Ba tɛnɛ mɛ ka ya ni

Gwe ka abɛli tɛnɛ

TƐNƐ TI MANDANGƆ 50

Ma legɔ̃ bɛta wa batangɔ ngasã gbaga

Ma legɔ̃ bɛta wa batangɔ ngasã gbaga

“Ala [na] ma[ngɔ] nyɔ mbi.”​—YN. 10:16.

BIA 3 Nguya na ngai, elikya na ngai, makasi na ngai

NA NDUN UNI *

1. Nda mɛ Yezo hakandó ava lo na angasã gbaga nɛ?

Yezo haka mangbi mɛ ka popo tɛ lo na ava lo, na mangbi ti kpengbani mɛ ndo du ka popo tɛ wa batangɔ ngasa ná angasa tɛ lo. (Yn. 10:14) Hakangɔ lo niko adu biani. Angasã gbaga ndo hĩnga wa batangɔ ala, wa la ndo ma nga legɔ̃ lo. Turistɛ kɔi aye tɛnɛ niko. Lo tɛnɛ ya: “E yendó filmengɔ ambanga angasã ngbaga, ni la e ndo e lindó zu ya ala dɔ dã na e. Kanda ta la ndo yendó landangɔ e ma, na lo mɛ ya, ta la hĩnga legɔ̃ e ma. Wa batangɔ ngasã ngbaga mɛndó dɛ yakere agandó wa ngoi mɛndó lo ili ala ko, ala landandó lo mbala kɔi.”

2-3. (a) Ngasia la ava Yezo ndo fa ya, ala ndo ma legɔ̃ lo nɛ? (b) Aye mɛ ndɛ e na mandangɔ na pɔsɔ mɛ nga na pɔsɔ ti gesi nɛ?

2 Tɛnɛ tɛ turistɛ niko aza e ya, e da bɛ e na tɛnɛ mɛndó Yezo tɛnɛ na lo tɛ angasã gbaga tɛ lo​—ava lo. Lo tɛnɛndó ya: “Ala [na] ma[ngɔ] nyɔ mbi.” (Yn. 10:16) Kanda Yezo na olo ka ndozu, ngasia la elengbi ti tɛnɛngɔ ya, e ndo ma legɔ̃ lo nɛ? Lége kɔi mɛ elengbi ti fangɔ ya, e ndo ma legɔ̃ gbia tɛ e, adu na kpãngɔ aye mɛndó lo ha na kwa na ya dungɔ lɛ ngɛ̃́ tɛ e.​—Mat. 7:24, 25.

3 Na ya tɛnɛ mɛ ndɛ e na mandangɔ ná omɛ e na bangɔ na pɔsɔ ti gesi ko, e na bangɔ ambanga atɛnɛ mɛndó Yezo ha. Nga ma se mɛ e na hũngɔ na ni, Yezo kambisandó aye mɛ ayɔ ya, e zia lingɔ ni nga na aye mɛ elengbi ti lingɔ ni. E na bangɔ uzu aye sɛ mɛndó nzɔ̃ wa batangɔ ngasã gbaga ayɔ ya, e zia lingɔ ni.

“Ĩ ZIA KPÃNGƆ BƐ Ĩ NGBŨ”

4. Na bangɔ Luka 12:29, ye mɛ alengbi ti li ngɔ ya, e “kpã bɛ e ngbũ nɛ”?

4 Di Luka 12:29. Yezo tɛnɛndó hɛ̃ ava lo ya, “ĩ zia kpãngɔ bɛ ĩ ngbũ, NWT” na lo ti aye ti mi mɛ ĩ na gwɛ̃ ni. E hĩnga ya, wangɔ tɛ Yezo ndo du bo lá kwɛ ti ndara nga ti mbilimbili. E na gwɛ̃ ti tɔndɔngɔ ni, kanda na ya ngoi mɛndɛ̃ alengbi ti dungɔ pɛnɔ na lo tɛ e. Na lo nɛ?

5. Nda mɛ azi mɛndɛ̃ ndo kpã bɛ la ngbũ na lo ti aye mɛ ala na gwɛ̃ ni nɛ?

 5 Ngoi mɛndɛ̃ ambanga zi alengbi ti kpãngɔ bɛ la ngbũ na lo ti aye mɛ ala na gwɛ̃ ni, mabere​—tɛ ti tɛngɔ, bɔngɔ ti yungɔ, nga na ndo ti dungɔ na ni. Ngoi mɛndɛ̃ ala ndo du kaya kɔdɔrɔ mɛ azi gba adu awa yɛlɛ. Luangɔ falanga ti kokisangɔ na gwɛ̃ ti ndasewa tɛ ala, alengbi ti dungɔ pɛnɔ nvɛ̃ni. Bere zo mɛndó ndo li kwa ti kokisangɔ na gwɛ̃ ti ndasewa akpi, ni la atãnga azi ti ndasewa mɛ angbã, ati na pɛnɔ ti luangɔ falanga ti kokisangɔ na gwɛ̃ tɛ ala. Ngoi mɛndɛ̃, kwa tɛ azi mɛndɛ̃ awɛ na lo ti siɔ ngã olo ti COVID-19. (Mos. 9:11) Se du ya e tengbi na akpale ti ngaso ko, ngasia la elengbi ti landangɔ wangɔ tɛ Yezo mɛ aba ziangɔ kpãngɔ bɛ ngbũ nɛ?

Na se lɛ kpãngɔ bɛ mɔ ngbũ na lo ti akpengba kpale tɛ mɔ ko, kpã bɛ mɔ ka tɛ Yehova ya, lo na hɛ̃ngɔ mɔ aye ti mi mɛ mɔ na gwɛ̃ ni (Ba paragrafɛ ti 6-8) *

6. Kambisa ye mɛndó asi na Toma Petro ka lɛ tɛ.

6 Lá kɔindó ko Toma Petro ná atoma mɛndɛ̃ kaya ngɔ ka lɛ tɛ ti Galilea, kpengba yá amundó ala, bo na ngoi niko ko, ala hũndó Yezo so nɔ nɔ ka ndo lɛ ngu. Petro tɛnɛndó hɛ̃ lo ya: “Gbia se adu ya, mɔ nvɛ̃ni lá ko, hɛ̃ nyɔ ya mbi dɔ nga nɔ ti ndo lɛ ngu mbi ga ka tɛ mɔ.” Na pɛ tɛnɛngɔ hɛ̃ lo ya, “Ga!” ko, Petro zundó kaya ngɔ “atonda dɔngɔ nɔ gwengɔ ka tɛ Yezo.” Ba ye mɛndó ali tɛrɛ lo na gesi. Na ngoi mɛndó “Petro ĩ hũ ya, [kpengba] yá ndoya ko, mbɛtɔ agbɔ̃ lo, ko lo ĩ to nda gwengɔ gbɛ ngu ko, lo dɛ kɔngɔ ya: ‘Gbia, so mbi!’” Yezo gbɔ̃ndó ti lo wa lo sondó na lo. E hĩnga ya, Petro lengbindó ti nɔngɔ nɔ na ndo lɛ ngu ti mɔpo se du ya, lo kpã bondó lɛ lo na ndo Yezo. Kanda na ngoi mɛndó lo ba kpengba yá ko, lo tindó na mbɛtɔ kpengbani, wa lo bandandó zindangɔ ka gbɛ ngu.​—Mat. 14:24-31.

7. Wangɔ mɛ elengbi ti luangɔ na ndo ye mɛndó asi na Petro nɛ?

7 Elengbi ti luangɔ wangɔ na ndo se lɛlo tɛ Petro. Na ngoi mɛndó lo zu kaya ngɔ wa lo bandandó nɔngɔ nɔ ka ndo lo tɛ ko, ta lo dandó bɛ lo ya, ni na tingɔ na mbɛtɔ ti kpengba yá wa ni na lingɔ ya, ni zinda ka gbɛ ngu ma. Lo ndó na gwɛ̃ ti nɔngɔ nɔ na ndo lɛ tɛ tee ka tɛ Gbia tɛ lo. Kanda ta lo kpãndó lɛ lo na ndo nɔngɔ nɔ gwengɔ ka tɛ Yezo ma. Ndɛ lo mɛ ko, ayɔ ya e du na loyengɔ ti nɛngɔ ya, e nwɔ akpengba kpale nga ma se mɛndó ayɔ ya, Petro du na loyengɔ ti nɛngɔ ya, lo nɔ nɔ na ndo lɛ ngu. Se e zia kpãngɔ bɛ e ka tɛ Yehova nga na akapa tɛ lo ko, e nga na zindangɔ na ya nyingɔ. Abɛse du ya e tengbi na kpengba yá ti yika yika mɛ ngasia ko, ayɔ ya, e kpã lɛ e na do Yehova nga na likoki mɛ lo na ni ti zangɔ e. Ngasia la elengbi ti lingɔ ni nɛ?

8. Ye mɛ alengbi ti zangɔ e ya, ta e kpã bɛ e ngbũ na lo ti aye mɛ e na gwɛ̃ ni ma nɛ?

8 Na se lɛ kpãngɔ bɛ e ngbũ na lo ti akpengba kpale tɛ e ko, ayɔ ya, e kpã bɛ e ka tɛ Yehova. Ta bɛ mɔ ali na ni ma ya, Yehova mɛ To e ti songo, ako kapa hɛ̃ e ya, ni na hɛ̃ngɔ e aye mɛ e na gwɛ̃ ni se e kpã Lo-lengɔ Gbia tɛ lo na ndo ti uzu na ya dungɔ lɛ ngɛ̃́ tɛ e. (Mat. 6:32, 33) Wa lo ndo kokisa ngoi zu kapa niko. (Kob. 8:4, 15, 16; Nz. 37:25) Se du ya, Yehova ndo hɛ̃ ahú ná afɛlɛlɛ aye mɛ ala na gwɛ̃ ni ko, ta e na gwɛ̃ ti kpãngɔ bɛ ngbũ na lo ti tɛ ti tɛngɔ bere bɔngɔ ti yungɔ ma! (Mat. 6:26-30; Fil. 4:6, 7) Nga ma se mɛ songo ndo to awa dũngɔ ayangambi ya, ala kokisa gwɛ̃ tɛ ayati la ko, songo ndo to nga To e ti ndozu ya, lo hɛ̃ azi tɛ lo aye ti mi mɛ ala na gwɛ̃ ni. Biani, elengbi ti yengɔ na bɛ e kɔi ya, Yehova na kokisangɔ gwɛ̃ tɛ e!

9. Wangɔ mɛ elengbi ti luangɔ na ndo kpale mɛndó asi na kɔli kɔi ná ya lo nɛ?

9 E mu se lɛlo kɔi mɛ ando fa se mɛ Yehova lengbi ti kokisangɔ gwɛ̃ tɛ e ti mi. Kɔli kɔi na ya lo mɛ ala ndo li kwa ti ngoi zu, alindó ngoi ɔngɔ sa kɔi na ndambu na kamiɔ̃ tɛ ala mɛ ati kpinãni so gwengɔ mungɔ ayata wali mɛ ala ndo du kaya camp tɛ arefigier ti nɛngɔ ya, ala gwe bombi. Nyita kɔli tɛnɛ ya: “Na pɛ bombi ko, e ilindó ala ya, ala ga kaya da tɛ e, e na la e tɛ ye ndoni kɔi, kanda na gesi e dandó na bɛ e ya, ta e na ye kɔi ti tɛngɔ ma.” Ye mɛndó kɔli niko ná ya lo li nɛ? Nyita kɔli di tɛnɛ ya: “Na ngoi mɛndó e si kaya da ko, e tãndó sake ti kotani sɛ mɛ asĩ na tɛ ti tɛngɔ kaya ni so nyɔ da tɛ e. Ta e hĩngandó zo mɛ aga zia sake ti tɛ ni ma. Yehova ndo kokisandó gwɛ̃ tɛ e.” Nyi ngoi yakere na gesi, kamiɔ̃ tɛ ala akpĩndó. Ala ndó na gwɛ̃ ya, kamiɔ̃ tɛ ani adu nzɔ̃ni ti nɛngɔ ya, ani li kwa tɛ ni na seni; kanda ta ala ndó na falanga ti lɛkɛngɔ ni ma. Ala gwendó na kamiɔ̃ ni ka ndo mɛ ando lɛkɛ na akamiɔ̃ ti hĩngangɔ bere na yɔngɔ falanga kɛ̃ ti nɛngɔ ya, ala lɛkɛ ni, kɔli kɔi gandó so ndo ko, wa lo hũndandó lo ya: “Kamiɔ̃ olo mɛ adu tɛ na?” Nyita kɔli pandó hɛ̃ lo ya, adu tɛ ni wa ayɔ ya alɛkɛ ni. Kɔli niko pandó hɛ̃ lo ya: “Ta kpengba kpale da ma. Ya mbi na gwɛ̃ ti kamiɔ mɛ ngaso nga na langi ti ngaso. Ĩ ye ya, mbi hɛ̃ ĩ falanga kɛ̃ ti nɛngɔ ya, mbi mu ni nɛ?” Ayata kandó ni na falanga mɛ alengbi ti zangɔ ala ya, ala vɔ̃ na kamiɔ mɛndɛ̃. Nyita kɔli kɔ nda tɛnɛ ya: “Ta mbi hĩnga ndenge mɛ mbi lengbi ti kambisangɔ na seni nvɛ̃ni se mɛndó e ma na tɛrɛ e na ndɔ ti bi niko ma. E hĩngandó ya, ta adu ye kɔi mɛ ali tɛrɛ lo bo so ngaso ma. Yehova nvɛ̃ni ndó la za e.”

10. Ngasia la Nzembo 37:5 ndo sa ngunu bɛ e ya, e zia kpãngɔ bɛ e ngbũ na lo ti aye ti mi mɛ e na gwɛ̃ ni nɛ?

10 Na ngoi mɛ e ndo ma bɛta wa batangɔ ngasa gbaga wa e ndo zia kpãngɔ bɛ e ngbũ na lo ti aye ti mi mɛ e na gwɛ̃ ni ko, elengbi ti yengɔ na bɛ e kɔi ya, Yehova na kokisangɔ gwɛ̃ tɛ e. (Di Nzembo 37:5; 1 Pet. 5:7) Da bɛ mɔ na akpengba kpale mɛ fale e tɛnɛ tɛnɛ ni kaya  paragrafɛ ti 5. Ngoi mɛndɛ̃ tee ndɛ, Yehova ndo salela gbia ti ndasewa bere wa kwa kɔi ya, lo za e, e lua aye ti mi mɛ e na gwɛ̃ ni ti bi kɔi kɔi. Se du ya ta zo niko di dɛ na makoki ti lingɔ ni ma bere kwa tɛ e wɛ ko, Yehova na kokisangɔ gwɛ̃ tɛ e na ndenge mɛndɛ̃. Wa elengbi ti yengɔ ya, lo na lingɔ ni. Zia e ba na olo ye mɛndɛ̃ mɛ bɛta wa batangɔ ngasa ngbaga apa hɛ̃ e ya, e zia lingɔ ni.

“[Ĩ ZIA] FANGƆ GBANGA” TƐ AZI MƐNDƐ̃

Ti nɛngɔ ya, e zia fangɔ ngbanga tɛ azi mɛndɛ̃ ko, ayɔ ya e kpã lɛ e na ndo aseliye tɛ la ti nzɔ̃ni (Ba paragrafɛ 11, 14-16) *

11. Na bangɔ Matie 7:1, 2, ye mɛndó Yezo tɛnɛ ya, e zia lingɔ ni nɛ, wa nda mɛ alengbi ti dungɔ kpengbani nɛ?

11 Di Matai 7:1, 2. Yezo hĩngandó ya, azi ti zangangɔ lengbingɔ ndo kpã bo lɛ la ngoi mɛndɛ̃ na ndo siɔ kpale tɛ azi mɛndɛ̃, wa ala ndo tɛnɛ nga siɔni na lo tɛ ala. Na lo ni la, lo pandó ya: [Ĩ zia] fangɔ ngbanga tɛ azi.” Ale e li kpengbani ya, ta e fa ngbanga tɛ ayata e awakristo ma. E zu, e ndo li kpengbani ya, ta e fa ngbanga tɛ ayata kɔli ná ayata wali ma, kanda ta adu woni ma na lo mɛ ya, e du azi ti zangangɔ lengbingɔ. Se mɔ hũ ya, mɔ du zo mɛ mɔ ndo tɛnɛ tɛnɛ ngoi zu siɔni na ili azi mɛndɛ̃ ko, ye mɛ mɔ lengbi ti lingɔ nɛ? Ma Yezo, wa li kpengbani ya, mɔ zia fangɔ ngbanga tɛ azi mɛndɛ̃.

12-13. Ngasia la bingangɔ li e na ndo se mɛndó Yehova ba na Davidi alengbi ti zangɔ e ya, e zia fangɔ ngbanga tɛ azi mɛndɛ̃ nɛ?

12 Elengbi ti luangɔ anzɔ̃ kpale gba se e gbɔ̃ li e na ndo se lɛlo tɛ Yehova. Lo ndo kpã lɛlo na ndo nzɔ̃ kpale tɛ azi. Elengbi ti hũngɔ ni na ndenge mɛndó lo li na kpale tɛrɛ Gbia David mɛndó ali siɔ kpale mɛ kotani nvɛ̃ni. Na ndakisa, lo tindó kɔmbɛ na Batha sheba, wa lo ho ngandó kɔ Batha sheba. (2 Sam. 11:2-4, 14, 15, 24) Na lo ti siɔ kpale niko ko, Davidi ná azi ti ndasewa tɛ lo ahũndó pɛnɔ gba, abɛse awoti lo mɛndɛ̃ nga. (2 Sam. 12:10, 11) Na ngoi mɛndɛ̃ Davidi lindó ye mɛ ta Yehova yɔ ya, lo li ma, lo dikɔndó nɔ̃mbrɛ tɛ asonda ti Izraɛlɛ, ye mɛndó afa ya, ta lo kpãndó bɛ lo zu ka tɛ Yehova ma. Ngoi mɛndɛ̃ yakɛ ti linɔ tɛ asoda mɛndó lo na ni la ato lo ya lo li ni, wa lo ndo kpã ngandó bɛ lo na ndo linɔ ni ya, ni na batangɔ na azi tɛ ni. Ye mɛndó li tɛrɛ lo na gesi nɛ? Ni lindó ya, aya Izraɛlɛ bere 70 000 akpili na lo ti siɔ ngã (épidémie)!​—2 Sam. 24:1-4, 10-15.

13 Se du ya, mɔ ndó da na ngoi niko ko, mɔ lengbindó ti hũngɔ Davidi ngasia? Mɔ lengbindó ti hũngɔ ya, lo du zo mɛ ta Yehova lengbi ti kangɔ lɛ lo na ndo siɔ kpale tɛ lo ma? Ta Yehova dandó bɛ lo ngaso ma. Ta bɛ Yehova li na ni ma ya, Davidi lindó kwa hɛ̃ lo na mbilimbili, wa lo kpã ngandó lɛlo na ndo bɛta gbinyangɔ bɛ tɛ lo. Na lo ni la, Yehova kandó lɛ lo na ndo kota siɔ kpale tɛ Davidi. Yehova hĩngandó ya, Davidi ndo ye ni gba, wa lo nga na gwɛ̃ ti lingɔ aye mɛ nzɔ̃ni. Ta mɔ hũ ya, elengbi ti hɛ̃ngɔ Nzapa sia kɔli na ndenge mɛ lo ndo kpã lɛ lo na ndo anzɔ̃ kpale tɛ e ma?​—1 Ba. 9:4; 1 Nt. 29:10, 17.

14. Aye mɛ alengbi ti zangɔ awakristo ya, ala zia fangɔ ngbanga tɛ azi mɛndɛ̃ nɛ?

14 Se ta Yehova ndo yɔ ka ti e ya, e du azi ti lengbingɔ ma ko, ayɔ nga ya, ta e kũ ya, ayata e adu azi ti lengbingɔ ma, wa e kpã nga lɛ e na ndo anzɔ̃ kpale tɛ ala. Alengbi ti dungɔ woni ya, e hũ siɔ kpale tɛ azi mɛndɛ̃, wa e tɛnɛ tɛnɛ ti siɔni na lo tɛ ala. Abɛse ngaso ko, zo ko la ndo landa se lɛlo tɛ Yehova ko, lo na ngbãngɔ bo lá kwɛ lingɔ kwa ndoni kɔi na ayata abɛse lo ndo hũ zangangɔ lengbingɔ tɛ ala. Diama mɛ ta alɛkɛ tɛrɛ ni ma ko, ta ni ndo za ma, kanda zo mɛ hĩnga kwa ni nzɔ̃ni ko, lo lengbi ti hĩngangɔ valɛrɛ ti diama ni nga na falanga mɛ ni na tingɔ se alɛkɛ tɛrɛ ni. Nga ma se tɛ Yehova ná Yezo, ta e kpã bo lɛ e na ndo zangangɔ lengbingɔ tɛ azi ma, e kpã lɛ e na ndo aseliye tɛ la ti nzɔ̃ni.

15. Ngasia la bangɔ kpale ti ya dungɔ lɛ ngɛ̃́ tɛ azi mɛndɛ̃ alengbi ti zangɔ e ya, ta e tɛnɛ siɔni na lo tɛ la ma nɛ?

15 Hãngɔ kpãngɔ lɛ e na ndo nzɔ̃ kpale tɛ azi mɛndɛ̃ zingɔ, ye mɛndɛ̃ mɛ alengbi ti zangɔ e ya, ta e tɛnɛ siɔ tɛnɛ na lo tɛ ala ma nɛ? E gi hĩngangɔ kpale ti ya dungɔ lɛ ngɛ̃́ tɛ ala. Ye mɛndó Yezo ndo li la. Lá kɔindó ka tepelo ko, lo hũndó wali kɔi mɛ kɔ lo kpi mɛ wa yɛlɛ ndo kpã falanga sɛ mɛ ta ni na valɛrɛ gba ma, kaya kɛsɛ ti tisa (ti lungɔ na Nzapa na ye). Ta Yezo tɛnɛndó ya: “Nda mɛ ta lo hɛ̃ falanga gba ma nɛ?” Ta Yezo kpã bondó lɛ lo na ndo falanga yakere mɛndó wali niko hɛ̃ ma. Kanda lo kpãndó lɛ lo na ndo ye mɛndó ato lo ya, lo hɛ̃ tisa ni nga na kpale ti ya dungɔ lɛ ngɛ̃́ tɛ lo. Na lo ni la, Yezo gondandó lo na lo mɛ ya, lo lindó ye mɛ alengbi na ngunu tɛ lo.​—Lk. 21:1-4.

16. Wangɔ mɛ elengbi ti luangɔ na ndo se lɛlo tɛ Veronica nɛ?

16 Ti nɛngɔ ya, e hĩnga nda mɛ bangɔ kpale ti ya dungɔ lɛ ngɛ̃́ tɛ azi mɛndɛ̃ adu ngbondoni ko, zia e ba ndakisa tɛ nyita wali Veronica. Kaya bombi mɛndó lo ka da, nyita wali kɔi mɛndó ndo kã nyingambi tɛ lo ti kɔli na bɛ lo ngandó so ya bombi niko. Veronica tɛnɛ ya: “Mbi ndo tɛnɛndó ya, ta la ndo hɛ̃ tɛrɛ gba na ya kpale ti ya bombi ma. Na lo ni la mbi ndo dangɔ bɛ ti siɔni lo tɛ ala. Kanda lá kɔi ko, mbi na nyita wali niko e sindó kwa ti fangɔ tɛnɛ. Lo kambisandó hɛ̃ mbi ya, nyi lo ti kɔli na kpengba ngã kɔi mɛ ando li ya ta li lo ali kwa na seni ma. Lo ndo lindó zu mɛ lo lengbi ti lingɔ ti nɛngɔ ya, lo kokisa gwɛ̃ tɛ la ti mi ná ti nyingɔ. Ngoi mɛndɛ̃, na lo ti nga tɛ nyi lo ko, lo ndo gwendó bombi ka bombi mɛndɛ̃.” Veronica kɔ nda tɛnɛ tɛ lo ngaso mɛ: “Ta mbi hĩngandó bɛ yakere ya, lo na kpengba kpale ti ngaso ma. Ndɛ lo mɛ ko, mbi ndo ye na nyita niko mawoma, wa mbi ndo hɛ̃ nga lo ndima na ndenge mɛ lo ndo li zu mɛ lo lengbi ti lingɔ na ya kwa tɛ Yehova.”

17. Na bangɔ Zaki 2:8 ye mɛ ayɔ ya, e li nɛ, wa ngasia la elengbi ti lingɔ ni nɛ?

17 Aye mɛ elengbi ti lingɔ se e hũ ya, e ndo tɛnɛndó siɔni na lo tɛ ayata e awakristo nɛ? Ale ta bɛ e ali na ni ma ya, ayɔ ya, e yengbi ka popo tɛ e. (Di Zaki 2:8.) Elengbi nga ti yɔngɔ ka ti Yehova na ya sambela ya, lo za e, e zia tɛnɛngɔ siɔni na lo tɛ azi mɛndɛ̃. Elengbi ti lingɔ ye na mangbi na sambela tɛ e na mungɔ ekateli ti lekisangɔ ngoi ndoni kɔi na nyita mɛ e tɛnɛ siɔni na lo tɛ lo. Ni na lingɔ ya, e hĩnga lo nzɔ̃ni. Elengbi ti yɔngɔ ka ti lo ya, e na lo e si kwa ti fangɔ tɛnɛ bere e tɛ ye ndoni kɔi. Na ngoi kola e ndo li kpengbani ti hĩngangɔ ayata e nzɔ̃ni ko, e li nga kpengbani ti landangɔ se lɛlo tɛ Yehova ná Yezo na kpãngɔ lɛ e na ndo anzɔ̃ kpale tɛ ala. Se e li ngaso ko, e na fangɔ ya, e ndo ma legɔ̃ bɛta wa batangɔ ngasã gbaga mɛndó lo pa ya, ĩ zia fangɔ ngbanga tɛ mɛndɛ̃.

18. Ngasia la elengbi ti fangɔ ya, e ndo ma legɔ̃ bɛta wa batangɔ angasã gbaga nɛ?

18 Nga ma se ko la angasã gbaga ndo ma na legɔ̃ wa batangɔ ala ko, ava Yezo ndo ma nga legɔ̃ lo. Se e li kpengbani e zia kpãngɔ bɛ e ngbũ na lo ti aye ti mi mɛ e na gwɛ̃ ni, wa e zia nga fangɔ ngbanga tɛ azi mɛndɛ̃ ko, Yehova ná Yezo na sulungɔ e na lo ti ge ge ge tɛ e. Abɛse e du ka popo tɛ “linɔ tɛ angasã gbaga mɛ yakere, NWT” bere “angasã gbaga mɛ ndɛ̃” ko, e ngba lá kwɛ mangɔ legɔ̃ bɛta wa batangɔ ngasa wa e tɔndɔ nga lo. (Lk. 12:32; Yn. 10:11, 14, 16) Na pɔsɔ ti gesi, e na bangɔ aye sɛ mɛndó Yezo tɛnɛ ya, ava lo ali ni.

BIA 101 Tósala na bomoko

^ par. 5 Na ngoi mɛndó Yezo tɛnɛ ya, angasa gbaga tɛ ni na mangɔ legɔ̃ ni ko, lo yendó tɛnɛngɔ ya, ava ni na mangɔ tɛnɛ mɛ ni ndo ha, wa ala nga na kpãngɔ ni na kwa na ya dungɔ lɛ ngɛ̃́ tɛ ala. Na ya tɛnɛ mɛ ndɛ e na mandangɔ, e na bangɔ atɛnɛ sɛ mɛndó Yezo ha. Adu ziangɔ kpãngɔ bɛ ngbũ na lo ti aye ti mi ná ziangɔ fangɔ ngbanga tɛ azi mɛndɛ̃. E nga na bangɔ se mɛ elengbi ti kpãngɔ awangɔ niko na kwa.

^ par. 51 KAMBISANGƆ ALIMƆ TI KOKO MBETI: Kwa tɛ nyita kɔli kɔi awɛ, ta lo di dɛ na falanga ti kokisangɔ na gwɛ̃ ti ndasewa tɛ lo ma, wa lo na gwɛ̃ ti luangɔ da mɛndɛ̃ ti nɛngɔ ya ala du da. Se ta lo du na kpengba lɛ ma ko, kpengba kpale tɛ lo alengbi ti tongɔ lo ya, lo zia kpãngɔ Yehova na ndo ti uzu.

^ par. 53 KAMBISANGƆ ALIMƆ TI KOKO MBETI: Nyita kɔi ga bombi na retar. Kanda lo na aseliye ti nzɔ̃ni mabere fangɔ tɛnɛ ti nzɔ̃ tangɔ li gɛrɛ, zangɔ nyita mɛ ti bange, lingɔ kwa kaya ndo ti da ti Lo-lengɔ gbia.