo mɛ ya, mɔ nga ka popo tɛ azi mɛ ka lɛ foto ni. Na ngoi mɛ mɔ ndo ba ni na seni ko, mɔ li kpengbani ya, mɔ da bɛ mɔ na ndo nga na ngoi mɛndó ĩ gbɔ̃ na foto niko. Mɔ li nga kpengbani ti nɛngɔ ya, mɔ hĩnga azi mɛndɛ̃ mɛ so lɛ foto ni. Foto niko, adu ngbondoni na lo tɛ mɔ.
2 Mbeti ti suma, adu nga ma afoto niko. Na lo nɛ? Na lo ti aye sɛ. Ti uzu, asundó mbeti ti Suma na lo tɛ e. Verse ti uzu ti mbeti niko atɛnɛ ya: “Buku olo ndo pa lo ti aye mɛ ndo Yezo Kristo afa na Yoanɛ na ya suma. Nzapa afa na Yezo ya, lo fa awa kwa tɛ ni na aye mɛ na singɔ bo lo mɛ.” (Sum. 1:1) Na lo ni la, aye mɛ asu ni kaya buku niko ko, ta adu na lo tɛ azi zu ma, kanda na lo tɛ e, na lo mɛ ya, e ndo vɔrɔ Nzapa. Na lo mɛ ya, e du azi tɛ Nzapa ko, e ndo hɛ̃ nga ti e ti nɛngɔ ya, aprɔfesi ti kpɛ̃nɛ mɛ kaya mbeti niko ati na seni, wa hĩngangɔ ni, ta alengbi ti kamwisa ngɔ e ma. Na ndenge mɛndɛ̃ ali mabere e hũ tɛrɛ e nvɛ̃ni ka lɛ foto.
3-4. (a) Na bangɔ mbeti ti Suma, ngoi mɛ wa la aprɔfesi ti ya mbeti niko na bandangɔ tingɔ na seni wa? (b) Wa ye mɛ na yɔngɔ ya, kɔi kɔi na popo tɛ e ali nɛ?
3 Ti sɛ, adu ngoi mɛ aprɔfesi mɛ kaya mbeti niko na tingɔ na seni. Yoanɛ fandó yangondo ngoi mɛ aprɔfesi niko na tingɔ na seni na ngoi mɛndó lo tɛnɛ ya: “Na lége ti Nyingɔ vurú mbi sindó na ngoi ti bi tɛ Gbia.” (Sum. 1:10, NWT) Na ngoi mɛndó Yoanɛ su mbeti niko na ya abulu ti 96 N.E. ko, ta “bi tɛ Gbia” adɛndó abanda ma. (Mat. 25:14, 19; Luka 19:12) Kanda na bangɔ aprɔfesi ti ya Ngbangɔ, bi niko abandandó na bulu ti 1914 na ngoi mɛndó Yezo ti Gbia ka ndozu. Bandangɔ na bulu niko la, aprɔfesi mɛ kaya mbeti ti suma mɛ aba nga azi tɛ Nzapa abandandó tingɔ na seni. Ti biani ko, e na olo na dungɔ lɛ ngɛ̃́ na ngoi ti “bi tɛ Gbia”!
4 Na lo mɛ ya, e na olo na dungɔ lɛ ngɛ̃́ na ya ngoi niko ti kpɛ̃nɛ ko, e la e du azi mɛ ayɔ ya, e kpã lɛ e na ndo wangɔ ti songo mɛ kaya Suma 1:3 mɛ atɛnɛ ya: “Dengɔ bɛ ati na zo ko la adi tɛnɛ [ti prɔfesi] olo. Dengɔ bɛ ati na zo ko la ama tɛnɛ ni, atɔndɔ nga ni. Ta sanga ma, ngoi ti aye niko singɔ adoli wɛ.” Na lo ni la, ayɔ ya, e ‘di na legɔ ti ndozu,’ e ‘ma tɛnɛ ti prɔfesi ni,’ wa e ‘tɔndɔ’ nga ni. Zia e ba ambanga atɛnɛ ti prɔfesi niko mɛ ayɔ ya, e tɔndɔ ni.
LI KPENGBANI YA, YEHOVA YE KWA MƐ MƆ NDO LI HƐ̃ LO
5. Ngasia la mbeti ti Suma afa yangondo nda mɛ ayɔ ya, e li kpengbani ti nɛngɔ ya, Yehova ye sambela tɛ e nɛ?
5 Shapitrɛ ti uzu ti mbeti ti Suma akambisa yangondo ya, Yezo ndo hĩnga akpale mɛ ndo ɔ ge ya bombi tɛ awakristo. (Sum. 1:12-16, 20; 2:1) Mbeti mɛndó Yezo to hɛ̃ abombi mbala mbala ti Azi Minɛrɛ afa yangondo ya, tɛnɛ niko adu biani. Na lége ti ambeti niko ko, lo hɛ̃ndó awakristo ti siɛklɛ ti uzu awangɔ ti yangondo so zangɔ ala ya, ala li zu ti nɛngɔ ya, Yehova ye sambela tɛ la. Abɛse ngaso ko, tɛnɛ mɛ kaya mbeti niko aba azi tɛ Nzapa zu ti ngoi tɛ e. Wangɔ mɛ ni lengbi ti hɛ̃ngɔ e nɛ? Yezo mɛ Gbia tɛ e, ahĩnga nzɔ̃ni mangbi mɛ e na ni ná Yehova. Yezo ndo dɔ e na nɔ, lo ndo bata nga e, ta ye kɔi mɛ lo zanga hũngɔ ni da ma. Lo hĩnga nzɔ̃ni aye mɛ elengbi ti lingɔ ti nɛngɔ ya, Yehova ye e. Zia e ba na olo ambanga awangɔ mɛndó lo hɛ̃.
6. (a) Na bangɔ tɛnɛ tɛ Yezo mɛ kaya mbeti ti Suma 2:3, 4, kpale mɛndó ayata ti Efɛzɛ na ni nɛ? (b) Wangɔ mɛ ni hɛ̃ e nɛ?
6 Di Suma 2:3, 4. Ale ta e zia songo mɛndó e na ni na lo tɛ Yehova uzu ma. Yezo pandó kaya tɛnɛ tɛ lo yangondo ya, ayata ti ya bombi ti Efɛzɛ ndo gbendó bɛ la na ya pɛnɔ, wa ala ngbã bo lá kwɛ lingɔ kwa hɛ̃ Yehova na ge ge ge abɛse apɛnɔ ndɛ̃ ndɛ̃ ndɛ̃ mɛ ala ndo tengbi na ni. Abɛse ngaso ko, ala ziandó songo mɛndó ala na ni uzu. Ayɔndó ya, ala li kpengbani ti nɛngɔ ya, songo niko adiri—se ta ala li ngaso ma ko, ta Yehova na yengɔ sambela tɛ la ma. Kwɛ kɔi ndɛ nga na ngoi tɛ e, ta ayɔ ya, e ngbã bo na gbengɔ bɛ e na ya pɛnɔ ma, ale e li nga aye mɛndɛ̃. Ayɔ ya e be bɛ e na ya pɛnɔ na lo ti aye mɛ nzɔ̃ni. Ta Nzapa tɛ e ndo kpã bo lɛ lo na ndo aye mɛ e ndo li ma, kanda nga na ndo nda mɛ e ndo li ni. Ka tɛ lo, ye mɛ adu ngbondoni adu ye mɛ ndo to e ya, e li kwa hɛ̃ lo. Lo ye ya, e vɔrɔ lo na lo mɛ ya, e ndo ye lo gba, nga na lo ti hɛ̃ngɔ lo sia kɔli na lo ti aye mɛ lo ndo li na lo tɛ e.—Mas. 16:2; Mar. 12:29, 30.
7. (a) Na bangɔ mbeti ti Suma 3:1-3, ye mɛndó Yezo hũ ka tɛ ayata ti ya bombi ti Sardɛ nɛ? (b) Ye mɛ ayɔ ya, e ngbã lá kwɛ lingɔ nɛ?
7 Di Suma 3:1-3. Ayɔ ya, e du lá kwɛ kpengbani na ya nyingɔ. Ayata ti ya bombi ti Sardɛ ndó na kpale mɛ akɛsɛnɛ na tɛ abombi mɛndɛ̃. Abɛse du ya, ala ndó uzu kpengbani na ya nyingɔ ko, ta ala di dɛ kpengbani ma. Na lo ni la, Yezo pandó hɛ̃ la ya, ĩ ‘du na kpengba lɛ.’ Wangɔ ti ngbondoni mɛ elengbi ti luangɔ nɛ? Ti bɛta tɛnɛ ko, ta bɛ Yehova na lingɔ bɛ fãni kɔi na kwa mɛndó e li hɛ̃ lo ma. (Aeb. 6:10) Kanda, ta ayɔ ya, e kpã bo bɛ e na ndo kwa mɛndó e li hɛ̃ Yehova gã ma. Abɛse du ya, ta elengbi ti lingɔ kwa gba nga ma se mɛndó e ndo li na ni uzu ma ko, ayɔ ya, e ngbã lá kwɛ lingɔ “kwa tɛ Gbia,” e du na kpengba lɛ wa ta bɛ e li na akpale mɛ ndo fa ya, ndangba bi angbã dã ma.—1 Kɔr. 15:58; Mat. 24:13; Mar. 13:33.
8. Na bangɔ Suma 3:15-17, wangɔ mɛ elengbi ti luangɔ na ndo tɛnɛ mɛndó Yezo tɛnɛ hɛ̃ ayata ti ya bombi ti Laudikia nɛ?
8 Di Suma 3:15-17. Ayɔ ya, e du na ge ge ge, wa e li kwa tɛ Yehova na bɛ e zu. Wangɔ mɛ Yezo hɛ̃ ayata ti ya bombi ti Laudikia aba nga kpale mɛndɛ̃. Ala ndó “de de ni” na ya kwa tɛ Yehova. Na lo ti zangangɔ ge ge ge tɛ la ko, Yezo tɛnɛndó ya, ala du “awa kota pɛnɔ [nga] awa yɛlɛ.” Ayɔndó ya, ala du na ge ge ge na ya kwa tɛ Yehova. (Sum. 3:19) Wangɔ mɛ elengbi ti luangɔ nɛ? Se du ya, ta e di dɛ na ge ge ge nga ma se ti uzu ma ko, ayɔ ya, e li kpengbani e hɛ̃ Yehova ná linɔ tɛ lo sia kɔli na lo ti aye ti nzɔ̃ni zu mɛ ala ndo li na lo tɛ e. (Sum. 3:18) Ta e zia ya, gingɔ tingɔ na dungɔ lɛ ngɛ̃́ ti nzɔ̃ni na ya gigi olo ali ya, e diri na kwa mɛ e ndo li hɛ̃ Yehova gesi ma.
9. Na bangɔ tɛnɛ mɛ Yezo tɛnɛ hɛ̃ ayata ti ya bombi ti Pɛrgame náTiatire, ye ti siɔni mɛ ayɔ ya, e kɛ̃ ni nɛ?
9 Ayɔ ya, e kɛ̃ hangɔ lo tɛ aaposta. Yezo kondó kɛkɛ na lɛ ayata ti Pɛrgamɛ na lo mɛ ya, ala ndo kpãndó kangbi kaya bombi. (Sum. 2:14-16) Lo hɛ̃ndó sia kɔli hɛ̃ ayata ti Tiatire mɛndó ala ndo kɛ̃ na bɛ la kɔi “Sekele tɛ Satana” wa lo sandó ngunu bɛ la ya, ala ‘gbɔ̃ mbilimbili kpengbani.’ (Sum. 2:24-26) Awakristo ti ya abombi niko mɛndó ala zi lége ya, hangɔ lo ti nvɛ̃nɛ ahanda ala ko, ayɔndó ya, ala gbinya bɛ la. Wangɔ mɛ elengbi ti luangɔ nɛ? Ayɔ ya, e kɛ̃ hangɔ lo zu mɛ aɔngbi na dangɔ bɛ tɛ Yehova. Na ebandeli elengbi ti hũngɔ a aposta mabere azi mɛ ndo vɔrɔ Nzapa na bɛ la kɔi, kanda aye mɛ ala ndo li ndo fa yangondo ya, ta ala ndo vɔrɔ Nzapa ma. (2 Tim. 3:5) Na dungɔ woni ya, e hĩnga hangɔ lo ti siɔni tɛ a aposta wa e kɛ̃ nga ni mbala kɔi se du ya, e du azi mɛ ndo di tɛnɛ tɛ Nzapa na ge ge ge.—2 Tim. 3:14-17; Yd. 3, 4.
10. Wangɔ mɛndɛ̃ mɛ elengbi ti luangɔ na ndo tɛnɛ mɛndó Yezo tɛnɛ hɛ̃ ayata ti ya bombi ti Pɛrgame ná Tiatire nɛ?
10 Ale e kɛ̃ akpale zu mɛ aba pite. Yezo hɛ̃ndó bombi ti Pɛrgamɛ ná ti Tiatire wangɔ na ndo kpale mɛndɛ̃. Lo hɛ̃ndó fotɛ hɛ̃ ambanga ayata ti ya bombi niko na lo mɛ ya, ta ala kɛ̃ndó akpale ti pite ma. (Sum. 2:14, 20) Wangɔ mɛ elengbi ti luangɔ nɛ? Abɛse du ya, e ndo vɔrɔ Yehova ali ndɛ abulu gba, wa e nga na akumba gba ge ya bombi ko, ta e da bɛ e ya, Yehova na vĩngɔ lɛ lo na ndo akpale ti bí bere ti pite na mbage tɛ e ma. (1 Sam. 15:22; 1 Pet. 2:16) Lo ye ya, e tɔndɔ ndia tɛ lo mɛ aba dungɔ vuruni abɛse du ya, gigi olo agbɛ̃ ngasia.—Ef. 6:11-13.
11. Aye mɛ e manda bandangɔ na ebandeli tee so ndo lo nɛ? (Ba ãkadre “ Awangɔ na lo tɛ e ndɛ.”)
11 Na ndunu ni, aye mɛ e lo ti mandangɔ nɛ? E lo ti mandangɔ nda mɛ adu ngbondoni ya, e li kpengbani ti nɛngɔ ya, Yehova ye kwa mɛ e ndo li hɛ̃ lo. Se du ya, e ndo li ye kɔi mɛ alengbi ti lingɔ ya, Yehova kɛ̃ sambela tɛ e ko, ayɔ ya, e gbinyangbi ni iɔ ti nɛngɔ ya, Yehova ye e. (Sum. 2:5, 16; 3:3, 16) Kanda Yezo tɛnɛ ngandó tɛnɛ ti aye mɛndɛ̃ na ya mbeti mɛndó lo to hɛ̃ ayata ti ya bombi ti Azi Minɛrɛ. Aye ni adu nɛ?
YE GBENGƆ BƐ MƆ NA YA BOTEMELI
12. Wangɔ mɛ elengbi ti luangɔ na ndo tɛnɛ mɛndó Yezo tɛnɛ hɛ̃ ayata ti ya bombi ti Simirnɛ nga na Filadelfi nɛ? (Suma 2:10)
12 Zia e ba na olo mbeti mɛndó Yezo to hɛ̃ ayata ti bombi ti Simirnɛ nga na Filadelfi. Lo pandó hɛ̃ awakristo niko ya, ta ala du na mbɛtɔ na lo ti botemeli ma, na lo mɛ ya, Yehova na hɛ̃ngɔ ala mbana gɛrɛ se ala ngbã mbilimbili. (Di Suma 2:10; 3:10) Wangɔ mɛ elengbi ti luangɔ ndɛ nɛ? Ale ta bɛ e li na ni ma ya, e na tengbingɔ na botemeli, wa ayɔ ya, e du dã ti gbengɔ bɛ e na ya ni. (Mat. 24:9, 13; 2 Kɔr. 12:10) Nda mɛ adu ngbondoni ya, ta bɛ e ali na ni ma nɛ?
13-14. Ye mɛ asi na azi tɛ Nzapa na pɛ lingɔ ti kpale mɛ atɛnɛ tɛnɛ ni kaya Suma shapitrɛ 12 nɛ?
13 Mbeti ti Suma akambisa yangondo ya, azi tɛ Nzapa na tengbingɔ na botemeli na “ngoi ti bi tɛ Gbia”—afa ngoi tɛ e ndɛ. Suma shapitrɛ ti 12 kambisa ya, to kɔi atirindó tɛrɛ lo ka ndozu na pɛ tingɔ tɛ Yezo Gbia ti Lo-lengɔ Gbia tɛ Nzapa. Mikaɛlɛ—mɛ afa ila ti ndima mɛ Yezo na ni—ná aangelo tɛ lo atirindó to na Satana ná aangelo tɛ lo. (Sum. 12:7, 8) To ni alindó ya, abi awa kula niko tɛ Nzapa ge lɛ sɛsɛ, wa ala ndo si na apɛnɔ gba hɛ̃ azi. (Sum. 12:9, 12) Ye mɛ bingɔ Satana ná aangelo tɛ lo ge tise asi na ni na lo tɛ azi tɛ Nzapa nɛ?
14 Mbeti ti Suma kambisa ye mɛndó Satana li na gesi. Ta lo di dɛ na ndo ka ndozu ma, na lo ni la, lo kpã lɛ lo na ndo azi mɛ ahĩni la na kpɔ̃ mɛ ala dɛ ge lɛ sese, ala du azi mɛ ndo fa Lo-lengɔ Gbia tɛ Nzapa ge lɛ sese wa ala nga na “kumba ti fangɔ tɛnɛ na lo tɛ Yezo.” (Sum. 12:17, NWT; 2 Kɔr. 5:20; Ef. 6:19, 20) Prɔfesi niko atindó na seni ngasia?
15. “Awa fangɔ tɛnɛ sɛ” mɛ mbeti ti Suma shapitrɛ ti 11 tɛnɛ tɛnɛ tɛ ala adu ana, wa ye mɛndó asi na ala nɛ?
15 Satana kpãndó ti lo na ndo ayata mwambe mɛ ahĩni la na kpɔ̃ mɛndó ala tambwisa kwa ti fangɔ tɛnɛ ti Lo-lengɔ Gbia. Ayata niko mɛndó ahĩni la na kpɔ̃ adu “awa fangɔ tɛnɛ sɛ” ti yika yika mɛndó mbeti ti Suma atɛnɛ ya, na hongɔ ala. * (Sum. 11:3, 7-11) Na bulu ti 1918, akalandó lo tɛrɛ ayata niko, wa akondó bi ti bɔlɔkɔ gba hɛ̃ ala. Ka tɛ azi gba alindó mabere kwa tɛ azi niko mɛ ahĩni la na kpɔ̃ “akpi.”
16. Ye ti kamwangɔ mɛndó ali tɛrɛ lo na bulu ti 1919 nɛ, wa bandangɔ na bulu niko, ye mɛ Satana dɛ bo li tee ndɛ nɛ?
16 Mbeti ti Suma shapitrɛ ti 11 atɛnɛ nga ya, “awa fangɔ tɛnɛ sɛ” mɛ akpili na diringɔ lɛ la ngɛ̃́ na pɛ ndunu ngoi. Prɔfesi niko atindó na seni na ndenge ti kamwangɔ, nyi ngoi yakere na pɛ bingɔ ayata niko ka bɔlɔkɔ. Na ya Nzɛ ti Taa ti bulu ti 1919 ayata niko mɛ ahĩni la na kpɔ asindó ka bɔlɔkɔ, wa ahãndó etumbu zu mɛndo ahɛ̃ ala. Na pɛ singɔ tɛ la ka bɔlɔkɔ, ayata ahɛ̃ndó tɛrɛ la mbala kɔi na kwa pangɔ nga na hangɔ nzɔ̃ pa ti Lo-lengɔ Gbia. Kanda ta Satana ziandó tiringɔ to na azi tɛ Nzapa ma. Bandangɔ na ngoi niko ko, Satana ndo to “ngu” ti botemeli hɛ̃ azi tɛ Nzapa zu. (Sum. 12:15) Ti biani, ayɔ ya, e zu e ‘gbe bɛ e, wa e du nga na loyengɔ’.—Sum. 13:10.
HƐ̃ TƐRƐ MƆ NA YA KWA MƐ YEHOVA HƐ̃ E
17. Abɛse du ya, ta Satana aziandó tiringɔ to na azi tɛ Nzapa ma, lisalisi mɛndó awa kwa tɛ Yehova alua nɛ?
17 Mbeti ti Suma shapitrɛ ti 12 atɛnɛ nga ya, azi tɛ Nzapa na luangɔ lisalisi mɛ ta ala hĩnga ndo mɛ ni lo da ma. Ni na lingɔ mabere “sese” anyɔ “ngu” ti botemeli. (Sum. 12:16) Ye mɛndó ali tɛrɛ lo biani la. Na ngoi niko, ambanga linɔ mɛndɛ̃ ti gigi olo tɛ Satana mabere awa fangɔ ngbanga, azandó azi tɛ Nzapa. Ngoi gba na gesi, awa kwa tɛ Yehova asambandó angbanga ka gbɛlɛ leta wa ala nwɔndó ngbanga ni, ye mɛndó ali ya, ala lua liberté ti lingɔ akpale mɛndɛ̃. Ala salela liberté tɛ la ngasia? Ala salelandó ngoi niko na ndara nvɛ̃ni so lingɔ na kwa mɛndó Yehova hɛ̃ la. (1 Kɔr. 16:9) Wa kwa mɛndó ala li nɛ?
18. Kwa ti uzu uzu mɛ e na ni na ndangba bi olo nɛ?
18 Yezo pandó ya, ava ni na pangɔ gbanda “Nzɔ̃ pa ti Lo lɛngɔ Gbia tɛ Nzapa” na ndo lɛ sese zu, uzu ti nɛngɔ ya, ndangba bi aga. (Mat. 24:14) Na ngoi mɛ ala ndo li ni ko, angelo kɔi bere aangelo gba ndo za ala. Aangelo mɛ Ngbangɔ tɛnɛ ya, ala na “nzɔ̃ pa mɛ ndo ngbã kaka . . . so pangɔ [ni] hɛ̃ azi ti lɛ sese zu, ti ale zu, nga ti yanga kɔdɔrɔ zu.”—Sum. 14:6.
19. Pa mɛndɛ̃ mɛ ayɔ ya, azi tɛ Yehova apa hɛ̃ azi nɛ?
19 Ta bo nzɔ̃ pa ti Lo-lengɔ Gbia la adu pa kɔi mɛ ayɔ ya, azi tɛ Nzapa apa ni ma. Ayɔ nga ya, ala hɛ̃ ti la na kwa mɛ angelo ndo li mɛ atɛnɛ tɛnɛ ni kaya mbeti ti Suma shapitrɛ ti 8 tee 10. Aangelo niko ndo pa akpale gba ti pɛnɔ nvɛ̃ni mɛ na singɔ na azi zu ko la na kɛ̃ngɔ Lo-lengɔ Gbia tɛ Yehova. Afa ya, Atɛmwɛ tɛ Yehova ndo pa nzɔ̃ pa mɛ ni mabere ngu ti “ngandangombe na wá,” mɛ a ndo fa tumbu mɛ Yehova na hɛ̃ngɔ gigi olo tɛ Satana. (Sum. 8:7, 13) Ayɔ ya, azi zu ahĩnga ya, ndangba bi angba dã ti nɛngɔ ya, ala gbinyangbi se du tɛ la wa amangbi na dangɔ bɛ tɛ Yehova ti nɛngɔ ya, ala lua songɔ kwá na lá ti ngɔ nzɔ̃ tɛ lo. (Sef. 2:2, 3) Kanda ta azi gba la ndo ye tɛnɛ niko ma. Na yɔngɔ ya, e du na ge ge ge gba ti nɛngɔ ya, e pa hɛ̃ azi tɛnɛ niko. Na ngoi ti kota pɛnɔ, pa ti fangɔ ngbanga mɛ gbanda e na pangɔ hɛ̃ azi na hɛ̃ngɔ ala ngɔnzɔ gba nvɛ̃ni.—Sum. 16:21.
KPÃ LƐ MƆ NA NDO ATƐNƐ TI PRƆFESI
20. Aye mɛ e na mandangɔ na ya apɔsɔ sɛ ti gesi mɛ na gangɔ nɛ?
20 Ti biani ko, ayɔ ya, e kpã lɛ e na ndo ‘atɛnɛ ti prɔfesi’ niko na lo mɛ ya, tingɔ na seni ti atɛnɛ mɛ kaya mbeti ti Suma aba nga e. (Sum. 1:3) Wa aye mɛ na zangɔ e ya, e ngbã lá kwɛ pangɔ tɛnɛ niko na ge ge ge abɛse na ya botemeli mɛ e na tengbingɔ na ni nɛ? Aye sɛ na hɛ̃ngɔ e ngunu: Ti uzu, tɛnɛ mɛ mbeti ti Suma tɛnɛ na lo tɛ awa kula tɛ Nzapa. Nga ti sɛ, anzɔ̃ sulu mɛ e na luangɔ na bi mɛ na gangɔ se du ya, e ngbã mbilimbili. Ni la adu aye mɛ e na mandangɔ na ya apɔsɔ sɛ ti gesi mɛ na gangɔ.
BIA 32 Poná nde Yehova!
^ E na dungɔ lɛ ngɛ̃́ na ya ngoi kɔi ti kpɛ̃nɛ nvɛ̃ni! Aprɔfesi mɛ kaya mbeti ti Suma ando ti na seni ndɛ na ngoi tɛ e. Ngasia la tɛnɛ ti aprɔfesi niko aba nga e nɛ? Tɛnɛ mɛ ndɛ e na mandangɔ nga na atɛnɛ sɛ mɛ e na mandangɔ na ya apɔsɔ ti gesi, na zangɔ e ya, e ba ambanga atɛnɛ mɛ kaya mbeti ti suma. Ni na fangɔ na e aye mɛ elengbi ti lingɔ ti nɛngɔ ya, Yehova ngbã lá kwɛ yengɔ sambela tɛ e na tɔndɔngɔ atɛnɛ mɛ kaya buku niko.
^ Ba “Hũnda tɛ awa dingɔ mbeti” mɛ kaya Linɔngi ya Mɔsɛnzɛli ti 15/11, 2014, nk. 30.