Ocuphela mwaha

Ocuphela sampuwa

MWAHA 12

Muloce Yeeyo Eri ‘Yorera Votchukelela’

Muloce Yeeyo Eri ‘Yorera Votchukelela’

“Mwaha mukina wawucha ohikhume mwano mwanyu, nyenya wakhala’vo mukina worera votchukelela.”AEFESO 4:29.

1-3. (a) Yamahala taani yeeyo Yehova onivanheiye, nave enahaala ophariheliwa moonanara mwawiihai? (b) Wi niikhapelele mu osivela wa Muluku, nnaphwanela opharihela malocelo mwawiihai?

WAKHALA wi moovaha yamahala wa muchu yoowo munamusivelaanyu, mwahaala woona hai waakhanle wi owo onnapharihela moonanara? Akhweya moonvaha ekaaro, nave moosuwela wi oheeciha moonanara ophiyerya aaphoreiha achu akina. Himwaahaala okhala oonanariwa?

2 Mavyakelo a owerya oloca yoovaha enarweela wa Yehova, Namavaha a “yamahala yaphama, ni phatamari óphameya.” (Yakobo 1:17) Yoovaha yeela ennaahiyaniha achu ni asinama, ennaneeriha wooneiha muupuwelo ahu ni moonelo wa akina. Ntoko ekaaro, oloca onanwerya ophariheliwa moonanara. Moohikhwa minikwa, Yehova onnananariwa vaavaa malocelo anaphariheliwaaya moonanara, ekumiheryaka wiicela ni ohooxa wa akina!

3 Wi niikhapelele mu osivela wa Muluku, nnaphwanela opharihela phaama malocelo hiiha ntoko Namavaha aachuneliiye. Yehova oothariha malocelo yaawo anamuhakalaliha. Masu awe anii: “Mwaha mukina wawucha ohikhume mwano mwanyu, nyenya wakhala’vo mukina worera votchukelela ntoko mokhweleya, wi ovahe ikharari wa alipa-wiwa awo.” (Aefeso 4:29) Hankooni nthokororye nthowa taani nnaphwanelaahu olipelela nlumi vaavaa nnalocaahu, nave malocelo taani nnaphwanelaahu osepa, ni mukhalelo wa oloca yeeyo eri ‘yorera votchukelela.’

NTAKHARA HEENI TI WOOCHUNEYA OLIPELELA NLUMI NAHU

4, 5. Soorepa sa Piipiliya inaloca hai owerya wa masu?

4 Nthowa noochuneya wi nlipelele nlumi nahu ti wi masu aakhalano ikuru. Masiposipo 15:4, BNM, onnaloca: “Masu òkurunusa murima annaruha ekumi, masu òwali annotxeiha murima.” * Hiiha ntoko maahi anapenuxaaya mwiri woonyaala, masu aphaama alociwe mmukhalelo woomaaleleya, ananwerya ohakalaliha munepa wa yaale anawiriyana. Moohiyana, masu oophoreiha a nlumi noonanara ananwerya othikila munepa wa akina. Mweeparipari, masu nnalocaahu aakhalano ikuru sa ophoreiha naari openuxa.Masiposipo 18:21.

5 Yoorepa ekina ennaloca phaama owerya wa masu: “Masu a mulavilavi t’ophoreiha ntoko nsipàtxa.” (Masiposipo 12:18, BNM) Masu oohuupuweleliwa alociwe moosama ananwerya wuukhula muupuwelo ni onanariha onthamwene. Nyuwaano montoko osooseya nthowa na masu oophoreiha ntoko nlema? Yoorepa emohamoha, ennaloca mukhalelo waphaama wa nlumi: “Malotxelo a anamiruku, t’openusa.” Masu awuupuweleliwa a muchu onooniherya miruku soomuluku annawerya openuxa murima ni otikitherya onthamwene. Munnuupuwela elukuluku yeeyo monnaanyu wi masu aakhalano ikuru sa openuxa? (Mwaalakhanye Masiposipo 16:24, BNM) Nsuwelaka wi masu aakhalano ikuru, nnachuna chiryene opharihela malocelo ahu wi naapenuxe akina, ohiya waaphoreiha.

Masu oomaaleleya annahakalaliha

6. Ntakhara heeni hori wookhweya weeciha nlumi nahu?

6 Moohipwacha wiilipixerya wahu, hiyaano hannawerya weeciha phaama nlumi nahu. Nla nthowa nanawiili na olipelela nlumi nahu vaavaa nnalocaahu: Yoocheka ni ohiphaameya sinnaneeriha opharihela moonanara nlumi nahu. Masu yawiima ya murima ahu, nave “murima wa mutxhu onnasiveliwa ni itxhu sonanara.” (Maphatxuwelo 8:21, BNM; Luka 6:45) Hori wookhweya olipelela nlumi nahu. (Mwaalakhanye Yakopo 3:2-4.) Naamwi nihiweryaka weeciha phaama nlumi nahu, nnanwerya otitelela orehererya mukhalelo nnapharihelaahu. Hiiha ntoko mulipa a weekha onawetheiye weekha moovuhana ni ikuru sa maahi, nnaphwanela owetha osepa mathitimanelo oohiphaameya a opharihela nlumi nahu moonanara.

7, 8. Ti mwawiihai nnahaalaahu okhalano murici wa Yehova ntakhara masu ahu?

7 Nthowa naneeraru na olipelela nlumi nahu ti nawi nnahaala okhalano murici wa Yehova ntakhara masu ahu. Mukhalelo nnapharihelaahu nlumi nahu onnavolowela ohiya pahiru wiiwanana wahu ni achu, nyenya tho onthamwene ahu ni Yehova. Yakobo 1:26 onnaloca: “Mukina yowo oniséra wi tomulapa Muluku, ahinamaka nlumi nawe, nyenya oniwoka m’murimani mwawe, omulapa waya Muluku wa mutchu’la ti watherutheru.” * Ntoko noonnaahu mu mwaha ovirale, malocelo ahu annavolowela malapelo ahu. Wakhala wi nlumi hinnalipeleliwa—nlocaka masu oonanara ni awiipha—miteko sahu soothene Seekiristu hikhalano esisapo vamiithoni va Muluku. Apwanne hamuneemererya wi ninnaphwanela wuupuwelela yeela?Yakopo 3:8-10.

8 Eri yawooneya wi nookhalano mathowa oolipa a osepa opharihela moonanara yamahala ya oloca. Nihaakumve othokororya malocelo aphaama yaawo anateka, hankooni nthokororye malocelo yaawo ahirino mpuro mu okumi wa Akiristu eeparipari.

MALOCELO OOMWARYA

9, 10. (a) Mukhalelo taani wa malocelo ari awunlaana olelo? (b) Ntakhara heeni ti woochuneya osepa malocelo ootakhala? (Moone masu a vathi.)

9 Malocelo ootakhala. Oruwana, ophuca, onyemula ni mikhalelo mikina sa malocelo oohiphwanelela tawunlaana olelo. Ancipale anapharihela masu ahirino yootaphulela wi ecicimiherye yeeyo analocaaya naari wi eloce yeeyo ehinaweryeya mu elocelo aya. Alipa a miyaha sootheiha wiiliwiili annapharihela masu ookhovelela, a mwiikho, wi yaatheihe achu. Nyenya malocelo ootakhala tahi aphaama. Iyaakha 2.000 sivinre, murummwa Paulo aaveereliwa olopola muloko wa Akolose osepa miyaha “sotakhala.” (Akolose 3:8) Paulo aaloca wa muloko wa Aefeso wi “yotakhala” eri variyari va ichu ihinaphwanela ‘olochiwa’ variyari va Akiristu eeparipari.Aefeso 5:3, 4.

10 Malocelo ootakhala toonanara wa Yehova. Eyo tho eri yoonanara wa yaale anamusivela owo. Nyenya, osivela wahu wa Yehova onnaneeriha osepa malocelo yaawo. Vaavaa Paulo aarepenleiye “miteko ya mwíli” aaloca sa “yorípiha” enaphitaanyerya oriipiheya mmasu. (Akalatiya 5:19-21) Ola mwaha mutokweene. Muchu onniikariwa mmulokoni wakhala wi ootitelela oloca masu ohiphwanelela naamwi alakiwe ikwaha sincipale. *

11, 12. (a) Waapa tiheeni, nave onahaala okhala woopahula mwawiihai? (b) Ntakhara heeni alapeli a Yehova anaphwanela osepa wootha?

11 Waapa ni wootha woopahula. Waapa ori ochekula woohikhala mphurelo ntakhara achu akina. Apwanne mukhalelo woothene wa oloca sa akina ti woonanara? Hooye wakhala wi nnachekula mwaphaama, akhweya nlocaka yaweereya yaphaama ni yookhaviherya, ntoko oloca sa muchu opatisiwe naari muchu onachuna nikhaviheryo. Akiristu a nsana noopacerya yaanathokororya okhala phaama wa mukina ni mukhwaawe nave yaanakawana miselo soophwanelela vooloca sa anna Eekiristu. (Aefeso 6:21, 22; Akolose 4:8, 9) Oloca sa akina ti wawoopiha wakhala wi onnananariha miyaha naari wuupulula sa weephiini sa akina. Eyo tho enneeriha wootha, yoowo wiiliwiili ori woopahula. Wootha onalociwa ntoko “oloca sawootha seiyo inananariha naari omunyemula muchu mukina.” Ntoko yootakiherya, Afarisi yaapharihela wootha wi emunyemule Yesu. (Mateyu 9:32-34; 12:22-24) Wiiliwiili wootha onnakumiherya namvutuka.Masiposipo 26:20.

12 Yehova hanaweemererya yaale anapharihela yoovaha ya oloca wi yaanyemule akina naari otannya ohiiwanana. Owo onnawiica ‘yale anatannya mwaràpwa m’onnani.’ (Masiposipo 6:16-19, BNM) “Wotha” ntaphuleliwe mu nsu na Ekiriki di·aʹbo·los, nenlo tho nniichaneliwa Satana. Owo “Musaserya,” nawoothe ootakhala a Muluku. (Yawupulula 12:9, 10) Chiri nnachuna osepa malocelo yaahaala oneeriha okhala ntoko Musaserya. Masu a wootha yaawo anavuwiha miteko sa mwiili ntoko “wichana” ni “omwaryeya” haano mpuro mmulokoni. (Akalatiya 5:19-21) Mwawiihiiha, muhaakumve omuleela muchu vooloca sa mukina, mwiikohe: ‘Apwanne ela eparipari? Waahaala okhala waphaama oloca yeela? Ti woochuneya naari ti woophwanelela omwaramwaxa mwaha yoola?’Mwaalakhanye 1 Atesalonika 4:11.

13, 14. (a) Malocelo oovevula anakumiherya eheeni wa yaale anawiriyana? (b) Ophuca tiheeni, nave ntakhara heeni mulipa oophuca onniihela va yawoopiha?

13 Malocelo oopwaalu. Ntoko noonnaahu, masu aakhalano ikuru sa ophoreiha. Nnaphwanela weemererya wi nthowa na ohiphaameya, ikwaha ikina ninnaloca ichu inaneeriha okhalano ekeerelani. Nyenya Piipiliya onnanlopola sa malocelo ahineemereryeya va echoko naari mmuloko Weekiristu. Paulo aahaalopola Akiristu: “Ewáwelo yothene, ni esara, ni oshimwa, ni nlala, ni opwalu sivíhiwe’vo va nyuwo.” (Aefeso 4:31) Apiipiliya akina anataphulela masu “ewáwelo” ntoko “masu ootakhala,” “malocelo oophoreiha,” ni “malocelo ooruwana.” Ovevula—ophitaanyerya owiichana akina ni masina oonanara ni okacakaca—onanwerya waanyemuliha akina ni oweeriha wiisoona ohikhala echu. Malocelo yaala annaavolowela vancipale anamwane.Akolose 3:21.

14 Mmasu oolipa Piipiliya onnakhwatiiha ophuca—yookhovelela ya waalocela akina masu ooruwana naari oonyoosa. Muchu yoowo orino yookhovelela yeela onniihela va yawoopiha, woona wi onahaala wiikariwa mmulokoni wakhala wi hacharunwe mukhalelo awe naamwi akhaviheryiwe ikwaha sincipale. Wakhala wi hatoronke mukhalelo awe, owo tho onahaala oyeleela mareeliho a Omwene. (1 Akorinto 5:11-13; 6:9, 10) Mweeparipari, haniwerya wiikhapelela mu osivela wa Muluku wakhala wi nookhalano yookhovelela ya opharihela malocelo oonanara, awootha naari oopahula. Malocelo yaawo anamwarya.

MASU ARI ‘ORERA VOTCHUKELELA’

15. Malocelo taani ari ‘orera votchukelela’?

15 Nnii nipharihele hai yamahala ya oloca ntoko Namavaha aachuneleiye? Muupuwele wi Masu a Muluku annanceenyerya oloca mwaha “mukina worera votchukelela.” (Aefeso 4:29) Yehova onnahakalala vaavaa nnalocaahu masu ooteka, oohakararya ni anaalipiha akina. Onachuneya opacerya wuupuwela wi muchu aloce masu yaawo. Piipiliya hanavaha yoochariha; naari haano yoorepela ya malocelo aweemereryiwa yaawo ari “masu órérela.” (Tito 2:8) Wi nloce masu ari ‘orera votchukelela,’ nnaphwanela okhalano mmuupuweloni makhalelo mararu a malocelo anateka: masu aphaama, eeparipari, ni eepewe. Ni makhalelo yaala mmuupuweloni, hankooni nthokororye sootakiherya vakhaani sa malocelo anateka.—Moone ekaaxa “ Masu Aka Annateka?

16, 17. (a) Ntakhara heeni nnaphwanela waathamalela akina? (b) Ikari taani irivovo sa waathamalela akina mmulokoni? veechokoni?

16 Othamalela weeparipari. Yehova ni Yesu oopiili annasuwela esisapo ya oloca masu oothamalela ni oosivela. (Mateyu 3:17; 25:19-23; Yohane 1:47) Ntoko Akiristu, hiyaano tho nnaphwanela othamalelaka ni murima woothene. Ntakhara heeni? Masiposipo 15: 23, BNM, onnaloca: “Nsu n’eparipari t’etxhu yorèra elukuluku yophwanelela.” Mwiikohe: ‘Kinoona hai vaavaa kinathamaleliwaaka? Apwanne eyo henahakalaliha murima aka ni olipiha munepa aka?’ Mweeparipari, masu oothamalela annaweerihaani woona wi muchu mukina onnoovareryaani, onnoopwachaani, nave wi yeeyo mwenraanyu ti ya esisapo. Moonelo yoowo onnaweerihaani okhala oolipiheya nave ennoovahaani ikuru wi mwiilipixerye omwaahiyu. Woona wi nyuwaano munnasiveliwa vaavaa munathamaleliwaanyu, apwanne hiyaahaala okhala yaphaama wiilipixerya waathamalela akina?—Mwaalakhanye Mateyu 7:12.

17 Mwaavye yeeyo eri yaphaama mwa akina, nto mwaathamalele. Mmulokoni, akhweya munanwerya owiriyana mwaha olociwe phaama, omoona mmiravo yoowo onaavya soolakelela soomunepani, naari omoona muchu awunnuwela oororomeleya yoowo oniilipixerya ophiya mmithukumanoni naamwi arino makacamiho nthowa na wuuluvala. Masu oothamalela ananwerya otannya murima wa achu yaala ni waalipiha omunepani. Veechokoni, muthiyana ni mulopwana annachuna wiiwa masu oothamalela a mukina ni mukhwaawe. (Masiposipo 31:10, 28) Xaxaxa anamwane annunnuwa phaama vaavaa anoonaaya wi annapwachiwa. Wa anamwane masu oothamalela ari ntoko nsuwa ni maahi anannuwiha mwiri. Asitiithi nyu, mpharihele ikari soothene wi mwaathamalele anamwane anyu ntakhara makhalelo aya aphaama ni wiilipixerya waya. Othamalela yoowo onahaala oteka nroromelo ni olipa murima wa anamwane anyu ni wiilipixerya weera yeeyo eri yaphaama.

18, 19. Ntakhara heeni nnaphwanelaahu wiilipixerya waalipiha ni waahakararya asinthamwene a nroromelo, nave nnii neereno hai?

18 Olipiha ni ohakararya. Yehova chiryene onnaathokororya “atxhu ohosiwa ni òyevihiwa.” (Isaiya 57:15, BNM) Masu awe annanceenyerya ‘witchukelela mukina ni mukhwawe’ ni ‘walipihaka awova m’murima.’ (1 Atesalonika 5:11, 14) Nnaphwanela ororomela wi Muluku onnoona nave onnathamalela wiilipixerya wahu waalipiha ni waahakararya asinthamwene ahu a nroromelo yaawo mirima saya siri soothanana.

Yehova onnahakalala vaavaa nnalocaahu masu anaateka akina

19 Tiheeni munaphwanelaanyu oloca wi mmukhaviherye nthamwene Eekiristu yoowo ori ookhulumuwa naari awuukhuwa? Muhuupuwele wi munaphwanela omaliha nikacamiho nlo. Ikwaha sincipale, masu ookhweya annakhaviherya. Mmuleele muchu owo wi munnampwacha ni munnuukhuwa ntakhara yoowo. Mwiivahe ovekela ni yoowo; mumveke Yehova wi amukhaviherye woona wi onnapwachiwa ti akina vamoha ni Muluku. (Yakopo 5:14, 15) Mmuleele wi owo toochuneya ntoko muchu a mmuloko. (1 Akorinto 12:12-26) Mwaalakhanye yoorepa ya Piipiliya wi mmooniherye wi Yehova chiryene onnampwacha ntoko muchu. (Salmo 34:18; Mateyu 10:29-31) Omaliha elukuluku wi muuke “nsu norèra” ni muchu ookhulumuwa ni oloca ni murima anyu woothene, moohikhwa minikwa enahaala omukhaviherya wiisoona okhala oosiveliwa ni ookhweleya.—Mwaalakhanye Masiposipo 12:25.

20, 21. Tiheeni eneeriha wi ekano ekhale yaphaama?

20 Ikano saphaama. Ntoko soopatuxiwa soohiphaameya, oothene hiyo ninnachuna ekano elukuluku yoothene. Piipiliya onnanceenyerya: “Watxhunaka okhala a miruku, owiriyaneke ikano.” (Masiposipo 19:20, BNM) Ovaha ekano tahi murici wa asitokweene a mmulokoni pahiru. Asitiithi annaalaka anamwane. (Aefeso 6:4) Arokora awunnuwela anamuchuna waavaha ekano asimwali. (Tito 2:3-5) Waasivela akina onnaneeriha ovaha ekano yeeyo mulipa oolakiwa onahaaleiye weemererya ahisoosen’ye. Tiheeni enahaala onikhaviherya ovaha ekano yeeyo? Muthokororye makhalelo mararu aneeriha wi ekano ekhale yaphaama: moonelo ni mathowa a muchu onalaka, mathipelo a ekano eyo ni mukhalelo enaperekhiwaaya.

21 Wi ekano ekhale yaphaama enapacerya ni mulipa oolaka. Mwiikohe: ‘Mukhalelo taani wa ovahiwa ekano onakikhweela weemererya?’ Onakhala wookhweya weemererya vaavaa munoonaanyu wi mulipa oolaka onnoopwachaani, wi hanaloca onyeenyeya wawe nave wi haanono mathowa oonanara. Mwawiihiiha, vaavaa munaalakaanyu akina, apwanne tahi yaphaama okhalano moonelo mmohamoha? Wi ekano ekhale yaphaama enaphwanela orweela mu Masu a Muluku. (2 Timoteo 3:16) Moohipwacha waakhanle wi nooromola yoorepa naari hooye, ekano ahu enaphwanela orweela mu Soorempwa. Mwa yeeyo, asitokweene anaphwanela okhalano ephoole wi ehiloce moonelo aya; naari opheruxa Soorempwa, yeerihaka ntoko wi Piipiliya onneemererya moonelo aya. Ekano tho ennakhalano mphurelo wakhala wi evahiwe mmukhalelo waphaama. Ekano enavahiwa mweepewe ti yookhweya weemereryiwa nave ennakhapelela ophwanelela wa muchu owo.Akolose 4:6.

22. Teevi eri yoolakelela anyu vooloca sa opharihela yamahala ya oloca?

22 Chiryene, oloca yamahala yasisapo ya Muluku. Omusivela wahu Yehova onaphwanela oneeriha opharihela yamahala yeela mwaphaama, ohiya moonanara. Hankooni nuupuwele wi masu nnalocaahu aakhalano ikuru—ikuru sa oteka naari ophoreiha. Hankooni niilipixerye opharihela yamahala yeela ntoko Mpatuxa achuneleiye—“Votchukelela.” Oloca wahu onahaala okhala mareeliho wa yaale ananirukurerya nave enahaala onikhaviherya wiikhapelela mu osivela wa Muluku.

^ par. 4 Nsu na Eheepri ntaphuleliwe “òwali” mu Masiposipo 15:4 nnataphulela tho “ohiroromeleya, onanara.”

^ par. 7 Nsu na Ekiriki ntaphuleliwe “watherutheru” ninnataphuleliwa tho ntoko “etheru ene.”1 Akorinto 15:17.

^ par. 10 Ntoko nnaphariheliwaaya mu Soorempwa, nsu “yorípiha” nnaloca soocheka soohiyana hiyana. Naamwi yooriipiha yoothene ehikerihaka woolakani, muchu onniikariwa mmulokoni wakhala wi hanacharuwa weerano yooripiha etokweene.2 Akorinto 12:21; Aefeso 4:19; moone “Makoho a Alipa Waalakhanya” mu Mulipeleli 15 a Yulyo a 2006.